Ο δήμαρχος που περιφρονεί τους δημότες του

Της Νεφέλης Λυγερού

Πριν μερικές ημέρες ο Γιάννης Μπουτάρης εξέφρασε την άποψη ότι το όνομα Μακεδονία του αεροδρομίου Θεσσαλονίκης ίσως θα ήταν καλύτερα να αλλάξει. «Θυμίζει μια πληγή που άνοιξε και δεν κλείνει. Και μπερδεύει τους τουρίστες που νομίζουν ότι βρίσκονται στα Σκόπια». Λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα, είχε εκφωνήσει μία πραγματικά συγκλονιστική ομιλία για την Εθνική Ημέρα Μνήμης των Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος.

Κατάμεστη από συναίσθημα, λογοτεχνικό λυρισμό και υψηλούς συμβολισμούς δεν άργησε να γίνει viral και όχι άδικα. Αξιοσημείωτο είναι ότι απουσίαζε αναφορά για την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού προς το εβραϊκό στοιχείο, ενώ αφέθηκε ένα σκοτεινό πέπλο περί συλλογικής ευθύνης. Ποτέ, άλλωστε, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης δεν είχε πρόβλημα να επιδείξει ευαισθησία, κατανόηση και αλληλεγγύη, εκτός αν αυτή προοριζόταν για τους ομοεθνείς του. Στην περίπτωση αυτή εξαφανιζόταν η σπλαχνική φύση του!

Αυτή την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση περιγράφουν οι Εβραίοι με τον όρο self-hated. Πρόκειται για κάποιον που στρέφεται εναντίον –είτε δρώντας είτε μιλώντας– των συμφερόντων της εθνότητας στην οποία ανήκει. Το χιούμορ, η πληθωρικότητά αλλά και ο αντικομφορμισμός που χαρακτηρίζει τον διάσημο οινοποιό από τότε που πρωτοεμφανίστηκε στον πολιτικό στίβο λειτούργησε πολλές φορές σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ξέπλυνε τις απρέπειες, τις επικοινωνιακές βωμολοχίες και τις προκλήσεις που κατά καιρούς ξεστόμιζε. Εξάλλου, δηλώνει ερασιτέχνης πολιτικός και συνηθίζει να σοκάρει, πλαγιοκοπώντας στερεοτυπικές αντιλήψεις.

Ο Γιάννης Μπουτάρης, βέβαια, συχνά-πυκνά εκφράζεται με απαρέσκεια αν όχι με περιφρόνηση για τον «λαουτζίκο» που τον είχε αναδείξει δήμαρχο. Δεν χάνει ευκαιρία να τον κατηγορεί για ριζωμένο αντισημιτισμό και για πολλά άλλα ακόμα. Οι πολίτες φάνηκε να έχουν αποδεχθεί ότι η ζωή του πρώτου πολίτη της Θεσσαλονίκης δεν κύλησε πάντα ευθύγραμμα. Γι’ αυτό και συνήθως ανέχονταν τις υπερβολές και τις προκλήσεις του. 

Η εκκεντρικότητα δεν πουλάει πια

Στα 75 του χρόνια, όμως, ο εύπορος οινοποιός φαίνεται να μην είναι πια ο αντισυμβατικός που πολλοί ψήφισαν. Οι χαρακτηριστικές ροζ κάλτσες του, το αγαπημένο του σκουλαρίκι και το τατουάζ δεν αρκούν πλέον. Ύστερα από σχεδόν δύο θητείες στον δήμο, η συμπρωτεύουσα συνεχίζει να ταλαιπωρείται και να πνίγεται στα προβλήματά της. Εκείνος, όμως, μοιάζει να έχει εγκαταλείψει τα πεζά καθήκοντά του δημάρχου. Αρέσκεται να προκαλεί τη συλλογική συνείδηση των συμπολιτών του και όλων των Ελλήνων.

Μέχρι τώρα, προκλητικές ατάκες του, όπως «πηγαίνω ταξίδια και ντρέπομαι που είμαι Έλληνας» έμειναν στο απυρόβλητο. Το τελευταίο διάστημα, όμως, ο εκκεντρικός δήμαρχος εμφανίζεται να τελεί σε vertigo με εθνικά επιζήμιες παρεμβάσεις που ανοίγουν κερκόπορτες. Βάζει την δική του ατζέντα μπροστά, αδιαφορώντας πως όταν μιλάει δημόσια τουλάχιστον μιλάει ως δήμαρχος και όχι ως ιδιώτης.

Τα ολισθήματά του είναι επαναλαμβανόμενα και έχουν ποιοτικά αναβαθμιστεί παρότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση Αθήνας-Σκοπίων. Αυτός μοιάζει να έχει αναθέσει στον εαυτό του ρόλο γεφυροποιού, αν και ορισμένοι του απονέμουν τον τίτλο του άτυπου πρέσβη της ΠΓΔΜ!. Μετά τον σάλο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του σχετικά με την μετονομασία του αεροδρομίου Μακεδονία, έκανε –όπως συνηθίζει– κωλοτούμπα. Μίλησε για διαστρέβλωση, υπογραμμίζοντας ότι ποτέ δεν πρότεινε την αλλαγή του ονόματος του αεροδρομίου. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του κοιμόταν, μπερδεύτηκε, απομονώθηκαν τα λόγια του και άλλα φαιδρά.

Ο δήμαρχος και οι κωλοτούμπες του

Είναι γνωστό, όμως, ένα ανέκδοτο από τα παλιά που διηγούνται όσοι τον γνωρίζουν καλά για να ερμηνεύσουν τη συμπεριφορά του. Αναφερόμενοι την τάση του να αλλάζει εύκολα γνώμη, περιγράφουν τι συνέβαινε όταν ο σημερινός δήμαρχος Θεσσαλονίκης ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδας. Είχε, λοιπόν, καθιερωθεί τα πρακτικά κάθε συνεδρίασης να υπογράφονται την ίδια μέρα για να μην βρεθούν μπροστά σε στροφή 180 μοιρών του Γιάννη Μπουτάρη την επομένη!

Υπάρχει, όμως, και μία θέση, στην οποία μένει πιστός: Δεν χάνει ευκαιρία να δηλώνει ότι η Ελλάδα «έχει χάσει στο ζήτημα με τα Σκόπια». Δεν προκαλεί, όμως, εντύπωση ότι σπεύδει να κηρύξει την «ήττα» πριν λήξει ο αγώνας. Σ’ αυτό το ζήτημα, άλλωστε, υπήρξε ανέκαθεν οπαδός της υποχώρησης. Έχει αποκαλέσει δημόσια δύο φορές την ΠΓΔΜ «Μακεδονία». Και παρά τις φαιδρές δικαιολογίες του είναι πρόδηλο πως την αποκαλεί έτσι, επειδή πιστεύει πως αυτό πρέπει να είναι το όνομα του γειτονικού κράτους.

Εάν τουλάχιστον υποστήριζε με σθένος αυτή την άποψή του θα του αναγνωριζόταν ότι έχει το θάρρος της γνώμης του. Με τις αλλεπάλληλες κωλοτούμπες του, όμως, αυτοεξευτελίζεται. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στα Σκόπια, είχε χρησιμοποιήσει σε συνέντευξή του το όνομα «Μακεδονία». Τότε είχε δηλώσει ότι επρόκειτο για φραστικό λάθος!

Σ’ ένα ακόμα ταξίδι του στη γείτονα χώρα και μιλώντας στα αγγλικά, πρότεινε στους δημοσιογράφους «η επόμενη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών Ελλάδας και Μακεδονίας να διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη». Μετά τις αντιδράσεις είχε ξεκαθαρίσει ότι τον αφήνουν παγερά αδιάφορο οι επικρίσεις για τη στάση του. Όταν καταλάγιασε ο σάλος εξομολογήθηκε: «Κι εγώ έχω πει πολλές φορές τα Σκόπια Μακεδονία, αλλά μετά λέω πως έκανα λάθος…»!

Σε άλλη συνέντευξή του όταν ρωτήθηκε αν ένιωσε ότι έκανε λάθος, αποκαλώντας τα Σκόπια «Μακεδονία» απάντησε με ένα ξερό όχι. «Γιατί τότε αισθανθήκατε την ανάγκη να ζητήσετε συγγνώμη;» τον ρώτησε ο δημοσιογράφος για να πάρει την απάντηση: «Ζήτησα συγγνώμη διότι υπάρχουν ακόμα πάρα πολλοί πατριδοκάπηλοι –όπως τους λέω εγώ– οι οποίοι ενοχλούνται απ’ αυτό το πράγμα και δεν έχω λόγο να τους ενοχλήσω»! Εάν δεν είναι αυτό πολιτικό καραγκιοζιλίκι, πως μπορεί να χαρακτηρισθεί; 

Το φλερτ με τον Τζορτζ Σόρος

Ο ίδιος έχει αποκαλέσει «συναισθηματική» τη σχέση με τον βόρειο γείτονά μας. Ίσως έχει παίξει ρόλο ότι η καταγωγή της οικογένειάς του είναι από το Κρούσοβο που σήμερα βρίσκεται στην επικράτεια της ΠΓΔΜ. «Η καταγωγή του προ-προ-πάππου μου, από την μεριά του μπαμπά μου είναι από το Κρούσοβο», ανέφερε και συμπλήρωσε. «Η πρώτη φορά που ήρθα στα Σκόπια, ήταν το 1991 και από τότε είχα μία πολύ καλή σχέση…» Σε άλλη δημόσια τοποθέτησή του, μάλιστα, είχε πει ότι «πηγαίνουμε τακτικά στα Σκόπια για να δουν ότι δεν επιβουλευόμαστε την ύπαρξή τους».

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης είναι ένας από τους πιο ένθερμος υποστηρικτές του Τζορτζ Σόρος. Ήταν, μάλιστα, ομιλητής στα εγκαίνια του κέντρου που ανήκει στο ίδρυμα του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία και το οποίο ασκεί εντόνως αμφιλεγόμενη πολιτική στην Ανατολική Ευρώπη. Ερωτηθείς, μάλιστα, για τις αντιδράσεις που προκαλούν οι απόψεις του Τζορτζ Σόρος για την ΠΓΔΜ, ο Γιάννης Μπουτάρης απάντησε: «δεν νομίζω ότι ο Σόρος πήρε ποτέ θέση υπέρ των Σκοπίων ή υπέρ της Ελλάδος. Η πολιτική του τοποθέτηση δεν εκφράζεται υπέρ του ενός ή του άλλου. Την έχει για τον εαυτό του. Οι δράσεις που κάνει βοηθούν τις κοινωνίες να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Επειδή ξέρω προσωπικά τον Σόρος, μπορώ να σας διαβεβαιώσω γι’ αυτό».

Δεν γνωρίζει, άραγε, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης ότι ο ίδιος ο Νίκολα Γκρουέφσκι έχει παραδεχτεί πως «πίσω από τις ΜΚΟ της χώρας, των μέσων ενημέρωσης, των πολιτικών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό βρίσκεται ο Τζορτζ Σόρος με τα εκατομμύρια του που χύνονταν στη χώρα, συνιστώντας παράγοντα αποφασιστικής επιρροής σε μια μικρή χώρα όπως είναι η δική μας».

Όπως και να έχει, όμως, έγγραφα που έχουν έρθει στη δημοσιότητα αποκαλύπτουν τα δεκάδες εκατομμύρια δολάρια που έχει κατά καιρούς διοχετεύσει το ίδρυμα του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου στην ΠΓΔΜ. Στις ΗΠΑ διερευνάται και η διοχέτευση κρατικού χρήματος μέσω του ιδρύματός του. Ο Γιάννης Μπουτάρης, όμως, δεν γνωρίζει τίποτα από αυτά!

Παραλληλίζει το γειτονικό κράτος με το Δήμο Θεσσαλονίκης. «Είναι όπως η Σαλονίκη που έχει σαν σύμβολο το κεφάλι του Μεγαλέξανδρου. Η Θεσσαλονίκη έγινε χρόνια μετά τον θάνατό του. Είναι μια εθνικοπατριωτική ιστορία που έγινε τελευταία… Αυτή τη σημαία της πόλης, που δείχνει το κεφάλι τού Μεγαλέξανδρου από τη μία και τα τείχη από την άλλη, προφανώς και δεν θα την κρατήσω», έχει πει.

Ο εθνομηδενισμός ξεχειλίζει

Η απέχθειά του σε οτιδήποτε εθνικό, όμως, δεν αποτυπώνεται μόνο στην πολύχρονη διένεξη με τα Σκόπια. Έχει δηλώσει αρκετές φορές κάθετα αντίθετος στις μαθητικές παρελάσεις, αρνούμενος, μάλιστα, να παραβρεθεί σε αυτές, παρότι κάτι τέτοιο επιτάσσει ο θεσμικός του ρόλος. «Θεωρώ ότι οι μαθητικές παρελάσεις είναι πέρα από κάθε λογική πια. Σε κανένα μέρος του κόσμου δεν γίνονται μαθητικές παρελάσεις, με εμβατήρια στρατιωτικού χαρακτήρα. Δεν θα πάω φέτος». Έχει χαρακτηρίσει, μάλιστα, αυτούς που παρελαύνουν «συρφετό διαφόρων συλλόγων… Αυτό το πράγμα δεν είναι αξιοπρεπές».

Στην εκδήλωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας για την γενοκτονία, όπου ήταν καλεσμένος να καταθέσει στεφάνι, έφτασε αργοπορημένος, μετά την κατάθεση των στεφάνων. Ψέλλισε την δικαιολογία ότι τον πήρε ο ύπνος. Δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός πως πέρυσι σωματεία Ποντίων αντιμετώπισαν ποινικές διώξεις, για «παράνομη κατάληψη δημοσίου χώρου»!

Έχει εκφράσει και θέσεις για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, δηλώνοντας πως «δεν είναι σωστός ο όρος Βόρειος Ήπειρος». Και το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι προτιμάει την ονομασία Ιστανμπούλ και όχι Κωνσταντινούπολη! Αν και δεν το λέει στον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, δεν του αρέσει να ακούει τον εθνικό ύμνο στους ναούς. Από την άλλη, ο χώρος ενός τζαμιού του φαίνεται πιο επιβλητικός από τις ορθόδοξες εκκλησίες «επειδή είναι πολύ πιο αφαιρετικός και τον κάνει να έρχεται πολύ πιο κοντά στο θείο».

Ο Γιάννης Μπουτάρης, άλλωστε, είναι δεδηλωμένος θαυμαστής του Κεμάλ Ατατούρκ. Έχει δηλώσει ότι «η Θεσσαλονίκη έχει το προνόμιο να είναι η πόλη όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ». Σε συνέντευξή του σε τουρκική εφημερίδα έχει πει προς αποφυγήν παρεξηγήσεως ότι «έχουμε δημιουργήσει μία ιστορία για τον Κεμάλ Ατατούρκ ότι ήταν φονιάς»! Φρόντισε να μετατρέψει το σπίτι του σε μουσείο και όταν ρωτήθηκε για την απόφασή του αυτή, τον χαρακτήρισε μεγάλο ηγέτη, σημειώνοντας, παράλληλα, πως δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως στη Θεσσαλονίκη κηρύχθηκε η επανάσταση των Νεότουρκων που οδήγησε αργότερα στην ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Δήμαρχος μέχρι τα 100!

Αν και έχει πελαγοδρομήσει αρκετές φορές για το αν το έχει πράγματι προτείνει, η αλήθεια είναι ότι όταν ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής της «Δράσης» είχε προτείνει μετονομασία της οδού Αποστόλου Παύλου σε οδό Κεμάλ Ατατούρκ. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε, όσο κι αν αυτό δεν αρέσει στους λεγόμενους εθνικόφρονες, ότι ο Κεμάλ Ατατούρκ, παρ’ όλο που στιγμάτισε τη σταδιοδρομία του με γενοκτονίες, όπως των Ποντίων αδελφών μας, ήταν τέκνο της Θεσσαλονίκης, πράγμα φυσικά που δεν αλλάζει».

Ο Γιάννης Μπουτάρης έχει δηλώσει ακόμα ότι «τα χωριά Καστοριάς, Φλώρινας, Έδεσσας Αλμωπίας μιλούν τα σλαβομακεδόνικα σαν κανονική γλώσσα. Οι κάτω από τον Όλυμπο Έλληνες δεν ξέρουν το πρόβλημα. Δεν ξέρουν ότι τα χωριά της Καστοριάς, της Φλώρινας, της Έδεσσας, της Αλμωπίας, τα Σλαβομακεδόνικα τα μιλάνε και τα μιλάνε σαν μια κανονική γλώσσα».

Όταν στο παρελθόν τον είχαν ρωτήσει αν η πολιτική ήταν κρασί, ποιο θα ήταν, εκείνος είχε απαντήσει. «Δεν θα ήταν κρασί, αλλά κάποιο βαρύ οινοπνευματώδες. Δεν είναι τόσο εκλεπτυσμένη…» Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος έχει πλανευτεί για τα καλά από την πολιτική, κοιτώντας μία δεξιά, μία στο κέντρο και από ό,τι φαίνεται τώρα τελευταία ψάχνει υποστηρικτές και στον ΣΥΡΙΖΑ για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του.

Όταν γιόρταζε ακόμα την πρώτη του εκλογική νίκη είχε δηλώσει ότι δεν θα βάλει ξανά υποψηφιότητα και ότι θα αφήσει χώρο σε νεότερους ανθρώπους. Σήμερα, μεταξύ αστείου και σοβαρού δηλώνει «πως θα παραμείνει δήμαρχος μέχρι τα 100». Και για να το επιτύχει επιστρατεύει τον δεδομένο και κραυγαλέο εθνομηδενισμό του, μήπως με αυτόν ψαρέψει την αναγκαία υποστήριξη από την Κουμουνδούρου.

πηγή