 |
| Ο Αυτοκράτορας |
Του Παντελή Καρύκα
Μετά την άλωση της Πόλης από τους Φράγκους το 1204 και τη σύσταση του κράτους της Νίκαιας, ο
Βυζαντινός Στρατός άλλαξε σε μεγάλο βαθμό. Αναγνωρίζοντας την αδυναμία
του βυζαντινού ιππικού να αντιπαραταχθεί στους Λατίνους ιππότες, οι
ηγέτες της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας συγκρότησαν «αλλάγια» μισθοφόρων
ιπποτών, τα λεγόμενα «Λατινικά».
Το εγγενές ιππικό συγκροτούσαν οι «Στρατιώτες», οι οποίοι ήταν
ιππείς. Ονομάζονταν και «Προνοιάριοι» γιατί ως ανταμοιβή για τις
υπηρεσίες τους λάμβαναν εκτάσεις γης, τις λεγόμενες πρόνοιες.
Το πεζικό αποτελούνταν από σκουτάτους (ασπιδοφόρους), τους λεγόμενους
«Κονταράτους», τακτικούς τοξότες –με θώρακα, ασπίδα, κράνος και σπαθί–
και ελαφρούς τοξότες και σφενδονήτες. Οι «Κονταράτοι» έφεραν μακρύ δόρυ,
σπαθί και μακριά, δυτικού τύπου, αμυγδαλόσχημη ασπίδα. Οι πρώτοι ζυγοί
έφεραν και αλυσιδωτό ή δερμάτινο θώρακα. Παρατάσσονταν σε βάθος 8
συνήθως ζυγών. Δεν διέθεταν οργανικά τμήματα τοξοτών, όπως στο παρελθόν,
για την άμεση υποστήριξή τους. Αντίθετα, υπήρχαν τμήματα τοξοτών που
πολεμούσαν με ομοβροντίες βελών, ταγμένα σε πυκνό σχηματισμό. Οι τοξότες
αυτοί έφεραν επίσης ελαφρά θωράκιση, κράνος, ασπίδα κα σπαθί και
μπορούσαν να πολεμήσουν και εκ του συστάδην. Ήταν όμως λίγοι.
Αντίθετα, ο όγκος των τοξοτών αποτελείτο από άνδρες αθωράκιστους, που
πέραν του τόξου έφεραν και ένα σπαθί ή ένα εγχειρίδιο. Οι άνδρες αυτοί
πολεμούσαν κατά βάση σε χαλαρή τάξη, ως ακροβολιστές. Τμήματα ενδιάμεσου
πεζικού, αντίστοιχα των αρχαίων πελταστών, υπήρχαν. Προέρχονταν κυρίως
από την Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από τη Λακωνική Μάνη. Ήταν οι
Τσάκωνες, οι οποίοι υπηρετούσαν και ως πεζοναύτες στον αυτοκρατορικό
στόλο.
Το 1261 ο Μιχαήλ Παλαιολόγος εισερχόταν θριαμβευτής στην
Κωνσταντινούπολη. Είχε προηγηθεί η συντριπτική νίκη του στρατού του στη
μάχη της Πελαγονίας, εναντίον των Φράγκων κατακτητών της Ελλάδας. Εκεί, ο
αρχιστράτηγος των Βυζαντινών, σεβαστοκράτορας, Ιωάννης Παλαιολόγος,
παρέταξε μια στρατιά 10.000 περίπου ανδρών, εκ των οποίων το 1/3 ήταν
γηγενείς στρατιώτες, από τη Μικρά Ασία, τη Θράκη και τη Μακεδονία.
Διέθετε όμως και ένα σημαντικό αριθμό μισθοφόρων, κυρίως Κουμάνων
ιπποτοξοτών, αλλά και Λατίνων βαρέων ιππέων.
 |
| Λατίνος πολεμιστής του Βυζαντινού στρατού |
Ο Μιχαήλ κατήργησε το «Λατινικόν». Πολλοί από τους άνδρες του είχαν
ήδη εξελληνιστεί, όμως, και παρέμειναν στον αναδιοργανωμένο στρατό στα
τάγματα των «Καβαλαριών», τα οποία εκπαιδεύτηκαν να πολεμούν, όπως οι
Φράγκοι ιππότες, να εκτελούν δηλαδή ταχείες επελάσεις με τη λόγχη, σε
πυκνούς σχηματισμούς.
Οι «Καβαλάριοι», το πλέον επίλεκτο σώμα του ιππικού, ήταν
ολιγάριθμοι. Αποτελούσαν μόλις το 1/5 της συνολικής δύναμης του ιππικού.
Το λοιπό βαρύ ιππικό αποτελούταν από τα τάγματα των «Στρατιωτών». Οι
«Στρατιώτες» έφεραν, όπως και οι «Καβαλάριοι», λόγχη, σπάθη, ασπίδα και
ενίοτε σιδηρά κορίνα (κεφαλοθραύστη). Ενώ όμως οι «Καβαλάριοι» έφεραν
στο σύνολό τους αλυσιδωτό θώρακα, οι «Στρατιώτες» ή «Προνοιάριοι»,
έφεραν συνήθως κατώτερη θωράκιση. Επίσης, οι «Στρατιώτες» υστερούσαν σε
εκπαίδευση και δεν μπορούσαν να πολεμήσουν όπως οι «Καβαλάριοι».
Το μεγάλο πρόβλημα του βυζαντινού ιππικού της περιόδου ήταν ότι, λόγω
των δυτικών επιρροών, το τόξο είχε εγκαταλειφθεί ως όπλο από το βαρύ
και το μέσο ιππικό. Με τόξο εξοπλίζονταν μόνο διάφορα τμήματα
μισθοφόρων, κυρίως ελαφρών ιππέων. Από τα γηγενή τμήματα με τόξο ήταν
εξοπλισμένοι οι λεγόμενοι «Βαρνταριώτες» ελαφροί ιππείς της
Αυτοκρατορικής Φρουράς. Οι «Βαρνταριώτες» ήταν απόγονοι Ούγγρων και
Κουμάνων κυρίως μεταναστών, οι οποίοι κατοικούσαν στην κοιλάδα του Αξιού
(Βαρδάρη) και σταδιακά εξελληνίστηκαν. Επίσης, υπήρχε και το σώμα των
«Τουρκοπούλων», οι οποίοι ήταν εκχριστιανισμένοι και εξελληνισμένοι
Σελτζούκοι Τούρκοι, που πολεμούσαν με τον παραδοσιακό τους τρόπο, ως
ελαφροί ιπποτοξότες.
hellasforce.com
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων.
Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου