Ο Κυρ Αναστάσης από την Σαμψούντα. (μέρος 2ο)

(συνέχεια από το 1ο μέρος που μπορείτε να δείτε ΕΔΩ)

Παναγιώτα Μπάτσιου - Άντσου

Ο ΚΥΡ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑ.
ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

(μέρος 2ο)

Ο Αναστάσης, παιδί στην εφηβεία του, δέχθηκε το προστατευτικό χέρι ενός γείτονα Τούρκου οικογενειάρχη. Για ν' αποφύγει τον κίνδυνο, ντύθηκε έτσι, που να φαίνεται σωστό τουρκόπουλο, ώστε να μην κινεί την υποψία των Τούρ­κων⁴. Το ελληνόπουλο βολεύτηκε αρκετά καλά στη νέα του οικογένεια. Ο πατέρας της οικογένειας, βλέποντας την προκοπή του νέου, αποφάσισε να τον κρατήσει για πάντα κοντά του. Τον δέσμευσε αρραβωνιάζοντάς τον με μια από τις κόρες του. Ο Αναστάσης, αφού κέρδισε την εμπιστοσύνη της φιλόξενης οικογένειας, ανέλαβε την ευθύνη για τα ζωντανά της. Στο ξύπνημα της πρώτης του νιότης, δεν είχε κανένα παράπονο από την οικογένεια στην οποία εμβολιάστηκε, αντίθετα, συχνά αισθανόταν και τυχερός σε σχέση με τα αδέλφια του ή και άλλα ελληνόπουλα.

Δεν ξεχνούσε, όμως, ποτέ ότι ανήκει σε μια άλλη φυλή, σ' αυτή που τόσα δεινά υπέστη εξαιτίας της τουρκικής βαρβαρότητας. Αισθανόταν, όσο περνούσε ο καιρός στο τούρκικο υποστατικό, η φορεσιά του να του βαραίνει το σώμα και την ψυχή. Τα γεγονότα αυτής της περιόδου δεν μπορούσαν να αφήσουν ασυγκίνητο το νεαρό ελληνόπουλο. Το 1919 ο Κεμάλ Ατατούρκ κήρυξε την Αμισό πρωτεύουσα του κράτους του. Στο μεταξύ, στίφη Τουρκαλβανών από το Κοσσυφοπέδιο και τα Βαλκάνια εγκαταστάθηκαν σ' αυτές τις περιοχές του Πόντου, σαν πιο "ικανά" για την καταπίεση κι εξόντωση των Ελλήνων. Ακολούθησαν μοναδικές βιαιότητες σε βάρος του Ποντιακού Ελληνισμού, ομαδικές σφαγές και ομαδικές αποστολές (οκτώ μόνον από τη Σαμψούντα) για τα Αμελέ-Ταπουρού. Δεν μπορούσε λοιπόν ο Αναστάσης να ξεχάσει ότι πάνω απ' όλα ήταν Έλληνας.

Μια μέρα, καθώς έβοσκε τα ζώα στα λιβάδια, αντίκρυσε να περνούν Έλληνες αντάρτες. Απ' αυτούς πληροφορήθηκε και γι' άλλες φρικιαστικές πράξεις των Νεοτούρκων. Το μίσος θέριεψε μέσα του, ξέχασε το βόλεμά του στην αλλόθρησκη κι αλλόφυλη οικογένεια και πήρε κι αυτός τα βουνά. Οι συγκρούσεις με τους τσέτες⁵ συχνά γίνονταν αιματηρές. Τη νύχτα, μερικοί που αποτελούσαν και το σύνδεσμο, με επιφύλαξη κατέβαιναν, προκειμένου να πάρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες, να προμηθευτούν τροφές και να μάθουν νέα για τους δικούς τους.

Άλλοτε πάλι, έστηναν καρτέρι σε περάσματα, που οδηγούσαν σε χωριά μ' ελληνικό πληθυσμό, για να εμποδίσουν τους Τούρκους στρατιώτες να προβούν σε βιαιότητες.

Κάθε φορά, που κάποιος από την ομάδα των Ελλήνων ανταρτών επέστρεφε από χωριό, με λαχτάρα τον περιτριγύριζαν οι άλλοι, να μάθουν νέα για τους δικούς τους. Έτσι, κάποια μέρα, ο Ανα­στάσης πληροφορήθηκε από συντρόφους του ότι το χωριό του το κατέλαβε τουρκικός στρατός κι ότι το σπίτι του, στο έμπα του χωριού, πάνω στο δρόμο, το 'καναν παρατηρητήριο. Άλλα εκατό περίπου χωριά της περιοχής Αμισού πυρπολήθηκαν και οι κάτοικοι εξορίστηκαν⁶. Πληροφορήθηκε λοιπόν ο Αναστάσης πως οι Τούρκοι στρατιώτες αγγάρεψαν τη γιαγιά του, που είχε περάσει τα ογδόντα, ν' αναλάβει το μαγειριό και να περιποιείται τη φρουρά που έκανε κατάληψη του υποστατικού της. Ο Αναστάσης οργίστηκε πολύ, πόνεσε κι ανησύχησε για την τύχη της γιαγιάς. Γνώριζε καλά που μπορεί να φτάσει η τουρκική αναλγησία και θηριωδία. Αργότερα, όταν οι Τούρκοι εγκατέλειψαν το Κεμπισλή, αποφάσισε διασχίζοντας βουνά και λαγκάδια να επιστρέψει για λίγο στο σπίτι του με κάθε προφύλαξη. Είχε πεθυμήσει τόσο πολύ τη γιαγιά και το σπίτι, που απόμεινε αδειανό, καθώς σκόρπισε η οικογένεια με τις αλλεπάλληλες κακοτυχιές!

Κάθε φορά που ο μπάρμπα Α­ναστάσης έφθανε σ' αυτό το σημείο της αφήγησής του, άλλαζε όψη, το βλέμμα του γινόταν άγριο κι εκδικητικό, καθώς πόνος, πίκρα κι απέχθεια γίνονταν ένα μέσα του για το βάρβαρο μιλέτι και κατέκλυζαν το είναι του. Τόσο γλαφυρός και πειστικός ήταν ο λόγος του, που και τα παιδιά του παρακολουθώντας τον ένοιωθαν πια τα ίδια συναισθήματα για τους εγκληματίες, που ακόμη και στο τέλος του εικοστού αιώνα δεν πλήρωσαν για τις γενοκτονίες τους.

συνεχίζεται......

(οι παραπομπές βρίσκονται στο τέλος του 4ου μέρους)

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό
"ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ"
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ
ΤΕΥΧΟΣ 7 ^. ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2000