17 Ιουνίου 2025

Ζαβαρακατρανέμια

Γράφει ο Χρήστος Μπολώσης
 
Στην ιστοσελίδα I_farsala της 7 Ιουνίου 2025 διαβάζω: 
«Ξέρετε τι σημαίνει η λέξη Ζαβαρακατρανέμια;
 
Η λέξη έχει επιχειρηθεί να ερμηνευθεί με πολλούς και διάφορους τρόπους. Ο ίδιος ο Μαρκόπουλος είχε πει ότι η φράση αυτή σημαίνει «μεγάλο πνεύμα λυπήσου τους ισχυρούς», σε κάποια τοπική διάλεκτο κάπου στη Μέση Ανατολή.
 
Ωστόσο, το ζαβαρακατρανέμια θεωρείται ότι περιέχει πολλά κρυπτογραφημένα μηνύματα και πολλοί έχουν προσπαθήσει να δώσουν ερμηνεία με διάφορους τρόπους και αναγραμματισμούς.
 
Κάποιοι καταλήγουν ότι το πιθανότερο είναι να μην έχει συγκεκριμένη σημασία, καθώς δεν περιλαμβάνεται στις «χαρτογραφημένες» ελληνικές λέξεις, παρόλα αυτά εμπεριέχει ισχυρό συμβολισμό.
 
Γραμμένο από τον Μαρκόπουλο και ερμηνευμένο από τον θρυλικό Νίκο Ξυλούρη τα δύσκολα χρόνια της χούντας, το Zαβαρακατρανέμια εκφράζει την αντίσταση των δημιουργών στη λογοκρισία και τη γενικότερη καταπίεση της επταετίας.
 
Επικρατέσετερη αποκωδικοποίηση:
Ζάβαρα = Λάβαρα, Κάτρα = Μαύρα (κατράμι), Νέμια = Ανέμισαν, Ίλεος = Έλεος, Νάμα = Μάνα.
 
Δηλαδή: Λάβαρα Μαύρα Ανέμισαν Ίλεος Ίλεος = Πειρατές Εθεάθησαν, Έλεος, Έλεος – Λάμα Λάμα Νάμα Νάμα Νέμια = Το μαχαίρι Μάνα, Ανέμισαν. Πρόκειται για υπονοούμενο, καλώντας σε επανάσταση κατά της δικτατορίας.
 
Άλλες εκδοχές:
Ζάβαρα = Ζευς, Δίας, Λάμα = Μαχαίρι, Νέμια = Νηνεμία = Ηρεμία, Κάτρα = Κάστρα, Αλληλούια = Αλληλουχία, Νάμα = Βάπτισμα, Ίλεος = Σπλαχνικός κλπ.»
★★
 
Αυτά αναφέρονται στο άρθρο.
 
Επειδή η ιστορία είναι παλιά (ακριβώς το ίδιο άρθρο, το είχα διαβάσει το 2016), δεν μπορούσα παρά να ασχοληθώ. Τότε λοιπόν και συγκεκριμένα στις 25-7- 16, είχα δημοσιεύσει ένα σχετικό άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας «δημοκρατία», το οποίο μπορείτε να βρείτε στην εξής διεύθυνση: http://www.dimokratianews.gr/content/64969/zavarakatranemia.
 
Για να μη σας υποβάλλω στην βάσανο του ψαξίματος, σας το παραθέτω εδώ αυτούσιο:
 
Αυτή η εποχή, προσφέρεται για αντίσταση. Όπως ο Απρίλιος (21η Απριλίου) και ο Νοέμβριος (πολυτεχνείο), έτσι και ο Ιούλιος (αποκατάσταση της δημοκρατίας), είναι γενικός ένας μήνας αντιστασιογόνος.
 
Ακόμη και ο Μάρτιος και ο Οκτώβριος, είναι μήνες για να σηκώσουν τα μπαϊράκι τους οι απανταχού αντιστασιακοί και να ξιφουλκήσουν κατά των παρελάσεων, που καθιερώθηκαν μεν το 1936 από τον Μεταξά, αλλά είχαν γίνει επί Ελ. Βενιζέλου το… 1919 στην Σμύρνη π.σ. (προ συνωστισμού). 
 
Οι λοιποί μήνες που είναι α-αντιστασιακοί, είναι ο Ιανουάριος (μετά τις γιορτές «πολύ φάγαμε βρε παιδί μου»). Ο Φεβρουάριος, αν και έχει μέσα Απόκριες και επομένως οι μασκαράδες πάντα καραδοκούν. Για τον Απρίλιο τα είπαμε, αν μάλιστα τυχαίνει να έχει μέσα και Πάσχα, μαζί με τα ντοκιμαντέρ και τις ταινίες για τη ζωή του Χριστού και τους ψαλμούς του Γαϊτάνου, όλο και έρχονται και νέα στοιχεία στο φως και πώς κάποιοι στην Σχολή Ευελπίδων το 1973 προσπαθούσαν να ρίξουν τον Ιωαννίδη. Ο Ιούνιος και ο Αύγουστος δεν είναι αντιστασιογόνοι μήνες καθότι καλοκαίρι, παχιές οι μύγες, νόστιμα τα καρπούζια και τώρα ποιος αδειάζει για αντίσταση και αγώνες. Προέχουν τα μπάνια του λαού. Ο Σεπτέμβριος, είναι γενικώς ο μήνας της ανασυντάξεως από την καλοκαιρινή ραστώνη.
 
Τέλος θα έχετε παρατηρήσει, ότι κάθε χρόνο, Απρίλιο ή Νοέμβριο, ιδίως η ΕΡΤ, παρουσιάζει νέα ντοκιμαντέρ με «άγνωστες μαρτυρίες», που στην απλή καθομιλουμένη θα πει, νέοι ήρωες της αντίστασης. Και αν τους ρωτήσεις και πού ήσουνα εσύ ρε μάγκα, τότε που ο συγχωρεμένος ο Μαγκάκης μοίραζε συντάξεις, θα σε πούνε φασίστα, ναζιστή, αλλά ποτέ Μαοϊκό ή Σταλινικό και πάμε παρακάτω.
 
Τώρα προς τι όλη αυτή η διάλεξη περί «Αντίστασης»; Δώστε βάση και θα καταλάβετε. Ψάχνοντας κανείς στο διαδίκτυο, βρίσκει πραγματικούς θησαυρούς. Μια μέρα λοιπόν, που το φεγγάρι δε βγήκε και η βρόχα έπιπτε ράϊθρου (Γεωργίου Ζαμπέτα: «Γνωμικά». Τόμος Β΄, σελίδα 11.387. Έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών), βρήκα τι πραγματικά σημαίνει η λέξη «Ζαβαρακατρανέμια». Τραγούδι, το οποίο θυμίζω ότι είχε γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος για την ταινία «Επιχείρησις Απόλλων» το 1968, ντάλα χούντα δηλαδή.
 
Εννοείται πως όλα αυτά, με όλη την επιφύλαξη που επιβάλλει η αναξιοπιστία του διαδικτύου και δεν είναι βέβαιο ότι ο συνθέτης διέπραξε τοιούτον γεώμηλον (=τέτοια πατάτα). Να τα ωραία που διάβασα και επιδεινώθηκε το πρόβλημα της ακοής μου:
 
Το τραγούδι – λέει – γράφτηκε στα χρόνια της Χούντας και το μήνυμά του ήταν αντιδικτατορικό. Τους στίχους και τη μουσική έχει γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος και το τραγούδησε για πρώτη φορά ο Νίκος Ξυλούρης το 1968 στο δίσκο «Επιχείρησις Απόλλων».
 
Του Γιάννη του Μαρκόπουλου λοιπόν, του πήρε 40 τόσα χρόνια για να βρει τι θα πει μία λέξη, που πρώτα την χρησιμοποίησε και μετά έμαθε τι σημαίνει.
 
Εγώ, πνεύμα ανήσυχο ως γνωστόν, δεν πείστηκα και έδρασα ακαριαίως. Έψαξα σε λεξικά, στο Ταλμούδ, σε αρχαίους παπύρους, στο «Βιβλίο των Μικρών Εξερευνητών», που χρησιμοποιούν τα ανηψάκια του Ντόναλντ Ντακ, στον Καζαμία, στη Σολομωνική, στην «Ωραία του Πέραν», ακόμα και στον «Αγαπητικό της Βοσκοπούλας» και βρήκα τις παρακάτω έννοιες, τις οποίες καταθέτω ίνα καταχωρισθούν εις τας δέλτους των αντιστασιακών περγαμηνών, αμήν…: 
 
«Ζα» = Ζαβός. «βαρα» = βαράτε ή βάρα (αναλόγως προς τα πού κατευθύνεται και από πού προέρχεται η καρπαζά) «κάτρα» = κατραπακιές. «νέμια» = Ανεμίσιες, σβουριχτές (όπως φυσάει ο άνεμος) «ίλεος» = Ιλεός ,«λάμα» = μαλα….ς (έχει γίνει μερικός αναγραμματισμός…) «νάμα» = να ματώσει. Δηλαδή: Ζα βαρα κάτρα νέμια = Ζαβός είναι βάρα του κατραπακιές σβουριχτές Ίλεος Ίλεος = να τον πιάσει ιλεός (δηλαδή να του στρίψουν τ’ άντερα) Λάμα = τέτοιος μαλα…ς που είναι Νάμα = να ματώσει. 
 
Και όλο μαζί: Ζαβός είναι βάρα του κατραπακιές σβουριχτές να του στρίψουν τ’ άντερα, τέτοιος μαλ…ς που είναι, να ματώσει.
 
- Ρε τι λάμα μας λες; Πώς και αποδομείς το κορυφαίο αντιστασιακό τραγούδι του αιώνα; Θα παρατηρήσει ο νουνεχής και συγκροτημένος νους.
 
Παιδιά ψυχραιμία, θα αντιτάξω εγώ. Διότι αν σας περιγράψω τη σκηνή που έζησα το Χειμώνα του 1973, όταν κορυφαίος σήμερα τραγουδιστής και αντιστασιακός βεβαίως βεβαίως με παρακαλούσε να μεσολαβήσω σε κάποιον ισχυρό γιατί ήταν σε δυσμένεια και σε αντάλλαγμα αυτός θα τραγουδάει δωρεάν στις Μονάδες για την «Επανάσταση», όπως πολλές φορές ανέφερε, θα αρχίσετε να φωνάζετε όλοι μαζί: «Ίλεος, Ίλεος» και θα ζητάτε από την νάμα σας για σας δώσει κανένα κουζινο-λαμα να τον λαμαιρώσετε (=μαχαιρώσετε…).
 
Ρε δεν αφήνετε τις ρδούμπες (=μπούρδες);
★★★★
 
Αυτά, ξαναθυμίζω, τα έγραφα το 2016 και φυσικά δεν παίρνω κάτι πίσω.
 
Και σύν Θεώ, μάλλον συν Λένιν έπρεπε να πούμε, φτάσαμε και στο τέλος της δημοσίευσης των πιπεράτων «Οικογενειακών του ΚΚΕ».
Ελπίζουμε να τα απολαύσατε.
 
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
 
Ή συνωμοτικότητα των Κομμουνιστών είναι μεγάλη. Δεν περιορίζεται μόνον στην παράνομη πολιτική ζωή τους επεκτείνεται και σέ κάθε άλλη παράνομη εκδήλωση της ζωή; τους και σ΄ αυτή τη σεξουαλική. “Όλοι τους και όλες τους, προστατευόμενοι με την αυστηρή συνωμοτικότητα τους, παράσταιναν και παρασταίνουν τούς μάρτυρες, πού έζησαν και ζουν μέσα σέ χίλιες δυο στερήσεις σωματικές, ψυχικές και πνευματικές.
 
*Ας μας συγχωρήσουν, αυτοί οι «ασκητές» και οι «άγιοι» του κομμουνισμού, για την αδιακρισία, πού είχαμε να διεισδύσουμε στα ακάθαρτα άδυτα τής ιδιωτικής ζωής τους και να διαλύσουμε το μύθον τής ανώτερης ηθικής των ηγετικών στελεχών τού Κ.Κ.Ε.
 
*Η αδιακρισία μας ήταν εθνικά επιβεβλημένη, γιατί σκοπό της έχει να διαφωτίσει τούς απλοϊκούς συνανθρώπους μας, οι όποιοι είχαν την ευπιστία να πάρουν, σαν αληθινές τις μεγαλόστομες διακηρύξεις των ηγετών τού Κ.Κ.Ε. και να γίνουν θύματά τους τραγικά.
 
Σ’ αυτά τα θύματα τού Ελληνικού λαού: νέους, άντρες, γυναίκες, γέρους, γριές. πού επιτήδεια και σατανικά δημιούργησε από τό1918 ή ηγεσία τού Κ.Κ.Ε.. αφιερώνεται αυτό το βιβλιαράκι, πού περιέχει μόνον Εξακριβωμένα στοιχεία αυτοπτών και αυτήκοων μαρτύρων γεγονότων και σκηνών τής συντροφικής ζωής των «κομμουνάρων» τής Ελλάδος.
 
Διεύθυνση Συγγραφέα.
 
Οι αναγνώστες μας μπορούν να ζητήσουν και να δώσουν συμπληρωματικές ειδήσεις και πληροφορίες σχετικά με τα οικογενειακά τού Κ.Κ.Ε., γράφοντας στο συγγραφέα στη διεύθυνσή του:
 
Μάξιμον Δρακούλη
Poste Restante
Πλατείας Συντάγματος, Αθήνας
 
Για γέλια και για κλάματα
 
Ανατριχιαστικό αλλά…
 
Για να μη ξεχνιόμαστε
 
Η αγνωμοσύνη του Έλληνος …
 
Θεός φυλάξοι!
 
Κακίες
 
Παράγραφοι 
 
Να που υπάρχουν και καλά νέα συμπολίτες μου. Γεμάτος χαρά και αισιοδοξία για το μέλλον αυτού του Τόπου, διάβασα την είδηση την οποία και μοιράζομαι μαζί σας καθόσον «Μοιρασμένη χαρά, διπλή χαρά»: «Στους τέσσερις μήνες που είμαι Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, η σημερινή είναι η πιο σημαντική στιγμή» δήλωσε ο Νικήτας Κακλαμάνης. Μνημόνιο συνεργασίας της Βουλής των Ελλήνων με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, βάσει του οποίου θα επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Κοινοβουλίου, με εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης, υπέγραψαν σήμερα ο Πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης με τον αρμόδιο υπουργό Δημήτρη Παπαστεργίου». Αυτό φίλοι μου δεν είναι λίγο πράγμα. Εκεί που μάλλον η φυσική νοημοσύνη δεν τα πάει και πολύ καλά, έρχεται να βάλει πλάτη η Τεχνητή. Θα θέλει επί παραδείγματι ο κ. Δένδιας να διορίσει πολίτες, κατά προτίμηση συμμαθητές του στο Κολλέγιο, διοικητές Σωμάτων Στρατού; Θα έρχεται η Τεχνητή νοημοσύνη να τον φρενάρει. Θα θέλει ο κ. Κυρανάκης οι ταξιτζήδες να κινούνται εκτός δακτυλίου; Θα του τραβάει μια φάπα η Τεχνητή Νοημοσύνη. Θα ετοιμάζεται υπουργός τις, να πριμοδοτήσει ψηφοφόρους του, που έχουν βοσκοτόπια στο Παγκράτι και πορτοκαλεώνες στην Πλατεία Αριστοτέλους; Τσούπ μια μπούφλα η Τεχνητή Νοημοσύνη. Όλα αυτά τα ωραία πρόκειται να συμβούν, εκτός και αν αποδειχθεί ότι στην Ελλάδα, ούτε η Τεχνητή νοημοσύνη, τα βγάζει πέρα…
 
Υπάρχει ένα παλιό ανέκδοτο. Σ’ ένα βασίλειο (άντε σε μια δημοκρατία, γιατί έτοιμοι είναι να μας κατηγορήσουν για βασιλοχουντικούς), φωνάζει ο βασιλιάς τον γελωτοποιό του και του λέει «Θέλω να κάνεις μία απρεπή πράξη που η δικαιολογία της να είναι χειρότερη απ’ αυτήν». Σε μία τελετή λοιπόν και ενώ όλοι ήταν στο μπαλκόνι και παρακολουθούσαν μία παρέλαση ο γελωτοποιός χαϊδεύει τα οπίσθια του βασιλιά ο οποίος έξαλλος ωρύεται «τι κάνεις εκεί;» με τον γελωτοποιό να απαντά «συγγνώμη νόμιζα ότι ήταν η βασίλισσα»… Αυτό μου θύμισε η δικαιολογία του κ. Πορτοσάλτε που είπε ότι όταν αποκαλούσε «πατσαβούρα» την σημαία της Παλαιστίνης εννοούσε το ύφασμα που ήταν λερωμένο κ.λπ. Αν κάνει μιά βόλτα στο Μουσείο της Σχολής Πεζικού στην Χαλκίδα ο κ. Πορτοσάλτε θα δει τις κουρελιασμένες από τα εχθρικά πυρά και διάστικτες από το αίμα των υπερασπιστών τους πολεμικές σημαίες των Συνταγμάτων. Μήπως είναι κι’ αυτές «πατσαβούρες». Τα φτηνά πλαστικά σημαιάκια που κουνάνε γεμάτα ενθουσιασμό τα πιτσιρίκια στις παρελάσεις είναι «πλαστικούρες»; Δεν μας τα λέει καλά ο κ. Πορτοσάλτε. Έχει υπόψη του τις «πατσαβούρες», που έφτιαχναν με τα βρώμια πουκάμισά τους οι ήρωες του 1821 και τα έκαναν λάβαρα και με οδηγούς αυτά απελευθέρωσαν την Ελλάδα; Λίγος σεβασμός στα εθνικά σύμβολα έστω και αυτά αν δεν είναι φτιαγμένα από μετάξι δεν βλάπτει.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.