15 Δεκεμβρίου 2024

Τι επιφυλάσσουν οι “μετριοπαθείς τζιχαντιστές” στους πανηγυρίζοντες την πτώση Άσαντ

 
Η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία, με αποκορύφωμα την αποχώρηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, σηματοδοτεί μια κατακλυσμική αλλαγή στη γεωπολιτική της Δυτικής Ασίας (“Μέσης Ανατολής”).
 
Αν και ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, με τη συμμετοχή πλείστων όσων μεγάλων δυνάμεων, είτε δια της πλαγίας είτε ευθέως, εκτυλίχθηκε για περισσότερο από μια δεκαετία, η πρόσφατη κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ υπογραμμίζει τη σύμπτωση εξωτερικής παρέμβασης, εσωτερικού κατακερματισμού και στρατηγικής αναπροσαρμογής από περιφερειακές και παγκόσμιες δυνάμεις.
 
Μετά από 13 χρόνια πολέμου και προσπάθειας εκδίωξης του Άσαντ είναι αδύνατον να αμφισβητήσουμε ότι ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών στην ενορχήστρωση της αλλαγής καθεστώτος στη Συρία υπήρξε κομβικός, καθοδηγούμενος από στρατηγικά συμφέροντα που εκτείνονται πέρα από τις άμεσες ανησυχίες της ίδιας της Συρίας.
 
Οι ΗΠΑ ήταν υπερδεκαετώς (Operation Timber Sycamore) βαθύτατα προσηλωμένες στην ανατροπή του Άσαντ, ακόμη και σε βαθμό που υποστήριζαν παρατάξεις όπως η HTS (Hayat Tahrir al-Sham) υπό την ηγεσία προσωπικοτήτων εκ της Αλ Κάιντα – πού πήγε ο “παγκόσμιος πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία”; – όπως ο αλ-Τζολάνι (al-Jolani/Golani, “ο εξ Υψιπέδων Γκολάν”), παρά τον χαρακτηρισμό τους ως τρομοκρατικές οργανώσεις. 
 
Η επιμονή αυτή τροφοδοτήθηκε, όχι μόνο από τους γεωπολιτικούς στόχους της ίδιας της Αμερικής, αλλά και από την επιρροή συμμάχων, όπως το Ισραήλ και η Τουρκία. Το Ισραήλ θεώρησε την πτώση του Άσαντ ως στρατηγικό πλήγμα για το Ιράν, διακόπτοντας τις γραμμές ανεφοδιασμού της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Η εμπλοκή της Τουρκίας είχε ως κίνητρο τις ανησυχίες για την κουρδική αυτονομία και τις σαφώς εδαφικές πλέον φιλοδοξίες της, στις οποίες ηχεί ο “Εθνικός Όρκος” του 1920 (Misak-ı Millî).
 
Η κατάρρευση του καθεστώτος αντανακλά επίσης την αναπροσαρμογή των προτεραιοτήτων της Ρωσίας. Παρά την αρχική της δέσμευση να στηρίξει τον Άσαντ, η Ρωσία απέσυρε τελικά σημαντική στήριξη, αναγνωρίζοντας την αναποτελεσματικότητα του συριακού στρατού και το μη βιώσιμο της θέσης του Άσαντ. Αυτή η στρατηγική στροφή υπογραμμίζει τους ευρύτερους περιορισμούς της διεθνούς εμβέλειας της Ρωσίας, εν μέσω της ενασχόλησής της με την Ουκρανία και την Ανατολική Ευρώπη. 
 
Γιατί έπεσε το καθεστώς Άσαντ 
 
Εσωτερικά, η πτώση του Άσαντ επισπεύσθηκε από βαθιά ριζωμένες κοινωνικοπολιτικές και εθνοτικές ρωγμές. Το καθεστώς Άσαντ, προέκταση της οικογενειακής και φυλετικής εξουσίας, απέτυχε να δημιουργήσει μια συνεκτική εθνική ταυτότητα. Η αδυναμία τόσο του Άσαντ, όσο και της ίδιας της σημερινής Συρίας, να ενσωματώσει τις διαφορετικές φυλετικές και θρησκευτικές ομάδες της – Αλαουίτες, Κούρδοι, Σουνίτες – σήμαινε ότι μόλις η κεντρική εξουσία του καθεστώτος αποδυναμώθηκε, το κράτος κατέρρευσε σα χάρτινος πύργος. Η κατάρρευση αυτή επιταχύνθηκε από την οικονομική επιδείνωση, η οποία εκτραχύνθηκε από τις αμερικανικές κυρώσεις και τη διακοπή των πετρελαϊκών προμηθειών του Ιράν προς τον Άσαντ.
 
Ο κατακερματισμός της Συρίας σε εδάφη που ελέγχονται από διάφορες πολιτοφυλακές – πολλές με τζιχαντιστικές διασυνδέσεις – υπογραμμίζει την πλήρη αποσύνθεση της κρατικής εξουσίας. Η HTS και άλλες φατρίες ασκούν τώρα εξουσία, αλλά η επιρροή τους παραμένει τοπική και κατακερματισμένη, στερούμενη της συγκεντρωτικής ιδεολογίας που κάποτε οδηγούσε το ISIS. 
 
Προκλήσεις για όλους 
 
Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ και η άνοδος των τζιχαντιστικών ομάδων στη θέση του δημιουργούν σημαντικές προκλήσεις και ευκαιρίες για τους περιφερειακούς και παγκόσμιους δρώντες. Για το Ισραήλ, το χάος στη Συρία προσφέρει τόσο στρατηγικά κέρδη, όσο και κινδύνους. Ενώ η διατάραξη της επιρροής του Ιράν είναι επωφελής γι’ αυτό, οι συνεχείς βομβαρδισμοί του Ισραήλ κατά συριακών στρατιωτικών μέσων αντανακλούν τις ανησυχίες ότι οι τζιχαντιστικές ομάδες θα μπορούσαν να αποτελέσουν μελλοντική απειλή. Το Ισραήλ θα ζει πλέον με τον κίνδυνο να εμπλακεί σε μια νέα σύγκρουση με τις ενισχυμένες τζιχαντιστικές παρατάξεις, οπότε το κέρδος από την εκδίωξη του εχθρικού προς αυτό καθεστώτος Άσαντ έχει περιορισμούς.
 
Παρά τα πρωτοφανή της (και εδαφικά!) κέρδη, η Τουρκία επίσης αντιμετωπίζει μια περίπλοκη συνθήκη: Η παρουσία τζιχαντιστικών ομάδων στα νότια σύνορά της είναι δίκοπο μαχαίρι. Τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας στη Βόρεια Συρία, που καθοδηγούνται από οιονεί αυτοκρατορικές φιλοδοξίες και οθωμανική μνήμη, δύνανται να συγκρουστούν με την ανάγκη να περιοριστούν εξτρεμιστικά στοιχεία που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν το δικό της έδαφος.
 
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η αλλαγή καθεστώτος αποτελεί μια πύρρειο νίκη. Αν και επιτυγχάνεται ο στόχος της απομάκρυνσης του Άσαντ, η συνέχεια – που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, άνοδο των τζιχαντιστών και ανθρωπιστικές κρίσεις – προσφέρει λίγη στρατηγική σαφήνεια. Οι ηθικές και νομικές ασάφειες της υποστήριξης ομάδων όπως η HTS, παρά τον χαρακτηρισμό τους ως τρομοκρατικές, εκθέτουν τις αντιφάσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η δέσμευση για την ασφάλεια του Ισραήλ συνεχίζει να οδηγεί την εμπλοκή των ΗΠΑ, αλλά τα μακροπρόθεσμα οφέλη παραμένουν υδαρή. 
 
Ιράκ, Λιβύη και τώρα Συρία… 
 
Η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία σηματοδοτεί μια ευρύτερη τάση κατάρρευσης των κρατών στον αραβικό κόσμο. Η Συρία έρχεται να προστεθεί στη Λιβύη και το Ιράκ, ως παραδείγματα τεχνητά κατασκευασμένων κρατών που έχουν πλέον διαλυθεί. Αυτή η μερική διάβρωση του σύγχρονου αραβικού κρατικού συστήματος, με την Αίγυπτο ως τον τελευταίο προφανή εναπομείναντα πυλώνα, δείχνει ένα μέλλον όπου θα κυριαρχούν ο φυλετισμός και ο σεχταρισμός. Οι συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα είναι σαφείς: Η κατάρρευση της κεντρικής εξουσίας σε ένα κράτος δημιουργεί ένα κενό, το οποίο σπεύδουν να καλύψουν ομάδες τζιχαντιστών, πολέμαρχοι και ξένες δυνάμεις. 
 
Επιπλέον, η περίπτωση της Συρίας αναδεικνύει τα όρια της εξωτερικής παρέμβασης. Τόσο η Ρωσία όσο και το Ιράν, παρά τα συμφέροντά τους, βρήκαν τελικά τη Συρία σε τέλμα. 
 
Τα πράγματα βρίσκονται ακόμη εν κινήσει: Η μόνη βεβαιότητα είναι η έκλειψη κάθε σταθερότητας. Επιπλέον, η αλλαγή καθεστώτος στη Συρία αποτελεί μικρόκοσμο ευρύτερων γεωπολιτικών τάσεων που διαμορφώνουν τον 21ο αιώνα. Με κινητήρια δύναμη τις εξωτερικές δυνάμεις, τον εσωτερικό κατακερματισμό και τους περιφερειακούς ανταγωνισμούς, η κατάρρευση της Συρίας υπογραμμίζει την ευθραυστότητα των μετα-αποικιακών κρατικών συστημάτων στη Δυτική Ασία. 
 
Οι επιπλοκές και επιπτώσεις επεκτείνονται πέρα από τη Συρία, επηρεάζοντας τις περιφερειακές συμμαχίες, την ισορροπία δυνάμεων και την αποτελεσματικότητα της ξένης παρέμβασης. Καθώς κατακάθεται ο κουρνιαχτός, η αποσύνθεση της Συρίας δημιουργεί νέα δυνητικά πεδία άμεσων εντάσεων – μεταξύ άλλων καθώς Τουρκία και Ισραήλ έχουν πλέον οιονεί σύνορα μεταξύ τους στα νεοκατακτημένα εδάφη, εντός του πάλαι ποτέ κυρίαρχου κράτους της Συρίας…
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 5:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.