Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως τα μάτια είναι ένας φακός που στέλνει εικόνες στον εγκέφαλο, και κάπου εκεί τελειώνει ο ρόλος τους. Στην πραγματικότητα, τα μάτια μας είναι ένα πολύπλοκο σύστημα που επηρεάζει τον ύπνο, τις ορμόνες μας, ακόμη και τη διάθεσή μας. Κι όλα αυτά γίνονται χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε.
Πρώτα απ’ όλα, τα μάτια είναι ρυθμιστές του εσωτερικού μας ρολογιού. Κάθε φορά που το φως πέφτει πάνω στον αμφιβληστροειδή, κάποια εξειδικευμένα κύτταρα – που δεν έχουν καμία σχέση με την όραση – στέλνουν σήματα στον υπερχιασματικό πυρήνα του εγκεφάλου. Αυτός ο πυρήνας λειτουργεί σαν ένα “κέντρο ελέγχου” που αποφασίζει πότε πρέπει να εκκρίνουμε μελατονίνη, την ορμόνη του ύπνου. Αν ο φωτισμός είναι έντονος, ο εγκέφαλος θεωρεί πως είναι μέρα. Αν είναι χαμηλός, ενεργοποιεί τη νύστα.
Τα μάτια επίσης ελέγχουν την κόρη του ματιού, κάτι που δεν έχει μόνο να κάνει με το πόσο φως περνάει μέσα τους. Ο εγκέφαλος ρυθμίζει την κόρη με βάση και τη συναισθηματική μας κατάσταση. Όταν φοβόμαστε, η κόρη διαστέλλεται. Όταν κοιτάμε κάτι που μας ελκύει, το ίδιο. Είναι ένα αρχέγονο σύστημα ανάγνωσης καταστάσεων – που οι άλλοι το βλέπουν στο πρόσωπό μας χωρίς να χρειάζεται να πούμε λέξη.
Έπειτα είναι το φαινόμενο της φωτοβιολογίας. Το φως που φτάνει στα μάτια μας, και συγκεκριμένα το μπλε φως, έχει τη δύναμη να επηρεάσει την πίεση του αίματος, την παραγωγή κορτιζόλης, ακόμη και το πόσο πεινάμε. Όσο πιο μπλε φως δεχόμαστε το πρωί, τόσο πιο «ξύπνιοι» νιώθουμε. Αντίθετα, όταν κοιτάμε οθόνες το βράδυ, στέλνουμε σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι ακόμα μέρα, και μπλοκάρουμε την παραγωγή μελατονίνης.
Ακόμη και χωρίς να βλέπουν, τα μάτια κάνουν δουλειά. Άνθρωποι που έχουν χάσει την όρασή τους λόγω βλάβης στον φλοιό, πολλές φορές διατηρούν μια αόρατη “αντίληψη” του φωτός. Το φαινόμενο αυτό λέγεται «τυφλή όραση» και συμβαίνει γιατί άλλες περιοχές του εγκεφάλου λαμβάνουν τα σήματα από τον αμφιβληστροειδή, έστω κι αν ο φλοιός δεν τα επεξεργάζεται σε εικόνες.
Τέλος, τα μάτια είναι μια πύλη επικοινωνίας. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, άνθρωποι καταλαβαίνουν τη διάθεση, το ενδιαφέρον, την αλήθεια ή το ψέμα του άλλου, μέσα από την κίνηση των ματιών. Δεν είναι τυχαίο ότι η επαφή με τα μάτια μπορεί να δημιουργήσει ένταση, να ερωτεύσει, ή να φέρει αμηχανία. Κι όμως, όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς να έχουν σχέση με την όραση, αλλά με τα σήματα που μεταδίδει το βλέμμα.
Τα μάτια, λοιπόν, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα παράθυρο προς τον κόσμο. Είναι ένα κέντρο βιολογικών και συναισθηματικών λειτουργιών που επηρεάζουν ποιοι είμαστε και πώς αισθανόμαστε. Βλέπουμε με αυτά. Αλλά ζούμε κιόλας μέσα απ’ αυτά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.