Αναντίρρητο τυγχάνει ότι τα ορθόδοξα κριτήρια, οι συνειδήσεις και η διάκριση μεταξύ καλού και κακού ημών των Χριστιανών έχουν προ ικανού χρόνου αμβλυνθεί ή και αλλοιωθεί.
Στις συζητήσεις μας συχνά διαπιστώνουμε διάσταση απόψεων ακόμη και σε σημαντικά θεολογικά θέματα ή σε δόγματα της Αγίας μας Εκκλησίας.
Μοιραία, αυτή η διχογνωμία, συμπαρασύρει θέματα πίστεως, θείας λατρείας, πτυχές και συμπεριφορές του κοινωνικού μας βίου ως δογματικές ακολουθίες με συνέπεια να αλλάζουν επί τα χείρω θέματα που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την καθημερινότητά μας και την ποιότητα της πνευματικής μας ζωής και όχι μόνο.
Βεβαίως, ακόμα και στην ορθόδοξη πίστη, υπάρχουν τα λεγόμενα “θεολογούμενα” θέματα για τα οποία δεν έχει οριστικά τοποθετηθεί η Εκκλησία μας και συνεπώς επιδέχονται πέραν την μίας ερμηνείας, αλλά η παραπάνω μνημονευθείσα άμβλυνση των ορθοδόξων κριτηρίων ενδεχομένως να έχει οδηγήσει και εδώ σε εσφαλμένες τοποθετήσεις και καινοφανείς ή ακόμα και κενοφανείς θεωρίες- ειδικά αν η ερμηνεία είναι αποτέλεσμα δικής μας θεώρησης και δεν συντρέχουμε στη μαρτυρία των θεόπνευστων Πατέρων και Διδασκάλων της Εκκλησίας. Ως θεολογούμενα θέματα μπορούμε να μνημονεύσουμε για παράδειγμα τη στάση της Εκκλησίας σε θέματα ιατρικής, βιοηθικής και σύγχρονης τεχνολογίας.
Στο σημείο αυτό είναι αναγκαίο να διευκρινιστεί πως μέγα χάος επικρατεί ακόμα και σε δογματικά θέματα μεταξύ θεολόγων. Για παράδειγμα, στους θεολογικούς, διαχριστιανικούς διαλόγους, αυθαίρετα κάποιοι κατατάσσουν ακραιφνώς δογματικά θέματα σε θεολογούμενα προκειμένου να “ξεχειλώσουν” την ερμηνεία των δογμάτων με σκοπό μέσα στα όριά τους να “στριμώξουν” και τις λανθασμένες αιρετικές διδασκαλίες των ετεροδόξων, πχ των Λατίνων. Πάντοτε, βέβαια, έξω από τα σαφή και αυστηρά όρια των δογμάτων, σε θεολογούμενα θέματα, το θεολογικό νοηματικό κενό είναι ασφαλέστερο να διατυπωθεί ως απαύγασμα της πλούσιας Πατερικής και Αποστολικής Παράδοσης της Εκκλησίας μας και όχι ως επισφαλής και πιθανόν μη έγκυρη γνώμη εμπαθών ανθρώπων που ναι μεν μπορεί να “πάσχουν” για τον Χριστό και την Εκκλησία Του, όμως δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν απλανείς θεολόγοι και θεόπνευστοι ερμηνευτές, όταν μάλιστα συχνά απομυθοποιούν και σχετικοποιούν τους πρακτικούς αληθινούς θεολόγους – τους Πατέρες της Εκκλησίας – διά νεοφανών ιδεολογιών όπως η “μεταπατερικότητα”!
Κάποιες φορές στο επιχείρημά μας “ο Άγιος… διδάσκει πως…”, απαντούν: “γνώμη του”!!!
Άλλες φορές πάλι συνέβη να παραθεωρηθεί ολόκληρη η ησυχαστική παράδοση και εμπειρία σε θέματα όχι δογματικά αλλά με σαφείς άμεσες ή έμμεσες πτυχές ως δογματικές ακολουθίες όπως είναι το θέμα του καινοφανούς “εγκεφαλικού θανάτου” στο οποίο ναι μεν αποφάνθηκε η Εκκλησία της Ελλάδος αλλά στηριζόμενη σε επιστημονικά μη καθολικώς αποδεκτά ευρήματα καθώς και σε θεολογικές “ακροβασίες”.
Εντύπωση προκαλεί μιά αναφορά σε έγκυρο θεολογικό περιοδικό, σχετικά με το θεολογικό συμπόσιο στο Ρέγκενσμπουργκ της Γερμανίας το 2006 (“Θεολογία”, τεύχος 77, Ιουλ-Δεκ. 2006) όπου ο μακαριστός σήμερα καθηγητής Θεολογίας Ευάγγελος Θεοδώρου διευκρίνισε σε εισήγησή του τα κάτωθι: “…σε μερικές περιπτώσεις αντιλογιών και αμφισβητουμένων ζητημάτων δυνάμεθα να παρακινηθούμε για μιάν θεολογικήν ανατολικοδυτικήν σύνθεσιν. Οι διαφορές είναι σ αυτές τις περιπτώσεις διάφορες εκφράσεις και πλευρές του ιδίου πνευματικού βιώματος ή διάφορες διαστάσεις και όψεις της ιδίας αληθείας… Στα συμπόσια του Ρέγκενσμπουργκ διαπιστώσαμε επίσης, ότι μερικές αντιλογίες είναι μόνον “θεολογούμενα”, δηλαδή ελεύθερες θεολογικές γνώμες, που δεν απολυτοποιούνται, ούτε δικαιολογούν αφορμήν προς χωρισμούς. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως, όταν πρόκειται για τα μυστήρια της Αγίας Τριάδος, των οποίων κάθε διατύπωσις χρησιμοποιεί ανθρωπομορφικές έννοιες και ανθρώπινες κατηγορίες… Η πίστις των 2 Εκκλησιών (ενν. την Ορθόδοξη και την Ρωμ/Καθολική) είναι κατ’ ουσίαν στο μέγιστον μέρος η ιδία, ακόμη και εάν σε μερικές περιπτώσεις εκφράζεται κατά διαφορετικόν τρόπον… “!!!
Δηλαδή, με απλά λόγια, το υποστατικό γνώρισμα του ”εκπορευτού” του Αγίου Πνεύματος το οποίον συγκαταλέγεται στα παραπάνω ”μυστήρια της Αγ. Τριάδος” είναι θεολογούμενο και όχι δογματικό θέμα κατά τον Ευ. Θεοδώρου. Συνεπώς δεν συνιστά παραβίαση του δόγματος το “φιλιόκβε” και άρα αίρεση, αλλά διαφορετική έκφραση της μιάς αλήθειας! Σωστά; Αυτό δεν ισχυρίζεται ο κ. Θεοδώρου;
Κι αυτό που διαβάζουμε στον Ευαγγελιστή Ιωάννη (ιε’, 26) : “όταν δε έλθη ο Παράκλητος όν εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός, το Πνεύμα της αληθείας, ό παρά του Πατρός εκπορεύεται, εκείνος μαρτυρήσει περί εμού”, τι είναι; Ανθρωπομορφικές εκφράσεις που δεν απολυτοποιούνται;
Αλλά η τοποθέτηση αυτή καταρρίπτεται επίσης από το γεγονός της απαίτησης των Ορθοδόξων στη συνάντηση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών στο Πόρτο Αλέγκρε (2006), να αυστηροποιηθούν τα κριτήρια για τη συμμετοχή νέων μελών-“Εκκλησιών” στο Συμβούλιο. Με γνώμονα την κοινή ομολογία του Συμβόλου της Πίστεως Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως χωρίς το filioque.
Αν ήταν θεολογούμενο το της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος δεν θα ετίθετο ως όρος αυστηρότερης θεολογικής και εκκλησιολογικής προϋπόθεσης συμμετοχής στο ΠΣΕ.
Να, λοιπόν, που Ορθόδοξος καθηγητής υπερέβη αμετακίνητα όρια αμβλύνοντας στη συνείδηση των μη Ορθοδόξων τα όρια της αίρεσης και δημιουργώντας σύγχυση στους Ορθοδόξους θεολόγους.
Ένα ακόμη παράδειγμα μετακίνησης δογματικών ορίων συνιστά το εκκλησιολογικό δόγμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας ώστε να χωρέσουν στα όριά της και οι λογής λογής αιρετικοί – μέλη οι πιο πολλοί του ΠΣΕ – στα πλαίσια της οικουμενικής κίνησης και των διαχριστιανικών διαλόγων.
Κανένας δεν μπορεί, φυσικά, να αμφισβητήσει την “Καθολικότητα” της Ορθοδόξου Εκκλησίας η οποία, μάλιστα, είναι η καθ’ ύλην αρμόδια να “ευαγγελίσει” την οικουμένη κατά το “πορευθέντες… βαπτίζοντες” και μάλιστα τη στιγμή κατά την οποία αυτή μόνη παραμένει “Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική”, διαφυλάττουσα και διδάσκουσα ανόθευτες τις ευαγγελικές αλήθειες.
Εδώ κάπου, όμως, σκοντάφτουμε σε μιά παρερμηνεία ενός χωρίου που επίσης δεν αποτελεί ανθρωπομορφική έκφραση θεολογουμένου ζητήματος αφού προέρχεται απ’ ευθείας από τα αψευδή πανάγια χείλη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και συνεπώς είναι απόλυτη και σαφής. Είναι το χωρίο που κακοποιείται ερμηνευτικά από πολλούς θεολόγους που συμμετέχουν στους διαλόγους με τις λοιπές χριστιανικές ομολογίες. Το γνωστό “ίνα πάντες έν ώσι”!
Δεν προτίθεμαι να το αναλύσω θεολογικά αφού το θέμα έχει καλυφθεί επαρκώς από πολλούς θεολόγους – κληρικούς και λαϊκούς – τα προηγούμενα χρόνια και έχει ήδη καταδειχθεί η αυθαίρετη ερμηνεία του χωρίου που ουδόλως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως νοητικό εφαλτήριο για την στήριξη της αιρέσεως του Οικουμενισμού και της νεοφανείσης κακώς εννοουμένης “αγαπολογίας” και των πάσης φύσεως δογματικών αμβλύνσεων σε οργανισμούς με χαρακτηριστικά “υπερ-εκκλησίας”, όπως το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών.
Το μόνο που επιθυμώ να τονίσω είναι η διαστρέβλωση των χωρίων (Ιωα. ιζ’ 1-13) και ειδικά του στίχου 11 : “… πάτερ άγιε, τήρησον αυτούς εν τω ονόματί σου ώ δέδωκάς μοι, ίνα ώσιν έν καθώς ημείς”.
Οι επιρρεπείς προς την παρερμηνεία του χωρίου θεολόγοι το επικαλούνται για να θεμελιώσουν την επιθυμητή ένωση όλων των χριστιανικών ομολογιών με την Ορθόδοξη Εκκλησία από την οποία απεκόπησαν. Είναι τραβηγμένη όμως η ερμηνεία αυτή και αντι-εκκλησιολογική άρα και μη αποδεκτή ως υπερβαίνουσα αμετάθετα θεόσδοτα όρια. Οι υποστηρικτές του Οικουμενισμού απομονώνουν τον επίμαχο στίχο από την κρίσιμης σημασίας συνέχειά του “καθώς ημείς”.
Ο Κύριος παρακαλεί τον Πατέρα Του να τηρήσει σε ενότητα αυτούς που Του έδωσε, δηλαδή τους Αποστόλους και Μαθητές Του. Αυτή η ενότητα επετεύχθη διά της κοινής πίστεως στον Ιησού Χριστό. Η Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, με όλες τις τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες της είναι εδώ και χιλιετίες ενωμένη με την κοινή πίστη που ομολογεί το Σύμβολο της Πίστεως, το Ευαγγέλιο, η Ιερά Παράδοση.
Ακριβώς, δηλαδή, όπως είναι ένα ο Πατέρας με τον Υιό κατά το “καθώς ημείς”. Συνεπώς, εμείς είμαστε ενωμένοι και καλούμε να επιστρέψουν σ εμάς όλοι όσοι αποσπάστηκαν μέσα στους αιώνες, Λατίνοι, Προτεστάντες, Αγγλικανοί, κλπ.
Επ’ αυτού διευκρινίζει ο Σεβασμιωτάτος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου κ.κ. Ιερόθεος (impantokratoros.gr) : ” Μερικοί θεολόγοι ερμηνεύουν τη φράση του Χριστού…με το ότι δήθεν αναφέρεται στη μελλοντική ενότητα των εκκλησιών…για να δηλώσουν ότι ο Χριστός προανήγγειλε ότι όλες οι χριστιανικές ομολογίες θα αποκτήσουν στο μέλλον ενότητα μεταξύ τους και θα αποτελέσουν τη “μία” εκκλησία, υπονοώντας ότι η Εκκλησία είναι τώρα διασπασμένη. Η ορθόδοξη ερμηνεία της φράσεως είναι διαφορετική…εδώ ο Χριστός αναφέρεται στην ενότητα των Αποστόλων κατά θεωρίαν της δόξης του Θεού, την θέα του ακτίστου Φωτός, που έγινε την ημέρα της Πεντηκοστής, γιατί ακριβώς τότε οι Απόστολοι απέκτησαν και ενότητα ουσιαστική μεταξύ τους.
Επομένως όσοι εκ των Αγίων μέσα στην ιστορία φθάνουν στη θέωση και στη θεωρία του ακτίστου Φωτός, αποκτούν ενότητα με τους Αποστόλους, έχουν την ίδια πίστη με αυτούς και εφαρμόζεται το χωρίο αυτό, του Χριστού, “ίνα ώσιν έν”.
Το οποίο χωρίο, συμπληρώνω, δεν ενδείκνυται, ως λόγος του Κυρίου μας, να ευτελίζεται χρησιμοποιούμενο ακόμη και από όργανα της Εκκλησίας μας σε επιμορφωτικά σεμινάρια ως περιεχόμενο επιτραπέζιων παιχνιδιών!!!
Με τον ίδιο τρόπο παρερμηνεύονται πολλά γραφικά χωρία, ακόμη και δόγματα, έχοντας προκαλέσει μέγιστη σύγχυση στους πιστούς ενώ ουδόλως βοηθούν και τους ετεροδόξους να κατανοήσουν τις κακοδοξίες τους και να επιστρέψουν στην αληθινή Εκκλησία. Θέματα όπως η γυναικεία ιερωσύνη, για την οποία μάλιστα σε θεολογικό συνέδριο του ΠΣΕ στη Θεσσαλονίκη το 2003 υπέγραψαν στα πορίσματα την “ασθενή επιχειρηματολογία των Ορθοδόξων εναντίον της γυναικείας ιερωσύνης”!!! Τους παραπέμπουμε στην εμπνευσμένη εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Χαλκίδος κ.κ. Χρυσοστόμου σε λειτουργικό συμπόσιο στον άγιο Ιωάννη το Ρώσο το 2005 .
Κλείνοντας με τα δογματικά θέματα και πριν περάσουμε σε θέματα χριστιανικής ηθικής, αξίζει να μνημονευθεί κείμενο θεολόγου (Α. Κοτταδάκης) με απαράδεκτα συμπεράσματα τύπου “τα δόγματα-γρίφοι χωρίζουν, η αγάπη ενώνει” στο εκκλησιαστικό περιοδικό “Ανάπλασις” σ αυτήν ακριβώς την παραπάνω θεολογική γραμμή.
Πέρα από την παραβίαση, όμως, των δογματικών ορίων η ίδια τακτική επικρατεί και σε θέματα καθημερινής λατρείας και πνευματικού βίου. Ας δούμε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Πρώτα, στο θέμα των ολοκληρωμένων σχέσεων – όχι απλά προ του γάμου αλλά και από τα πρώτα εφηβικά χρόνια. Επικρατεί μεταξύ πολλών πνευματικών η λανθασμένη αντίληψη πως οι κανόνες της Εκκλησίας έχουν ξεπεραστεί ως υπερβαλλόντως αυστηροί και μάλιστα σε μιά πολύ δύσκολη για τους νέους μας εποχή, ότι όλοι οι νέοι έτσι κάνουν, ότι είναι φυσική κατάσταση ως αναγκαία για την “υγιή ψυχοσωματική ανάπτυξη” του παιδιού. Ακόμη διατείνονται πως μπορούν νέοι και έφηβοι να ολοκληρώνουν τη σχέση τους αρκεί να έχον μόνο έναν και όχι πολλαπλούς συντρόφους, ότι είναι αναχρονισμός, οπισθοδρόμηση, αφύσικο και καταστρεπτικό να καθοδηγούνται τα παιδιά σε αγνότητα, αποχή και σωματική καθαρότητα και τελικά συμπλέουν με όλα τα νεοεποχίτικα “παπαγαλάκια” και τις γλυκανάλατες και πάντως όχι επιστημονικά αποδεκτές φλυαρίες και παραφιλολογίες περί υγείας της ψυχής και του σώματος και στο τέλος επιτρέπουν την συμμετοχή όλων αυτών στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας και της Θείας Μεταλήψεως χωρίς συναίσθηση της αμαρτωλότητας, χωρίς μετάνοια, χωρίς συντριβή και μεταμέλεια.
Ενώ έμμεσα συμβάλλουν στην έκθεση ανηλίκων και ενηλίκων σε διφορούμενες, ενοχοποιητικές, αρνητικές για την ψυχή καταστάσεις αλλά και επικίνδυνες για το σώμα αφού από τα 12 χρόνια τους οι έφηβες ελληνίδες καταφεύγουν στην έκτρωση, την αντισύλληψη, τον εμβολιασμό του τραχήλου της μήτρας και όλα αυτά με απρόβλεπτες συνέπειες.
Δημιουργούν δε πνευματικούς δύο “ταχυτήτων”. Τους μοντέρνους, προοδευτικούς, επικοινωνιακούς πνευματικούς που δεν θα τους στερήσουν τη Θ. Κοινωνία και τους “μονόχνωτους”, “οπισθοδρομικούς”, “παλαιολιθικούς”, “αυστηρούς” πνευματικούς που δεν “αφουγκράζονται τον παλμό της νεολαίας”.
Μπορούν να μας πουν όλοι αυτοί που μετακινούν αυθαίρετα όρους και όρια που έθεσε η Εκκλησία μας αιώνες τώρα που ακριβώς είπε ο Κύριος ότι οι εντολές Του έχουν καιρικό χαρακτήρα και μπορούν να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε εποχής; Που ακριβώς μνημονεύει το Ιερό Ευαγγέλιο ή η θεόπνευστη Ιερά Παράδοση ότι οι προγαμιαίες σχέσεις επιτρέπονται αν είναι ένας ο σύντροφος και όχι πολλοί; Που αναφέρεται ότι ο Κύριος μιλούσε μόνο σε ενήλικες άνω των 18 ετών; Δεν υπήρχαν έφηβοι και παιδιά όταν ο Κύριος μιλούσε σε πλήθη κόσμου; Σε ποιούς απευθυνόταν ο Κύριος; Σε ποιές ηλικίες έγραφε ο Απόστολος Παύλος; Σε γονείς προφανώς και νέους. Διευκρίνισε ποτέ κανένας των Αποστόλων, Ευαγγελιστών, Πατέρων ότι το κήρυγμά τους, οι παραινέσεις και συμβουλές τους απευθύνονταν και αφορούσαν μόνο τους ενήλικες ή συγκεκριμένες άλλες κατηγορίες;
Δεν κατανοώ, γιατί πρέπει η εποχή μας και οι άνθρωποί της με τα πάθη, τις αδυναμίες, τις παραξενιές και τις ροπές της προς την “ειδωλολατρεία” της σάρκας να επιβάλλουν στην Εκκλησία, που εδραιώνεται πάνω στους έχοντες αιώνιο και απόλυτο κύρος λόγους του Ιδρυτή της Ιησού Χριστού και του καθοδηγούντος και συντηρούντος αυτήν χάριτος του Αγίου Πνεύματος, τον γεμάτο υποκειμενισμό και αμαρτωλά πάθη “εκσυγχρονισμό” του Λόγου Της μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει τις αδυναμίες και τις αμαρτίες του κόσμου γενόμενη κι αυτή “Κόσμος”- δηλαδή εκκοσμικευόμενη.
Είμαι σίγουρος πως εδώ θα ορθώσουν αντιρρήσεις όλοι οι αυτοί οι “αγαπούληδες” που αυτοπροσδιορίζονται ως” εμψυχωτές”, “διαμορφωτές” της κοινής γνώμης”,” μοντέρνοι” και” εναλλακτικοί” να μας πουν ότι ο σημερινός κουρασμένος και απογοητευμένος άνθρωπος χρειάζεται πολλή αγάπη, ενσυναίσθηση, κατανόηση και ότι οι καιροί άλλαξαν κι εμείς πρέπει να ακολουθήσουμε την πορεία αυτού του κόσμου ώστε να γίνουμε” αλιείς ανθρώπων”.
Αυτό όμως δεν είναι παρά μιά πρόφαση. Ένας επικίνδυνος λεκτικός ελιγμός φιλοσοφικού τύπου. Ας αφήσουμε τους νέους μας να επιλέξουν τη ζωή που θέλουν να κάνουν αλλά χωρίς αδιανόητες “οικονομίες” που αμβλύνουν τα κριτήρια ζωής τους. Ας ζήσουν όπως θέλουν αλλά γνωρίζοντας πως “ου δύνασθε δυσίν κυρίοις δουλεύειν”. Ας κρίνουν και ας επιλέξουν. Αν επιλέγουν την ολοκλήρωση των σχέσεών τους ας μη γυρεύουν να κοινωνούν το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας. Ας μείνουν μακριά από το μυστήριο αυτό το οποίο σαφέστατα έχει όρους και όρια που δεν έχουν τεθεί από άνθρωπο αλλά από τον ίδιο τον Θεό και έχουν ερμηνευθεί από την Εκκλησία μας, την Αγ. Γραφή και την Ιερά Παράδοσή της. Δεν αποκλείονται, βεβαίως, από άλλα μυστήρια και ακολουθίες πλην όσων προϋποθέτουν την μετάνοια όπως το ευχέλαιο (άλλο παρεξηγημένο μυστήριο!).
Έτσι θα έχουν την ευκαιρία να σκεφτούν, να προβληματιστούν με τη στάση των πνευματικών, να νιώσουν την έλλειψη της σωστικής αυτής θυσίας του Θεανθρώπου και αφού ποθήσουν ειλικρινώς την Θεία Μετάληψη, εν μετανοία και εξομολογήσει ας προσέλθουν κι αυτοί όπως κι όλοι εμείς οι αμαρτωλοί στη χαρά του Κυρίου τους. Αλλιώς, αυτοί αμαρτάνουν αμετανοήτως και εκβιάζουν εν αγνοία τους τη σωτηρία της ψυχής τους “κατασκευάζοντας” μιά νέα εκκλησία στα μέτρα τους, εμείς δε συντελούμε στην άμβλυνση των κριτηρίων τους για το τι είναι θεάρεστο και τι όχι, εμμέσως αλλά σαφώς εκκοσμικευόμενοι, προκαλώντας σύγχυση στις διάνοιες των ανθρώπων και γεμίζοντας τους Ναούς μας με χριστιανούς χωρίς θυσιαστική διάθεση και υγιές ορθόδοξο φρόνημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.