13 Οκτωβρίου 2019

Μακεδονικός Ἀγώνας καί ἐπέτειος θανάτου τοῦ Παύλου Μελᾶ (13/10). Λόγος στή μνήμη του.

Κώστας Καραΐσκος: Στή μνήμη τοῦ Παύλου Μελᾶ ὁ σύντομος λόγος μου στό σχολεῖο μου προχθές γιά τόν Μακεδονικό Ἀγώνα

Η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση, που είχε τεράστιο αντίκτυπο και σημασία παγκοσμίως, άρχισε το 1821 και πρακτικά τελείωσε έναν αιώνα μετά, το 1922 με την Μικρασιατική Καταστροφή. Συχνά όταν αναφερόμαστε στην απελευθέρωση των Ελλήνων από τον τουρκικό ζυγό, μένουμε στο 1830, στην ίδρυση δηλαδή του νεοελληνικού κράτους, υπό την κηδεμονία των ξένων δυνάμεων.

Όμως τι γινόταν με τα εκατομμύρια των Ελλήνων που έμειναν έξω από εκείνο το φτωχό κρατίδιο, τι γινόταν στη Μακεδονία, στην Ήπειρο, στη Θράκη, στην Ιωνία, στον Πόντο, στην Κύπρο, στην Κρήτη, στα άλλα νησιά; Ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν η ένδοξη εκείνη σελίδα της ιστορίας μας, όπου ο ελληνισμός κάτω από την οθωμανική κρατική κυριαρχία αντιμετώπισε τον βουλγαρικό επεκτατισμό, κατάφερε να επικρατήσει και να ετοιμάσει την ώρα της απελευθέρωσης από τον ελληνικό Στρατό. Στην αρχή αγωνίστηκαν οι ντόπιοι Έλληνες, μόνοι τους για χρόνια, κυρίως με τη στήριξη της Εκκλησίας και απλών ανθρώπων που πάλεψαν ηρωικά, ενώ από ένα σημείο και πέρα άρχισαν να φτάνουν εθελοντές από την Ελλάδα και να παίρνει ένοπλη μορφή η αντίσταση κατά των Βούλγαρων κομιτατζήδων.

Η βουλγαρική προσπάθεια κατά της Μακεδονίας ξεκίνησε με την απόσχιση της Εκκλησίας τους, τη λεγόμενη Εξαρχία, το 1870. Άρχισε ένας πόλεμος προπαγάνδας, πιέσεων αλλά και ωμής βίας, προκειμένου να γράφονται οι κάτοικοι της οθωμανικής ακόμη Μακεδονίας σε βουλγάρικα σχολεία και να καλούν Βούλγαρους ιερείς. Αντιστάθηκαν σ΄ αυτό όχι μόνο οι ελληνόφωνοι ή οι βλαχόφωνοι κάτοικοι της Μακεδονίας αλλά και πολλοί σλαβόφωνοι, οι λεγόμενοι «γραικομάνοι» που έμεναν πιστοί στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Έτσι αυτό που παρουσιαζόταν ως αντίθεση θρησκευτικής μορφής ήταν στην πραγματικότητα εθνικής: όποιος πήγαινε με τους Εξαρχικούς γινόταν Βούλγαρος, ενώ Πατριαρχικοί ήταν οι Έλληνες. Δάσκαλοι και κληρικοί ηγήθηκαν της αντίστασης τις πρώτες δεκαετίες, περιορίζοντας την βουλγαρική προπαγάνδα και τρομοκρατία που ήρθε να προστεθεί στην καταπίεση των Οθωμανών. Κορυφαία μορφή του αγώνα αναδείχθηκε ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης, που κυκλοφορούσε – κι ενίοτε λειτουργούσε – με την πιστόλα κάτω από το ράσο ή πάνω στην Αγία Τράπεζα.

Κάποια στιγμή οι Βούλγαροι διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να επιβληθούν δίχως όπλα. Το 1893 ιδρύθηκε από τον Γκότσε Ντέλτσεφ και άλλους Βούλγαρους στη Θεσσαλονίκη η Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (VMRΟ), υποτίθεται για την απελευθέρωση των χριστιανικών πληθυσμών της Μακεδονίας από τους Οθωμανούς οι οποίοι κατέρρεαν. Στο εσωτερικό της οργάνωσης αναπτύχθηκαν δύο τάσεις: οι ενωτικοί ήθελαν άμεση ένωση με τη Βουλγαρία, ενώ οι αυτονομιστές μιλούσαν για «μακεδονικό» κράτος, πάντα ενάντια στο ελληνικό στοιχείο της περιοχής. Μετά το 1895 αγρίεψαν οι συγκρούσεις και αναδείχθηκαν ηρωικές μακεδονικές μορφές σαν τον καπετάν Κώττα Χρήστου, τον καπετάν Λούκα, τον καπετάν Ζέρβα, τον Χρήστο Αργυράκο, τον Ηλία Κούνδουρο… 

Το 1903 γίνεται στο Μοναστήρι (Μπίτολα) η λεγόμενη εξέγερση του Ίλιντεν, με σκοπό να φανεί στην Ευρώπη ότι οι Βούλγαροι ξεσηκώνονται κατά των Τούρκων για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Όμως σε 10 μέρες οι Τούρκοι καταπνίγουν την εξέγερση και ξεσπούν κυρίως σε βάρος των Ελληνόβλαχων κατοίκων της περιοχής που χτυπήθηκαν άγρια και από τους Βούλγαρους. Λίγες μέρες μετά έσβησε και η ταυτόχρονη εξέγερση των Βουλγάρων στην Στράντζα της Αδριανούπολης.

Η επίσημη Ελλάδα μέχρι τότε μόνο παρακολουθούσε, παρότι οι Έλληνες πατριώτες ζητούσαν επέμβαση υπέρ των μαχόμενων Μακεδόνων και οι εθελοντές μαχητές πλήθαιναν. Το 1904 πήγε μυστικά στη Μακεδονία, ως ζωέμπορος υποτίθεται, ο αξιωματικός του ελληνικού Στρατού και μέλος της ανώτερης κοινωνικής τάξης, Παύλος Μελάς. Ο θάνατός του στη Στάτιστα, στις 13 Οκτωβρίου 1904, τον ανέδειξε ως ήρωα και κινητοποίησε όλες τις εθνικές δυνάμεις, ντόπιες και μη. Ήταν το αίμα που πότισε το δέντρο της μακεδονικής ελευθερίας. Ακολούθησαν 6.000 εθελοντές που πολέμησαν μέχρι το 1908 στη Μακεδονία, οι μισοί από τους οποίους ήταν Κρητικοί – υπήρξαν επίσης πολλοί Μανιάτες αλλά και από άλλα μέρη της χώρας. Και οι δύο Γενικοί Αρχηγοί του Μακεδονικού Αγώνα, μετά τον Παύλο Μελά, ήταν Κρητικοί, ο Γεώργιος Κατεχάκης από το Ηράκλειο και ο Σφακιανός Γεώργιος Τσόντος. Αξίζει να θυμίσουμε εδώ ότι ακόμα η Κρήτη δεν ήταν καν μέρος του ελληνικού κράτους! Η μάχη στη βαλτολίμνη των Γιαννιτσών ήταν το διάσημο σκηνικό πολέμου των αντίπαλων ανταρτικών ομάδων, όπως το περιέγραψε η Πηνελόπη Δέλτα στα «Μυστικά του Βάλτου». Αυτές οι αντάρτικες ομάδες έλαβαν μέρος στους πολέμους που ακολούθησαν, τόσο στο ελληνικό στρατόπεδο όσο και οι αντίπαλες στο βουλγαρικό.

Κορυφαίας σημασίας ήταν η δράση Ελλήνων διπλωματών, όπως του Ίωνα Δραγούμη που ως διπλωμάτης στο Μοναστήρι οργάνωσε την Μακεδονική Άμυνα, με επιτροπές σε πόλεις και χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, ή του Πρόξενου της Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη, Λάμπρου Κορομηλά, ο οποίος συντόνιζε τις αντάρτικες ελληνικές ομάδες. Από τους κληρικούς, εκτός του Γερμανού Καραβαγγέλη, ξεχώρισε ο μητροπολίτης Δράμας Χρυσόστομος Καλαφάτης, που μαρτύρησε το 1922 στη Σμύρνη, ο εθνομάρτυρας Αιμιλιανός, μητροπολίτης Γρεβενών που θανατώθηκε βασανιστικά το 1910 κ.ά. Οι εκπαιδευτικοί σαν τις δολοφονημένες νεαρές δασκάλες Αικατερίνη Χατζηγεωργίου και Βελίκα Τράικου κράτησαν όρθιο το ελληνικό φρόνημα σε 1.000 περίπου σχολεία για 70.000 μαθητές.

Το 1908 η επανάσταση των Νεοτούρκων έδωσε αμνηστεία στους εμπόλεμους και υποσχέθηκε ισονομία και ισοπολιτεία για όλους, όμως σύντομα αποκαλύφθηκε η απάτη. Έπρεπε να μεσολαβήσουν δύο βαλκανικοί πόλεμοι και ένας παγκόσμιος για να απαλλαχθεί η Μακεδονία και από την τουρκική κυριαρχία και από την βουλγαρική επιβουλή, μάλιστα αυτή η τελευταία εκδηλώθηκε και πάλι κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με την βουλγαρική Κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Το 1944 λοιπόν εξέλιπε ο κίνδυνος για τη Μακεδονία από την πλευρά των «ενωτικών» Βουλγάρων. Η απειλή των «αυτονομιστών», παρότι πολύ ασθενέστερη, έμελλε να επιβιώσει στα πλαίσια της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο με κέντρο τα Σκόπια και να αναβιώσει το 1991 με την ανεξαρτητοποίηση της λεγόμενης «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» ώς τις μέρες μας.
Κλείνουμε με το γνωστό «τιμούμε τη μνήμη των ηρώων που θυσιάστηκαν για την ελευθερία» κτλ.

Τι σημαίνει όμως αυτό; Ξέρουμε για ποιους μιλάμε, τι συνέβη και γιατί; Ή τα θεωρούμε όλα παρελθόν χωρίς νόημα στη σημερινή εποχή; Όποιος νόμιζε κάτι τέτοιο, μόλις πέρυσι στις Πρέσπες αποδείχθηκε ότι είναι πέρα για πέρα λάθος. Το παρελθόν καθορίζει ό,τι ζούμε σήμερα και το ξαναβρίσκουμε διαρκώς μπροστά μας. Τιμούμε λοιπόν τον Μακεδονικό Αγώνα όταν έχουμε την γνώση και την αρετή που διδάσκει το ελληνικό σχολείο, αυτό που στήριξε την κρίσιμη ώρα την μία και μοναδική ελληνική Μακεδονία! 

πηγή



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 3:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.