11 Δεκεμβρίου 2018

Το έλεος και η ικεσία στην αρχαία Ελλάδα

Γιατί ο Αχιλλέας σεβάστηκε τον ικέτη Πρίαμο, ο οποίος ζήταγε το σώμα του νεκρού του γιου, Έκτορα. Η απειλή του Άγους και η δύναμη της συγχώρεσης…

Στην αρχαία Ελλάδα το να γονατίσεις μπροστά σε κάποιον και να δηλώσεις οποιασδήποτε μορφή υποταγής ήταν χειρότερο από το να χάσεις τη ζωή σου. Προτιμούσαν να πεθάνουν υπερήφανοι και ελεύθεροι παρά να ζήσουν έχοντας γονατίσει έστω και μια φορά.

Η ζωή εκείνα τα χρόνια διέπονταν από κώδικες τιμής που αν τους παρέβαινες έχανες την υπόληψή σου ως άνθρωπος (κάτι πολύ σημαντικό για τους αρχαίους Έλληνες) και ακόμα χειρότερα, θα έπρεπε να αντιμετωπίσεις τη θεϊκή νέμεση. Όπως ακριβώς και στην περίπτωση που αψηφούσε κάποιος έναν ικέτη.

Ο ικέτης ήταν ένα απελπισμένο πρόσωπο το οποίο είχε παραβιάσει κάποιο ηθικό ή πολιτικό νόμο ή είχε διαπράξει κάποιο έγκλημα και ζητούσε συγχώρεση και προστατευόταν, όπως λέγεται, από τον Ικέσιο Δία.

Για να γίνει κάποιος ικέτης και να ζητήσει ασυλία, συγχώρεση ή έλεος έπρεπε να ακολουθήσει μία διαδικασία. Για να δείξει τη δύσκολή του θέση έπρεπε να πάρει στα χέρια του ένα κλαδί ελιάς και να το τυλίξει με άσπρο μαλλί προβάτου, αυτό το σύμβολο ονομαζόταν ικετηρία. Έπειτα έπρεπε να καταφύγει σε έναν ναό και να αφήσει την ικετηρία στον βωμό του ναού, όμως μπορούσε να πάει και στην οικία κάποιου ισχυρού άνδρα και να αφήσει την ικετηρία στην εστία του σπιτιού. 

Αν ο τοπικός άρχοντας ή ο ιδιοκτήτης του σπιτιού δυσκολευόταν να δεχτεί την ικεσία, τότε ο ικέτης γονάτιζε μπροστά του και του ακουμπούσε με τα γένια του τα γόνατα. Στη συνέχεια, όταν γίνονταν δεκτή η ικεσία του, έπαιρνε την ικετηρία έφευγε και περίμενε από κάποιο δικαστήριο να εκδικάσει την υπόθεσή του δείχνοντας κάποιο έλεος.

Αξιοσημείωτη ήταν η ικεσία του Πρίαμου, πατέρα του δολοφονηθέντος Έκτορα, στον Αχιλλέα.

Ο Πρίαμος πήγε κρυφά ικέτης στον Αχιλλέα που είχε δολοφονήσει το γιο του και αγκαλιάζοντάς του τα γόνατα τον παρακάλεσε να τον αφήσει να πάρει το άψυχο σώμα του Έκτορα. Ο Αχιλλέας, ο οποίος επί δέκα μέρες ατίμαζε το κορμί του Έκτορα περιφέροντας το με ένα άρμα, έκανε δεκτό το αίτημα του μισητού εχθρού του και αφού πρόσταξε τις δούλες να πλύνουν το άψυχο σώμα το κήδεψε με τιμές και υποσχέθηκε ενδεκαήμερη ανακωχή.

Αν τελικά κάποιος αψηφούσε έναν ικέτη αυτό θα κινούσε την οργή των θεών, διότι ο ικέτης θεωρούνταν ιερό πρόσωπο και κανείς δεν μπορούσε να τον βλάψει. Αυτή η οργή ονομαζόταν Άγος. Όποιος είχε επιβαρυνθεί με το Άγος επιβάρυνε επίσης τη χώρα που ζούσε και τους απόγονούς του.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση όπου οι Αθηναίοι επιβαρύνθηκαν με το Άγος. Ο Κύλων απέτυχε να καταλάβει την Ακρόπολη, αλλά κατάφερε να ξεφύγει από τη μετέπειτα πολιορκία των Αθηναίων. Οι οπαδοί του που δεν κατάφεραν να διαφύγουν κατέφυγαν ικέτες στο βωμό της Αθηνάς. Οι Αθηναίοι εγγυήθηκαν για την ασφάλεια τους, αλλά μόλις απομακρύνθηκαν από το βωμό τους φόνευσαν. Εξ αιτίας της σφαγής των ικετών έπεσε μεγάλος λοιμός στην πόλη της Αθήνας που σκότωσε πάρα πολλούς Αθηναίους (Κυλώνειο Άγος).

Όπως επίσης χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση όπου οι Σπαρτιάτες δολοφόνησαν τους είλωτες ικέτες του Ποσειδώνα και αυτός με τη σειρά του έστειλε έναν μεγάλο σεισμό στη Σπάρτη. 

Το κείμενο έστειλε ο αναγνώστης μας
Διονύσης Μουζάκης 


mixanitouxronou



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.