Γράφει ο Νίκος Λυγερός
Ο δρόμος της Ουκρανίας
Εκτός από τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις, ο δρόμος της Ουκρανίας άρχισε
λόγω μιας συνέντευξης που δώσαμε το 2006 στην Καθημερινή. Αυτή η επαφή
μ' ένα δημοσιογράφο που είχε ρίζες από την Ουκρανία, εξελίχθηκε σε
φιλική σχέση που μας δώρισε το βιβλίο Για την τιμή της Ουκρανίας που
έγραφε για την αντίσταση των Ουκρανών ενάντια στο ναζιστικό καθεστώς.
Αυτή η μορφή αντίστασης μάς άγγιξε διότι ασχολούμασταν ήδη εδώ και
χρόνια με τις γενοκτονίες αφού αυτές αποτελούν εγκλήματα κατά της
Ανθρωπότητας. Κι όταν αναζητήσαμε πιο βαθιά το όλο θέμα αντιληφθήκαμε
ότι η μελέτη αυτών των γεγονότων που άνηκαν στον Δεύτερο Παγκόσμιο
Πόλεμο είχαν ρίζες πιο βαθιές που άγγιζαν το Γολοντομόρ του 1932-1933,
μια άλλη γενοκτονία.
Η αναζήτηση αρχειακού υλικού σε συνδυασμό με το
έργο του Raphael Lemkin που επινόησε τον όρο γενοκτονία που έγινε
αποδεκτός από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 1948 μετά από χρόνια
προσπαθειών, μάς έφερε ακόμα πιο κοντά στον ουκρανικό λαό που ζούσε τόσο
στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία. Με αυτόν τον τρόπο κάθε μελέτη για τους
νεκρούς μάς οδηγούσε πιο κοντά στους ζωντανούς. Αυτή η διαδικασία μάς
οδήγησε το 2008 στο Κίεβο για την επέτειο των 75 ετών του Γολομοντόρ.
Εκεί μέσα στο ουκρανικό κρύο που ζήσαμε μαζί, είδαμε για πρώτη φορά όχι
μόνο τους Ουκρανούς της Ουκρανίας βέβαια αλλά και επιζώντες της
γενοκτονίας σε μια πανέμορφη εκδήλωση που απέδειξε ότι η Ουκρανία δεν
κοίταζε μόνο το μέλλον μετά την ανεξαρτησία της αλλά δεν ξεχνούσε το
παρελθόν.
πηγή
Από τη Βουδαπέστη του 1994 στην Κριμαία του 2014
Όσο παράδοξο κι αν φαίνεται υπάρχει μια άμεση σχέση μεταξύ του Μνημονίου
της Βουδαπέστης το 1994 και την κατοχή της Κριμαίας το 2014. Παρόλο που
μερικοί συσχετίζουν αυτά τα δύο γεγονότα με την έννοια της παραβίασης,
στην πραγματικότητα το Μνημόνιο εξηγεί τον τρόπο διεξαγωγής της κατοχής.
Έτσι για να υπάρξει τεχνητή παραβίαση των δύο πρώτων παραγράφων που
αφορούν στην Ουκρανία, δεν χρησιμοποιήθηκε επίσημος στρατός όπως στην
περίπτωση της Νότιας Οσετίας το 2008, αυτό επέτρεψε στη Ρωσία να μην
έχει άμεσες κυρώσεις από τα κράτη μέλη του Μνημονίου και ειδικά από τις
ΗΠΑ.
Η χρήση ενός στρατού χωρίς διακριτικά, ήταν απλώς μια υβριδική
διπλωματία που δεν ξεγέλασε κανέναν βέβαια αλλά έπλασε μια πλάγια
επίθεση που δυσκόλεψε την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος κι έπρεπε
να σπαταληθεί χρόνος για να υπάρξει συντονισμός αποτελεσματικών
αντιμέτρων. Οι κυρώσεις ήρθαν με μεγάλη καθυστέρηση και μεγάλο κόστος
για την Ουκρανία. Έτσι η κατοχή της Κριμαίας ξάφνιασε τη διεθνή
κοινότητα διότι δεν ήταν προετοιμασμένη λόγω μιας διαχρονικής
προπαγάνδας που πάντα την παρουσίαζε ως μια εξαρτημένη κρατική οντότητα.
Όμως η ιστορία της Ουκρανίας έχει βαθύ παρελθόν και αυτό είναι ριζικά
διαφορετικό από τα δεδομένα που προβάλλει η ρώσικη προσέγγιση. Έχει
λοιπόν σημασία όχι μόνο για τώρα αλλά και για το μέλλον να υπάρξει μια
ιστορική αποκατάσταση ακόμα πιο γενική από τα στοιχεία του Γολοντομόρ
για να γίνει κατανοητό πόσο ευρωπαϊκή είναι η Ουκρανία και η διαχρονική
της σχέση με την Ελλάδα ανήκει στα αποδεικτικά στοιχεία.
πηγή
Οι ρωσικές επιδιώξεις για την Ουκρανία
Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης δεν ήταν μόνο η απελευθέρωση χωρών
από τον σοβιετικό ζυγό και τη βαρβαρότητα. Το παράδοξο της υπόθεσης
είναι ότι αυτή η κατάρρευση έγινε λόγω Ρωσίας ενώ είναι σε αυτή τη χώρα
που υπήρξε το μεγαλύτερο γεωπολιτικό τραύμα διότι αυτή η χώρα
κυριαρχούσε πάνω στις άλλες 14. Η Σοβιετική Ένωση είχε διαλύσει τη Ρωσία
με την βαρβαρότητά της αλλά πολλοί Ρώσοι έπαθαν ένα γεωπολιτικό σοκ
όταν έχασαν την επιρροή τους πάνω σε αυτές τις χώρες. Οι τρεις βαλτικές
χώρες που εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, δεν αποτέλεσαν ένα
σοβαρό πρόβλημα και λόγω διαφοράς σε θεμελιακό επίπεδο και λόγω
Καλίνινγκραντ σε περίπτωση ανάγκης. Όμως με την Ουκρανία τα πράγματα
ήταν διαφορετικά.
Η Ρωσία αντιλήφθηκε ότι την έχασε από την σφαίρα
επιρροής της κι ότι δεν μπορούσε να ανατρέψει τα δεδομένα αλλά δεν ήθελε
με κανένα τρόπο να βρεθεί εντός ευρωπαϊκής σφαίρας ακόμα λιγότερο εντός
αμερικανικής επιρροής. Κατά συνέπεια το θέμα της Κριμαίας είναι απλώς
ένα πρόσχημα και δεν θα είναι το τελευταίο διότι επί της ουσίας αφού δεν
μπορεί να αποκτήσει αυτήν την περιοχή εξ ολοκλήρου, θέλει να την
μετατρέψει σε buffer zone μεταξύ της και της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου δεν
θα μπορεί να παίζει ελεύθερα η Αμερική. Υπάρχει λοιπόν ένα πλαίσιο
lose-lose με την έννοια του Nash. Αν η Ουκρανία αποδεχθεί αυτό το
παίγνιο τότε θα σβήσει σιγά σιγά κι αν θέλει να ξεπεράσει τα προβλήματά
της θα πρέπει να επιλέξει μια ξεκάθαρη πορεία που να είναι ταυτόχρονα
ικανή να αμυνθεί αποτελεσματικά σε μορφές υβριδικού πολέμου διότι το
αξίζει.
πηγή
Ο Νίκος Λυγερός είναι καθηγητής Γεωστρατηγικής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.