ΥΨΩΜΑ 731: ΟΙ ΝΕΕΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ ( 9-3-1941 ). (μέρος Β)

Το ύψωμα 731 μετά το τέλος της εαρινής επίθεσης των Ιταλών

Συνέχεια από το Α μέρος  

Απόσπασμα από την ανάρτηση του φιλικού ιστολογίου Σύνδεσμος ΕΛΛΑΣ 

11 Μαρτίου 1941: Οι Ιταλοί αλλάζουν τακτική και εκμεταλλευόμενοι την πυκνή ομίχλη που επικρατούσε εκείνο το πρωινό, και χωρίς προπαρασκευή Πυροβολικού, περνούν απαρατήρητοι από τα πλάγια του υψώματος, μέσα από μια χαράδρα, ώστε να βγουν στην πλάτη των Ελληνικών γραμμών και να τους περικυκλώσουν. Στέκονται όμως πάρα πολύ άτυχοι. Πρώτον, διότι από τυχαίο γεγονός γίνανε αντιληπτοί από το ΙΙΙ/19 Τάγμα Σερρών με Διοικητή το Λοχαγό Κουτρίδη, το οποίο ερχόταν να αντικαταστήσει το εξαντλημένο από τον αγώνα ΙΙ/5 Τάγμα των Θεσσαλών και δεύτερον διότι η ομίχλη, κατά τη διέλευσή τους μέσα από τη χαράδρα διαλύθηκε. Τότε, Θεσσαλοί και Μακεδόνες περικύκλωσαν τη μονάδα των Μελανοχιτώνων, των πιο φανατικών Ιταλών στρατιωτών. Το πυρ γενικεύτηκε και ακολούθησε πραγματική σφαγή: 250 νεκροί Ιταλοί, 501 αιχμάλωτοι! Το φάσμα μιας νέας ταπεινωτικής ήττας για τους Ιταλούς γινόταν πραγματικότητα. 

14 Μαρτίου 1941: Ημέρα κομβικού σημείου. Οι Ιταλοί μετά από μέρες, καταφέρνουν να ανέλθουν στο ύψωμα 731 και όλα πλέον κρέμονται από μία κλωστή. Η ελληνική ανδρεία όμως, σαν βρόντος από κάπου ψηλά αντιλαλεί και μια κραυγή ακούγεται, που πάντοτε σημαίνει πολλά και κάνει τους εχθρούς να κοντοστέκονται: «Αέραααα»! Ο Λοχαγός Κουτρίδης επικεφαλής μια μικρής ομάδας επιχειρεί την ανακατάληψη του υψώματος. Όλοι παίρνουν θάρρος και τον ακολουθούν. Πλέον, πάνω στο αιματοβαμμένο ύψωμα, Έλληνες και Ιταλοί, δεν πολεμούν συμβατικά. Παλεύουν, με γροθιές, με ξιφολόγχες, με πέτρες, μπερδεμένοι αναμεταξύ τους, σκληροί, αλύγιστοι, φονικοί. Δεν ήταν άνθρωποι, αλλά φρενιασμένα θηρία. Οι Ιταλοί ανησυχούν. Τα πράγματα θα πάνε ξανά στραβά γι' αυτούς. Πράγματι, η κατοχή του υψώματος από μέρους τους αποδείχτηκε πρόσκαιρη, ενώ οι Μεραρχίες Κάλιαρι, Πούλιε και Μπάρι εξολοθρεύτηκαν στην κυριολεξία! Περίπου 12.000 Ιταλοί αξιωματικοί και οπλίτες κείτονταν νεκροί μπροστά από το 731, και αυτό κάθε άλλο παρά απαρατήρητο μπορούσε να περάσει. Άγγιζε τα όρια της παραφροσύνης, ενώ η δυσωδία άρχιζε να γίνεται ιδιαίτερα ενοχλητική για τους Έλληνες στρατιώτες. 

Ελληνικό στοιχείο πολυβόλου

19 Μαρτίου 1941: Από την αυγή το εχθρικό πυροβολικό και οι όλμοι εντείνουν τα πυρά τους και ο ρυθμός που ακολουθούν είναι καταιγιστικός. Προμηνύεται αποφασιστική μάχη. Το πυροβολικό σταματά, όμως ένας βόμβος ακούγεται! Άρματα! Ο Μουσολίνι παίζει και το τελευταίο του χαρτί. Τα ερπυστριοφόρα, αφού πέρασαν από τη χαράδρα με τα 12.000 πτώματα, κονιορτοποιώντας ότι υπήρχε μπροστά τους, άρχισαν να ανεβαίνουν ανενόχλητα το ύψωμα, μιας και από Ελληνικής πλευράς απουσίαζαν τα αντιαρματικά όπλα. Τα άρματα δεν ήταν μόνα τους! Τα συνόδευαν 200 άντρες «Αρντίτι». Ο όρος σημαίνει «Παθιασμένοι πολεμιστές». 

Οι Έλληνες πολεμιστές όμως αποδεικνύονται πιο παθιασμένοι. Ξεκινούν ένα είδους πετροπόλεμο με χειροβομβίδες και μολότοφ εναντίον των αρμάτων, ενώ ορμούν εναντίον των «Αρντίτι» με τις λόγχες πάνω στα όπλα. Οι γενναίοι του Μουσολίνι καταβάλλουν απεγνωσμένη προσπάθεια για να πείσουν τους αντιπάλους τους ότι δεν πτοούνται. Αγωνίζονται να επιδείξουν περιφρόνηση ακόμα και γι' αυτή τη ξιφολόγχη, όμως πάνω στον πανικό και στην ένταση τα πράγματα γίνονται χειρότερα γι' αυτούς, όταν επεμβαίνουν τα άρματα μάχης που τους συνοδεύουν. Τα θεριστικά πυρά τους δεν ξεχωρίζουν Έλληνες από Ιταλούς και η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. 

Και πάλι όμως ο Λοχαγός Κουτρίδης έρχεται να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Μαζί με τον Έφεδρο Ανθυπολοχαγό Ρούντο στήνουν ένα βαρύ πολυβόλο με διατρητικές σφαίρες και βάλλουν εναντίον των αρμάτων. Και η μάχη γίνεται ακόμα σκληρότερη, αφού τραυματίες και ακρωτηριασμένοι ακόμα, σέρνονται στο έδαφος για να αποτελειώσουν αντίπαλους τραυματίες. Μια τελευταία πλευρική αντέφοδος των Ελλήνων δίνει το σύνθημα για την αρχή του τέλους αυτής της φοβερής σφαγής. Τα άρματα αποχωρώντας καταστρέφονται, άλλα από το Ελληνικό Πυροβολικό και άλλα γλιστρώντας και κατρακυλώντας στις πλαγιές του 731. 

22 Μαρτίου 1941. Όλα μοιάζουν να τελειώνουν. Ο Μουσολίνι αποχωρεί ντροπιασμένος και αηδιασμένος, ενώ Ιταλοί κήρυκες παρουσιάζονται μπροστά από τις Ελληνικές γραμμές ζητώντας ανακωχή, για να μαζέψουν τα πτώματα τα οποία ανήλθαν στον εξωφρενικό αριθμό των 14.000! Ο Υπολοχαγός Λαυρεντίδης μεταβαίνει στο Ιταλικό στρατόπεδο, θέτοντας αυτός δικούς του όρους φυσικά, για την κατάπαυση του πυρός, οι οποίοι δε γίνονται δεκτοί από την Ιταλική πλευρά. Αποχωρώντας όμως, οι Ιταλοί δεν του έδεσαν τα μάτια ως όφειλαν. Έτσι είχε την ευκαιρία να σημειώσει σημαντικές θέσεις (καταυλισμούς, αποθήκες), για τις οποίες ενημέρωσε το Ελληνικό Πυροβολικό, το οποίο στη συνέχεια έκανε τη δέουσα χρήση αυτών των σημαντικών πληροφοριών. Και οι εχθροπραξίες συνεχίζονται. 

Νύχτα 23 προς 24 Μαρτίου 1941: Τελευταία απόπειρα κατάληψης του υψώματος με διπλή επίθεση στις 01:30 και στις 03:00 τα χαράματα. Λόγω του μικρού αριθμού των αντρών και των λίγων πυρομαχικών που διέθεταν, η επίθεση αποκρούστηκε με μπουκάλια μολότωφ, τα οποία οι Έλληνες στρατιώτες τα έσκαγαν κυριολεκτικά πάνω στα πρόσωπα των Ιταλών στρατιωτών. Οι εξαγριωμένοι Έλληνες δε σταμάτησαν εκεί, αφού με τόσες ημέρες μάχης, η υπομονή τους είχε εξαντληθεί. Τους καταδίωξαν, πέρασαν τη χαράδρα με τους χιλιάδες νεκρούς κι έφτασαν - ω του θάρρους τους - μπροστά από τις ιταλικές γραμμές! Επικράτησε πανικός στο ιταλικό στρατόπεδο, αφού μόνο αυτό δεν περίμεναν να δουν: μια χούφτα Έλληνες να τραγουδούν σαν τρελοί μπροστά από τις ιταλικές γραμμές ειρωνικά και χλευαστικά το «Κορόιδο Μουσολίνι»! Φύγανε μετά από ώρα, στα πρώτα κροταλίσματα των Ιταλικών πολυβόλων. 

26 Μαρτίου 1941: Η σωτήρια ημέρα ήρθε! Η Γιουγκοσλαβία από φιλοαξονική, εξαιτίας ενός πραξικοπήματος, εν μία νυκτί, προσφεύγει στο συμμαχικό στρατόπεδο. Εκτεθειμένοι λοιπόν οι Ιταλοί από τα ανατολικά, σταματούν τις επιθέσεις σε όλο το μέτωπο, οπότε και οι υπερασπιστές του 731 αποδεικνύονται αληθινοί νικητές και παίρνουν, μετά από μέρες, βαθιές ανάσες. Από περίπου 300 επέμειναν μόνο 70! 

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η μάχη του υψώματος 731 έκρινε τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Αν οι Ιταλοί έσπαγαν τις Ελληνικές γραμμές, τότε ο Χίτλερ δε θα επέμβαινε στην Ελλάδα. Αντιθέτως όμως επενέβηκε και οι επιπτώσεις ήταν ιδιαιτέρως σοβαρές. Πιο συγκεκριμένα, καθυστέρησε να επέμβει αργότερα στη Ρωσία, με αποτέλεσμα να τον πιάσει ο ρωσικός χειμώνας και να καθηλωθούν οι στρατιές του στα χιόνια και στις πολικές θερμοκρασίες. 

Στο ύψωμα 731 δεν υπάρχουν πια βελανιδιές, αλλά το αίμα έχει ποτίσει βαθιά τη γη. Σε 17 ημέρες οι Ιταλοί εξαπέλυσαν περίπου 26 επιθέσεις. Τα πτώματά τους είχαν χρησιμεύσει για προπύργιο του ρημαγμένου λόφου. Πλέον ο τίτλος «731» είναι  πλασματικός, αφού το ύψωμα έχει «κοντύνει» από τους αδιάκοπους βομβαρδισμούς και σήμερα ονομάζεται 729.

Αυτοί όμως που πολεμούσαν επάνω του είχαν «ψηλώσει», είχαν αποδειχτεί πραγματικοί γίγαντες. Δικαίως λοιπόν οι «Φίλοι της Ιστορίας Ν. Καρδίτσας» έγειραν ένα μικρό μνημείο στο σημερινό 729, το οποίο θυμίζει τη σύγχρονη τιτανομαχία, που δυστυχώς ουδείς θυμάται και τιμά. Ας ελπίσουμε λοιπόν αυτές οι λίγες γραμμές να μας θυμίσουν τα κατορθώματα των προγόνων μας, ενθυμήσεις που τόσο έχουμε ανάγκη στις μέρες μας.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:ΤΟΤΟΓΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

πηγή