Εξι λόγοι για τους οποίους αξίζει να πεις όχι στην Κάρτα του Πολίτη. (μέρος 2ο)

συνέχεια από το 1ο μέρος

4. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΑΚΟΛΟΥΘΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Η ΚτΠ εξαγγέλθηκε ότι «θα φέρει πλινθίο, μέσω του οποίου θα προσφέρεται, για όποιον πολίτη το επιθυμεί, η δυνατότητα ψηφιακής αυθεντικοποίησης κατά τη χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και η δυνατότητα παραγωγής ψηφιακής υπογραφής εγγράφων».

Στο πλαίσιο της διαβούλευσης δεν οριστικοποιήθηκε τι είδους πλινθίο θα είναι αυτό. Πρόκειται για απλό πλινθίο που δουλεύει όταν μπει μέσα σε έναν αναγνώστη καρτών (όπως πχ της τηλεκάρτας) και είναι ορατό, ή πρόκειται για πλινθίο το οποίο θα δουλεύει εξ’αποστάσεως (με πιθανότερο το πλινθίοRFID) και είναι μια «φέτα» πολύ λεπτού πλαστικού που βρίσκεται μέσα στην κάρτα και κατά συνέπεια είναι αόρατο; Βλέπε παραπλεύρως εικόνα με Γερμανική ταυτότητα που περιέχει και εξ’επαφής (ορατό) και εξ’αποστάσεως (αόρατο-ενσωματωμένο εσωτερικά) τσιπάκι.

Επισημαίνουμε ότι η κάρτα με πλινθίο εξ’επαφής πρέπει να μπει στον ειδικό αναγνώστη καρτών προκειμένου να πάρει ρεύμα το πλινθίο και να λειτουργήσει. Όσον αφορά τα εξ’αποστάσεως (τσιπάκια RFID) δεν απαιτείται να εισαχθούν μέσα σε αναγνώστη. Αρκεί να περάσουν από μια ειδική πύλη, μια πόρτα ή να περάσουν δίπλα από αναγνώστη τέτοιων καρτών. Τότε ενεργοποιούνται, επικοινωνούν με την πύλη ή τον αναγνώστη από απόσταση, στέλνουν και λαμβάνουν σήμα. Εκπέμπουν και λαμβάνουν ραδιοσυχνότητες, δηλ ηλεκτρονικό αόρατο σήμα. Διακρίνονται σε αυτά λειτουργούν με μπαταρία (active=ενεργητικά, semi-passive=ημι-παθητικά), έχουν μεγάλη ακτίνα εκπομπής σήματος (βλ. κινητά τηλέφωνα) και σε αυτά που μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς μπαταρία (passive=παθητικά). Αυτά τα τελευταία είναι πολύ φτηνά και χρησιμοποιούνται ευρέως στις αποθήκες για τον έλεγχο και τη διαχείριση των εμπορευμάτων. Μπορεί σήμερα να έχουν μικρότερη ακτίνα εκπομπής, αλλά όλοι γνωρίζουμε πως με την πρόοδο της τεχνολογίας, οι δυνατότητές τους στο μέλλον, θα είναι ίδιες με αυτές των τσιπ που λειτουργούν με τη δική τους μπαταρία (τσιπάκια κινητών τηλεφώνων, τσιπάκια που έχουν οι σκύλοι εμφυτευμένα στον σβέρκο τους). Όποτε κάποια στιγμή και αυτά θα μπορούν να διαβάζονται από δορυφόρους (GPS) ή/και το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας. Επίσης υπάρχουν αυτά στα οποία μπορούν να γραφούν πληροφορίες άπαξ με την δημιουργία τους και άλλα που είναι επανεγγράψιμα, δηλ. γράφονται, σβήνονται και ξαναγράφονται πληροφορίες.

Γιατί η ΚτΠ να περιέχει πλινθίο; Όπως ήδη αναφέραμε, προφανώς θα λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος πληροφοριών. Ένας χώρος ο οποίος θα περιέχει παντός είδους χρήσιμα έγγραφα ή/και πληροφορίες των πολιτών σε ηλεκτρονική μορφή, κωδικούς και αριθμούς (ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, ΑΜΑ) και τα οποία θα μπορούν να εκτυπώνονται ή/και να αποστέλλονται ηλεκτρονικά. Επίσης οι ανωτέρω κωδικοί θα λειτουργούν και ως “κλειδιά” για να ξεκλειδώνουν οι βάσεις δεδομένων με τα στοιχεία των πολιτών, όταν ο πολίτης θα επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Το πόσα στοιχεία τελικά θα περιέχει η ΚτΠ, εξαρτάται από τις αποθηκευτικές δυνατότητες του συγκεκριμένου πλινθίου από τον προϋπολογισμό της ΚτΠ και τελικά από τις αποφάσεις του αρμοδίου Υπουργείου. Στα πρώτα στάδια της εφαρμογής της ΚτΠ μπορεί να περιέχει ελάχιστα στοιχεία, σύμφωνα με την διαβούλευση, και μέσω της διασύνδεσης (σημείο 3 ανωτέρω) των δικτύων οι πληροφορίες μπορούν να αντλούνται από τις διασυνδεδεμένες βάσεις δεδομένων και να αξιοποιούνται κατάλληλα.

Στο αρχείο των Τραπεζών καταγράφονται πολλές πληροφορίες. Οι πιστωτικές κάρτες είναι κατά βάση των εταιρειών VISA και MASTERCARD. Όταν ένας καταναλωτής χρησιμοποιήσει κάρτα VISA σε ένα κατάστημα το οποίο έχει μηχάνημα ανάγνωσης (POS) της τράπεζας Χ η οποία εκδίδει μόνο πιστωτικές MASTERCARD τότε η πράξη της αγοράς «περνάει» μέσα από τα συστήματα της Τράπεζας, «στέλνεται» από την Τράπεζα Χ στην VISA στο Λονδίνο, επιβεβαιώνεται η γνησιότητα της κάρτας και η δυνατότητά της να κάνει αγορά, επιστρέφει θετικό μήνυμα στην Τράπεζα Χ από την VISA, και η Τράπεζα Χ δίνει το ΟΚ στο κατάστημα για την συναλλαγή. Το δίκτυο της Τράπεζας Χ δηλ. χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσος με τα κεντρικά της VISA στο Λονδίνο. Εάν η συναλλαγή γίνει με κάρτα MASTERCARD της Τράπεζας Χ τότε η Τράπεζα Χ ελέγχει τη βάση δεδομένων που διαθέτει και απορρίπτει ή εγκρίνει την συναλλαγή.

Κατ’ αναλογία στο σημείο χρήσης της ΚτΠ, θα καταγράφονται οι πληροφορίες σχετικά με την χρήση της ΚτΠ. Εάν σκεφθεί κανείς ότι μελλοντικά –σύμφωνα με τις δηλώσεις των αρμοδίων– στην ΚτΠ θα ενσωματωθεί και η Κάρτα Αγορών αλλά πιθανώς και άλλες Κάρτες (πχ του Εργαζομένου, Υγείας, του Δημότη και άλλες που δεν γνωρίζουμε ακόμη!) τότε η χρήση της θα είναι συνεχής και τα καθημερινά ηλεκτρονικά ίχνη που θα αφήνει ο πολίτης θα είναι δεκάδες.

Ας δούμε ένα μικρό παράδειγμα χρήσης της Κάρτας:

- Το πρωϊ θα χτυπάμε την ΚτΠ στο λεωφορείο προκειμένου να πληρώσουμε το εισιτήριο για να πάμε στη δουλειά μας. (λόγω ενσωμάτωσης της Κάρτας Αγορών)

- Στη δουλειά μας θα χτυπάμε την ΚτΠ για να μπούμε στο κτίριο. (λόγω ενσωμάτωσης της Κάρτας του εργαζομένου)

- Πιο πριν θα έχουμε χτυπήσει την ΚτΠ για να αγοράσουμε καφέ και σάντουϊτς. (λόγω ενσωμάτωσης της Κάρτας Αγορών)

- Θα χρησιμοποιούμε την ΚτΠ για να μπούμε στο Internet (λόγω αυθεντικοποίησης μέσω ψηφιακής Υπογραφής, λειτουργία της ΚτΠ, δίνεται ήδη ως επιλογή στην Γερμανική ΚτΠ)

- Άλλη μια φορά όλα τα ανωτέρω βγαίνοντας από το internet, βγαίνοντας από το Κτίριο, επιστρέφοντας με το λεωφορείο σπίτι,

- Θα μπορούμε, όσοι θέλουμε και έχουμε εγκαταστήσει τον απαραίτητο εξοπλισμό, να μπαίνουμε στο σπίτι μας χτυπώντας την ΚτΠ.

- Τα ψώνια στο Super Μarket, τα τηλέφωνα που κάνουμε, τα πιστοποιητικά που θέλουμε από τον Δήμο, τις αιτήσεις που κάνουμε στον ΑΣΕΠ, τον μισθό που πληρωνόμαστε από την Τράπεζα, τα διόδια, τα φάρμακά μας, τα εισιτήρια για το γήπεδο, το αεροπλάνο, το πλοίο, όλα θα τα κάνουμε με την ΚτΠ.

Θα μπορεί το σύστημα να βγάζει στατιστικά με τον Μέσο Όρο Χτυπημάτων της ΚτΠ ανά ημέρα κατά ηλικιακή ομάδα!!! Θα παρακολουθούνται οι πάντες, άνετα, άμεσα με το χτύπημα της Κάρτας τους.

Συνδυαζόμενα όλα αυτά τα ίχνη αποκαλύπτουν συμπεριφορές, προτιμήσεις, hobbies, ενδιαφέροντα, καθημερινές και έκτακτες δραστηριότητες, θρησκευτικά και άλλα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Με λίγα λόγια λειτουργούν ως το τέλειο ηλεκτρονικό φακέλωμα. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται το κάψιμο των χειρόγραφων φακέλων που έγινε πριν μερικές δεκάδες χρόνια. Θα είναι οδυνηρό να διαπιστώσουμε λοιπόν, πως οι αρχές προχώρησαν στο κάψιμο των χειρόγραφων φακέλων, μιας και συνιστούσαν μια απαρχαιωμένη μέθοδο παρακολούθησης και ελέγχου, καθότι έχουν αναπτυχθεί νέες υπερσύγχρονες μέθοδοι. Απλά αυτές οι νέες μέθοδοι «άργησαν» μερικά χρόνια αλλά τελικά ήρθαν…

Όσον αφορά τα τσιπάκια RFID τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Όπως παρουσιάσαμε ανωτέρω, οι πληροφορίες που αναγράφονται σε αυτά «διαβάζονται» από απόσταση. Πόση απόσταση, αυτό εξαρτάται από το είδος του τσιπ. Επίσης η τεχνολογική πρόοδος, κάνει την τεχνολογία του σήμερα να απαξιώνεται με ταχύτατους ρυθμούς αύριο. Ότι φαντάζει με σενάριο σήμερα, αύριο γίνεται πραγματικότητα. Πόσο δύσκολο είναι για παράδειγμα η τεχνολογία παρακολούθησης των σκύλων, μέσω του τσίπ που φέρουν εμφυτευμένο στον σβέρκο τους, να περάσει σήμερα, αύριο, μεθαύριο στην ΚτΠ; Αφού είναι δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος ανεύρεσης χαμένων σκύλων!!! Έχουμε συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή η δυνατότητα;

Τέλος ανεξάρτητα από το εάν το πλινθίο λειτουργεί εξ’επαφής είτε εξ’αποστάσεως, από την στιγμή που ο πολίτης με την χρήση της ΚτΠ στο πλαίσιο της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης αφήνει ηλεκτρονικά ίχνη οι κίνδυνοι είναι πολύ μεγάλοι.

5. ΔΙΕΘΝΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΗΜΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΤΕΤΟΙΩΝ ΚΑΡΤΩΝ (βλ. ΑΓΓΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ κλπ)

Ένα ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσον τα ανωτέρω αποτελούν μόνο δικούς μας φόβους ή έχουν διατυπωθεί και από άλλους λαούς. Βεβαίως, εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο αντιλαμβάνονται αυτόν τον κίνδυνο και προσπαθούν να αποτρέψουν την υλοποίηση αυτών των σεναρίων. Πιο χαρακτηριστική από όλες είναι η περίπτωση της Αγγλίας. Δημιουργήθηκε από Άγγλους πολίτες η οργάνωση NO2ID(http://no2id.net) η οποία συστηματικά πολέμησε την εισαγωγή της Αγγλικής Κάρτας του Πολίτη. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως μας πληροφορεί το BBC, προς το τέλος του 2009 15.000 κάτοικοι του Manchester είχαν προμηθευτεί την Αγγλική Κάρτα του Πολίτη πληρώνοντας 30 λίρες ο καθένας για να την προμηθευτούν. Η νέα όμως Αγγλική Κυβέρνηση όταν ανέλαβε την εξουσία στις αρχές του 2010, κατήργησε όλο αυτό το πρόγραμμα έκδοσης ηλεκτρονικών ταυτοτήτων, και υποσχέθηκε να καταστρέψει και τις βάσεις δεδομένων που είχαν στο μεταξύ δημιουργηθεί. Μικρή λεπτομέρεια, όσοι πλήρωσαν τις 30 λίρες για την ταυτότητα, με ειδική πρόβλεψη του νόμου που καταργεί τις ηλεκτρονικές ταυτότητες, δεν αποζημιώνονται για τα χρήματα που έδωσαν.

Στην Γερμανία επίσης, όπως μας πληροφορεί το ειδησιογραφικό πρακτορείο REUTERS, από την 1/11/2010 έχει εισαχθεί στην ζωή των Γερμανών η Γερμανική Κάρτα του Πολίτη. Όμως η έλευσή της προκάλεσε ανησυχία στους Γερμανούς πολίτες, γιατί τους ξυπνάει μνήμες από την εποχή των παρακολουθήσεων της Στάζι και της Γκεστάπο. Ως αποτέλεσμα αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των Γερμανών πολιτών που έσπευσαν να προμηθευτούν την παλαιού τύπου ταυτότητα πριν έρθει η 1/11/2010.

Σύμφωνα με μια μελέτη της DEUTSCHE BANK, Σεπτέμβριος 2010, η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που το 90% των πολιτών της χρησιμοποιεί ηλεκτρονικές ταυτότητες είναι η νεοφώτιστη στην Ευρωπαϊκή Ένωση Εσθονία, μια χώρα 1,3 εκ. πολιτών. Σημαντική είναι η χρήση της στην Ισπανία (40% του πληθυσμού), Βέλγιο (30%) Σουηδία (28%). Πολύ χαμηλά ποσοστά συναντάμε στην Λιθουανία (12%) και Πορτογαλία (12%). Η Φιλανδία έχει περίπου 5% και η Ιταλία 2%. Επίσης σύμφωνα με την ίδια μελέτη πληροφορούμαστε ότι στις περισσότερες χώρες η χρήση της ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι προαιρετική: Αυστρία, Βέλγιο, Φιλανδία, Λιθουανία, Σουηδία και Ιταλία.

6. ΑΓΝΩΣΤΟ, ΑΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΟ, ΠΙΘΑΝΩΣ ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΝ ΜΕΣΩ ΒΑΘΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Δεν γνωρίζουμε πόσο θα κοστίσει αυτή η διαδικασία. Δεν υπάρχει σαφής προϋπολογισμός. Και να υπάρξει σίγουρα θα ανατραπεί, όπως γίνεται σε κάθε δημόσιο έργο. Αυτό ήταν και ένα βασικό επιχείρημα των Άγγλων ενάντια στην Αγγλική Κάρτα του Πολίτη η οποία και τελικώς αποσύρθηκε από την νέα Κυβέρνηση της Αγγλίας. Θα πρέπει σαφώς να διαχωριστεί το κόστος της οργάνωσης-αναδιοργάνωσης των Δημοσίων Υπηρεσιών από το κόστος για την ΚτΠ. Το πρώτο πρέπει να το αναλάβουμε ως κοινωνία για τα μακροπρόθεσμα οφέλη που θα αποφέρει, στο δεύτερο πρέπει να πούμε όχι.

Ειδικά για την Ελληνική ΚτΠ μπορεί τελικά να αποδειχθεί το κόστος δυσθεώρητο μιας και θα απαιτήσει, για την έκδοσή της, επιπλέον γραφειοκρατικές ενέργειες τόσο του Δημοσίου όσο και το Ιδιωτικού Τομέα. Δεν πρέπει να παραλείπουμε και το σημαντικό κόστος ενοποίησης των 5 -μέχρι στιγμής- εξαγγελθέντων καρτών (Αγορών, Εργαζομένου, Δημότη, Υγείας-από την ΝΔ- και Πολίτη) σε μια (Κάρτα του Πολίτη). Θα προστεθεί δηλ και η απίστευτα κοστοβόρα και γραφειοκρατική διαδικασία της ενοποίησης των Καρτών.

Συμπέρασμα: Πολλοί συνάνθρωποί μας, εγείρουν την εξής ερώτηση: «Μα και σήμερα εάν θέλουν με παρακολουθούν, με διάφορες εφαρμογές που χρησιμοποιώ στην ζωή μου (βλ κινητό τηλέφωνο, ηλεκτρονικά διόδια, κάρτα εισόδου σε κτίρια, πιστωτική, χρεωστική κάρτα, ηλεκτρονικές αγορές μέσω internet κοκ), δεν καταλαβαίνω γιατί ειδικά στην Κάρτα του Πολίτη πρέπει να πω όχι, ενόσω χρησιμοποιώ όλες τις άλλες συσκευές. Εγώ έχω καθαρή και διάφανη ζωή, δεν με ενδιαφέρει εάν και ποιοι με παρακολουθούν.»

Η απάντηση είναι απλή:

- Μπορεί κάποιος να κυκλοφορήσει χωρίς την ταυτότητά του;

- ΟΧΙ.

- Θα μπορεί να κυκλοφορήσει χωρίς την Κάρτα του Πολίτη;

- ΟΧΙ.

- Μπορεί όμως να κυκλοφορήσει χωρίς το κινητό του;

- ΝΑΙ.

- Μπορεί εάν θέλει να κάνει αγορές με μετρητά;

- ΝΑΙ.

- Μπορεί εάν θέλει να πληρώνει διόδια αντί να έχει την ηλεκτρονική συσκευή πληρωμής διοδίων; ΝΑΙ.

Η δεσμευτικότητα, η υποχρεωτικότητα, η ταύτιση της Κάρτας του Πολίτη με τον άνθρωπο, η αναγωγή του ανθρώπου σε αριθμό που θα τον υποχρεώνει να αφήνει τα ηλεκτρονικά του ίχνη θελημένα ή αθέλητα σε δεκάδες διασυνδεδεμένες βάσεις δεδομένων καθημερινά, οπότε όλη η ζωή του ανθρώπου θα είναι «διάφανη» σε εξευτελιστικό βαθμό, είναι το πρόβλημα.

Το κινητό εάν θέλω το πετάω και απελευθερώνομαι, την Κάρτα του Πολίτη μπορώ να την πετάξω; ΟΧΙ.

Επειδή μουσκέψαμε από την ηλεκτρονική βροχή και καταιγίδα, πρέπει να πέσουμε στην θάλασσα και να πνιγούμε, είναι δηλαδή μάταιη κάθε περαιτέρω αντίσταση;

Καιρός είναι να ξυπνήσουν οι ονειροπόλοι της ψηφιακής εποχής για να μην κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας μια εφιαλτική ψηφιακή εποχή.

(Το παρόν κείμενο είναι εκτενές απόσπασμα αναρτήσεως που μπορείτε να διαβάσετε στο
ID-on' t renounce mt freedom)