Τουρκία, Ιράν και Συρία
παραμερίζοντας τις επιμέρους διαφορές τους φαίνεται να συναινούν πως
προτεραιότητα στην στοχοποίηση αντιπάλων πέραν του Daesh (Ισλαμικό
Κράτος) και της συριακής αντιπολιτεύσεως, θα πρέπει να δοθεί στην
αναχαίτιση και σε επόμενη φάση ει δυνατόν στον περιορισμό της κουρδικής
εδαφικής επεκτάσεως και παρουσίας στην βόρειο Συρία.
Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος-Αμυντικός αναλυτής
Ήδη τα τελευταία εικοσιτετράωρα μαίνονται σφοδρότατες συγκρούσεις
μεταξύ συριακών δυνάμεων με την συμμετοχή αεροσκαφών κρούσεως/εγγύς
υποστηρίξεως και των κουρδικών δυνάμεων στην περιοχή Hasakah (Χασάκα). Η
πόλη βρίσκεται αποτελεί τμήμα του θύλακος των δυνάμεων του Άσσαντ, ο
οποίος βρίσκεται στο ανατολικό καντόνι που ελέγχουν οι Κούρδοι. [ Χάρτης 1 / http://syria.liveuamap.com/ ]
Χθες (18/08) χρησιμοποιήθηκαν αεροσκάφη για την προσβολή των
κουρδικών θέσεων, τα οποία αποσπάστηκαν από άλλα φλέγοντα μέτωπα
επιχειρήσεων κατά του Daesh και των δυνάμεων της συριακής
αντιπολιτεύσεως προκειμένου να προσβάλλουν και να προκαλέσουν απώλειες
στις κουρδικές δυνάμεις.
Όπως είναι γνωστό οι Κούρδοι τελούν υπό την στρατηγική
προστασία των Αγγλοσαξόνων και αναμένουν την «ανταμοιβή» τους, η οποία
εστιάζεται στην συγκρότηση μιας νέας κρατικής οντότητος στον συριακό
βορρά. Συνεπώς, η όποιας μορφής «εγκάρδια συνεννόηση» διαφαίνεται μεταξύ
Πούτιν και Ερντογάν – εάν όντως επιθυμούν να είναι αληθής – εκτιμάται
ότι θα πρέπει να άρχεται από την διασαφήνιση της στάσεως της Μόσχας
έναντι των Κούρδων της Συρίας, με αντικειμενικό σκοπό την ήττα και τον
εδαφικό περιορισμό τους.
Ο νέος στρατηγικός διάλογος που ξεκίνησε να επαναγράφεται μεταξύ
Ρωσίας και Τουρκίας έχει ως αφετηριακό πρόλογο εισαγωγής – ως απαραίτητο
τεκμήριο για την περαιτέρω αναβάθμιση της συνεργασίας μεταξύ των δύο
δρώντων – ένα πολύ υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας προαπαιτούμενο (σ.σ.
μεγίστης αξίας και συμβολικού υποδείγματος). Αυτό εστιάζεται στην
διαμόρφωση μιας αμοιβαίας αποδεκτής στάσεως επί του ακανθώδους συριακού
ζητήματος, με επίκεντρο τον βαθμό αποδοχής (και μέχρι ποίου βαθμού) του
καθεστώτος Ασαντ.
Παραλλήλως όμως συνεξετάζει τη χαρτογράφηση όλων των δυνάμεων της
συριακής αντιπολιτεύσεως, τις οποίες διαχωρίζει σε φίλα και μη
προσκείμενες. Σε αυτή τη διεργασία λαμβάνεται θεμελιωδώς υπόψη η άποψη
του Ιράν και εμμέσως των φυσικών συμμάχων του, δηλαδή των σιιτικών
πολιτοφυλακών και κυρίως της Χεζμπολά.
Στη συγκεκριμένη αξιολόγηση φαίνεται πως όλοι οι
συμμετέχοντες αναγνωρίζουν περισσότερο ή λιγότερο ως ανερχόμενη
περιφερειακή γεωστρατηγική απειλή του Κούρδους, με επίκεντρο τις
δυνάμεις του YPG που δραστηριοποιείται εντός της Συρίας. Τούρκοι,
Σύριοι, Ιρανοί, μοιράζονται από καιρό μια κοινή οπτική αντιμετωπίσεως
της κουρδικής παρουσίας, η οποία αποτυπώνεται εμφανώς σε όλους τους
χάρτες της συρράξεως.
Η συνεχιζόμενη κατάληψη ή έλεγχος εδαφών στην βόρειο Συρία από τους
Κούρδους αυτονόμως ή με τη συνεργασία δυνάμεων της συριακής
αντιπολιτεύσεως, πραγματοποιείται με την πλήρη πολιτική και στρατιωτική
στήριξη των ΗΠΑ (σ.σ. Και εμμέσως με την ισραηλινή).
Η προοπτική διαμελισμού της Συρίας οδηγεί σε de facto βίαιο
επανασχεδιασμό των κρατικών οντοτήτων της περιοχής και προξενεί εύλογη
ανησυχία σε όλα τα αραβικά και μη κράτη (Τουρκία, Ιράν), στα οποία
κατοικούν συμπαγείς κουρδικοί πληθυσμοί και μάλιστα με γεωγραφική
γειτνίαση μεταξύ τους.
Υπό αυτό το πρίσμα Δαμασκός, Τεχεράνη και Άγκυρα έχουν πλέον
συνειδητοποιήσει ότι το εργαλείο ασκήσεως της αναθεωρητικής διαλυτικής
πολιτικής εκ μέρους των Αγγλοσαξόνων στην περιοχή της Ευφόρου ή
Κοίλης Ημισελήνου (σ.σ. βόρειος Συρία, Ιράκ, νότιος Τουρκία) έχει ένα
κοινό χαρακτηριστικό: Την συντελούμενη δεύτερη κουρδική εθνογένεση.
Μετά το Ιράκ ήλθε η ώρα της Συρίας και ουδείς εκ των δρώντων στην
περιοχή πλέον αμφιβάλλει ότι η υποτιθέμενη διαδικασία εκδημοκρατισμού
της Μέσης Ανατολής (γνωστή και ως «Αραβική Άνοιξη»), κυοφόρησε μεταξύ
άλλων και ένα νόθο (εθνικώς) τέκνο, τον κουρδικό παράγοντα.
Η συνεχιζόμενη προέλαση των κουρδικών δυνάμεων μαζί με τις πολύ
υποδεέστερες σε αριθμό μαχητών και εξοπλισμό μονάδων της συριακής
αντιπολιτεύσεως (SDF) στο μέτωπο της Ιεραπόλεως (Μάνμπιτζ/Manbij) [
Χάρτης 2 / http://syria.liveuamap.com/
] επέφερε εντονότατο τουρκικό διάβημα προς τις ΗΠΑ με απαίτηση αμέσου
αποσύρσεως όλων των κουρδικών δυνάμεων από την πόλη και την περιοχή,
κάτι που οι Αμερικανοί αρνήθηκαν επί του παρόντος να πράξουν.
Υπενθυμίζεται, ότι μετά από την παρέμβαση των ΗΠΑ στην
Τουρκία (σ.σ. επικοινωνία Ομπάμα με Ερντογάν), είχε συμφωνηθεί να μην
υπάρξει ένοπλη τουρκική αντίδραση κατά των Κούρδων, οι οποίοι θα
περνούσαν μαζικώς πλέον δυτικώς του Ευφράτη ποταμού, προελαύνοντας κατά
του Daesh.
Στο μεταξύ, όπως φαίνεται και στον σχετικό χάρτη, οι Κούρδοι του
συνασπισμού YPG/SDF συνεχίζουν να αποσπούν εδάφη από το χαλιφάτο και να
διατηρούν ανοικτούς τους άξονες προελάσεως προς την στρατηγικής σημασίας
πόλη Αλ Μπάμπ (Al Bab), η οποία συνδέει την Μάνμπιτζ με το Χαλέπι.
Η προοπτική καταλήψεως της Αλ Μπαμπ από τους Κούρδους υπό τον μανδύα
της ενωμένης δράσεως YPG/SDF εκτιμάται ότι προκάλεσε την ξαφνική προ δύο
ημερών αεροπορική προσβολή στόχων από την Ρωσική Αεροπορία (σ.σ.
Tu-22M, προερχόμενα ίσως και από ιρανικές αεροπορικές βάσεις) με στόχο
την προετοιμασία επιθέσεως εκ μέρους ιρανικών και συριακών δυνάμεων με
στόχο την κατάληψη της πόλεως πριν πέσει στα χέρια των Κούρδων.
Θα ήταν πάντως οξύμωρο οι Ιρανοί να διέθεταν βάσεις στους
Ρώσους για να προσβάλλουν θέσεις του Daesh στην Αλ Μπάμπ, με
αντικειμενικό σκοπό την διευκόλυνση της κουρδικής προελάσεως προς αυτήν.
Άλλωστε οι δυνάμεις του Άσσαντ απέχουν μόλις τέσσερα χιλιόμετρα από την
πόλη, ενώ οι Κούρδοι 10-12 χλμ.
Υπό αυτό το πρίσμα εξηγείται η ανεξήγητη προτεραιότητα που έχει δοθεί
από το συριακό καθεστώς, αλλά και από τους συμμάχους του (Ρωσία, Ιράν)
να διαθέσουν πολύτιμους πόρους (αεροπορικά μέσα, μονάδες, καύσιμα και
πυρομαχικά) με στόχο την άμεση και έμμεση αντιπαράθεση με τους Κούρδους.
Η στοχοποίηση των Κούρδων εμφανίζεται σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία
καθώς διεξάγεται μια μείζονος και αποφασιστικής σημασίας σύγκρουση στο
Χαλέπι, εκεί όπου οι συριακές καθεστωτικές και συμμαχικές τους δυνάμεις
υφίστανται σοβαρή πίεση από την υποστηριζόμενη από την Δύση ισλαμιστική
αντιπολίτευση. Συνεπώς εκτιμάται, ότι η «στροφή» πραγματοποιείται στο
πλαίσιο μιας ευρυτέρας γεωστρατηγικής συναποφάσεως.
Η
κυοφορούμενη «εγκάρδια τετραπλή συνεννόηση» μεταξύ Ρωσίας, Συρίας, Ιράν,
Τουρκίας με στόχο τη συγκρότηση ενός κοινού μετώπου στη Συρία,
εκτιμάται ότι έχει ως βασικό μενού και στοχοποιεί τους μόνους πιστούς
στρατηγικούς συμμάχους των Αγγλοσαξόνων, τους πολύπαθους Κούρδους.
Εξόχως χαρακτηριστικό είναι το «tweet» που ανήρτησε πριν λίγες ώρες η
Χεζμπολά, στο οποίο αποκαλεί τους Κούρδους… «Σιωνιστές στη Βόρειο
Συρία»…
Οι Κούρδοι της Βορείου Συρίας έχοντας ελέγξει ένα σημαντικότατο
γεωγραφικό τομέα, βρίσκονται σε απόσταση 30 χλμ. περίπου, πριν από την
ενοποίηση του καντονιού Αφρίν με τα υπόλοιπα δύο [ Χάρτης 3 / http://syria.liveuamap.com/
]. Οι εξελίξεις στις επιχειρήσεις επί του εδάφους δείχνουν ότι σε λίγες
εβδομάδες αυτό θα καταστεί εφικτό εάν δεν προκύψει άλλη εξέλιξη με
παρέμβαση των ΗΠΑ.
Οι Αμερικανοί συνεχίζουν να προωθούν την γεωστρατηγική τους σχεδίαση
ενισχύοντας το YPG και υποστηρίζοντάς το με αεροπορικές επιδρομές. Η
ενίσχυση και εδαφική επέκταση του YPG αποτέλεσε και ένα από τα κεντρικά
σημεία διαφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας επί του συριακού ζητήματος, μετά
από την προσέγγιση Αγκύρας-Μόσχας και ιδιαιτέρως μετά από το
πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία.
Όμως η εκ νέου εδαφική επέκταση λόγω της κουρδικής προελάσεως
– εάν και εφόσον συνεχιστεί χωρίς άλλες παρενέργειες – σύντομα θα
προκαλέσει την λυσσαλέα και απέλπιδα στρατιωτική αντίδραση του Daesh,
καθώς ο επόμενος στόχος του YPG θα είναι η πόλη σύμβολο για την ισλαμική
αποκάλυψη Νταμπίκ (σ.σ. Dabiq, όπως και το περιοδικό που εκδίδουν οι
τζιχαντιστές).
Συμπερασματικώς, οι πρόσφατες εξελίξεις σκιαγραφούν μια νέα ακόμη πιο
επικίνδυνη τάση για την περιφερειακή ασφάλεια, η οποία αποτελεί τέκνο
της αναθεωρητικής τουρκικής γεωστρατηγικής, η οποία προκειμένου να
αποτρέψει την δημιουργία κουρδικής οντότητας στην Συρία, επιχειρεί να
συγκροτήσει ένα ευρύ αντικουρδικό μέτωπο με το Ιράν, την Συρία υπό τις
ευλογίες της Μόσχας.
Οι συγκρούσεις μεταξύ Συρίων και Κούρδων εάν επεκταθούν και σε άλλα
μέτωπα, θα ευνοήσουν πρωτίστως το Daesh, το οποίο θα αναλάβει
επιχειρησιακές πρωτοβουλίες κατά των Κούρδων με την «ανοχή» των
υπολοίπων. Σε μια τέτοια εξέλιξη οι ΗΠΑ θα αντιδράσουν και οι
αμερικανοτουρκικές σχέσεις θα εκτραχυνθούν ακόμη περισσότερο με
αποτέλεσμα να εμφανιστούν νέες φυγόκεντρες τάσεις εκ μέρους της Αγκύρας.
Είναι
σαφές πλέον, ότι η Τουρκία του Ερντογάν (σ.σ. υπό τον «φάρο» του
Νταβούτογλου) μεταξύ των πολλών και διαφορετικών απαιτήσεων που έχει
θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, εμμένει ως απόλυτη
κόκκινη γραμμή μόνο σε μια. Ο Γκιουλέν αποτελεί απλώς μια εύληπτη -προς
επικοινωνιακή κατανάλωση κυρίως- αφορμή.
Το θεμελιώδες αίτιο που προκαλεί τεκτονικές εξάρσεις συνεχίζει να
παραμένει η σθεναρή υποστήριξη την οποίαν παρέχουν οι Αγγλοσάξονες στο
καλύτερο και πλέον αξιόπιστο εργαλείο «γεωστρατηγικής χειρουργικής» που
διαθέτουν. Οι Κούρδοι του YPG αποτελούν το αντάλλαγμα το οποίο ζητούν οι
Τούρκοι προκειμένου να επανέλθουν «μεταμελημένοι» στις αγκάλες της
Δύσεως.
Εκεί ακριβώς εστιάζεται το επίκεντρο του ρήγματος, το οποίο επιδιώκει
να προκαλέσει ο Πούτιν στην αγγλοσαξονική Rimland. Παρέχοντας
υποστήριξη στην τουρκική οπτική, αδειάζοντας τους έτσι κι αλλιώς
εχθρικούς προς την ρωσο-ιρανική γεωστρατηγική Κούρδους της Συρίας,
αφήνει τον Ερντογάν να ολισθήσει ακόμη περισσότερο μακρύτερα από την
θεμελιώδη Αγγλοσαξονική γεωπολιτική.
Σε
ένα τρίτο χώρο (σ.σ. Συρία) η Ρωσία μετατρέπει το μειονέκτημα σε
πλεονέκτημα και χρησιμοποιεί ευφυώς ένα μέλος του ΝΑΤΟ που δρα ως
αποστάτης και εν δυνάμει μη φιλική προς τις ΗΠΑ δύναμη. Οι επόμενες
εβδομάδες θα έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και ίσως η συνάντηση Μπάιντεν
με τον Ερντογάν στις 24 Αυγούστου να είναι ιστορική για τις μετέπειτα
εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως για τους Κούρδους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου