ΑΛΛΑΓΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΤΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

Γράφει ο Μανουήλ Αγγελος Γιαννόπουλος

Επειδή υπαρχει ενδιαφερον από Ελληνες γονεις για τα παιδια τους, να αλλαξουν σχολειο, και ρωτουν εάν αυτό είναι εφικτο, θα σας απαντησω, ότι αυτό γινεται υπο προϋποθέσεις.

Εκτος από τα παιδια της εκτης δημοτικου, τα οποια δινουν εισαγωγικες εξετασεις στα μουσικα σχολεια, δικαιωμα εχουν να δωσουν εξετασεις και τα παιδια τα οποια πηγαινουν στην α, β και γ γυμνασιου. Οι αιτησεις και οι εξετασεις γινονται κάθε Σεπτεμβριο, με την εναρξη της νεας σχολικης χρονιας. Απαραιτητη προυποθεση για να γινουν εξετασεις σε κάθε σχολειο θα πρεπει, να υπαρχουν ΚΕΝΕΣ θεσεις, σε κάθε ταξη. Διαφορετικα δεν γινονται εξετασεις στα σχολεια τα οποια δεν υπαρχουν κενες θεσεις. Οι κενές θέσεις γίνονται γνωστές στους υποψηφίους στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται το δευτερο δεκαημερο του Σεπτεμβριου οποτε και ανακοινώνεται ο ακριβής αριθμός των κενών θεσεων. Ο αριθμός αυτός μπορεί να τροποποιηθεί μεχρι την ημέρα των εξετάσεων, ανάλογα με τις μετεγγραφες που προκυπτουν. 

Για να γίνει δεκτός ένας μαθητης θα πρέπει να αξιολογηθεί με βαθμό πάνω απο τη βάση σε καθε ενα απο τα μουσικα μαθηματα των εξετασεων. Σε περιπτωση που οι υποφήφιοι είναι περισσότεροι από τις κενές θέσεις, επιλεγονται οι ικανοτεροι με κριτηριο τον βαθμό που πέτυχαν στις εξετασεις. Τα μουσικά μαθήματα, στα οποία εξετάζονται οι υποψήφιοι μαθητές του σχολείου μας, είναι τα εξής: 

Για την Β΄ Γυμνασίου: Υποχρεωτικό το πιάνο,  θεωρία και πράξη ευρωπαϊκής μουσικής, υποχρεωτικός ο ταμπουράς, θεωρία & πράξη ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και προαιρετικα όργανο επιλογής (ευρωπαϊκό η Ελληνικό παραδοσιακό).

Για την Γ΄ Γυμνασίου:  Υποχρεωτικό το πιάνο, θεωρία και πράξη ευρωπαϊκής μουσικής, υποχρεωτικός ο ταμπουράς, θεωρία και πράξη Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, όργανο επιλογής (ευρωπαϊκό ή Ελληνικό παραδοσιακό) και ιστορία μουσικής. 

Για την Α΄ Λυκείου: Υποχρεωτικό το πιάνο, θεωρία και πράξη ευρωπαϊκής μουσικής, υποχρεωτικός ο ταμπουράς, θεωρία και πράξη Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, όργανο επιλογής (ευρωπαίκό ή Ελληνικό παραδοσιακό) και ιστορία μουσικής. 

Να περασουμε να δουμε πιο αναλυτικα σε τι εξετάζονται οι μαθητες. 

Σχετικα με της εξετασεις της β γυνασιου, οι μαθητες εξετάζονται γραπτώς, προφορικώς. και σε μουσικα οργανα. 

ΓΡΑΠΤEΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: Νότες στο κλειδί του Σολ και στο κλειδί

του Φα. Μετρα - αξίες φθογγων - παυσεις - παρεστιγμενα και δισπαρεστιγμενα - συγκοπή - αντιχρονισμός - απλά και σύνθετα μέτρα - ελλιπές μέτρο. Σχηματισμός και μεταβολή των τονιαίων διαστηματων: τόνου, ημιτονίου, τριημιτονίου καθώς και των εναρμόνιων φθόγγων και της ταυτοφωνίας. Μείζονες κλίμακες με διέσεις. 

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: Μουσική ανάγνωση (σολφέζ) σε απλές ασκήσεις στο κλειδί του Σολ και στο κλειδί του Φα. 

Οδηγιες σολφεζ σχετικα με την Β΄ Γυμνασίου

1. έξι (6) ρυθμικά σολφεζ (solfège rythmique): με το αριστερο χερι χτυπουμε το μετρο(προαιρετικά), με το δεξί χέρι χτυπούμε τα ρυθμικά σχήματα, με το στόμα λέμε την ονομασία των φθόγγων.

2. είκοσι εννιά (29) μελωδικά σολφέζ στο κλειδί του σολ και στο κλειδί τουφα: το δεξί χέρι μετρά στον αέρα το μέτρο και με το στόμα τραγουδώ τις νοτες (ονομασια και τονικο ύψος). 

Να περασουμε τωρα στις εξετασεις, σχετικα με την Ελληνικη παραδοσιακη μουσικη.

ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ.
1. Τάξη οκταηχίας. 
2. Τα τρια γένη. 
3. Χαρακτήρες ποσότητας-Πλοκές χαρακτήρων-Ανάβαση και κατάβαση έως επτά φωνές.
4. Χαρακτηρες ποιότητας. 
5. Χρονικοί χαρακτήρες που αυξάνουν και διαιρούν τον χρόνο. 
6. Ήχος πρώτος (κλίμακα, μαρτυρίες, διαστήματα, τετράχορδα) 
7. Ήχος πλάγιος του τετάρτου (κλίμακα, μαρτυριες, διαστήματα, τετράχορδα) 
8. Παρασημαντική γραφή - Η μεταρρύθμιση των τριών διδασκάλων 
9. Διατονικές φθορές 
10. Το συνεχες ελαφρον. 

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ:
1. Σύντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουήλ Πρωτοψάλτου σε ήχο πλάγιο του τετάρτου. 
2. Σύντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουήλ Πρωτοψάλτου σε ήχο πρώτο. 
3. Δύο παραδοσιακά τραγούδι κατ' εκλογή σε ήχο πλάγιο του τετάρτου και πρώτο. 
3.ΤΑΜΠΟΥΡΑΣ. Δύο κομμάτια (σκοποί ή τραγούδια) από την Ελληνική δημοτική μουσική. Ενδεικτικά προτείνονται τα ακόλουθα: Ένα παλικάρι είκοσι χρόνων, Βασιλικός θα γίνω, Κάτω στο γιαλό, Ακρίτας όντες έλαμνεν, Ο τσοπανάκος, Ρουμπαλιά, Σαμιώτισσα. Μες στου Μαγιού τις μυρωδιές. 

Εξεταση στο πιανο: Δύο κομματια από μνήμης, μείζονες κλίμακες Ντο, Σολ, Ρε, Λα, Μι και Φα σε 1 οκτάβα και prima vista, το οργανο επιλογης είναι προαιρετικό.

Να περασουμε τωρα στην Γ γυμνασιου

Γραπτές εξετάσεις: Μείζονες κλιμακες: Ελάσσονα κλίμακα (φυσική, αρμονική και μελωδική), τρίηχο, σχηματισμός και αναγνώριση διαστημάτων 2ας έως 8ης. Τόνος, ημιτονιο και τριημιτόνιο, Εύρεση σχετικών, ομωνύμων και εναρμονίων κλιμακων, μεταφορα μελωδιας.

Προφορικες εξετασεις: Μουσική ανάγνωση (σολφέζ) σε ασκήσεις μέσης δυσκολίας στο κλειδί του Σολ και Φα.  

Οδηγιες-σολφεζ για την  Γ΄ Γυμνασίου:  

1. οκτώ (8) lecture de notes: απλή ανάγνωση-αναγνώριση τις ονομασίας των νοτών. 
2. οκτώ (8) solfège rythmique: με το αριστερο χερι χτυπούμε το μέτρο (προαιρετικά), με το δεξί χέρι χτυπούμε τα ρυθμικά σχήματα, με το στόμα λέμε την ονομασία των νοτών. 
3. δώδεκα (12) μελωδικά σολφέζ: το δεξί χέρι μετρά στον αέρα το μέτρο και με το στόμα τραγουδώ τις νότες (ονομασία και τονικό ύψος). 
4. φωνητική αναπαραγωγή διαστημάτων 3ης (μικρά-μεγάλα) 4ης και 5ης καθαρά από δοσμενη βάση.
5. Dictée: αναγνώριση διαστημάτων 3ης (μικρά- μεγάλα), 4ης και 5ης

καθαρά, και μικρου ρυθμικου και μελωδικου σχηματος.

Οι εξετασεις των μαθητων στην γ γυμνασιου, στην Ελληνικη παραδοσιακη μουσικη.

Γραπτες εξετασεις:  

1. Συστατικα ηχων.

2. Τα τρία γένη. 

3. Πέτρος Λαμπαδάριος. 

4. Είδη καταλήξεων μελωδικών γραμμών (ατελείς, εντελείς και τελικες). 

5. Θεωρία τετάρτου ήχου (λέγετος). 

6. Θεωρια πλαγίου του πρώτου ήχου

7. Η μεταρρυθμιση των τριων διδασκαλων. 

8. Διατονικές φθορές

9. Θεωρια των συστηματων. 

10. Θεωρια ήχου πλαγιου του τετάρτου με χρήση κατά τριφωνία συστηματος.

Προφορικες εξετασεις στην Ελληνικη παραδοσιακη μουσικη:

1. Συντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουηλ Πρωτοψαλτου σε ήχο πλάγιο του πρώτου. 

2. Συντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουηλ Πρωτοψαλτου σε ήχο τέταρτο (λέγετο). 

3. Δύο παραδοσιακα τραγούδια κατ' εκλογή σε ήχο πλάγιο του πρώτου

και τέταρτο (λέγετο). 

ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΑΜΠΟΥΡΑΣ: Δύο κομμάτια (σκοποί ή τραγούδια) από την Ελληνική Δημοτική Μουσική. Ενδεικτικά προτεινονται τα ακολουθα τραγουδια: Κοντουλα λεμονια, Απόψε τα μεσανυχτα, Θαλασσάκι μου, Σαν της Ωριας το καστρο, Αντικρυστός Μακεδονίας, Μηλο μου κοκκινο, Στην γεφυραν, Βασιλικος θα γίνω. 

Εξεταση στο πιανο για την Γ γυμνασιου: Tρία (3) κομματια διαφορετικής εποχής ή στυλ, από τα οποία το ενα (1) σπουδή. Τα δυο (2) απο μνήμης, μείζονες κλίμακες με διέσεις και υφέσεις και λα και μι ελάσσονες (αρμονικές, μελωδικές) σε μια (1) οκτάβα, prima vista. Στο μουσικο οργανο επιλογης εξετάζονται, δύο κομμάτια και κλίμακες στο επίπεδο της τάξεως. 

Συνεχιζουμε με της εξετασεις της Α λυκειου. 

Μουσικη θεωρια και πραξη, γραπτες εξετασεις: Ελάσσονες και μείζονες κλίμακες με διέσεις και υφέσεις. Ελάσσονα κλίμακα (φυσική, αρμονική, μελωδική). Σχετικές και ομωνυμες κλιμακες. Μουσικα διαστήματα. Τόνος, ημιτονιο, τριημιτόνιο. Σύμφωνα και διάφωνα διαστήματα. Εύρεση κλίμακας από δοσμενο μουσικό διάστημα. Σχηματισμός συγχορδιών (μείζονα, ελάσσονα, αυξημενη, ελαττωμένη). Σχηματισμος τρίφωνων συγχορδιων για τέσσερις φωνές σε ανοιχτη και κλειστή θέση 3ης, 5ης και 8ης. 

Σχηματισμός συγχορδιών σε όλες τις καταστάσεις.

Σύνδεση κύριων βαθμίδων σε ευθεία κατάσταση. Εναρμονιση μπασο με τις κύριες συγχορδιες σε ευθεια κατασταση. Εναρμόνιση μελωδίας με τις κύριες συγχορδιες σε ευθεια κατάσταση. Προφορικες εξετασεις. Μουσική ανάγνωση (σολφέζ) σε ασκησεις προχωρημενης δυσκολίας στο κλειδί του Σολ και του Φα.

Σολφεζ-οδηγιες για την Α΄ Λυκείου: 

1. οκτώ (8) lecture de notes: απλή ανάγνωση-αναγνώριση τις ονομασιας των νοτών (δίχως τα γραμμένα ρυθμικά σχήματα). 

2. οκτώ (8) solfège rythmique: με το αριστερό χέρι χτυπούμε το μέτρο (προαιρετικά), με το δεξί χέρι χτυπούμε τα ρυθμικά σχήματα, με το στόμα λέμε την ονομασία των φθόγγων. 

3. δέκα (10) δίφωνα solfège: το δεξί χέρι μετρά στον αέρα το μέτρο και με το στόμα τραγουδω τις νότες (ονομασία και τονικό ύψος). 

4. φωνητική αναπαραγωγή διαστημάτων 3ης (μικρά-μεγάλα), 4ης - 5ης καθαρά και 6ης (μικρά-μεγάλα) από δοσμένη βάση. Αναπαραγωγή τρίφωνων συγχορδιών όλων των ειδών. 

5. Dictée: αναγνώριση διαστημάτων 3ης μικρα- μεγαλα, 4ης - 5ης καθαρά και 6ης (μικρά-μεγάλα). Αναγνώριση τρίφωνων συγχορδιών όλων των ειδών. Αναγνωριση μικρού ρυθμικού και μελωδικού σχήματος.

Μαθημα δευτερο στο οποιο θα εξεταστουν τα παιδια, στην Α λυκειου, είναι η Ιστορια της Μουσικης. Τα ΚΕΦΑΛΑΙΑ στα οποια θα εξεταστουν Περίοδος Αναγέννησης και συνθέτες της.

Είδη μουσικής στην Αναγέννηση. Εποχή μπαρόκ και συνθέτες της. Τρία είδη οργανικής και τρία είδη φωνητικής μουσικης που κυριαρχουν στην εποχή μπαροκ. Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και το έργο του. Κοντσέρτο και κοντσέρτο γκρόσο. Ορατοριο. Προκλασική περίοδος και συνθέτες αυτής της περιόδου. Κλασική περίοδος και η σημαντικότερη φόρμα σύνθεσης. Αναφέρετε 4 συνθέτες της κλασικής περιόδου και το σημαντικότερο είδος οργανικής μουσικης. Μοτσαρτ: α) ως μουσικός β) ποιος είναι ο πρωτος του δάσκαλος και γ) να αναφέρετε 4 όπερές του. Συμφωνίες του Μπετοβεν. Ποιες από αυτές δεν τις άκουσε ποτέ. Περιγραφική μουσικη. Ένα χαρακτηριστικο παραδειγμα του Μπερλιόζ. Όπερα: ποτε και απο ποιους δημιουργείται & Χαρακτηριστικά της όπερας. Οι σημαντικότεροι συνθέτες όπερας και έργα στην εποχή του ρομαντισμου. Εθνικές σχολές Μουσικής στην Ευρώπη. Επτανησιακη και Εθνικη σχολη στην Ελλάδα. Στο σημειο αυτό να αναφερω, ότι για το συγκεκριμενο μαθημα, τα παιδια δεν είναι απαραίτητο να μελετήσουν με κάθε λεπτομέρεια ολόκληρη την ύλη των παραπάνω κεφαλαίων. Αυτό το οποιο θα πρεπει να γνωριζουν είναι τα κυρια σημεια, που αφορουν την εξεταστέα ύλη.

Οι εξετασεις  στην Ελληνικη παραδοσιακη μουσικη.

Γραπτες εξετασεις:  

1. Δημοτικο τραγούδι-κατηγορίες 

2. Ποιητικες φορμες. κοντακίου και κανόνα. 

3. Δανιήλ Πρωτοψάλτης. 

4. Θεωρία τρίτου ήχου. 

5. Θεωρία βαρέος ήχου (ειρμολογικά μέλη από Γα). 

6. Θεωρία πλαγιου του δευτερου ήχου

7. Χρονικές αγωγές 

8. Εναρμόνια φθορά.

Οι  προφορικες εξετασεις  στην Ελληνικη παραδοσιακη μουσικη: 

1. Συντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουήλ Πρωτοψάλτου σε ήχο τρίτο. 

2. Συντομα κεκραγάρια, στιχηρά αίνων και δοξολογία Μανουηλ Πρωτοψάλτου σε ήχο βαρύ.

3. Εκλογή στίχων από τη στιχολογια "ΘΟΥ ΚΥΡΙΕ" σε ήχο πλαγιο του δευτέρου.

4. Δύο παραδοσιακά τραγούδια κατα εκλογή. Εξεταση στον Ταμπουρα. Δυο κομματια (σκοποί ή τραγουδια) από την Ελληνική Δημοτική Μουσική. Ενδεικτικά προτείνονται τα ακόλουθα: Φωκιανο. Αμπέλι μου πλατυφυλλο. Ακριτας οντας έλαμνεν. Τζιβαερι. Νταρι-νταρι. Από ξένο τόπο. Κάτω στον κάμπο τον πλατύ. Τι ήθελα και σε αγαπούσα. Μπαϊντούσκα. Με γέλασαν τα πουλιά. Παπαλάμπραινα Ξυλα Μυτιλήνης. 

Εξεταση στο πιανο για την Α λυκειου. 

Τρία (3) κομμάτια διαφορετικης εποχής ή στυλ, από τα οποία μια (1) σπουδή και ένα (1) πολυφωνικό. Τα δυο (2) από μνήμης. Πέντε (5) κλίμακες, από τις οποίες τρεις (3) μείζονες και δυο (2) ελάσσονες(η επιλογή γινεται απο τον διδασκοντα /τη διδάσκουσα και τον μαθητή /τη μαθητρια) σε μια (1) οκταβα συνδεση των κύριων συγχορδιών I- IV- V στις Ντο και Φα μειζονες και στις λα και ρε ελάσσονες. prima vista.

Στα μουσικα  σχολεια, εκτός από τα μαθηματα γενικης παιδειας, διδασκονται επι πλεον και μαθηματα μουσικης και τεχνων. Στα μαθήματα μουσικης παιδειας μελετουν σε ισοτιμη βάση την Ελληνική Μουσικη παράδοση με την Ευρωπαική (κλασική & σύγχρονη) μουσικη. Διδάσκονται, επίσης, Ιστορία της Τέχνης. Επίσης διδασκονται Πιάνο, Ταμπουρα, Κιθαρα, Φλαουτο, Κλαρινο, Λαουτο, Βιολι, Μπουζουκι, Μαντολινο, Κρουστα κ.λ.π.

Ένα πολύ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ το οποιο θα πρεπει να γνωριζουν ολοι οι γονεις είναι ότι Μαθητες με χαμηλή επιδοση στα Μουσικα Μαθήματα δε μπορουν να συνεχίσουν την φοίτησή τους στα Μουσικα Σχολεία, και ας προάγονται στα μαθήματα Γενικής Παιδείας.

Οι απόφοιτοι των Γενικων Μουσικων Λυκείων έχουν τις ίδιες δυνατότητες επιλογης, κατά την αποφοίτησή τους, με τους αποφοίτους των άλλων Λυκείων, να δώσουν εξετάσεις και να εισαχθούν στα Ανώτατα και Ανωτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας. Επι πλεον έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με την Υπουργική απόφαση του 2000 (Γ2/1050/4-3-2000), απόκτησης πτυχίου Μουσικής Ειδικότητας, Αρμονιας, Βυζαντινής Μουσικής, οργάνων Παραδοσιακών, υστερα από εξετάσεις που γίνονται από το Υπουργειο Παιδείας κάθε χρόνο τον Σεπτέμβριο. Οι τίτλοι αυτοί είναι ισότιμοι & αντίστοιχοι με τους τίτλους που χορηγούνται από τα Ωδεία και τις Μουσικες Σχολες.

Ακομη για τους τελειοφοιτους του Μουσικού Σχολειου προωθείται Προεδρικό Διάταγμα, που θα πριμοδοτεί την εισαγωγή τους στα Τμήματα Μουσικών Σπουδών των Πανεπιστημίων της χώρας. Επίσης οι μαθητές των Μουσικων Σχολείων κατά τη διάρκεια της φοίτησης τους αποκτουν πολύτιμες γνώσεις για ανωτερες μουσικες σπουδες και εμπειριες για την  μελλοντική επαγγελματική τους αποκατάσταση. Οι απόφοιτοι των Μουσικών Σχολείων που αποκτούν τίτλο μουσικής ειδικότητας, μπορούν να εργαστούν αμέσως στα Μουσικά Σχολεία, σαν καθηγητές Μουσικής.

Οσα παιδια δεν διαθετουν γνωσεις σε όλα τα προαναφερομενα θα πρεπει να απευθυνθουν οι γονεις στους ειδήμονες, δηλαδή σε δασκαλους μουσικης, ώστε να είναι προετοιμασμένα, για τον Σεπτεμβριο του 2017, για είναι σε θεση να δωσουν εξετασεις.

Οσον αφορά της εισαγωγικες εξετασεις των παιδιων απο την εκτη δημοτικου, για να εισαχθουν στην πρωτη γυμνασιου, των μουσικων σχολειων, τα παιδια θα εξεταστουν από ειδικη επιτροπή. Οι υποψήφιοι θα αξιολογούνται στα παρακατω: ρυθμός (αντίληψη του ρυθμού), ακουστική ικανότητα, φωνητική ικανότητα, διάκριση ηχοχρωμάτων (διάκριση μουσικών φράσεων, μουσικού χαρακτήρα) και προαιρετικά, να γνωριζουν ένα μουσικό όργανο (Ευρωπαϊκό ή Παραδοσιακό), σε επίπεδο αντίστοιχο τουλάχιστον της Κατωτέρας Σχολής. 

Τα μουσικα σχολεια, τα συνδιαζουμε, παντοτε, με την εκμαθηση του παγκρατιου αθληματος, την γνωση της πραγματικης Ελληνικης ιστοριας, και τον εκκλησιασμο. Είναι οι μοναδικοι τροποι επιβίωσεως του Ελληνικου εθνους. Αυτό διοτι είναι τα μοναδικα μεσα για να δημιουργηθουν χρηστα ηθη. 

Afierwma sto Mousiko sxoleio Bolou(2) - YouTube
Στην υγειά μας – Μουσικό Σχολείο Βόλου (Alpha 04/04/2015)