9 Απριλίου 2018

Τί σημαίνει «Διακαινήσιμος» καὶ γιατί ὠνομάστηκε ἔτσι ἡ ἑβδομάδα αὐτή;

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ποὺ ἀκολουθεῖ μετὰ τὴ μεγάλη Κυριακὴ τοῦ Πάσχα, ὀνομάζεται ἑβδομάδα τῆς Διακαινησίμου.

Τί σημαίνει «Διακαινήσιμος» καὶ γιατί ὠνομάστηκε ἔτσι ἡ ἑβδομάδα αὐτή;

Ἡ ὀνομασία «Διακαινήσιμος» ἔχει σχέσι μὲ τὶς βαπτίσεις τῶν νέων μελῶν τῆς Ἐκκλησίας. Ὠνομάζεται ἔτσι ἡ ἑβδομάδα αὐτή, διότι στὰ παλιὰ εὐλογημένα χρόνια οἱ νεοφώτιστοι διήνυαν τότε τὴν ἀρχὴ τῆς καινῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, τῆς ἀναγεννήσεως καὶ ἀνακαινίσεώς τους. Ὅσοι εἰδωλολάτρες ἢ ἰουδαῖοι ἑλκύοντο στὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ, ἐγίνοντο κατ᾿ ἀρχὴν κατηχούμενοι καὶ ἐδιδάσκοντο τὶς ἀλήθειες τοῦ εὐαγγελίου καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἡ κατήχησις διαρκοῦσε ἀρκετὸ χρόνο. Ὅταν πλέον ὡλοκληρώνετο, ἐρχόταν ἡ ὥρα τοῦ βαπτίσματος ἢ φωτίσματος, γιὰ νὰ γίνουν οἱ κατηχούμενοι μέλη τῆς Ἐκκλησίας.

Καὶ πότε ἐβαπτίζοντο; Ἐβαπτίζοντο τὴ νύχτα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου πρὸς τὴν ἀνατολὴ τοῦ Πάσχα, μέσα τὴν ἀναστάσιμη πανηγυρικὴ θεία λειτουργία. Ἐβαπτίζοντο μέσα στὰ εἰδικὰ βαπτιστήρια καὶ ἐλέγοντο νεοφώτιστοι. Γι᾿ αὐτὸ κρατοῦσαν λαμπάδα ἀναμμένη, ποὺ συμβόλιζε τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἔλαμψε μέσα τους, καὶ γι᾿ αὐτὸ ἐψάλλετο ὁ ὕμνος «Ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε (Γαλ. 3,23). Ἀλληλούϊα», ὅπως τὸν ἀκοῦμε καὶ σήμερα. Ἦταν δὲ ντυμένοι μὲ λευκοὺς χιτῶνες, τοὺς ὁποίους δὲν ἔβγαζαν ἀλλὰ τοὺς φοροῦσαν διαρκῶς ὅλη ἐκείνη τὴν ἑβδομάδα. Ὠνομάζετο λοιπὸν ἡ ἑβδομάδα «Διακαινήσιμος», διότι τότε οἱ νεοφώτιστοι ζοῦσαν πλέον «ἐν καινότητι ζωῆς» (Ῥωμ. 6,4)· ὠνομάζετο ἀκόμη καὶ «λευκὴ ἑβδομάς», ἐπειδὴ φοροῦσαν λευκὸ χιτῶνα.
Μετὰ τὸ βάπτισμά τους οἱ νεοφώτιστοι ἐκκλησιάζοντο καθημερινῶς, ἔμεναν τώρα πλέον μέχρι τέλους τῆς θείας λειτουργίας μέσα στὸ ναό, καὶ στὸ τέλος κοινωνοῦσαν μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους πιστοὺς τὰ ἄχραντα μυστήρια.

Μία ἄλλη ἐξήγησι, ποὺ δίνουν οἱ θεολόγοι καὶ λειτουργιολόγοι, εἶνε ἡ ἑξῆς. Ἐπειδὴ τὸ Πάσχα θεωρεῖται ὡς ἡ ἀρχὴ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, ἡ ἑβδομάδα ποὺ ἀκολουθεῖ μετὰ τὸ Πάσχα λέγεται «Διακαινήσιμος», διότι αὐτὴ ἐγκαινιάζει τὸ νέο ἔτος. Γι᾿ αὐτὸ καὶ στὰ ἀναγνώσματα τῆς ἡμέρας τοῦ Πάσχα ἀρχίζουν δύο νέα καὶ σπουδαῖα βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης. Στὰ εὐαγγελικὰ ἀναγνώσματα ἀρχίζει τὸ ὑψιπετὲς καὶ θεολογικὸ κατὰ Ἰωάννην Εὐαγγέλιο μὲ τὸ «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος…» (Ἰωάν. 1,1). 

Στὰ ἀποστολικὰ ἀναγνώσματα ἀρχίζουν νὰ διαβάζωνται οἱ Πράξεις τῶν ἀποστόλων, ὅπου περιγράφεται ἡ ζωὴ τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, τῆς καινῆς ἐν Χριστῷ πολιτείας. Στὴν ὑμνολογία τῶν ἡμερῶν τῆς Διακαινησίμου, κατὰ τὸν ἑσπερινὸ καὶ τὸν ὄρθρο, ἀκοῦμε νὰ ψάλλωνται θαυμάσια ἀναστάσιμα τροπάρια τῆς Ὀκτωήχου τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ ἀπὸ ὅλους τοὺς ἤχους, ἕνας ἦχος κάθε μέρα κατὰ σειράν. Οἱ ἄλλες ἀκολουθίες (μεσονυκτικό, ὧρες, ἀπόδειπνο) ἀντικαθίστανται ἀπὸ μία εἰδικὴ ἀναστάσιμη ἀκολουθία, ποὺ ἐπαναλαμβάνεται τρεῖς φορὲς γιὰ κάθε μία ἀπὸ αὐτές. Σ᾿ αὐτὴν κυριαρχεῖ τὸ «Χριστὸς ἀνέστη…» καὶ τὸ «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι…». Ὅλων τῶν ἀκολουθιῶν ἀλλάζει ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος (τώρα δὲν λέμε οὔτε ἑξάψαλμο οὔτε δοξολογία, ἀρχίζουμε μὲ τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» δέκα φορές, καὶ τελειώνουμε μὲ ὡραῖο διαλογικὸ τρόπο). Ἀκόμη καὶ ἡ κηδεία ἀλλάζει τελείως, ἂν συμβῇ νὰ κοιμηθῇ κάποιος τὴν ἑβδομάδα αὐτή. Καὶ τέλος δὲν γίνονται μνημόσυνα· ἕνας εἶνε τώρα ὁ μεγάλος νεκρός, ἢ μᾶλλον ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν· τὰ μνημόσυνα ὅλων τῶν ἄλλων ἀνθρώπων γίνονται ἄλλοτε.

Δὲ᾿ χορταίνει, ἀδελφοί μου, ἠ Ἐκκλησία νὰ ψάλλῃ καὶ νὰ ὑμνῇ τὴν ἀνάστασι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ δὲν ἀρκεῖται σὲ μία ἡμέρα ἑορτασμοῦ· παρατείνει τὸν ἑορτασμὸ πολύ. Ὅλες οἱ δεσποτικὲς ἑορτὲς διαρκοῦν ἐπὶ πολλὲς ἡμέρες, ἀλλὰ ἡ Ἀνάστασις περισσότερο ὅλων τῶν ἄλλων. Μέχρι τῆς Ἀναλήψεως κάθε μέρα ἀντηχεῖ τὸ «Χριστὸς ἀνέστη…», τὴν δὲ ἑβδομάδα τῆς Διακαινησίμου κατὰ κόρον. Τὴν ἑβδομάδα αὐτή, ὅπως επαμε, ὅλες οἱ μέρες θεωροῦνται ὡς μία. Γι᾿ αὐτὸ ὕμνους, ποὺ τοὺς ἀκούσαμε τὴ νύχτα τῆς Ἀναστάσεως, τοὺς ἀκοῦμε συνεχῶς ὅλες τὶς μέρες αὐτές.

Πῶς πρέπει νὰ ἑορτάζουμε οἱ Χριστιανοὶ τὴ Διακαινήσιμο ἑβδομάδα;

Ὑπάρχει γι᾿ αὐτὸ εἰδικὸς ἱερὸς κανών, ὁ 66ος τῆς Ἕκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου τοῦ 692 μ.Χ., ποὺ ὁρίζει τὰ ἑξῆς. «Ἀπὸ τὴν ἁγία ἡμέρα τῆς ἀναστάσεως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν (δηλαδὴ τὴν ἡμέρα τοῦ Πάσχα) μέχρι καὶ τὴν καινὴ Κυριακὴ (δηλαδὴ τὴν Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ), ὅλη τὴν ἑβδομάδα πρέπει οἱ πιστοὶ νὰ μὴ παραλείπουν νὰ συχνάζουν στοὺς ἱεροὺς ναούς, μὲ ψαλμοὺς καὶ ὕμνους καὶ πνευματικὰ ᾄσματα, εὐφραινόμενοι ἐν Χριστῷ καὶ ἑορτάζοντες, καὶ ἔχοντας τὸ νοῦ τους στὴν ἀνάγνωσι τῶν θείων Γραφῶν καὶ μετέχοντες συχνὰ στὰ ἅγια μυστήρια». Καὶ διευκρινίζει ὁ ἱερὸς κανών· «Καθόλου λοιπὸν νὰ μὴ γίνωνται τὶς ἡμέρες αὐτὲς ἱπποδρόμια ἢ ἄλλο δημῶδες θέαμα», δηλαδὴ χοροὶ καὶ διασκεδάσεις. Τὴν ἑβδομάδα αὐτή, ὅσο μπορεῖ ὁ ὀρθόδοξος Χριστιανός, πρέπει νὰ ἔχῃ ἀργία ἀπὸ κοσμικὲς καὶ ὑλικὲς ἀπασχολήσεις. Τὸ ἀρχαῖο βιβλίο τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν λέει· «Ὅλη τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καθὼς καὶ τὴν ἑπομένη (δηλαδὴ τὴ Διακαινήσιμο) οἱ δοῦλοι (δηλαδὴ σήμερα οἱ ἐργαζόμενοι σὲ ὑπηρεσίες) νὰ ἔχουν ἀργία ἀπὸ τὴν ἐργασία, διότι ἡ μὲν πρώτη εἶνε ἑβδομάδα τοῦ πάθους ἡ δὲ ἄλλη τῆς ἀναστάσεως, καὶ εἶνε ἀνάγκη νὰ διδαχθοῦν ποιός εἶνε αὐτὸς ποὺ ἔπαθε καὶ ἀνέστη, ἢ ποιός εἶνε αὐτὸς ποὺ τοὺς συγχώρησε ἢ καὶ τοὺς ἀνέστησε» (Η΄,33).

Μὲ ἄλλα λόγια «Διακαινήσιμος» σημαίνει καινὴ ζωή, νέα ζωή, ἀναγεννημένη. Τὴ φθαρτὴ ὑπόστασί μας τὴν παίρνει ὁ Χριστὸς καὶ διὰ τῆς ἀναστάσεώς του τὴν κάνει καινούργια. Ὅλη τὴ ζωή μας τὴν ἀνακαινίζει. Ὁ παλαιὸς κόσμος, ὁ κόσμος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῶν παθῶν, μὲ ὅλα τὰ ἐλαττώματα, τὶς προλήψεις, τὶς δεισιδαιμονίες, τὰ ἐγκλήματα, τὴ βία, τὸ μῖσος, τὴν ἀδικία, τὴν καταπίεσι, τὴ σκλαβιά, ὅλος καταρρέει μὲ τὴ χάρι τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἕνας νέος κόσμος ἀνατέλλει.

Τὴν ἑβδομάδα τῆς Διακαινησίμου ὁ πιστός, μὲ τὴ λαμπάδα στὸ χέρι, μὲ τὸ «Χριστὸς ἀνέστη» στὰ χείλη, μὲ τὴ χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι στὴν ψυχή, μὲ τὸ εὐφρόσυνο τραπέζι καὶ τὴν κατάλυσι εἰς πάντα, προγεύεται τὴν καινὴ ζωὴ τοῦ παραδείσου. Ἐμεῖς γευθήκαμε ἆραγε αὐτὴ τὴν καινὴ ζωή, ἢ μένουμε στὴν παλαιότητα;

Ὁ Κύριος λέει στὴν Ἀποκάλυψι· «Ἰδού καινὰ ποιῶ πάντα» (Ἀποκ. 21,5)· καινὴ ἐντολὴ – τῆς ἀγάπης, καινὴ ζωή, καινὴ κτίσις, καινὴ διδαχή, καινὴ καρδία, καινὴ χαρά, καινὴ Κυριακή. Νέοι ἄνθρωποι νὰ γίνουμε, μὲ εὐγενεῖς σκέψεις, μὲ εὐγενῆ αἰσθήματα, μὲ μεγάλες καὶ ὑψηλὲς σκέψεις. Χριστιανοί νὰ γίνουμε…

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
A΄ μέρος απομαγνητοφωνημένης ομιλίας, η οποία έγινε στον ι. ναο Aγίου Γεωργίου πόλεως Φλωρίνης 23-4-1982
(συντόμευση- ολόκληρο το κείμενο εδώ)

φωτο από την ανάρτηση:
Κυκλάμινα και άλλα… (μια φωτογραφική βόλτα στην εξοχή)
ANTEXOYME



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 3:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.