Σελίδες

11 Μαρτίου 2022

Οι Αγιοι Απόστολοι της Θεσσαλονίκης μέσα από τον φωτογραφικό φακό του Γιάννη Κατσέα

Φωτογραφίες Γιάννης Κατσέας
 
Ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης, ο Ι. Ν. Αγίων Αποστόλων, βρίσκεται στην αρχή της Ολύμπου. 
Ο Ναός βρίσκεται κοντά στην κατεδαφισμένη Ληταία Πύλη, του Δυτικού Τείχους. 
Ήταν το καθολικό, δλδ η κεντρική εκκλησία μεγάλης Μονής, αφιερωμένης στην Παναγία. 
 
Το μνημείο είναι ένα αρχιτεκτονικό αριστούργημα, το πιο σημαντικό δείγμα της τέχνης της εποχής των Παλαιολόγων (1261-1453), με εξαιρετικά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες που δείχνουν την οικονομική ακμή της εποχής. 
 
Τα ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες απεικονίζουν τη ζωή της Παναγίας. 
 
Στη συνέχεια, σύμφωνα με την παράδοση, ονομάστηκε Ναός των Αγίων Αποστόλων, διότι ο Ναός καλυπτόταν από 12 θόλους που συμβόλιζαν τους 12 Αποστόλους. 
 
Ιδρυτής του μνημείου ήταν ο Πατριάρχης Νίφωνας Α’ (1310-1314) και ο μαθητής του Ηγούμενος Παύλος, όπως μας λένε επιγραφές στον Ναό.
Στη συνέχεια, περίπου το 1530, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ο Ναός μετατράπηκε σε τζαμί, παίρνοντας το όνομα του Πασά (Cerezi Kasim πασά τζαμί). 
 
Στα κτίσματα ωστόσο της Μονής υπήρχε και μια βυζαντινή δεξαμενή νερού (κινστέρνα), χωρητικότητας 750 κυβικών μέτρων νερού. Η κινστέρνα αυτή ήταν η αιτία να αποκαλείται από τον κόσμο το τζαμί Soğuk Su (Σοούκ Σου τζαμί) δηλαδή τζαμί του κρύου νερού. 
 
Τα ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες καλύφθηκαν από τους Τούρκους με επίχρισμα, αφού πρώτα αφαίρεσαν τις χρυσές ψηφίδες. 
Η αποκάλυψη των τοιχογραφιών ξεκίνησε το 1926 ενώ τα ψηφιδωτά καθαρίστηκαν και αποκαλύφθηκαν αυτά τα αριστουργήματα που βλέπουμε σήμερα, μόλις το 2002. 
 
Σήμερα, δίπλα στον Ναό σώζονται το πρόπυλο και η κινστέρνα. 
 
Ο Ναός αρχιτεκτονικά ανήκει στον τύπο των σύνθετων τετρακιόνιων σταυροειδών εγγεγραμμένων ναών. Στα ανατολικά η κεντρική κόγχη του Ιερού Βήματος είναι εξωτερικά επτάπλευρη, ενώ οι πλάγιες τρίπλευρες. Στα δυτικά υπάρχει νάρθηκας. Ο ναός και από τις τρεις πλευρές περιβάλλεται από στοά (περίστωο). Στα ανατολικά υπάρχουν τα παρεκκλήσια της Παναγίας και του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Το κεντρικό τμήμα του ναού καλύπτεται με μεγάλο τρούλο, ο οποίος πλαισιώνεται χαμηλότερα από τέσσερεις μικρότερους στις γωνίες της στοάς. 
 
Ανήκει στον ίδιο αρχιτεκτονικό τύπο με την Αγία Αικατερίνη.
Σημαντικό, ότι εξωτερικά, η ποικιλία και ο πλούτος των διακοσμητικών στοιχείων και η σχέση μεταξύ τους, καθιστούν το μνημείο μοναδικό στο είδος του. 
 
Βιβλιογραφία: “Θεσσαλονίκη η πόλη και τα μνημεία της”, Λ. Τσακτσίρα – Κ. Παπάνθιμου – Γ. Μάντζιου – Ν. Καλογήρου, εκδόσεις Μαλλιάρης Παιδεία (2003)

1 σχόλιο:

  1. ΓΙΑΝΝΗ ΜΙΑ ΧΑΡΑ ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΟΛΛΟΙ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΗΞΕΡΑΝ ΟΠΩΣ Κ ΕΓΩ, ΕΠΙΣΗΣ ΠΟΛΥ ΟΜΟΡΦΕΣ Κ ΟΙ ΦΩΤΟ.
    ΑΛΛΑ ΦΙΛΕ ΚΟΨΕ ΤΙΣ ΤΣΙΓΓΟΥΝΙΕΣ Κ ΞΕΚΙΝΑ ΤΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ.
    ΤΟ ΚΡΥΟ ΣΕ ΕΚΛΕΙΣΕ ΣΤΑ ΚΟΝΤΙΝΑ ΜΕΡΗ Ή Η ΦΤΗΝΗ ΒΕΝΤΖΙΝΑ ;;;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.