Δίκαιο της θάλασσας και ΑΟΖ.

Του Νίκου Λυγερού*

Κοιτάζουμε τη θάλασσα και δεν βλέπουμε το μέλλον μας. Έχουμε το απέραντο γαλάζιο κι αναρωτιόμαστε ακόμα τι πρέπει να κάνουμε. Η ΑΟΖ δεν είναι θεωρία αλλά εφαρμογή και οι επιπτώσεις της είναι απόλυτα πρακτικές. Η Μεσόγειος δεν είναι μια κλειστή θάλασσα και καμιά δικαιολογία από την πλευρά της Τουρκίας δεν στέκει. Θέλει δεν θέλει τα παράκτια κράτη απέκτησαν ένα ισχυρό πλεονέκτημα που ενισχύει τη γεωπολιτική τους. Όποιες και να είναι οι τοπικές κινήσεις με τα κατεχόμενα η όχι, τίποτα δεν αλλάζει. Αρκεί εμείς να είμαστε σταθεροί στις αποφάσεις μας και αποτελεσματικοί στις υλοποιήσεις τους. Η Κύπρος έδειξε και δείχνει το δρόμο. Ακόμα και με τις αδυναμίες της μπόρεσε και μπορεί ν' αντισταθεί στην τουρκική προπαγάνδα. Κατά συνέπεια, δεν πρέπει μόνο να την ακολουθήσουμε σε αυτήν την πορεία αλλά και να την ενισχύσουμε με τη δική μας ΑΟΖ μέσα σ' ένα πλαίσιο καθαρά ευρωπαϊκό. Το παίγνιο έχει αλλάξει. Δεν είναι πια διπολικό και η ανάλυση της θεωρίας αποφάσεων δεν επαρκεί. Μόνο η θεωρία παιγνίων μπορεί ν' αποτελέσει το υπόβαθρο των διακρατικών διαπραγματεύσεων. Απλώς στρατηγικά, θα ήταν πιο σταθερές οι κινήσεις με τη θέσπιση της ΑΟΖ για να ενταχθούμε στο πλαίσιο της υλοποίησης της Συμφωνίας του Δίκαιου της θάλασσας. Διότι με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιούμε όλη τη σκακιέρα και αποφεύγουμε τις τοπικές κινήσεις που εγκλωβίζουν τη γεωστρατηγική μας. Η ΑΟΖ δεν αφορά μόνο και μόνο το Αιγαίο. Γι' αυτό και είναι τοποστρατηγικό λάθος να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά σε αυτό το πεδίο. Το πλαίσιο δεν είναι μόνο μεγαλύτερο αλλά και ευρωπαϊκό. Οι τοποθεσίες των νησιών μας είναι ισχυρές και δεν είναι τυχαίο που τόσα νησιά μας έχουν κάστρα εδώ και αιώνες. Δεν πρέπει να πιστεύουμε και να ακούμε αυτούς που έχουν ξεχάσει την ιστορία μας. Αλλιώς θα θεωρούμε ότι όλα τα νησιά μας είναι χαμένα. Και η καταστροφή τους είναι θέμα χρόνου. Αντιθέτως ο χρόνος το έχει αποδείξει είναι μαζί μας. Μπορεί να νιώθουμε ανασφάλεια λόγο της τοποθεσίας μας, το αστείο της υπόθεσης όμως, είναι ότι κρατά εδώ και αιώνες. Είμαστε ένας λαός του χρόνου. Κι αν δεν βιαζόμαστε είναι ότι έχουμε διάρκεια. Όποιοι και να είναι οι εχθροί μας, όσο και να είναι ισχυροί, ήρθαν και έφυγαν ενώ εμείς όσο και αδύναμοι να λέμε ότι είμαστε, παραμείναμε εδώ στη πατρίδα μας σ' αυτό το κομμάτι γης καρφωμένο μέσα στο απέραντο γαλάζιο. Εδώ γεννηθήκαμε κι εδώ πεθαίνουμε διότι είμαστε ένα με τη γη μας. Θραύσματα χρόνου που δημιουργούν ψηφιδωτό. Όλη η ιστορία μας είναι ένας ολισμός. Μικρές μονάδες που ζουν και πεθαίνουν μαζί. Σαλαμίνα, Μαραθώνα ή Θερμοπύλες, δεν έχει σημασία είμαστε ικανοί για όλα ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές διότι ξέρουμε ν' αντέχουμε. Οι πιέσεις δεν πρέπει να μας φοβίζουν όπως δεν μας κατάστρεψαν και οι καταπιέσεις. Μπορεί να είμαστε τομάρια, και να πουλάμε μούρη γιατί είμαστε τσακάλια. Μπορεί να μην υπακούμε αλλά ο λόγος είναι απλός δεν σκύβουμε εύκολα το κεφάλι. Ο αυχένας μας είναι σκληρός. Λυγίζει μόνο όταν σπάσει. Κι αν είμαστε κλέφτες είναι μόνο και μόνο γιατί δεν πιστεύουμε ούτε στο κράτος ούτε στη βία αλλά στον Προμηθέα. Και ως κλέφτες αντισταθήκαμε στην τουρκοκρατία. Δεν ντρεπόμαστε για το παρελθόν μας διότι είμαστε κομμάτια της μνήμης μέλλοντος. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν πρόκειται ν' αφήσουμε τους εχθρούς μας να μας πάρουν το απέραντο γαλάζιο διότι αυτό το χρώμα μας έδωσαν στην αρχή.

πηγή

* Ο Νίκος Λυγερός είναι Στρατηγικός Σύμβουλος και καθηγητής γεωστρατηγικής.