1 Οκτωβρίου 2019
Ο Ν. Λυγερός για το Σκοπιανό.
Γράφει ο Νίκος Λυγερός
Αρχίζουν οι πιέσεις πάνω στα Σκόπια
Η ελληνική κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών έχει αρχίσει την πίεση πάνω στα Σκόπια λόγω του Προσυμφώνου των Πρεσπών, επισημαίνοντας ότι δεν έχουν γίνει ουσιαστικά οι απαιτούμενες αλλαγές που προβλέπονται από το κείμενο που υπέγραψαν οι δύο χώρες σε διμερές επίπεδο. Αλλά αν προσέξουμε καλά πώς ασκείται αυτή η διπλωματική πίεση, βλέπουμε ότι επί της ουσίας βασίζεται πάνω στην ενδιάμεση συμφωνία. Έτσι η Αθήνα κατηγορεί τα Σκόπια επειδή δεν έχουν βγάλει ακόμα τον Ήλιο της Βεργίνας και επειδή συνεχίζουν τη χρήση του όρου μακεδονικό στα προϊόντα τους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι έχουμε μία διακλάδωση σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση που δεν έκανε καμία παρατήρηση στα Σκόπια για όσα είχαν συμφωνήσει. Έτσι η Αθήνα παρόλο που δεν έχει ακυρώσει ακόμα το Προσύμφωνο, εξηγεί ότι η μη εφαρμογή του είναι μία μορφή ακύρωσης και ότι από τη στιγμή που τα Σκόπια δεν τηρούν τίποτα από όσα είχαν συμφωνήσει δεν υπάρχει λόγος να θεωρεί η Ελλάδα ότι είναι δεσμευμένη. Διότι βλέπει ότι υπάρχουν εσωτερικά προβλήματα στα Σκόπια και ότι η ηγεσία εσκεμμένα έχει μία αναβλητική διάθεση, έτσι ώστε να έχει τα διπλωματικά οφέλη χωρίς όμως να έχει πολιτικό κόστος με τους ψηφοφόρους. Και επειδή η κυβέρνηση άλλαξε, τα πράγματα δεν είναι τα ίδια.
πηγή
Ελληνικές πιέσεις πάνω στο Άρθρο 8
Οι ελληνικές πιέσεις πάνω στα Σκόπια όσον αφορά στη μη εφαρμογή των συμφωνηθέντων βασίζονται πάνω στο Άρθρο 8 και πιο συγκεκριμένα στα εδάφια 2 και 3, δηλαδή την ανάδειξη της ελληνικότητας των αρχαίων Μακεδόνων και βέβαια την αφαίρεση του Ήλιου της Βεργίνας.
Άρθρο 8.2
Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων, δημόσιων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του, και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του Πρώτου Μέρους, θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά. [σ.11/20]
Άρθρο 8.3
Το Δεύτερο Μέρος δεν θα χρησιμοποιήσει ξανά καθ' οιονδήποτε τρόπο και σε όλες τις μορφές του το σύμβολο που πριν απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του. Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα προβεί στην αφαίρεση του συμβόλου που απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του από όλους τους δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις στην επικράτειά του. Αρχαιολογικά τεχνουργήματα δεν εντάσσονται στο πεδίο αυτής της πρόνοιας. [σ. 11/20]
Επίσης η Ελλάδα διευκρίνισε ότι δεν θα δεχτεί μόνο συμβολικές κινήσεις που θα γίνουν την τελευταία στιγμή λόγω της συνάντησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τον Οκτώβριο. Με άλλα λόγια ασκεί μία εύστοχη πίεση πάνω σε ένα γείτονα που έλεγε ότι έβλεπε μόνο θετικά όλα όσα είχαν συμφωνήσει. Διότι το εξάμηνο μετά την υπογραφή ήταν επίσημα για την εφαρμογή των μέτρων και ειδικά των εδαφίων του Άρθρου 8. Ενώ τα Σκόπια προσπαθούν να τα παρουσιάσουν σαν την έναρξη των αποφάσεων για την μελλοντική εφαρμογή.
Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα αναγκάζει τα Σκόπια να δείξουν την πραγματική τους βούληση και όχι να λειτουργούν μόνο διπλωματικά δίχως να έχουν καμία επίπτωση για όλα όσα συμφώνησαν. Είδαμε ανάλογη στρατηγική εφαρμογή την ώρα των διαπραγματεύσεων έως να φτάσουμε στο επίπεδο του πέμπτου Σχεδίου Ανάν. Τα εσωτερικά προβλήματα των Σκοπίων δεν τους αφήνουν πολλά περιθώρια και το ξέρει η Ελλάδα γι’ αυτό ασκεί πιέσεις εφαρμογής για να αποδείξει έμμεσα ότι το κείμενο είναι ουσιαστικά άκυρο.
πηγή
Πιεσμένη η σκοπιανή πλευρά
Η σκοπιανή πλευρά είχε την εντύπωση ότι τα πράγματα θα ακολουθήσουν την πορεία που είχαν με την προηγούμενη κυβέρνηση, δηλαδή πίστευαν ότι θα επαρκούσε να λένε ότι είναι θετικοί χωρίς όμως να κάνουν κάποια αλλαγή που θα αντιστοιχούσε σε συγκεκριμένα άρθρα. Τώρα η πίεση από την ελληνική πλευρά τους αναγκάζει να μιλήσουν για την εφαρμογή άρθρων που ήθελαν να κουκουλώσουν, επειδή αποτελούν τη συνέχεια των επιπτώσεων της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995, την οποία δεν σεβάστηκε επί της ουσίας και δεν έκαναν τις απαιτούμενες θεσμικές αλλαγές από τότε. Έτσι δέχτηκαν να υπάρχουν άρθρα μέσα στο Προσύμφωνο των Πρεσπών, επειδή επίσημα τα είχαν ήδη δεχθεί. Και θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να τα ξεπεράσουν λόγω κοινής ιδεολογικής προσέγγισης.
Με άλλα λόγια δεν θα δέχονταν πιέσεις για να εφαρμόσουν κάτι, αφού και η προηγούμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν ήθελε να υποστεί ένα πολιτικό κόστος μόνο που αυτό έγινε και τώρα τα Σκόπια έχουν να αντιμετωπίσουν μία νέα κυβέρνηση με μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση που έχει στο μυαλό της την επιλογή της ακύρωσης αν δεν εφαρμοστούν επί του πρακτέου μερικά άρθρα. Έτσι τα Σκόπια έχουν πια να αντιμετωπίσουν και την δυσπιστία της Αθήνας που βλέπει ότι καθυστερούν να εφαρμόσουν και εντός του εξαμήνου πράγματα που δεν ήταν αυτονόητα λόγω της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Τα Σκόπια δεν είχαν υπολογίσει αυτή την αλλαγή αλλά τώρα καταλαβαίνουν ότι το θέμα της ακύρωσης έχει νόημα και ότι θα είναι και η υπεύθυνη για αυτό το ενδεχόμενο.
πηγή
Αλλαγή σκοπιανής θεώρησης
Οι Σκοπιανοί, τουλάχιστον σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας, δεν είχαν προβλέψει ότι η Ελλάδα θα είχε πια απαιτήσεις από αυτούς σε σχέση με το Προσύμφωνο των Πρεσπών. Άλλα είχαν υπολογίσει γιατί είχανε συνηθίσει με την ανοχή της προηγούμενης κυβέρνησης. Έτσι άλλα έλεγαν για να φανούν θετικοί προς το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλα έκαναν με την Ελλάδα, αφού ήξεραν ότι δεν θα δεχτούν καμία πίεση εκ μέρους της κυβέρνησης. Στη συνέχεια ησύχασαν γιατί είχαν την εντύπωση ότι δεν υπήρχε το σενάριο της ακύρωσης, αφού η νέα κυβέρνηση είπε ότι θα σεβαστεί όλα όσα είχαν συμφωνηθεί. Τώρα όμως έρχεται η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα και λέει αφού εσείς θέλατε τόσο πολύ να υπογράψετε το Προσύμφωνο, ενώ εμείς δεν το θέλαμε, να εφαρμόσετε τα άρθρα που σας αφορούν και ειδικά το Άρθρο 8 Εδάφιο 2 και 3.
Άρθρο 8 Εδάφιο 2
Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων, δημόσιων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του, και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του Πρώτου Μέρους, θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά. [σ.11/20]
Άρθρο 8 Εδάφιο 3
Το Δεύτερο Μέρος δεν θα χρησιμοποιήσει ξανά καθ' οιονδήποτε τρόπο και σε όλες τις μορφές του το σύμβολο που πριν απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του. Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα προβεί στην αφαίρεση του συμβόλου που απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του από όλους τους δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις στην επικράτειά του. Αρχαιολογικά τεχνουργήματα δεν εντάσσονται στο πεδίο αυτής της πρόνοιας. [σ. 11/20]
Δηλαδή με άλλα λόγια να δώσουν τα Σκόπια το παράδειγμα της εφαρμογής. Έτσι η ίδια η ελληνική κυβέρνηση δεν βιάζεται να εφαρμόσει στην πράξη αυτό που προβλέπεται από το
Άρθρο 8 Εδάφιο 5
Εντός ενός μηνός από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, τα Μέρη θα συγκροτήσουν με ανταλλαγή διπλωματικών διακοινώσεων, στη βάση της ισότητας, μία Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων σε ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, για να εξετάσει την αντικειμενική, επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων βασισμένη σε αυθεντικές, στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα. Οι εργασίες της Επιτροπής θα τελούν υπό την επίβλεψη των Υπουργείων Εξωτερικών των Μερών σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες εθνικές αρχές. Η Επιτροπή θα εξετάσει και, εφόσον θεωρήσει κατάλληλο, θα αναθεωρήσει οιαδήποτε σχολικά εγχειρίδια και βοηθητικό σχολικό υλικό όπως χάρτες, ιστορικούς άτλαντες, οδηγούς διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται σε έκαστο από τα Μέρη, σύμφωνα με τις αρχές και τους σκοπούς της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ώστε να διασφαλισθεί ότι σε έκαστο από τα Μέρη κανένα σχολικό εγχειρίδιο ή βοηθητικό σχολικό υλικό σε χρήση τη χρονιά μετά την υπογραφή της παρούσης Συμφωνίας δεν περιέχει αλυτρωτικές/αναθεωρητικές αναφορές. Η Επιτροπή επίσης θα εξετάσει οιαδήποτε νέες εκδόσεις σχολικών εγχειριδίων και βοηθητικού σχολικού υλικού όπως προβλέπεται σε αυτό το Άρθρο. Η Επιτροπή θα συνεδριάζει τακτικά, τουλάχιστον δύο φορές ετησίως, και θα υποβάλλει μία Ετήσια Έκθεση για τις δραστηριότητες και τις συστάσεις της προκειμένου να εγκριθούν από το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, όπως αυτό θα συσταθεί κατ' εφαρμογή του Άρθρου 12. [σ. 12/20]
και το οποίο ζει χάρη στο Άρθρο 20 Εδάφιο 4,
Άρθρο 20 Εδάφιο 4
Το Άρθρο 8(5) θα εφαρμόζεται προσωρινά, εκκρεμούσης της θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας. Εάν η Συμφωνία δεν τεθεί σε ισχύ, τούτη, στο σύνολο της και ως προς τις διατάξεις της ξεχωριστά, δεν θα έχει περαιτέρω ισχύ ή εφαρμογή, προσωρινή ή άλλη, και δεν θα δεσμεύει οποιοδήποτε από τα Μέρη με οποιοδήποτε τρόπο. [σ. 19-20/20]
αφού δεν έχει αλλάξει τα βιβλία της ιστορίας για να είναι συμβατά με το Προσύμφωνο και αντιθέτως αποφασίζει μέσω Υπουργείου Παιδείας να επαναφέρει τον Παύλο Μελά και τους Μακεδονομάχους στα βιβλία, ενώ το συγκεκριμένο Άρθρο έλεγε ότι το αρμόδιο υπουργείο θα είναι το Υπουργείο Εξωτερικών. Αλλά ζητά από τα Σκόπια να εφαρμόσουν τα προβλεπόμενα πριν τη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να φανεί με ξεκάθαρο τρόπο ότι δεν έχει γίνει τίποτα.
πηγή
Σκόπια και Υπουργός Υποδομών
Επειδή έχει αρχίσει η ελληνική πίεση πάνω στα Σκόπια και λόγω της Συνόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βλέπουμε όλο και περισσότερες φωνές να μιλούν ξεκάθαρα. Έτσι ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών είπε: «Θα κάνουμε τα πάντα για (…) να προστατευτούν ιδίως τα εμπορικά σήματα επιχειρήσεων της Μακεδονίας και, βέβαια να παίξουμε σωστά − αν χρειαστεί – το χαρτί του βέτο στην ένταξη των γειτόνων στην Ε.Ε.. Είναι ο πιο ισχυρός μοχλός πίεσης που έχουμε αυτή τη στιγμή και να είναι όλοι βέβαιοι ότι δεν θα τον αφήσουμε αναξιοποίητο.» Βλέπουμε ότι υπάρχει μία πίεση πάνω στο Άρθρο 1 και ειδικά το εδάφιο θ
Άρθρο 1 Εδάφιο θ
Σε σχέση με τα προαναφερόμενα όνομα και ορολογίες στις εμπορικές ονομασίες (commercial names), τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες (trademarks και brand names), τα Μέρη συμφωνούν να υποστηρίξουν και να ενθαρρύνουν τις επιχειρηματικές κοινότητες τους να θεσμοθετήσουν έναν ειλικρινή, δομημένο και με καλή πίστη διάλογο, στο πλαίσιο του οποίου θα επιδιώξουν και θα βρουν αμοιβαίως αποδεκτές λύσεις στα θέματα που πηγάζουν από τις εμπορικές ονομασίες (commercial names), τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες (trademarks και brand names), και όλα τα σχετικά ζητήματα σε διμερές και διεθνές επίπεδο. Για την υλοποίηση των προαναφερόμενων προνοιών, θα δημιουργηθεί μία διεθνής ομάδα ειδικών η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους των δύο Κρατών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΕΕ») με την κατάλληλη συνεισφορά των Ηνωμένων Εθνών και του ΔΟΤ. Αυτή η ομάδα ειδικών θα συγκροτηθεί εντός του 2019 και θα ολοκληρώσει την εργασία της εντός τριών ετών. Τίποτα στο Άρθρο 1 (3) (θ) δεν θα επηρεάσει την παρούσα εμπορική χρήση μέχρις ότου εξευρεθεί αμοιβαία συμφωνία όπως προβλέπεται σε αυτό το υπό-τμήμα.
και όχι με τον τρόπο που προβλέπει το Προσύμφωνο των Πρεσπών. Επίσης το θέμα του βέτο σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετίζεται και με την Ενδιάμεση Συμφωνία και το Άρθρο 11
Article 11
1. Upon entry into force of this Interim Accord, The Party of the First Part agrees not to object to the application by or the membership of the Party of the Second Part in international, multilateral and regional organizations and institutions of which the Party of the First Part is a member; however, the Party of the First Part reserves the right to object to any membership referred to above if and to the extent of the Party of the Second Part is to be referred to in such organization or institution differently than in paragraph 2 of the United Nations Security Council resolution 817 (1993).
2. The Parties agree that the ongoing economic development of the Party of the Second Part should be supported through international cooperation, as far as possible by a close relationship of the Party of the Second Part with the European Economic Area and the European Union.
και αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει εξετάσει τις επιπτώσεις, διότι βλέπει ότι τα Σκόπια δεν υλοποιούν απολύτως τίποτα από τα λεγόμενά τους και καθυστερούν την όλη ανταπόκριση για να μην έχουν προβλήματα με τους ψηφοφόρους τους αλλά τελικά θα έχουν τριβές και εσωτερικές γιατί η Ελλάδα παίζει αλλιώς τώρα.
πηγή
Ο Νίκος Λυγερός είναι καθηγητής Γεωστρατηγικής
Αρχίζουν οι πιέσεις πάνω στα Σκόπια
Η ελληνική κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών έχει αρχίσει την πίεση πάνω στα Σκόπια λόγω του Προσυμφώνου των Πρεσπών, επισημαίνοντας ότι δεν έχουν γίνει ουσιαστικά οι απαιτούμενες αλλαγές που προβλέπονται από το κείμενο που υπέγραψαν οι δύο χώρες σε διμερές επίπεδο. Αλλά αν προσέξουμε καλά πώς ασκείται αυτή η διπλωματική πίεση, βλέπουμε ότι επί της ουσίας βασίζεται πάνω στην ενδιάμεση συμφωνία. Έτσι η Αθήνα κατηγορεί τα Σκόπια επειδή δεν έχουν βγάλει ακόμα τον Ήλιο της Βεργίνας και επειδή συνεχίζουν τη χρήση του όρου μακεδονικό στα προϊόντα τους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι έχουμε μία διακλάδωση σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση που δεν έκανε καμία παρατήρηση στα Σκόπια για όσα είχαν συμφωνήσει. Έτσι η Αθήνα παρόλο που δεν έχει ακυρώσει ακόμα το Προσύμφωνο, εξηγεί ότι η μη εφαρμογή του είναι μία μορφή ακύρωσης και ότι από τη στιγμή που τα Σκόπια δεν τηρούν τίποτα από όσα είχαν συμφωνήσει δεν υπάρχει λόγος να θεωρεί η Ελλάδα ότι είναι δεσμευμένη. Διότι βλέπει ότι υπάρχουν εσωτερικά προβλήματα στα Σκόπια και ότι η ηγεσία εσκεμμένα έχει μία αναβλητική διάθεση, έτσι ώστε να έχει τα διπλωματικά οφέλη χωρίς όμως να έχει πολιτικό κόστος με τους ψηφοφόρους. Και επειδή η κυβέρνηση άλλαξε, τα πράγματα δεν είναι τα ίδια.
πηγή
Ελληνικές πιέσεις πάνω στο Άρθρο 8
Οι ελληνικές πιέσεις πάνω στα Σκόπια όσον αφορά στη μη εφαρμογή των συμφωνηθέντων βασίζονται πάνω στο Άρθρο 8 και πιο συγκεκριμένα στα εδάφια 2 και 3, δηλαδή την ανάδειξη της ελληνικότητας των αρχαίων Μακεδόνων και βέβαια την αφαίρεση του Ήλιου της Βεργίνας.
Άρθρο 8.2
Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων, δημόσιων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του, και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του Πρώτου Μέρους, θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά. [σ.11/20]
Άρθρο 8.3
Το Δεύτερο Μέρος δεν θα χρησιμοποιήσει ξανά καθ' οιονδήποτε τρόπο και σε όλες τις μορφές του το σύμβολο που πριν απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του. Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα προβεί στην αφαίρεση του συμβόλου που απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του από όλους τους δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις στην επικράτειά του. Αρχαιολογικά τεχνουργήματα δεν εντάσσονται στο πεδίο αυτής της πρόνοιας. [σ. 11/20]
Επίσης η Ελλάδα διευκρίνισε ότι δεν θα δεχτεί μόνο συμβολικές κινήσεις που θα γίνουν την τελευταία στιγμή λόγω της συνάντησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο τον Οκτώβριο. Με άλλα λόγια ασκεί μία εύστοχη πίεση πάνω σε ένα γείτονα που έλεγε ότι έβλεπε μόνο θετικά όλα όσα είχαν συμφωνήσει. Διότι το εξάμηνο μετά την υπογραφή ήταν επίσημα για την εφαρμογή των μέτρων και ειδικά των εδαφίων του Άρθρου 8. Ενώ τα Σκόπια προσπαθούν να τα παρουσιάσουν σαν την έναρξη των αποφάσεων για την μελλοντική εφαρμογή.
Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα αναγκάζει τα Σκόπια να δείξουν την πραγματική τους βούληση και όχι να λειτουργούν μόνο διπλωματικά δίχως να έχουν καμία επίπτωση για όλα όσα συμφώνησαν. Είδαμε ανάλογη στρατηγική εφαρμογή την ώρα των διαπραγματεύσεων έως να φτάσουμε στο επίπεδο του πέμπτου Σχεδίου Ανάν. Τα εσωτερικά προβλήματα των Σκοπίων δεν τους αφήνουν πολλά περιθώρια και το ξέρει η Ελλάδα γι’ αυτό ασκεί πιέσεις εφαρμογής για να αποδείξει έμμεσα ότι το κείμενο είναι ουσιαστικά άκυρο.
πηγή
Πιεσμένη η σκοπιανή πλευρά
Η σκοπιανή πλευρά είχε την εντύπωση ότι τα πράγματα θα ακολουθήσουν την πορεία που είχαν με την προηγούμενη κυβέρνηση, δηλαδή πίστευαν ότι θα επαρκούσε να λένε ότι είναι θετικοί χωρίς όμως να κάνουν κάποια αλλαγή που θα αντιστοιχούσε σε συγκεκριμένα άρθρα. Τώρα η πίεση από την ελληνική πλευρά τους αναγκάζει να μιλήσουν για την εφαρμογή άρθρων που ήθελαν να κουκουλώσουν, επειδή αποτελούν τη συνέχεια των επιπτώσεων της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995, την οποία δεν σεβάστηκε επί της ουσίας και δεν έκαναν τις απαιτούμενες θεσμικές αλλαγές από τότε. Έτσι δέχτηκαν να υπάρχουν άρθρα μέσα στο Προσύμφωνο των Πρεσπών, επειδή επίσημα τα είχαν ήδη δεχθεί. Και θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να τα ξεπεράσουν λόγω κοινής ιδεολογικής προσέγγισης.
Με άλλα λόγια δεν θα δέχονταν πιέσεις για να εφαρμόσουν κάτι, αφού και η προηγούμενη κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν ήθελε να υποστεί ένα πολιτικό κόστος μόνο που αυτό έγινε και τώρα τα Σκόπια έχουν να αντιμετωπίσουν μία νέα κυβέρνηση με μία εντελώς διαφορετική προσέγγιση που έχει στο μυαλό της την επιλογή της ακύρωσης αν δεν εφαρμοστούν επί του πρακτέου μερικά άρθρα. Έτσι τα Σκόπια έχουν πια να αντιμετωπίσουν και την δυσπιστία της Αθήνας που βλέπει ότι καθυστερούν να εφαρμόσουν και εντός του εξαμήνου πράγματα που δεν ήταν αυτονόητα λόγω της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Τα Σκόπια δεν είχαν υπολογίσει αυτή την αλλαγή αλλά τώρα καταλαβαίνουν ότι το θέμα της ακύρωσης έχει νόημα και ότι θα είναι και η υπεύθυνη για αυτό το ενδεχόμενο.
πηγή
Αλλαγή σκοπιανής θεώρησης
Οι Σκοπιανοί, τουλάχιστον σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας, δεν είχαν προβλέψει ότι η Ελλάδα θα είχε πια απαιτήσεις από αυτούς σε σχέση με το Προσύμφωνο των Πρεσπών. Άλλα είχαν υπολογίσει γιατί είχανε συνηθίσει με την ανοχή της προηγούμενης κυβέρνησης. Έτσι άλλα έλεγαν για να φανούν θετικοί προς το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλα έκαναν με την Ελλάδα, αφού ήξεραν ότι δεν θα δεχτούν καμία πίεση εκ μέρους της κυβέρνησης. Στη συνέχεια ησύχασαν γιατί είχαν την εντύπωση ότι δεν υπήρχε το σενάριο της ακύρωσης, αφού η νέα κυβέρνηση είπε ότι θα σεβαστεί όλα όσα είχαν συμφωνηθεί. Τώρα όμως έρχεται η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα και λέει αφού εσείς θέλατε τόσο πολύ να υπογράψετε το Προσύμφωνο, ενώ εμείς δεν το θέλαμε, να εφαρμόσετε τα άρθρα που σας αφορούν και ειδικά το Άρθρο 8 Εδάφιο 2 και 3.
Άρθρο 8 Εδάφιο 2
Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα επανεξετάσει το καθεστώς των μνημείων, δημόσιων κτιρίων και υποδομών στην επικράτειά του, και στο μέτρο που αυτά αναφέρονται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς του Πρώτου Μέρους, θα προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα και να διασφαλίσει τον σεβασμό στην προαναφερόμενη κληρονομιά. [σ.11/20]
Άρθρο 8 Εδάφιο 3
Το Δεύτερο Μέρος δεν θα χρησιμοποιήσει ξανά καθ' οιονδήποτε τρόπο και σε όλες τις μορφές του το σύμβολο που πριν απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του. Εντός έξι μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, το Δεύτερο Μέρος θα προβεί στην αφαίρεση του συμβόλου που απεικονιζόταν στην προηγούμενη εθνική σημαία του από όλους τους δημόσιους χώρους και δημόσιες χρήσεις στην επικράτειά του. Αρχαιολογικά τεχνουργήματα δεν εντάσσονται στο πεδίο αυτής της πρόνοιας. [σ. 11/20]
Δηλαδή με άλλα λόγια να δώσουν τα Σκόπια το παράδειγμα της εφαρμογής. Έτσι η ίδια η ελληνική κυβέρνηση δεν βιάζεται να εφαρμόσει στην πράξη αυτό που προβλέπεται από το
Άρθρο 8 Εδάφιο 5
Εντός ενός μηνός από τη θέση σε ισχύ της παρούσης Συμφωνίας, τα Μέρη θα συγκροτήσουν με ανταλλαγή διπλωματικών διακοινώσεων, στη βάση της ισότητας, μία Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων σε ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα, για να εξετάσει την αντικειμενική, επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων βασισμένη σε αυθεντικές, στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα. Οι εργασίες της Επιτροπής θα τελούν υπό την επίβλεψη των Υπουργείων Εξωτερικών των Μερών σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες εθνικές αρχές. Η Επιτροπή θα εξετάσει και, εφόσον θεωρήσει κατάλληλο, θα αναθεωρήσει οιαδήποτε σχολικά εγχειρίδια και βοηθητικό σχολικό υλικό όπως χάρτες, ιστορικούς άτλαντες, οδηγούς διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται σε έκαστο από τα Μέρη, σύμφωνα με τις αρχές και τους σκοπούς της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ώστε να διασφαλισθεί ότι σε έκαστο από τα Μέρη κανένα σχολικό εγχειρίδιο ή βοηθητικό σχολικό υλικό σε χρήση τη χρονιά μετά την υπογραφή της παρούσης Συμφωνίας δεν περιέχει αλυτρωτικές/αναθεωρητικές αναφορές. Η Επιτροπή επίσης θα εξετάσει οιαδήποτε νέες εκδόσεις σχολικών εγχειριδίων και βοηθητικού σχολικού υλικού όπως προβλέπεται σε αυτό το Άρθρο. Η Επιτροπή θα συνεδριάζει τακτικά, τουλάχιστον δύο φορές ετησίως, και θα υποβάλλει μία Ετήσια Έκθεση για τις δραστηριότητες και τις συστάσεις της προκειμένου να εγκριθούν από το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, όπως αυτό θα συσταθεί κατ' εφαρμογή του Άρθρου 12. [σ. 12/20]
και το οποίο ζει χάρη στο Άρθρο 20 Εδάφιο 4,
Άρθρο 20 Εδάφιο 4
Το Άρθρο 8(5) θα εφαρμόζεται προσωρινά, εκκρεμούσης της θέσης σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας. Εάν η Συμφωνία δεν τεθεί σε ισχύ, τούτη, στο σύνολο της και ως προς τις διατάξεις της ξεχωριστά, δεν θα έχει περαιτέρω ισχύ ή εφαρμογή, προσωρινή ή άλλη, και δεν θα δεσμεύει οποιοδήποτε από τα Μέρη με οποιοδήποτε τρόπο. [σ. 19-20/20]
αφού δεν έχει αλλάξει τα βιβλία της ιστορίας για να είναι συμβατά με το Προσύμφωνο και αντιθέτως αποφασίζει μέσω Υπουργείου Παιδείας να επαναφέρει τον Παύλο Μελά και τους Μακεδονομάχους στα βιβλία, ενώ το συγκεκριμένο Άρθρο έλεγε ότι το αρμόδιο υπουργείο θα είναι το Υπουργείο Εξωτερικών. Αλλά ζητά από τα Σκόπια να εφαρμόσουν τα προβλεπόμενα πριν τη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να φανεί με ξεκάθαρο τρόπο ότι δεν έχει γίνει τίποτα.
πηγή
Σκόπια και Υπουργός Υποδομών
Επειδή έχει αρχίσει η ελληνική πίεση πάνω στα Σκόπια και λόγω της Συνόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βλέπουμε όλο και περισσότερες φωνές να μιλούν ξεκάθαρα. Έτσι ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών είπε: «Θα κάνουμε τα πάντα για (…) να προστατευτούν ιδίως τα εμπορικά σήματα επιχειρήσεων της Μακεδονίας και, βέβαια να παίξουμε σωστά − αν χρειαστεί – το χαρτί του βέτο στην ένταξη των γειτόνων στην Ε.Ε.. Είναι ο πιο ισχυρός μοχλός πίεσης που έχουμε αυτή τη στιγμή και να είναι όλοι βέβαιοι ότι δεν θα τον αφήσουμε αναξιοποίητο.» Βλέπουμε ότι υπάρχει μία πίεση πάνω στο Άρθρο 1 και ειδικά το εδάφιο θ
Άρθρο 1 Εδάφιο θ
Σε σχέση με τα προαναφερόμενα όνομα και ορολογίες στις εμπορικές ονομασίες (commercial names), τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες (trademarks και brand names), τα Μέρη συμφωνούν να υποστηρίξουν και να ενθαρρύνουν τις επιχειρηματικές κοινότητες τους να θεσμοθετήσουν έναν ειλικρινή, δομημένο και με καλή πίστη διάλογο, στο πλαίσιο του οποίου θα επιδιώξουν και θα βρουν αμοιβαίως αποδεκτές λύσεις στα θέματα που πηγάζουν από τις εμπορικές ονομασίες (commercial names), τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες (trademarks και brand names), και όλα τα σχετικά ζητήματα σε διμερές και διεθνές επίπεδο. Για την υλοποίηση των προαναφερόμενων προνοιών, θα δημιουργηθεί μία διεθνής ομάδα ειδικών η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους των δύο Κρατών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΕΕ») με την κατάλληλη συνεισφορά των Ηνωμένων Εθνών και του ΔΟΤ. Αυτή η ομάδα ειδικών θα συγκροτηθεί εντός του 2019 και θα ολοκληρώσει την εργασία της εντός τριών ετών. Τίποτα στο Άρθρο 1 (3) (θ) δεν θα επηρεάσει την παρούσα εμπορική χρήση μέχρις ότου εξευρεθεί αμοιβαία συμφωνία όπως προβλέπεται σε αυτό το υπό-τμήμα.
και όχι με τον τρόπο που προβλέπει το Προσύμφωνο των Πρεσπών. Επίσης το θέμα του βέτο σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετίζεται και με την Ενδιάμεση Συμφωνία και το Άρθρο 11
Article 11
1. Upon entry into force of this Interim Accord, The Party of the First Part agrees not to object to the application by or the membership of the Party of the Second Part in international, multilateral and regional organizations and institutions of which the Party of the First Part is a member; however, the Party of the First Part reserves the right to object to any membership referred to above if and to the extent of the Party of the Second Part is to be referred to in such organization or institution differently than in paragraph 2 of the United Nations Security Council resolution 817 (1993).
2. The Parties agree that the ongoing economic development of the Party of the Second Part should be supported through international cooperation, as far as possible by a close relationship of the Party of the Second Part with the European Economic Area and the European Union.
και αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει εξετάσει τις επιπτώσεις, διότι βλέπει ότι τα Σκόπια δεν υλοποιούν απολύτως τίποτα από τα λεγόμενά τους και καθυστερούν την όλη ανταπόκριση για να μην έχουν προβλήματα με τους ψηφοφόρους τους αλλά τελικά θα έχουν τριβές και εσωτερικές γιατί η Ελλάδα παίζει αλλιώς τώρα.
πηγή
Ο Νίκος Λυγερός είναι καθηγητής Γεωστρατηγικής
Κατηγορία Θέματος
Αρθρα Ν. Λυγερού,
Εθνικά Θέματα,
Εθνική Προδοσία,
Ειδήσεις-Πολιτική,
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου