Σελίδες

28 Μαρτίου 2021

Η εθνεγερσία του Ελληνικού έθνους (2ο μέρος)

συνέχεια από το 1ο μέρος

Γράφει ο Δρ. Παναγιώτης Ήφαιστος* 

Αστικό κράτος, διαφωτισμός, μηδενισμός και το φωτεινό ελληνικό παράδειγμα 
 
Την περίοδο εκείνη, ακριβώς, για μια σειρά λόγων συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στα μαθηματικά, στην φυσική και στην τεχνολογία, οικοδομείτο με ραγδαίους ρυθμούς το Ευρωπαϊκό αστικό κράτος. Αυτό που ονομάστηκε Διαφωτισμός ως περίπου συνέχεια των Αναγεννησιακών κινημάτων δεν ήταν κάτι γραμμικό, ομοιογενές και μονοσήμαντο. 
 
Εξ αντικειμένου και πολύ λογικά ήταν ένα πολύ διαφοροποιημένο πλέγμα πολιτικών θέσεων και πολιτικών στοχασμών που σχετίζονταν, ακριβώς, με την συγκρότηση του Αστικού κράτους και της πολιτικής σκέψης η οποία υπό αυτές τις περιστάσεις και για αντικειμενικούς λόγους προσανατολίζεται προς διάφορες κατευθύνσεις. 
 
Πιο συγκεκριμένα, η «αντί-Αριστοτελική τάση» όλων σχεδόν των διαδρομών των μετά-Μεσαιωνικών χρόνων όπως την περιέγραψε αριστουργηματικά ο Παναγιώτης Κονδύλης στο «Η κριτική της μεταφυσικής» σε συνδυασμό με το προαναφερθέν αντίξοο μετά-Μεσαιωνικό ανθρωπολογικό πεδίο οδήγησε διαδοχικά στα εξής τα οποία δεν ήταν κυρίαρχες αλλά συμπλεκόμενες τάσεις που οδήγησαν στο ιδεολογικό φαινόμενο: 
 
α) Τις αντί-Θεοκρατικές θέσεις διαδέχθηκαν οι αντί-Εκκλησιαστικές. 
 
β) Οι δυσκολίες συγκρότησης της δημόσιας σφαίρας οδήγησαν σε δόγματα για υλιστική και άθεη δημόσια σφαίρα (οι αστοί αλλά και διαφωτιστές βέβαια, ήταν πολύ προσεκτικοί με το ζήτημα του αθεϊσμού). 
 
γ) Το «ταραχοποιό πνεύμα» μπορούσε να το έχει κανείς μέσα στην ιδιωτική του σφαίρα αλλά όχι μέσα στην δημόσια που έπρεπε να αναπτύσσεται υλιστικά. 
 
δ) Λογικότατα αυτά οδήγησαν στον μηδενισμό και στις απολήξεις του στον συνεπή μηδενισμό κύριοι εκπρόσωποι ήταν οι La Mettrie και Μαρκήσιος de Sade.  
 
Αυτή είναι μια μεγάλη αντίφαση που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. 
 
Ερωτάται: Μπορεί να υπάρξει κοινωνικοπολιτική συγκρότηση και συγκράτηση χωρίς σύμμειξη και μέθεξη του πνεύματος και των αισθητών; 
 
Κανείς βέβαια δεν έχει παρά να μιλήσει με οποιονδήποτε άνθρωπο για να συνειδητοποιήσει ότι είναι τόσο αισθητό ον όσο και πνευματικό ον και λογικά με αυτά προσέρχεται στις κοινωνικές και πολιτικές του σχέσεις. 
 
Για να μιλήσουμε ρητορικά, ακόμη και εάν κανείς συμφωνήσει με τον συνεπή μηδενιστή Μαρκήσιο de Sade πως ψυχή και πνεύμα είναι σαλέματα της ύλης οι κυμάνσεις τους μέσα στην δημόσια σφαίρα δεν παύουν να εκδηλώνονται. 
 
Μονολεκτικά, το ιδεολόγημα περί συγκρότησης μιας δημόσιας σφαίρας πνευματικά στερημένης είναι εξ ορισμού αντιφατικά και εξωπραγματικά.  
 
Αναφέρονται αυτοί οι παράγοντες που έχουν αναπτυχθεί σε εκτενή κείμενα για να υπογραμμιστεί ότι για ένα ακόμη λόγο η Επανάσταση των Ελλήνων που εκδηλώθηκε εν μέσω αντιφάσεων και αντιθέσεων των προσπαθειών συγκρότησης του Αστικού κράτους στην Ευρώπη και με εχθρικά τα αποικιοκρατικά ηγεμονικά κράτη ήταν κυριολεκτικά μια «παραφωνία». 
 
Σωστά νοούμενος ο οικουμενικών προδιαγραφών ανθρωποκεντρικός πολιτικός πολιτισμός διαδρομής τριών χιλιετιών, τα φαινόμενα αυτά τα είχε αντιμετωπίσει πλήρως. 
 
Ο «θετικιστής Αριστοτέλης» είναι ανθρωποκεντρικός και όχι θεοκρατικός ο δε ανθρωποκεντρικός Ελληνικός πολιτισμός με θεμέλιο την ελευθερία αφήνει στον καθένα την απόφαση κατά πόσο επιθυμεί να είναι θρήσκος, άθεος, άθρησκος, πιστός αλλά όχι Εκκλησιαζόμενος, Εκκλησιαζόμενος κατά παράδοση αλλά αγνωστικιστής και οτιδήποτε άλλη ή κάποια απόχρωσή τους. 
 
Ακόμη πιο σημαντικό, για τον πολλών χιλιετιών οικουμενικών προδιαγραφών Ελληνικό πολιτισμό Κοινωνικό και Πολιτικό γεγονός δεν νοείται μόνο υλικά. Είναι σύμμειξη και μέθεξη των πνευματικών με τα αισθητά. Ενώ λοιπόν μελετώντας τις θέσεις και διακηρύξεις των Επαναστατών αυτά είναι δεδομένα και αυτονόητα απέναντί τους στην Ευρώπη οι κυρίαρχες τάσεις ταλαντεύονταν αντιφατικά.  
 
Ελληνική παραφωνία 
 
Αυτά είναι μεγάλης σημασίας καθότι όπως ήδη αναφέρθηκε η Εθνεγερσία των Ελλήνων εν μέσω αυτών και πολλών άλλων τάσεων αποτέλεσε κραυγαλέα παραφωνία. 
 
Ήδη από τον 18ο αιώνα –και ενώ, υπογραμμίζεται, μιλάμε για μια εποχή που είχαμε ακόμη αποικιοκρατικές ηγεμονίες όταν μάλιστα άρχισαν να διαφαίνονται εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες αρχής γενομένης με την Ελληνική Επανάσταση– γεννήθηκαν και σταδιακά κυριάρχησαν τόσο φιλελεύθερα όσο και κομμουνιστικά διεθνιστικά δόγματα.  
 
Για να μιλήσουμε παραστατικά και παρά το γεγονός ότι προέκυψαν αναρίθμητες εκδοχές ενδιάμεσων αποχρώσεων ιδεολογικών δογμάτων, εν μέσω αντιφάσεων κάθε είδους γεννήθηκαν εσχατολογικές προσδοκίες πως με το ένα ή άλλο δόγμα ή κάποια απόχρωσή του λίγο πολύ ωφελιμιστικά-υλικά / ή λίγο πολύ αταξικά-υλικά, θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο «πλανητικό καζάνι». 
 
Μέσα σε αυτό ο καζάνι θα κοχλάσουν τα έθνη και θα προκύψει ο «παγκοσμιοποιημένος άνθρωπος» τα χαρακτηριστικά του οποίου κανείς χρειάζεται πολύ φαντασία για να τα περιγράψει. 
 
Ως προς αυτό, βέβαια, ο συνεπής μηδενισμός του 18ου αιώνα είναι ρητός και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αστοί όχι μόνο τον παραμέρισαν αλλά οι συνεπείς μηδενιστές φιλόσοφοι διώχθηκαν. Κατάλαβαν ότι κράτος με τέτοιους όρους δεν είναι βιώσιμο.  
 
Οι σύντομες περιγραφές που προηγήθηκαν για λόγους συντομίας αναπόφευκτα παραλείπουν πολλά. Παραμερίζοντας τις ιδεολογικές διαμάχες συμπεριλαμβανομένων αυτές που ιδιαίτερα μετά τον εμφύλιο επηρέασαν τους σύγχρονους Έλληνες, η Εθνεγερσία εδραζόταν πάνω στο πολλών χιλιετιών και οικουμενικών προδιαγραφών Ελληνικό Παράδειγμα. 
 
Η Εθνεγερσία αφορούσε όλο τον κόσμο 
 
Είναι πάντως περίεργες οι ιστοριογραφικές διαμάχες όταν θέαση της μεγάλης εικόνας που λογικά ο καθείς έχει, καταμαρτυρεί ότι τόσο την κλασική εποχή όσο και την Βυζαντινή εποχή αλλά και κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας, ο ανθρωποκεντρικός πολιτικός πολιτισμός ξεχώριζε επειδή δεν απαιτεί πλανητική ανθρωπολογική εξομοίωση και πολιτική εξίσωση.  
 
Στην κλασική εποχή οι Πόλεις θεωρούσαν θέσφατο το ιδεώδες της ανεξαρτησίας που τους επέτρεπε αυτεξούσια αυτό-θέσπιση, ενώ υπήρχαν τάσεις για μετακρατοκεντρικές δομές που θα αποτελούσαν μετεξέλιξη του κρατοκεντρισμού. 
 
Μπορεί να άργησαν λόγω Πελοποννησιακού Πολέμου και σκληρού ηγεμονισμού της (δημοκρατικής) Αθήνας και να μετατέθηκαν επί πολλούς αιώνες λόγω πρόωρου θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά ενσαρκώθηκαν πλήρως επί μια χιλιετία στο Βυζάντιο το οποίο τονίζεται δεν ήταν διεθνιστικό αλλά μετακρατοκεντρικό και που δεν απαιτεί ανθρωπολογική εξομοίωση και πολιτική εξίσωση. 
 
Όλα αυτά τα μεγάλα πασίδηλα και πασίγνωστα γεγονότα καθιστούν σαφές ότι η Εθνεγερσία που κορυφώθηκε με την Επανάσταση του 1821 αφορούσε όχι μόνο τους Έλληνες αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. 
 
Εκδηλώθηκε στο ιστορικό σταυροδρόμι όπου συμπλέχθηκαν ανταγωνιστικά οι ηγεμονίες, οι λογικότατες και αναμενόμενες στοχαστικές αμφιταλαντεύσεις στην Δύση, οι αξιώσεις για αναβίωση ανθρωποκεντρικών πολιτικών παραδοχών με θεμέλιο την ελευθερία και το κατά πόσο το κρατοκεντρικό σύστημα θα συνεχίσει να προσανατολίζεται σύμφωνα με τις αποφάσεις του Κογκρέσου της Βιέννης έξη χρόνια πριν την Επανάσταση του 1821. 
 
Εκεί βρισκόμαστε ακόμη σήμερα και ανεξάρτητα της θέσης και των συζητήσεων εντός της σύγχρονης Ελλάδας η γνώση του διαχρονικού και πολλών χιλιετιών Ελληνικού εθνικού πολιτισμού αφορά ζωτικά το μέλλον και τους προσανατολισμούς του σύγχρονου διεθνούς συστήματος. 
 
Τέλος, σημειώνεται ότι τα πιο πάνω ζητήματα που υποχρεωτικά αναφέρθηκαν συντομογραφικά, αναπτύσσονται στο υπό έκδοση βιβλίου του υποφαινόμενου Εθνεγερσία, 1821, η Ελλάδα και ο κόσμος: Γεωπολιτική, στρατηγική, πολιτική σκέψη και η πέραν του κράτους κατάσταση (Εκδόσεις Ποιότητα).  
 
*Ομ. Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων – Στρατηγικών Σπουδών, Παν/μιο Πειραιώς, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.