ΣΗΜΕΑ ΕΛΛΗΝΗΚΙ– ΠΑΤΡΗΣ – ΚΗΠΡΟΥ (Α μέρος)

ΣΗΜΕΑ ΕΛΛΗΝΗΚΙ– ΠΑΤΡΗΣ – ΚΗΠΡΟΥ

 

Γράφει ο Αντώνης Αντωνάς

 

(Ως αναγράφεται στη σημαία λάβαρο των χιλιάδων Κυπρίων – ΕΛΛΛΗΝΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΩΝ του 1821 και όπως η Ελληνική Ιστορία κατέγραψε τα πιο κάτω. ) 

 

Α΄Μέρος. 

Ολίγα και ενδεικτικά: 

 

Προς υπενθύμιση και αφύπνιση της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΛΑΔΑ 2021! 

 

Όπως αναφέρεται σε σχετικό απόσπασμα άρθρου … "Οι πολεμικές σημαίες της Εθνεγερσίας σε όλη την επικράτεια, με κύριο έμβλημα τον σταυρό. Ο σταυρός που λείπει ( και τα τιμημένα καριοφίλια, που κάποιοι επίσης αφαίρεσαν) παντελώς από την επιτροπή Ελλάδα 2021, αλλοιώνοντας πλήρως το ύφος της Εθνεγερσίας". 

 

Το αυτονόητο ερώτημα λοιπόν είναι: Μήπως λείπουν και οι θυσίες και συμμετοχή της Ελληνικής Κύπρου στο Έπος του 1821; 

 

Κύριοι της Επιτροπής Ελλάδα 2021, κάπου υπάρχει ένας «βράχος», ΕΛΛΗΝΙΚΟ νησί, που έχει την αρχαιότερη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΗ του ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ το ΚΙΤΙΟΝ. Είναι το νησί που έχει Σαλαμίνα …Είναι το νησί που ποτέ δεν έλειψε από τους αγώνες του ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ υπέρ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ …. Μήπως και πάλι για την επιτροπή η Κύπρος ΚΕΙΤΑΙ ΜΑΚΡΑΝ …… 

 

Στο χάρτη λίγο πιο κάτω, είναι δεξιά στην εσχατιά της Ελληνική Μεσογείου εκεί ναι, υπάρχει αυτό το θαλασσοδερμένο νησί, ένα νησί που οι ρίζες του είναι βαθειά ριζωμένες ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ. 

 

Όπως διαπιστώνει κάποιος οι ΑΟΖ Κύπρου - Ελλάδας εφάπτονται... 

 

Το Καστελλόριζο - Μεγίστη, απέχει περί τα 150 ν.μ. από Κύπρο. Γείτονες και αδέλφια δηλαδή! Όμαιμοι...  

 

Και επειδή, ενδεχομένως η Επιτροπή Ελλάδα 2021 τιμώντας όπως η ίδια όρισε, την επέτειο των 200 χρόνων, από την Επική Ελληνική Επανάσταση, να μην κάνει καμία μνεία και για τους αγώνες και συμμετοχή της πολύπαθης Ελληνικής Κύπρου σε αυτό τον αγώνα της παλιγγενεσίας, καταθέτω αποσπασματικά τα πιο κάτω. ίσως αφυπνισθεί και θυμηθεί αν τυχόν το ξέχασε, ότι κάπου υπάρχει Ακριτικός Ελληνισμός, που ανά τους αιώνες αγωνίζεται και συμμετέχει με αυτοθυσία σε όλους ανεξαίρετα τους αγώνες υπέρ Ελευθερίας των Ελλήνων …ακόμη και επί εποχής της Μεγάλης Ελλάδας, ακόμη και επί Μεγάλου Αλέξανδρου …. 

 

ΜΕΜΝΗΣΟΝ …  

 

Στο μακρύ διάστημα της τουρκοκρατίας αλλά και τα χρόνια της επανασύστασης, η κατεχόμενη Κύπρος από βαρβάρους μωαμεθανούς, ως ακρότατο φυσικό σύνορο του Ελληνισμού, μοιράστηκε την τύχη του υπόδουλου γένους αλλά και τους κοινούς αγώνες του για ελευθερία. Η αρχή θα γίνει τον Ιούνιο του 1798 στο Βελιγράδι, όταν ο στενός συνεργάτης και σύντροφος του Ρήγα Βελεστινλή, Ιωάννης Καρατζάς από τη Λευκωσία, θα ακολουθήσει τον δάσκαλό του μέχρι τέλους στο φρικτό μαρτύριο. 

 

Αργότερα, πολλοί Κύπριοι έγιναν μέλη της «Φιλικής Εταιρείας». Σκορπισμένοι παντού σε όλα τα τουρκοπατημένα εδάφη, μετείχαν ενεργά στη δημιουργία των συνθηκών, πάνω στις οποίες έκτισε και πρόσφερε η Φιλική Εταιρεία. Το 1818 ο Ηπειρώτης Δημήτριος Ύπατρος έφτασε στην Κύπρο και μύησε στη Φιλική Εταιρεία τον αρχιεπίσκοπο Κυπριανό. Το παράδειγμα του Κυπριανού ακολούθησαν και άλλοι κληρικοί και πρόκριτοι του νησιού.  

 

Λίγους μήνες πριν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός υψώσει το Λάβαρο της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα, ο ίδιος ο Αλέξανδρος Υψηλάντης απέστειλε στον Κυπριανό γράμμα, ζητώντας του να επισπεύσει τη βοήθεια: 

«... Ο φιλογενέστατος κύριος Δημήτριος Ύπατρος με εβεβαίωσε περί της γενναίας συνεισφοράς… την οποίαν η υμετέρα μακαριότης υπεσχέθη προς αυτόν διά το σχολείον (συνθηματικό της Επανάστασης) της Πελοποννήσου… έναρξις του Σχολείου εγγίζει... Ας ταχύνει, λοιπόν, η υμετέρα μακαριότης να εμβάση τόσον της υμετέρας μακαριότητος τας συνεισφοράς, όσον και των λοιπών αυτού ομογενών, είτε χρηματικάς είναι, είτε ζωοτροφίας». 

 

Τον Απρίλιο του 1821, ο αρχιμανδρίτης Θεοφύλακτος διένειμε στη Λάρνακα προκηρύξεις με επαναστατικό περιεχόμενο. Η ενέργεια αυτή έγινε αντιληπτή από τον Τούρκο κυβερνήτη Κιουτσούκ Μεχμέτ, που ανέφερε το γεγονός στην Υψηλή Πύλη, η οποία ενέκρινε το αίτημά του για εκτελέσεις κληρικών, προκρίτων και λαϊκών.  

 

Οι απαγχονισμοί και οι σφαγές άρχισαν την 9η Ιουλίου 1821. Πρώτος απαγχονίστηκε στην Πλατεία του Σεραγίου στη Λευκωσία, ο αρχιεπίσκοπος Κυπριανός και λίγα λεπτά μετά, αποκεφαλίστηκαν οι μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρηνείας. Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν ως τις 14 Ιουλίου και είχαν ως αποτέλεσμα τη δολοφονία 486 Ελλήνων. Με τα σημερινά πληθυσμιακά δεδομένα, οι 486 που απαγχονίστηκαν και σφαγιάστηκαν αναλογούν περίπου σε 4.500! 

 

Ήταν η πρώτη κατάθεση φόρου αίματος της Κύπρου στον Εθνικό ξεσηκωμό, μετά τη θυσία του Ιωάννη Καρατζά. 62 χωριά και συνοικισμοί εξαφανίσθηκαν τελειωτικά… Πολλές εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά και άλλες σε στάβλους. 

 

Παρά τους εξανδραποδισμούς και τις εκτελέσεις, εκατοντάδες Έλληνες της Κύπρου θα μεταβούν στην Ευρώπη και την επαναστατημένη Ελλάδα και θα δώσουν βροντερό «παρών», στον πανελλήνιο απελευθερωτικό αγώνα. Ο Κανάρης φθάνει συχνά με τα καράβια του στις ακτές της Κερύνειας και τα φορτώνει πολεμιστές και κάθε είδους υλική βοήθεια. Πολλοί εκποίησαν τις περιουσίες τους για τους σκοπούς της Επανάστασης.
 

ΥΜΝΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ 

 

Αναφορά γίνεται σε ποιητική μαρτυρία του εθνικού ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη για τον απόπλουν επαναστατών από την Καρπασία, οι οποίοι είχαν ως όραμά τους τη Μεγάλη Ελλάδα: «Είπαν μου πώς εφύασιν ποτζιεί που το Καρπάσιν μια κοπή παίδκιοι τοπιανοί τζιαι πώς επήαν πέρα, πέρα στους λας που πολεμούν τζιαι παν κατά την Πόλη». 

 

Οι Κύπριοι εθελοντές, εκτός από την ένταξή τους σε διάφορα στρατιωτικά Σώματα, είχαν δημιουργήσει και δικό τους λόχο, με δικό τους λάβαρο, λευκό με γαλανό μεγάλο σταυρό στη μέση που στο επάνω μέρος υπήρχε γραμμένη η ένδειξη «ΣΗΜΕΑ ΕΛΗΝΗΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΥΠΡΟΥ». Συγκλονιστικές είναι οι έγγραφες μαρτυρίες μεγάλων προσωπικοτήτων της επανάστασης όπως των Κολοκοτρώνη, Νικηταρά, Μακρυγιάννη, Κανάρη, Νοταρά, Γιατράκου και πλήθος άλλων κορυφαίων ηγετών και οπλαρχηγών, μέσα από τις οποίες υμνούνται οι Έλληνες Κύπριοι που ήρθαν το 1821 στην επαναστατημένη Ελλάδα και πολέμησαν παντού -στα ελληνικά Αρχεία καταγράφονται επίσημα εκατοντάδες.. Ωστόσο άλλοι μιλούν για χιλιάδες εθελοντών πολεμιστών, αφού ήταν αδύνατον να καταγραφούν όλοι. 

 

Η συμμετοχή των Ελλήνων της Κύπρου 

 

Πολλοί που επέζησαν των μαχών έμειναν για το υπόλοιπο της ζωής τους στην Ελλάδα, όπως ο Ιωάννης Σταυριανός που έφτασε στον βαθμό του ταγματάρχου Χωροφυλακής. Ο Φιλικός Χαράλαμπος Μάλης διετέλεσε γραμματέας του Πατριάρχου Αντιόχειας Ανθέμιου και αργότερα διδάσκαλος στην Κωνσταντινούπολη, ενώ το 1822 διορίστηκε γενικός γραμματέας του υπουργείου Θρησκείας της πρώτης επαναστατημένης Κυβέρνησης.  

 

Στο Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών, το Αρχείο της Βουλής, το Αρχείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας, το Αρχείο Αγωνιστών της Εθνικής Βιβλιοθήκης, το Γενικό Αρχείο του Κράτους, τα Αρχεία Μητροπόλεων και Μοναστηριών και άλλες πολλές ιστορικές πηγές αναφέρονται πολλές λεπτομέρειες για τη συμμετοχή των Ελλήνων της Κύπρου στην Εθνική Παλιγγενεσία.  

 

Η συνείδηση της συμμετοχής της Κύπρου στο πανεθνικό ξεσηκωμό, γράφει η Θεοδώρα Μαρκάτου, εκφράστηκε αργότερα με τη συμμετοχή και Κυπρίων στην κάλυψη της δαπάνης για την ανέγερση του Ηρώου του Εικοσιένα.  

 

Πολεμώντας για την Ελλάδα οι Κύπριοι προσέβλεπαν πάντα και στη δική τους λύτρωση από τα τυραννικά δεσμά και στην ενσωμάτωση της ιδιαίτερής τους πατρίδας στον εθνικό κορμό. Η άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια -γόνος εκ μητρός της Κυπρίας Αδαμαντίας Γονέμη από τη Λεμεσό- στην Ελλάδα αναπτέρωσε τις ελπίδες για εθνική ολοκλήρωση. Από τον Οκτώβριο του 1827 ο Ιωάννης Καποδίστριας εβρισκόμενος στο Παρίσι, ερωτηθείς από τον εκπρόσωπο του αγγλικού υπουργείου Εξωτερικών Wilmot-Horton, ποια είναι τα γεωγραφικά όρια του μελλοντικού κράτους που αξιώνει η ελληνική πλευρά, ο Καποδίστριας απάντησε: «Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών και του Μεσολογγίου…». 

 

Ωστόσο λίγο αργότερα, στη Συνδιάσκεψη του Πόρου για τον καθορισμό των ορίων του ελληνικού κράτους, η Κύπρος ξεχάστηκε…. Από εδώ κι ύστερα ξεκινά μια άλλη μεγάλη διαδρομή γεμάτη απότομες ανηφόρες, αβάστακτο πόνο, ποταμούς δακρύων και αίμα που δεν έφερε δυστυχώς ποτέ το ποθούμενο  

 

Αποσπασματικές πληροφορίες philenews.. 

 

Υστερόγραφο: Η κυπριακή συμμετοχή στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, αλλά και σε όλους τους εθνικούς αγώνες παραμένει για γνωστούς και άγνωστους λόγους, ένα από τα σχετικά άγνωστα κεφάλαια της νεότερης ελληνικής ιστορίας για το ευρύ ελληνικό κοινό.  

 

Σε αρχαία ελληνικά μάρμαρα είναι χαραγμένη η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ και σε χρυσούς ιστορικούς τόμους! Γιατί την καταχωνιάζετε;;; 

 

Πιο κάτω αποσπάσματα και πληροφορίες από τα ιστορικά βιβλία ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΗ ΠΕΡΗΦΑΝΗ ΚΥΠΡΟΣ και ΕΣΧΑΤΗ ΙΚΕΣΙΑ του Α. Αντωνά. 

 

Κολοκοτρώνης: «Ο πρώτος νεκρός στην κατάληψη της Τριπολιτσάς ήταν ο Κύπριος. Είχαμε ακόμη νεκρούς Κύπριους, στο Μεσολόγγι… παντού, σε όλα τα πεδία των μαχών. Μάλιστα στη μάχη της Αθήνας το 1827, είχαν πέσει νεκροί πάνω από 130 Κύπριοι».  

 

Η φάλαγγα των Κυπρίων πολέμησε ηρωικά σε όλες τις μάχες και είναι χαρακτηριστική η ρήση του Στρατηγού Χατζηπέτρου για τα παράσημα που φορούσε «Μου τα ’δωκε ο ηρωισμός και η παλληκαριά των Κυπρίων φαλαγγιτών».  

 

Με επί κεφαλής τον Λευκωσιάτη Φιλικό Ιωάννη Καρατζά, εκατοντάδες Κύπριοι εθελοντικά (Ιερός Λόχος) με απαράμιλλο ηρωισμό πολέμησαν δίπλα στους Έλληνες αδελφούς, κατά των Τούρκων κατακτητών. Το λάβαρα των Κυπρίων, ένα άσπρο πανί με γαλάζιο σταυρό στη μέση, έγραφε «Σημαία Ελληνική Πατρίς Κύπρου». ιστορική σημαία βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο των Αθηνών. (Φώτο στην προμετωπίδα.) 

 

Στο Μεσολόγγι, ειδικό σώμα Ελλήνων Κυπρίων πολέμησε ηρωικά στη δεύτερη μάχη και πολλοί Κύπριοι έπεσαν μαχόμενοι.  

 

Εκατοντάδες ονόματα Ελλήνων Κυπρίων που ένδοξα πολέμησαν, δίπλα στους ΄Ελληνες αδελφούς τους το 1821 … 

 

Ιωάννης Φραγκούδης, γιος προξένου που έλαβε μέρος σε πολλές ναυμαχίες,  

Γιώργος Μάρκου Κυπραίος έπεσε μαχόμενος στην μάχη της Καρυστίας. Ο αδελφός του Αδάμ πληγώθηκε σε μάχη στην Ναύπακτο, καπετάν Γιάννης Κυπριώτης με το καράβι του συμμετείχε στην προμήθεια εφοδίων στο Μεσολόγγι. Πολέμησε και κατά του Δράμαλη. Γεώργιος Φιλίππου, πρωτοπαλλήκαρο του Καραισκάκη. 

Αγγελής Μιχαήλ Κυπραίος. Ο Πετρόμπεης τον χαρακτήρισε…. ο ανδρειώτερος και γενναιότερος. Ο Γιώργος Οικονομίδης, Κύπριος αξιωματικός υπό τις διαταγές Αλέξανδρου ψηλάντη και Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Θεόδωρος Λαπαθιώτης, μετά την σφαγή της οικογέρειας του, διαφεύγει στην Ελλάδα και λαμβάνει μέρος σε ηρωικές μάχες. Μετά γίνεται υπασπιστής του βασιλιά ΄Οθωνα. 

 

Ο Αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Θησεύς, αρχηγός Κυπρίων εθελοντών, μαζί με τον αδελφό του Αρχιστράτηγο Νικόλαο, διακρίθηκαν σε σκληρές νικηφόρες μάχες κατά των Τούρκων με υψηλό τίμημα από νεκρούς Κύπριους. Ο Κολοκοτρώνης λέει για τον Νικόλαο: «Ο Νικόλαος, ένας εκ των προθύμων και ειλικρινών συναγωνιστών κατά τον υπέρ ανεξαρτησίας αγώνα». Το 1822 ο Νικόλαος διακρίθηκε στις μάχες της Δράμας και αλλού. Όπου τον χρειαζόταν η πατρίδα. Ο Νικόλαος ήταν ανιδιοτελής αγωνιστής και ποτέ δεν ανακατεύθηκε στις διχόνοιες μας. Το σώμα των εθελοντών Κυπρίων που ηγείτο το αυτοσυντηρούσε από χρήματα εράνων που γίνονταν στην Κύπρο. 

 

Η Κύπρος παρά τις σφαγές, τους απαγχονισμούς, τις βιαιοπραγίες κατά του άοπλου πληθυσμού, με υψηλό φρόνημα συνέχισε ακατάπαυστα να ενισχύει τον αγώνα τον Ελλήνων το 1821 και σε οικονομική βοήθεια και με εκατοντάδες εθελοντές Κυπρίους, που συμμετείχαν ηρωικά σε όλες τις μάχες των Ελλήνων επαναστατών.  

 

Ένα από τα πρωτοπαλίκαρα του Στρατηγού Μακρυγιάννη ήταν ο Κύπριος Μιχαήλ Κυπραίος, ο οποίος βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή, δίπλα στον Στρατηγό. Με τις ηρωικές ενέργειες του, έσωσε τους 1189 πολιορκημένους του Νεοκάστρου, όταν εθελοντικά πέρασε κολυμπώντας τις τουρκικές γραμμές και πήγε σε αγγλική φρεγάτα για να ζητήσει βοήθεια. Ο αγωνιστής αυτός πληγώθηκε βαριά το 1825 στη μάχη των Μύλων του Άργους. Παρά τον βαρύ τραυματισμό του, πολέμησε μέχρι το τέλος της μάχης. Γράφει ο Μακρυγιάννης τότε «Εκεί που ριχτήκαμε με το γιουρούσι μου επληγώθη βαρέως και ύστερα πέθανε ο καλός και γενναίος Κυπραίος». 

 

Στις 19 Ιουνίου του 1821, ο Ναύαρχος Κανάρης, φτάνει μυστικά στη Λάπηθο, στην περιοχή Ασπρόβρυση της Κύπρου και φορτώνει τα καράβια του με τρόφιμα και πολεμοφόδια καθώς και εθελοντές Κύπριους. Ο Κανάρης, όπως λέγεται, συναντήθηκε και με τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό στην κρύπτη, είτε του Παγκύπριου Γυμνασίου, είτε της Αρχιεπισκοπής και έλαβε την ευλογία του και χρήματα για την επανάσταση. 

 

Τούτος κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Μυλωνά Πασπαλά στην Αγία Παρασκευή, όπου έκανε μυστικές συναντήσεις με την ιεραρχία και τους προύχοντες της περιοχής. Οι Λαπηθιώτες βοήθησαν με αυτοθυσία τον Ναύαρχο, παραδίδοντας τρόφιμα, χρήματα, τα περίφημα λαπηθιώτικα μαχαίρια και χατζάρες αλλά και έμψυχο υλικό, νέα παλληκάρια που μετάφερε ο Κανάρης στην Ελλάδα και πολέμησαν ηρωικά μαζί του. Οι Τούρκοι που πληροφορήθηκαν αργότερα την έλευση του Κανάρη, καρατόμησαν τον Λαπηθιώτη προύχοντα Χατζηλία μαζί με άλλους Λαπηθιώτες λαϊκούς και ιερείς, ειδικά από την Μονή της Αχειροποιήτου.  

 

Το μέρος όπου αποβιβάστηκε ο πυρπολητής Κανάρης, ονομάσθηκε Ακτή Κανάρη, όπου οι Λαπηθιώτες θα έστηναν προτομή του Κανάρη το 74, αλλά δυστυχώς η βάρβαρη τουρκική εισβολή ανέτρεψε την απόφαση αυτή. 

 

Εθελοντές Κύπριοι συμμετέχουν και εις την Ιόνιο φάλαγγα που συστάθηκε το 1826 στο Ναύπλιο υπό τον Στρατηγό Νικήτα, ο οποίος εξήρε τον ηρωισμό τους.  

 

Τρεις Κύπριοι αδελφοί κατατάχθηκαν εθελοντικά και υπήρξαν πρωτεργάτες του αγώνα. Ήταν οι αδελφοί Θησέα: Νικόλας, Θεόφιλος, Κυπριανός.  

 

Ο Θεόφιλος, Αρχιμανδρίτης με τη δράση του στην Τριπολιτσά, στο Μεσολόγγι και αλλού, πρόσφερε στην πατρίδα το χέρι του, κερδίζοντας τον θαυμασμό και εκτίμηση της ελληνικής ηγεσίας. Ο Θεόφιλος έφτασε στο βαθμό του Αρχιστράτηγου των επαναστατών. Αλλά και οι δύο άλλοι αδελφοί, πρόσφεραν με τον ίδιο τρόπο με τη συμμετοχή τους σε πολλές μάχες.  

 

Πιο πάνω αναφέρθηκαν ενδεικτικά και περιληπτικά, ελάχιστα ιστορικά γεγονότα, τα οποία δεν χρήζουν ανάλυσης, αφού τόνοι από μελάνι και αίμα έγραψαν την ιστορία, την ηρωική ιστορία των Κυπρίων. «Όταν οι Κύπριοι αποφάσιζαν να διαβούν τον *Ρουβικώνα, ο κύβος ερίφθη και βάδιζαν προς την αθανασία και για την πατρίδα τους και για το Έθνος.»  

 

*Ρουβικώνας, ποταμός στην Άνω Βόρεια Ιταλία, που χυνόταν στην Αδριατική. Ο νόμος απαγόρευε στους Ρωμαίους Στρατηγούς να τον διαβούν για αποφυγή πραξικοπήματος ή εμφυλίου πολέμου. Η φράση «διέβην τον Ρουβικώνα» αναφέρεται σε ανθρώπους που εν γνώσει τους λαμβάνουν ριψοκίνδυνες αποφάσεις χωρίς επιστροφή.

 

Γράφει ο Μακρυγιάννης…. 

 

«Ο πρώτος νεκρός στην κατάληψη της Τριπολιτσάς ήταν Κυπραίος. Σε όλα τα πεδία είχαμε πολλούς νεκρούς ηρωικούς Κυπραίους. Στη μάχη της Αθήνας το 1827 είχαν πέσει νεκροί άνω των 130… Εκεί που ριχτήκαμε με το γιουρούσι μου, μου επληγώθη βαρέως και ύστερα απέθανε ο καλός και γενναίος Κυπραίος…»  

 

Ο Κολοκοτρώνης λέει για τον Κύπριο Νικόλα Θησέα… « Ο Νικόλαος ένας εκ των προθύμων και ειλικρινών συναγωνιστών…διακρίθηκε σε όλες τις μάχες…» κ.ά.π.  

 

Γράφει ο Υψηλάντης στον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό: « Μακαριώτατε και φιλογενέστατε Δέσποτα. Ο φιλογενέστατος κύριος Δημήτριος Ίπατρος με εβεβαίωσε περί της γενναίας συνεισφοράς σας….» 

 

Επί πλέον μερικά ενδεικτικά ονόματα Ελλήνων Κυπρίων ηρώων που συμμετείχαν στην Επανάσταση 1821.  

 

Χριστόδουλος Δημητρίου Κυπραίος. Πολέμησε από την αρχή της Επανάστασης. Πληγώθηκε στη μάχη του Άργους. Παρασημοφορήθηκε με αριστείο. 

 

Γεώργιος Κυπραίος Καλατζής Υπαξιωματικός. Πολέμησε από την αρχή της Επανάστασης. Πήρε μέρος στις μάχες Τρίπολης, Αθηνών, Ναυπάκτου, Χίου, για έξη μήνες μέχρι και την καταστροφή της. Κάτοχος τιμητικών βεβαιώσεων οπλαρχηγών. 

 

Αδάμ Μάρκου Κύπριος. Υπηρέτησε από το 1822 μέχρι τέλος. Έλαβε μέρος στην περίφημη μάχη στα Δερβενάκια όπου ανδραγάθησε. Στη Ναύπακτο πληγώθηκε. 

 

Γεώργιος Μάρκου Κυπραίος. Αδελφός του Αδάμ. Υπηρέτησε από την αρχή του Αγώνα. Έλαβε μέρος στη μάχη της Καρυστίας. Μετέχοντας στη εκστρατεία του Φαβιέρου, έπεσε ηρωικά μαχόμενος. 

 

Κωνσταντίνος Κυπριώτης. Αναφέρεται και ως Ψαριανός. Υπηρέτησε στο πυρπολικό του Κανάρη. Σκοτώθηκε σε ναυμαχία. 

 

Γεώργιος Κυπριώτης. Γιος του Κωνσταντίνου. Υπηρέτησε στα πυρπολικά. Σκοτώθηκε σε ναυμαχία. 

 

Παντελής Γεωργίου Ορφανός. Αξιωματικός. Πολέμησε μαζί με Νικηταρά, τον Χατζηχρίστου κ.ά. Έλαβε μέρος στις μάχες Μεσολογγίου, Κρήτης, Δερβενακίων κ.α. 

 

Σταύρος Αντωνίου Κύπριος. Έλαβε μέρος σε όλες τις σημαντικές μάχες. Έλαβε παράσημο ανδρείας από Βασιλιά Όθωνα.  

 

Παύλος Ιωάννου Τουφεξής. Υπαξιωματικός. Έλαβε μέρος στις μάχες Στερεάς, Αθηνών, Δερβενακίων. Τιμητικά διπλώματα έλαβε από Μακρυγιάννη και άλλους οπλαρχηγούς. 

 

Αντώνιος Θωμά Ρούσος. ΄Ελαβε μέρος σε όλες τις σημαντικές μάχες. Έλαβε αριστείο ανδρείας από Όθωνα. 

 

Χαράλαμπος Μάλης. Ένας από τους εμπνευστές για έναρξη επανάστασης στη Κύπρο. Έλαβε Αριστείο ανδρείας. 

 

Αγγελής Μιχαήλ Κυπραίος. Υπηρέτησε ως λοχίας και πήρε μέρος σε πολλές μάχες υπό τον Υψηλάντη, Κίτσο, Τζαβέλλα, Μακρυγιάννη, τον Γιώργη τον Κύπριο. Πληγωμένος συνελήφθη από Ιμπραήμ επί εννέα μήνες, φρικτών βασανιστηρίων. Δραπέτευσε και προήχθη στο βαθμό αξιωματικού. Έλαβε Αριστείο ανδρείας. 

 

Ιωάννου Γεωργίου Κύπριος. Έλαβε μέρος σε όλες τις σημαντικές μάχες. Προβιβάστηκε στο βαθμό του Υποχιλίαρχου. Τιμητικά διπλώματα από το Γενναίο Κολοκοτρώνη και τον καπετάν Αποστόλη. 

 

Ιωάννης Κύπριος. Εντάχθηκε στον αγώνα από την αρχή. Υπόδειγμα ηρωισμου. Κατέλαβε Τουρκοαιγυπτιακό πλοίο όπου εργαζόταν και το ωδήγησε στην Ύδρα. Πήρε μέρος στη μάχη κατά του Δράμαλη. Στη θάλασσα κατατρόπωνε του Τούρκους με το καράβι που κατέλαβε. 

 

Αντώνιος Ιακώβου Λοίζος. Από την αρχή έλαβε μέρος στην επανάσταση σε ηλικία 20 χρονών. Υπηρέτησε υπό τον Φαβιέρο. Πληγώθηκε στην πολιορκία της Ακρόπολις. Ήταν πατέρας του Σώζου Αντωνίου, που πολέμησε στη Κρήτη το 1866 και παππούς του ηρωικού δημάρχου Λεμεσού Χριστόδουλου Σώζου που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στους Βαλκανικού πολέμους, στο Μπιζάνι στις 6/10/1912. 

 

Καπετάν Γιώργης Κύπριος. Ένας από τους πιο γνωστούς θρυλικούς καπετάνιους της επανάστασης. Πήρε μέρος στις περισσότερες ηρωικές μάχες. Ανέβηκε μέχρι τον βαθμό του Χιλιάρχου. Έλαβε παράσημα ανδρείας. 

 

Φιλόθεος Δημητσάνης Κύπριος. Επίσκοπος Δημητσάνης. Μύησε όλο τον πληθυσμό της Δημητσάνης στην Επανάσταση. Πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες.. Συνελήφθη από του Τούρκους και πέθανε από βάρβαρα βασανιστήρια. Μετά θάνατο του απονεμήθηκε Αριστείο ανδρείας. 

 

Δημήτριος Οικονομίδης. Αδελφός του Φιλόθεου. Υπηρέτησε από την αρχή και είχε προετοιμασθεί για επανάσταση και στην αγαπημένη του πατρίδα Κύπρο. Έλαβε τιμητικά διπλώματα ανδρείας από αρκετούς οπλαρχηγούς. 

 

Κυπριανός Θησεύς. Εξάδελφος του εθνομάρτυρα αρχιεπισκόπου Κυπριανού. Υπηρέτησε με ηρωισμό τον αγώνα. Έλαβε τιμητικά διπλώματα των καπεταναίων.  

 

Νικόλας Θησεύς αδελφός του Κυπριανού. Μαζί με τον αδελφό του πρόσφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες στον αγώνα. Τιμήθηκε ιδιαίτερα από τους Έλληνες οπλαρχηγούς. 

 

Θεόφιλος (Θεοφύλακτος) Θησεύς. Αδελφός του Κυπριανού και του Νικόλα. Υπηρέτησε με αυτοθυσία την επανάσταση. Έλαβε Αριστεία ανδρείας. Στη Κύπρο ηγήθηκε της αποτυχημένης εξέγερσης του 1833.  

 

Και άλλοι εκατοντάδες Έλληνες Κύπριοι που πρόσφεραν τις υπηρεσίες του στη μάνα Έλλαδα και αρκετοί από αυτούς άφησαν την τελευταία τους πνοή και το αίμα τους στα Ελληνικά χώματα… 

 

Όλοι ανεξαιρέτως οι Έλληνες οπλαρχηγοί και καπεταναίοι, ο Υψηλάντης, ο Καποδίστριας, ο Βασιλιάς Όθωνας, εξήραν το θάρρος και την αυτοθυσία των εθελοντών Ελλήνων Κυπρίων, Ειδικά θαύμασαν τις ηρωικές τους πράξεις, αλλά ειδικώτερα τους εξέπληξε όταν έβλεπαν τους Κυπρίους πατέρες να αγωνίζωνται με ηρωισμό δίπλα στα παιδιά τους και τους αδελφούς δίπλα στους αδελφούς τους. Συνταρακτικό!  

 

Τα ονόματα των Κυπρίων εθελοντών που συμμετείχαν σε όλους τους εθνικούς αγώνες της Ελλάδας, ανέρχονται σε χιλιάδες. Αρκετά, όσα διασώθηκαν, υπάρχουν στο αρχείο του πολεμικού Μουσείου (1821, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Μακεδονικός αγώνα, Κρητική επανάσταση, Μικρασιατική εκστρατεία, ΒΠΠ κ.ά), αλλά βέβαιον είναι ότι δεν μπορούν να καταγραφούν. Αιωνία τους η μνήμη. Τιμή και δόξα συνοδεύει του Έλληνες Κύπριους εθελοντές, που με αυτοθυσία και ηρωισμό συμμετείχαν και αρκετοί από αυτούς έχυσαν το αίμα σε Ελληνική γη, σ΄ όλους τους εθνικούς αγώνες της Ελλάδας, χωρίς ποτέ να ζητήσουν επιβράβευση, ή αντίδωρο. Ηθική τιμητική αναγνώριση μόνο ήθελαν και Αυτοδιάθεση για τη σκλαβωμένη Κύπρο, Ου περί χρημάτων…  

 

Κατά τη διάρκεια της Κρητικής επανάστασης 1866-1869, πάνω από 400 Κύπριοι εθελοντές πολέμησαν μαζί με τους ηρωικούς Κρητικούς αδελφούς τους.  

 

Σημειώνεται ότι η συμμετοχή σε αριθμούς των Κυπρίων εθελοντών είναι πολύ ψηλά, καθώς ο πληθυσμός της Κύπρου επί τουρκοκρατίας, ήταν γύρω στις 80.000. Η φυγή, οι κακουχίες, οι εκτελέσεις, οι εκτοπισμοί, οδηγούσαν τον ελληνικό πληθυσμό σε μαρασμό. Ο Βίκτωρ Ουγκώ λέει για τους Τούρκους: «Παντού φωτιά και θάνατος… από εδώ περάσαν οι Τούρκοι.»  

 

Υπό τη Διοίκηση του Ταγματάρχη Πεζικού Ιωάννη Ζαμβρακάκη, οι Κύπριοι εθελοντές πολέμησαν εναντίον του Οθωμανικού στρατού του Μουσταφά, Παρά Κιριτλί και κατήγαγαν περήφανες νίκες.  

 

Σώζονται μερικά ονόματα των Κυπρίων αγωνιστών όπως των: 

 

Βρυωνίδης Παναγιώτης, Λοχαγός Πυροβολικού από Λεμεσό, 23 χρόνων, βρήκε ηρωικό θάναο στη μάχη του Βαφέ Κρήτης – 12 Οκτωβρίου 1866. 

Ιωάννη Βαρνάβα από Λεμεσό, ο οποίος βρήκε ηρωικό θάνατο στη μάχη Βαφέ της Κρήτης στις 12 Οκτωβρίου 1866. 

Σώζος Λοΐζου από Λεμεσό, τραυματίστηκε στην ίδια μάχη. 

Α. Μητσάς, πολέμησε στην επαρχία Μαλαβίζιου Κρήτης. 

Γ. Ζήκος, πολέμησε στην ίδια περιοχή.  

Μιχαήλ Κωνσταντίνος  

Σωτήρης Μαριανθούση  

Πέτρος Γεωργίου Μαλλάριος  

Παντελής Γεωργίου Ορφανός, Αξιωματικός  

Βασίλειος Ανδρέου  

Αγγελής Μιχαήλ, Αξιωματικός  

 

Εκατόμβες αγνώστων Κυπρίων στρατιωτών  

 

Έγραφαν οι Κύπριοι εθελοντές προς τη Διοίκηση τους: 

 

«Σεβαστή Διοίκηση, Ημείς εχάσαμε μαζί με την πατρίδα μας και τας οικίας μας. Είδομεν τους συγγενείς μας εσφαγιασμένους και ενταύθα από αρχής του Ιερού Αγώνος αγωνιζόμενοι τρέφομεν αυτάς τας ελπίδας του να ανακτήσωμεν την πατρίδα μας ελευθέρα. Ανεκπλήρωτοι παρέμειναν (Περί Ένωσης και Ελευθερίας), οι προσδοκίες των εθελοντών αγωνιστών Κυπρίων.» 

 

Κατά τις μάχες της Θεσσαλίας το 1880, 150 εθελοντές Κύπριοι και αυτοί με λάβαρο μια χειροποίητη σημαία με κεντημένο ένα γαλάζιο σταυρό στη μέση και χρυσά γράμματα, «Η Κύπρος τη μητρί Ελλάδι», πολέμησαν ηρωικά και χάρισαν πολλές νίκες στις ελληνικές δυνάμεις. Στη Θεσσαλία πάλι, στον άτυχο πόλεμο του 1897, ο Στρατηγός Κωνσταντίνος Σμολένσκυ, αρχηγός της 3ης Ταξιαρχίας, με πλήθος εθελοντών Κυπρίων χάρισε πάλι στους Έλληνες μια από τις ελάχιστες ένδοξες νίκες. Πάνω από χίλιοι Κύπριοι εθελοντές πολέμησαν ηρωικά στον ίδιο πόλεμο. Οι περισσότεροι πολέμησαν εύτολμα και άφησαν την τελευταία τους πνοή στα ιερά χώματα, τα ποτισμένα με το αίμα τους. 

 

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ Β΄Μέρος 

 

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΑΣ – ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΠΡΟ. 

www.ledrastory.com