Τα ονόματα των αρβανιτών ήσαν όπως των άλλων Ελλήνων. Σε ελάχιστες περιπτώσεις συναντάμε κάποια υποκοριστικά ,όπως τα συνηθίζουν οι αρβανίτες. Έτσι, ο Γιάννης μπορεί να λεγόταν Γκίκας, η Μαρία Μαρδίτσα (Στο χωριό μου, τον Βαρνάβα,σήμερα υπάρχουν δύο Μαρδίτσες ) κ.α.
Παρατηρείται ακόμα το φαινόμενο,ο νονός να δίνει το επίθετο του ως βαφτιστικό στο βαφτιστήρι του. Έτσι μπορούμε να βρούμε ως μικρά ονόματα αρβανιτών το Δέδες, Μπενέκος κ.ά. Υπάρχουν ακόμα ονόματα, βασικά γυναικεία, που έλκονται από την μακρά φυσιοκεντρική/παγανιστική παράδοση των Ελλήνων: Λεμονιά, Λελούδω, Γαρέφω, Τριανταφυλλιά κ.ά. Τέλος, και ονόματα που πήγασαν μέσα από τα ήθη του μεσαιωνικού ελληνισμού: Παγώνα, Αγουρίτσα κ.ά.
Υπάρχει και ένα όνομα τελείως ιδιότυπο, η Σύρμω. Προέρχεται από την συρμακέσα, την [ασημο]κεντήστρα δηλαδή. Ασημοκεντήστρες υπήρχαν στο Βυζάντιο και μάλιστα απολάμβαναν ιδιαί- τερης τιμής και σεβασμού.
Δεν είναι πολύ γνωστά στο ευρύ πλήθος τα στοιχεία της καθημερινής ζωής του Βυζαντινού λαού.
Υπάρχει η εντύπωση ότι αναπτύχθηκε μόνο η αγιογραφία και η εκκλησιαστική υμνωδία. Δεν είναι έτσι. Πάρα πολλές μορφές λαϊκής τέχνης ξετυλίχθηκαν και αναπτύχθηκαν τότε. Μια από αυτές ήταν και το κέντημα. Μάλιστα στο αυτοκρατορικό παλάτι υπήρχε σώμα γυναικών που ασχολιόντουσαν με τα βασιλικά κεντήματα, οι ασημοκεντήστρες.
Είναι πολύ πιθανόν (δεν το έχω ψάξει αναλυτικά) η ασημοκλωστή να ήταν το μετάξι. Εν πάση περιπτώσει, αυτή η θαυμάσια μορφή οικοτεχνίας πέρασε και στους Έλληνες αρβανίτες.
Παράλληλα βέβαια, στην αυτόνομη οικιακή οικονομία των αρβανιτών απαντάμε και την δημιουργία ενδυμάτων και κλινοσκεπασμάτων. Κούρευαν τα ζώα τους και με το μαλλί τους στον αργαλειό ή στο χέρι συγκροτούσαν την σπιτική «ντουλάπα» τους. Οι παλιές κεντήστρες στους αρβανίτες ονομάστηκαν συρμακέσες. Η ετυμολογία του όρου έχει να κάνει με το ρήμα σύρω. Σύρμα λεγόταν οτιδήποτε τραβιόταν, το έτειναν, ό,τι «εσύρετο». Κάτι τέτοιο ήταν και το νήμα κεντημάτων, όπως και οι διάφορες σύγχρονες μεταλλικές ίνες ή συστάδες ινών, με πληθώρα χρήσεων και εφαρμογών, στη σημερινή τεχνολογία και ηλεκτρονική (ο χαρταετός μπλέχτηκε στα σύρματα της ΔΕΗ). Το επίθετο συρμάτινος υπάρχει απ΄ τη μεσαιωνική περίοδο.
Από συγκοπή του όρου προέκυψε το θηλυκό βαφτιστικό Σύρμω. Αν αναρωτιέται κανείς, γιατί οι αρβανίτες επέλεξαν την ιδιότητα της κεντήστρας ως ονομασία για τις κόρες τους, θα διαπιστώσει την απόλυτη εμπλοκή τους με το ελληνικό Βυζάντιο. Κάτι που έχαιρε εκτίμησης στους Βυζαντινούς Έλληνες, υπάρχει δυναμικά και στους Έλληνες αρβανίτες. Άλλη μια λαογραφική, απόδειξη της ελληνικότητας μας.
Ανάλογες περιπτώσεις συναντάμε και στη Χριστιανοσύνη. Τα ονόματα Δέσποινα, Παρθένα, Τσαμπί- κα, Συμέλα κ.ά. (από την Παναγία), Βαλάντης ή Βαλάντω, Ταξιαρχούλα κ.ά. (από διάφορους Αγίους και Αγίες) αποτελούν απόδειξη.
Αλλά και στην ακμή του Μπολσεβικισμού οι Ρώσοι έδιναν στα παιδιά τους ονόματα όπως τρακτέρ, φάμπρικα και άλλα τέτοια. Τιμώντας και χαιρετίζοντας τη νέα (υποτίθεται) σοσιαλιστική οικονομία. Απομεινάρι αυτού είναι και το όνομα Λαοκράτης που κατά μίμηση επινόησαν οι Έλληνες θιασώτες της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι Αρβανίτες, για να ξαναγυρίσω στο θέμα μας, έχοντας ξεχάσει τη ρίζα του ονόματος Σύρμω, το αποδίδουν σήμερα ως Ασημίνα. Συναντάμε επίσης και το γκλάμουρους Συρμίνα(!). Υπολογίζω εξ αυτών, ότι το όνομα Σύρμω σιγά-σιγά θα χαθεί.
Να αναφέρω εν κατακλείδι, ότι, όταν μετατέθηκα στο Μενίδι, το 1995, υπήρχαν ακόμα εκεί δυο συρμακέσες. Τώρα, 20 χρόνια μετά, δεν γνωρίζω αν υπάρχει ζωντανή αυτή η παράδοση, η τόσο αποκαλυπτική, των αρβανιτών.
Διαβάστε δύο σχετικές εργασίες:
1. Κεντητός Επιτάφιος
2. Το άτομο μέσα από τις κεντητές υπογραφές των Μεταβυζαντινών & Νεοελληνικών χρόνων
Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος
πηγή
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων.
Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου