15 Οκτωβρίου 2025

Βραχογραφίες περίπου 13 χιλιάδων ετών στη Σαουδική Αραβία

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μνημειώδη βραχογραφία και αντικείμενα στη βόρεια Σαουδική Αραβία, τα οποία έρχονται σε αντίθεση με τις συμβατικές υποθέσεις σχετικά με το πότε οι άνθρωποι κατοικούσαν για πρώτη φορά στις ερήμους της περιοχής. 
 
Τα γλυπτά, που χρονολογούνται μεταξύ 12.800 και 11.400 ετών, αποτελούν την παλαιότερη άμεση αρχαιολογική απόδειξη ανθρώπινης εγκατάστασης στην αραβική ενδοχώρα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που για πολύ καιρό θεωρούνταν πολύ ξηρή για να επιτρέψει την ανθρώπινη ζωή.  
 
Η πλειονότητα των γλυπτών είναι ζώα σε φυσικό μέγεθος, κυρίως καμήλες, αλλά και αγριοκάτσικα, γαζέλες, ιπποειδή, ακόμη και βούβαλοι. 
 
Οι μεμονωμένες καμήλες έχουν μήκος σχεδόν τρία μέτρα και ολόκληρα πάνελ εκτείνονται σε μήκος πάνω από 20 μέτρα σε απόκρημνες πλαγιές, υψώνοντας έως και 39 μέτρα πάνω από το έδαφος. Η δημιουργία τέτοιων έργων τέχνης απαιτούσε προσεκτική τοποθέτηση εικόνων σε σημεία που θα ήταν ιδιαίτερα ορατά και εντυπωσιακά. 
 
Οι χαρακτικές δημιουργήθηκαν σε διάφορες φάσεις. Τα πρώιμα πάνελ περιείχαν στυλιζαρισμένες ανθρώπινες μορφές, οι οποίες αργότερα επικαλύφθηκαν από πιο φυσιοκρατικές αναπαραστάσεις ζώων. 
 
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αργότερα προστέθηκαν επιπλέον σχηματικές μορφές ζώων. 
 
Η μικροσκοπική ανάλυση, σε συνδυασμό με φωταύγεια και χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα, επιβεβαίωσε την ηλικία των χαρακτικών. 
 
Οι ανασκαφές ακριβώς κάτω από ένα πάνελ καμήλας σε μια τοποθεσία απέδειξαν το λίθινο εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του σκαλίσματος, το οποίο χρονολογείται περίπου 12.200 χρόνια πριν, μαζί με ίχνη από τις εστίες που παρείχαν υποστηρικτικές χρονολογήσεις με ραδιενεργό άνθρακα. 
 
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν 62 πάνελ βραχογραφίας με 176 χαρακτικά ζώων και ανθρώπων. Τα ίχνη υπογραμμίζουν την πολυεπίπεδη τοποθέτηση των χαρακτικών, δείχνοντας τη φάση 1 σε πράσινο, τη φάση 2 σε κίτρινο, τη φάση 3 σε λευκό και τη φάση 4 σε αποχρώσεις του μπλε. Η κλίμακα της βραχογραφίας έχει πλάτος 10 cm. Πίστωση: M. Guagnin et al., Nature Communications (2025) 
 
Κάτω από τέσσερα από τα πάνελ, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν περισσότερα από 1.200 πέτρινα αντικείμενα, θραύσματα οστών και στολίδια. 
 
Το σύνολο εργαλείων αποτελούνταν από λεπίδες, ξύστρες, τρυπάνια και λεπτοκομμένα ρετούς. 
 
Παραδόξως, ορισμένα από τα θραύσματα είχαν πανομοιότυπη μορφή με τα στυλ αιχμής El Khiam και Helwan που βρέθηκαν σε πρώιμους νεολιθικούς πολιτισμούς στην Λεβάντε. 
 
Δίπλα σε αυτά τα εργαλεία υπήρχαν χάντρες από αλεσμένη πέτρα, ένα κραγιόνι με πράσινη χρωστική ουσία και κοχύλια από τη θάλασσα που θα έπρεπε να είχαν ληφθεί εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. 
 
Αυτά τα ευρήματα δείχνουν συνδέσεις ή κινητικότητα σε μεγάλες αποστάσεις, που συνδέουν τη βόρεια Αραβία με παράκτιους ή Λεβαντίνους πληθυσμούς κατά τη μετάβαση από το Πλειστόκαινο στο Ολόκαινο. 
 
Μνημειώδες πάνελ βραχογραφίας στο Jebel Misma (JMI18). Πίστωση: M. Guagnin et al., Nature Communications (2025) 
 
Επιπλέον, αναλύσεις ιζημάτων σε κοντινές ξηρές λεκάνες έδειξαν ότι εποχιακές λίμνες σχηματίστηκαν στην έρημο πριν από περίπου 17.000 έως 13.000 χρόνια. 
 
Αυτές οι προσωρινές πηγές νερού θα αποτελούσαν σανίδες σωτηρίας για κινητές ομάδες που ταξίδευαν στις ερήμους. 
 
Η θέση των χαρακτικών κοντά σε χαράδρες και πρώην υδάτινα ρεύματα υποδηλώνει ότι η τέχνη μπορεί να λειτούργησε ως δείκτες διαδρομής, δείκτες οάσεων ή εδαφικά όρια.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.