Ο Αγιορείτης Μωυσής και η Μικρά Ασία

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

 

Πριν από οκτώ χρόνια, την 1η Ιουνίου 2014, απεβίωσε ο Μοναχός Μωυσής, ένας από τους πολυγραφότερους, εκλεκτούς συγγραφείς του Αγίου Όρους του 20ού αιώνα και των αρχών του 21ου. Είχε γεννηθεί το 1952 στην αθηναϊκή προσφυγική συνοικία του Βύρωνα. Η μητέρα του Βασιλεία, ήταν από την Μαγνησία της Μικράς Ασίας και είχε πνευματικό της τον Μικρασιάτη Γέροντα, σήμερα Όσιο, Ιερώνυμο, τότε εφημέριο του Μετοχίου της Αγιορείτικης Μονής Σίμωνος Πέτρας, που βρίσκεται στον Βύρωνα και είναι αφιερωμένο στην Ανάληψη του Χριστού. Στο Μετόχι αυτό ο Μωυσής αναπτύχθηκε πνευματικά και μετά το στρατιωτικό του αποφάσισε να γίνει Αγιορείτης μοναχός.

 

Ο μοναχός Μωυσής το 1997 έγραψε χειρόγραφο κείμενο για τα 75 χρόνια από την Καταστροφή, που το διατηρώ ως πολύτιμο κειμήλιο. Στη μνήμη του το παρουσιάζω σήμερα, στα εκατό χρόνια από την Καταστροφή: 

 

«Πέρασαν 75 έτη από την Μικρασιατική καταστροφή. Εκφωνήθηκαν λόγοι, κατατέθηκαν στεφάνια, έγιναν τρισάγια και γυρίσαμε εφησυχάζοντες στα σπίτια μας. Όμως τι μένει; Τι μένει κυρίως στις καρδιές των νέων; Γνωρίζουν καλά ότι εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια η ελληνική σκέψη κυριαρχούσε στην γη της Ιωνίας με λαμπρά επιτεύγματα;  

 

Το 1922 συντελέσθηκε στην ιερή Μικρασία μια ανελέητη σφαγή, μια φοβερή λεηλασία, μια ατελείωτη προσφυγιά. Ο πολιτισμός του Ομήρου, του Ηροδότου, του Θαλή, των πρωτομαρτύρων της χριστιανικής πίστεως, των Καππαδοκών πατέρων, των μοναχών του Μεσαίωνα, των ανθρώπων της υπομονής και του μόχθου όλης της τουρκοκρατίας δεν μπορούσε να διακοπεί, παρά μόνο μ’ ένα ξεκλήρισμα.  

 

Και το κατάφεραν οι Τούρκοι. Όπως έσφαξαν τους Αρμενίους και όπως σφάζουν τους Κούρδους. Οι αριθμοί μιλούν: 500.000 Έλληνες νεκροί, 1.500.000 πρόσφυγες. Αναρίθμητοι εξισλαμισμοί και γενιτσαρισμοί. Σήμερα λίγοι οι κρυπτοχριστιανοί και οι χριστιανοί της Πόλης, της Ίμβρου και της Τενέδου. Καταπατημένες οι συνθήκες. Οι μουσουλμάνοι άνετα αυξάνονται στην παραμελημένη από το κέντρο Θράκη... 

 

Αυτά γράφονται για να θυμόμαστε και να μην ξεχνάμε. Γιατί σα να ξεχνάμε. Αγωνίζονται λίγοι, για να θυμίζουν την ιστορία, την παράδοση, το χρέος, κι ακούν πιο λίγοι. Πρέπει να υπάρξει σεβασμός στην ιστορική μνήμη. Να καταδικασθεί επίσημα η τουρκική θηριωδία. Για να μην επαναληφθούν τα ίδια. Για να τιμηθεί η μνήμη των νεκρών μας, των αγίων και των ηρώων. Μακριά από πολιτικές σκοπιμότητες, σωβινισμούς, φανατισμούς και διπλωματικές ωραιολογίες η μνήμη της Μικράς Ασίας πρέπει να διατηρηθεί αλώβητη, αγνή και καθαρή». 

 

Ο μοναχός Μωυσής ο Αγιορείτης έγραψε πάνω από τριάντα αξιόλογα βιβλία, είχε συμμετάσχει σε συνέδρια και είχε δώσει διαλέξεις σε πολλές περιοχές της χώρας μας. Ο Όσιος Ιερώνυμος ο Σιμωνοπετρίτης ήταν γεννημένος το 1871 στην περιοχή της Κρήνης (Τσεσμέ). Το 1893 εκάρη μοναχός στην Αγιορείτικη Μονή Σίμωνος Πέτρας. Απεβίωσε το 1957. Διακρίθηκε για το εκκλησιαστικό του ήθος, την υπομονή του στις συκοφαντίες και τους διωγμούς, την ασκητικότητά του. Το 2019 το Οικουμενικό Πατριαρχείο προχώρησε στην αγιοκατάταξή του.-