29 Μαρτίου 2017

Χάος και ΕΕ

Ησίοδος
Γράφει η ΦωτεινήΜαστρογιάννη 
Οικονομολόγος, καθ. ΜΒΑ

Το χάος μπορεί να είναι ευεργετικό και να προκαλέσει αλλαγές (όσο και εάν οι άνθρωποι αντιδρούν στις αλλαγές) αλλά δεν είναι σίγουρο εάν η νέα κατάσταση που θα διαμορφωθεί θα είναι ευεργετική και σε ποιον θα είναι ευεργετική.

Ο  Smith (2007) υποστηρίζει ότι θεωρία του χάους είναι η μελέτη του τρόπου που μικρές αλλαγές στα πράγματα, ως έχουν την παρούσα στιγμή, μπορεί να έχουν πολύ σημαντικές συνέπειες για το μέλλον (το πέταγμα της πεταλούδας). Η θεωρία του χάους πλέον συνδυάζεται με τα οικονομικά και με τη διοίκηση επιχειρήσεων. Πιθανόν η θεωρία αυτή να μπορεί να εφαρμοσθεί και σε επίπεδο χωρών και γεωοικονομίας.

Στη στρατηγική των συμμαχιών των επιχειρήσεων, κάτι που ίσως να μπορεί να αναχθεί στα κράτη, οι επιχειρήσεις που έχουν περισσότερους πόρους μπορούν ευκολότερα να επιλέξουν συνεργάτες σε σχέση με αυτούς που έχουν λιγότερους (όποιος έχει λεφτά φυσά και τη φλογέρα, σύμφωνα με την ελληνική παροιμία). Στην ΕΕ οι ισχυροί είναι οι χώρες του Βορρά και αυτές είναι που επέλεξαν τη διεύρυνση της με χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και όχι την εμβάθυνσή της. 

Όταν όμως οι πόροι και τα συμφέροντα των δύο επιχειρήσεων δεν ταιριάζουν αλλά και υπάρχει διαφορά ισχύος τότε μπορεί να προκληθεί απόσυρση. Το ζούμε αυτό στις ημέρες μας με τη διαφορά ισχύος Βορρά –Νότου στην ΕΕ και την πρόκληση απόσυρσης μέσω της δημιουργίας μίας ΕΕ πολλών ταχυτήτων. 

Οι σχέσεις καθορίζονται από συνοχή και από ένταση (στην περίπτωση που υπάρχουν συγκρουόμενοι στόχοι). Η απόσυρση επικρατεί όταν υπερισχύει η ένταση (τα χρέη των χωρών και η ανισομέρεια στην ανάπτυξη έχουν προκαλέσει ένταση στην ΕΕ και πολλές χώρες σκέφτονται την απόσυρση, αρχής γενομένης από τη Βρετανία). Θεωρείται ότι όσο μεγαλύτερη συνάφεια στόχων και συνεργασία υπάρχει, τόσο πιο ισχυρή είναι η συνεργασία. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει στη στρατηγική. Εάν δύο επιχειρήσεις συνεργασθούν για την απόκτηση μίας π.χ. μοναδικής γνώσης θα μοιρασθούν τους πόρους τους. Εάν όμως για παράδειγμα, η μία επιχείρηση έχει αλλαγή στην ηγεσία της τότε μπορεί η νέα ηγεσία να δει άλλες ευκαιρίες στην αγορά και τότε η επιχείρηση αυτή να αλλάξει τη στρατηγική της (αυτό άλλωστε δεν συμβαίνει με τη γερμανική ηγεσία αυτή τη στιγμή και τη θέση της ως προς την ΕΕ;). Στη θεωρία του χάους αυτό ονομάζεται «παράξενος ελκυστής». Η επίδραση του παράξενου ελκυστή εξαρτάται από τη θέση που έχει η επιχείρηση στην αγορά. 

Οι στρατηγικές συμμαχίες αποτυγχάνουν πολλές φορές λόγω ακαταλληλότητας του συνεργάτη αλλά και λόγω άλλων διαφορών όπως είναι π.χ. οι πολιτισμικές. Καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία ή μη των στρατηγικών είναι τα διάφορα εμπόδια προσαρμογής και ο βαθμός στον οποίο μπορεί να μεταφερθεί η γνώση. 

Σύμφωνα με τη θεωρία του χάους, στον παράξενο ελκυστή το σύστημα δεν μπορεί να επαναλάβει μία συγκεκριμένη συμπεριφορά γιατί έχει «δεθεί» στον χώρο του παράξενου ελκυστή. Με άλλα λόγια μία μέτρια σε όλα της επιχείρηση εάν δημιουργήσει συμμαχία με μία άλλη τότε το αποτέλεσμα θα είναι μία καινούρια επιχείρηση γιατί οι καινούριες συνθήκες την αναγκάζουν να αφήσει πίσω το παρελθόν της. 

Οι αλλαγές δεν γίνονται γρήγορα, το αποτέλεσμα είναι βέβαιο και οι εμπλεκόμενοι μπορεί να μη χειριστούν αποτελεσματικά και με επωφελή τρόπο το αποτέλεσμα της συμμαχίας. Όσο πιο γρήγορα οι επιχειρήσεις απορροφήσουν το σοκ της αλλαγής τόσο πιο καλά θα προχωρήσουν στο αρχικό τους σχέδιο αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα βελτιωθεί η απόδοσή τους γιατί μπορεί οι συμμαχίες που έχουν δημιουργήσει οι άλλοι να είναι πιο αποτελεσματικές, με αποτέλεσμα να υπερκεράσουν τη συμμαχία αυτών των επιχειρήσεων.  

Φοβάμαι ότι η συμμαχία των χωρών για το δημιούργημα ΕΕ βρίσκεται σε αυτό το στάδιο και πολύ πιθανόν και η Ελλάδα να βρίσκεται σε αυτό όσον αφορά τη σχέση της με την ΕΕ. Οι συμμαχίες άλλων χωρών βλ. ΗΠΑ-Ρωσίας μπορεί να υπερκεράσουν την ΕΕ γιατί το σοκ που προκάλεσε η οικονομική κρίση στην ΕΕ δεν απορροφήθηκε καλά και το αρχικό σχέδιο της έχει αποτύχει. Μία πιθανόν τελευταία ευκαιρία, να είναι η εμφάνιση ενός «ελκυστή» υπό τη μορφή νέων ηγεσιών αλλά και μίας νέας πολιτικής και οικονομικής ιδεολογίας στην ΕΕ που θα δημιουργήσει έναν άλλο δυναμισμό και ευχή είναι προς όφελος των λαϊκών σρωμάτων, εκτός βέβαια εάν, όπως όλα δείχνουν, είναι ήδη πολύ αργά.  

Ενδεικτική βιβλιογραφία 

- Baum, J. A. C., Cowan, R., and Jonard, N. (2014). Does evidence of network effects on firm performance in pooled cross-section support prescriptions for network strategy? Strategic Management Journal, 35(5), 652-667. 

- Shah, R. H., and Swaminathan, V. (2008). Factors influenc-ing partner selection in strategic alliances: The moder-ating role of alliance context. Strategic Management Journal, 29(5), 471-494 

- Smith, L. A. (2007). Chaos: A very short introduction. Oxford; New York: Oxford University Press 

πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.