25 Αυγούστου 2014

Mικρά Ασία. Τις πταίει;

Του Παντελή Καρύκα 

Στην Ελλάδα παραχωρήθηκε, βάσει της συνθήκης των Σεβρών, η Σμύρνη και η ενδοχώρα της. Επρόκειτο όμως για προσωρινή παραχώρηση. Ουσιαστικά ο Ελληνικός Στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη ως εντολοδόχος των μεγάλων δυνάμεων, οι οποίες ύστερα από τις τεράστιες ανθρωποθυσίες του άνθους του ανθρωπίνου δυναμικού τους στα χαρακώματα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν επιθυμούσαν για κανέναν λόγο, πόσο μάλλον για να εξυπηρετήσουν τα ελληνικά συμφέροντα, να τις επαναλάβουν μαχόμενες κατά των κεμαλικών δυνάμεων, στα βάθη της Ανατολίας. Η περιοχή Σμύρνης, και μόνο αυτή, θα επιδικαζόταν στην Ελλάδα, μετά από πέντε χρόνια από την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών, κατόπιν όμως δημοψηφίσματος των κατοίκων της.

Τότε όμως ο Ελ. Βενιζέλος, υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις του, προκήρυξε εκλογές, θέτοντας μάλιστα πολιτειακό ζήτημα, εφοδιάζοντας έτσι από μόνος του, την ανίκανη να αντιπαραταχθεί στις επιτυχίες του αντιπολίτευση. Η ενωμένη αντιπολίτευση, με σύνθημα την επάνοδο του Κωνσταντίνου, κέρδισε τις εκλογές. Ωστόσο δεν πρέπει να υπερεκτιμηθεί η σημασία της πολιτειακής και πολιτικής αυτής εναλλαγής στην Ελλάδα, όσον αφορά στη στάση απέναντί της των μεγάλων δυνάμεων της εποχής.

Η Ιταλία, για παράδειγμα, δεν περίμενε την ήττα του Βενιζέλου για να εκφράσει τη δυσαρέσκεια της για την ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία. Η Γαλλία, ευθύς μόλις ο Κεμάλ της πρόσφερε επικερδή οικονομικά ανταλλάγματα, συντάχθηκε με τους κεμαλικούς και τα λιγοστά της στρατεύματα έφυγαν από τη Μικρά Ασία, αφήνοντας όμως στους Τούρκους τον βαρύ τους οπλισμό. Οι Βρετανοί επίσης, οι οποίοι με στοιχειώδεις δυνάμεις κρατούσαν την βορειοδυτική Μικρά Ασία, αποχώρησαν, μετακυλώντας την ευθύνη αυτή στην Ελλάδα, η οποία ανέπτυξε εκεί το Γ’ Σώμα Στρατού. Όσον αφορά το νότιο σύνορο της ελληνικής Σμύρνης, αυτό καλυπτόταν, θεωρητικά, από ιταλικά τμήματα, τα οποία όμως συνεργαζόταν αρμονικότατα με τους κεμαλικούς και κυρίως με τους διαβόητους «τσέτες», το άτακτο κεμαλικό ιππικό, το οποίο διέσχιζε τα ιταλοκρατούμενα εδάφη και δρούσε στα νώτα του Ελληνικού Στρατού. Αλλά και η Σοβιετική Ένωση, αποτέλεσε τον κύριο τροφοδότη του κεμαλικού στρατού σε βαρύ οπλισμό, συνεπεία της εμπλοκής της Ελλάδας στη Ουκρανική εκστρατεία του 1919, πάλι με εισήγηση του Βενιζέλου.

Αυτά όλα δεν ήταν συνέπειες της κυβερνητικής μεταβολής στην Αθήνα. Ήταν δεδομένο ότι θα συνέβαιναν, όποιος και αν ήταν πρωθυπουργός στην Ελλάδα. Ο Βενιζέλος ήταν φυσικά ο εμπνευστής της μεγαλόπνοης ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά ήταν δεδομένο ότι οι σύμμαχοι του στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν συμμεριζόταν πλέον τα οράματά του, εφόσον δεν χρειαζόταν πλέον την Ελλάδα.

Φταίνε οι ξένοι. Πρωτίστως φταίει, όμως, το ότι η Ελλάδα αντιμετώπισε την μεγαλύτερη πρόκληση της νεώτερης ιστορίας της με το εσωτερικό της μέτωπο διχασμένο. Και αν η συνθήκη των Σεβρών ήταν τόσο εύθραυστη όπως και οι ομώνυμες πορσελάνες, κατά τη ρήση Γάλλου διπλωμάτη, το εσωτερικό μέτωπο των Ελλήνων όφειλε να μην είναι. Αντί αυτού όμως η διαμάχη για τα γεγονότα του παρελθόντος σκίασε την ελληνική προσπάθεια στη Μικρά Ασία, υπέσκαψε το ηθικό του στρατού και οδήγησε στην καταστροφή του μικρασιατικού Ελληνισμού, στην αποκοπή του «εταίρου σκέλους της Ελλάδος».

Αν δεν επανερχόταν ο Κωνσταντίνος, υπεστήριξε ο ίδιος ο Ελ. Βενιζέλος, οι σύμμαχοι δεν θα σταματούσαν να υποστηρίζουν την ελληνική προσπάθεια στη Μικρά Ασία. Ο Γάλλος πρωθυπουργός Πουανκαρέ όμως τον διαψεύδει: «Ο κ. Λόϋδ Τζώρτζ, ιδίως, και ο κ. Βενιζέλος, κοινή συμφωνία έρριψαν την Ελλάδα εις περιπέτεια της οποίας μοναδικός σκοπός ήτο η επιδίωξη πολιτικής αγγλικού ιμπεριαλισμού εν Μικρά Ασία και ήτις περιπέτεια ήτο εκ των προτέρων καταδικασμένη εις αποτυχία», είπε.

Ο Βενιζέλος πολιτεύτηκε το διάστημα Μαίου 1920 – Αυγούστου 1922, τόσο ασύνετα και κοντόφθαλμα, όσο είχαν πολιτευθεί και οι αντίπαλοί του στο διάστημα 1917 –18. Τότε οι βασιλόφρονες καλούσαν τους στρατιώτες σε λιποταξία και στάση, τους έλεγαν ότι δεν είχαν λόγους να πεθάνουν για έναν ξένο προς αυτούς πόλεμο. Στο διάστημα του μικρασιατικού πολέμου όμως, ανώτατοι αξιωματικοί παραιτήθηκαν της θέσης τους και μετέβησαν στην Κωνσταντινούπολη, όπου επανίδρυσαν την «Εθνική Άμυνα». Δυστυχώς η νέα Εθνική Άμυνα έφτασε στο σημείο να συνεργαστεί ακόμα και με τους κεμαλικούς, μόνο και μόνο για να αντιδράσει στην επάνοδο του «προδότη» βασιλιά.

Σε καθαρά στρατιωτικό επίπεδο η βενιζελικοί στρατιώτες ήταν τώρα αυτοί που λιποτακτούσαν. Λίγο πριν την κρίσιμη επίθεση των κεμαλικών στο Αφιόν Καραχισάρ, η οποία οδήγησε στη διάσπαση του μετώπου, η Ελληνική Στρατιά Μικράς Ασίας, η οποία θα έπρεπε θεωρητικά να αριθμεί πάνω από 120.000 άνδρες, αριθμούσε περί τις 80.000 μόλις. 

Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα είχε εξαντληθεί και οικονομικά. Δεν υπήρχαν χρήματα για την αγορά νέων όπλων, τη στιγμή που οι Τούρκοι εφοδιάζονταν από Σοβιετικούς και Δυτικούς με πυροβόλα ικανά να πλήξουν στόχους πέραν του μέγιστου βεληνεκούς των ελληνικών. Έγιναν όμως και άλλα λάθη. Ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι και η μη οχύρωση της περιοχής Σμύρνης, όπως είχαν ζητήσει οι κάτοικοι της πόλης, αλλά η πρότασή τους δεν είχε εισακουστεί ούτε από τον Βενιζέλο, με εισήγηση και του αμφιλεγόμενου Έλληνα τοποτηρητή Αριστείδη Στεργιάδη, ο οποίος αποτελούσε προσωπική επιλογή του Βενιζέλου, αλλά δεν αντικαταστάθηκε ούτε από τους κυβερνώντες μετά από αυτόν.

Η μόνη λύση που απέμενε ήταν ή να εκκενωθεί η Ιωνία, ή να αναλάβει ο στρατός επιχειρήσεις συντριβής των κεμαλικών δυνάμεων. Προτιμήθηκε η δεύτερη λύση. Η προέλαση, όμως, του Ελληνικού Στρατού σε μια εχθρική ενδοχώρα, χωρίς να έχει εξασφαλισμένες τις γραμμές των συγκοινωνιών του, με τα πλευρά του κυριολεκτικά στον αέρα, ήταν τουλάχιστον παρακινδυνευμένη. Στο αδιέξοδο όμως που είχε περιέλθει η Ελλάδα, επιχειρώντας να καρπωθεί τα «δώρα» των νέων Δαναών «Συμμάχων» της δεν υπήρχε άλλη διέξοδος. Αλλά ακόμα και όταν το μέτωπο κατέρρευσε, ο Ελληνικός Στρατός είχε τη δυνατότητα να αντισταθεί, όπως απέδειξε η δράση της Ανεξάρτητης Μεραρχίας. Αυτό που έλλειπε ήταν το ηθικό. Και για αυτό ευθυνόταν ο διχασμός.

πηγή



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 12:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.