Πλάτωνος Νόμοι ε’(727e) «Πας γαρ ό τ’ επί γής και υπό γής χρυσός αρετής ούκ αντάξιος» (Όλο το χρυσάφι που υπάρχει επάνω στη γη και μέσα στη γη δεν είναι ισάξιο προς την αρετή)
Αξιόλογο είναι το σώμα όχι το ωραίο ούτε το δυνατόν, ούτε εκείνο που διακρίνεται για ταχύτητα ούτε το υψηλό ούτε ακόμη και το υγιεινό μολονότι πολλοί αυτό το σώμα θεωρούν αξιόλογο, ούτε όμως και το σώμα που έχει τις αντίθετες προς τις παραπάνω ιδιότητες είναι αξιόλογο, αλλά όποια σώματα έχουν ιδιότητες που συναντώνται στο μέσον των δύο παραπάνω αντίθετων ιδιοτήτων είναι συγχρόνως σωφρονέστατα και ασφαλέστατα. Γιατί όσα σώματα έχουν τις πρώτες από τις παραπάνω ιδιότητες καθιστούν τις ψυχές χαύνες και θρασείες, όσα έχουν τις δεύτερες (τις αντίθετες των πρώτων) τις καθιστούν ανελεύθερες.
Το ίδιο συμβαίνει και με την απόκτηση χρημάτων και κτημάτων και τιμών στον ίδιο ρυθμό βαδίζουν. Η συγκέντρωση δηλαδή υπερβολικού ποσού από αυτά και στις πόλεις και μεταξύ των ατόμων δημιουργεί εχθρότητες και εμφύλιους πολέμους, όταν όμως πάλι υπάρχει μεγάλη έλλειψη απ’ αυτά ή λείπουν τελείως, τότε τις πιο πολλές φορές κάνουν τους ανθρώπους να γίνονται δούλοι. Ας μην πασχίζει λοιπόν κανείς να συγκεντρώνει πλούτη για χάρη των παιδιών του για να τους αφήσει μετά το θάνατον του μεγάλη κληρονομιά. Γιατί αυτό δεν είναι το καλύτερο ούτε για τα ίδια τα παιδιά ούτε για την πόλη. Για τους νέους η περιουσία που δεν προσελκύει τους κόλακες, αλλά δεν στερεί και από τους νέους τα απαραίτητα είναι η πιο αρμονική και η πιο καλή, διότι με την συμφωνία και την αρμονία που εξασφαλίζει ανάμεσα μας παρασκευάζει μια ζωή χωρίς λύπες. Στα παιδιά τους οι γονείς πρέπει να κληροδοτούν αυτοσεβασμό στους άλλους (αιδώ) και όχι χρυσάφι. Φανταζόμαστε βέβαια ότι επιπλήττοντας τους νέους όταν κάνουν κάτι αδιάντροπο, θα διορθωθούν; Όμως αυτό δεν το επιτυγχάνομεν με τις προτροπές και τις συστάσεις προς τους νέους και με το να λέμε ότι οφείλει να σέβεται τον καθένα. Ο συνετός νομοθέτης θα ήταν καλύτερα να συμβουλεύει πιο πολύ τους πρεσβύτερους να σέβονται τους νέους και να προσέχουν πάνω απ’ όλα μήπως κανένας από τους νέους ιδεί κάποιον από τους γεροντότερους ή ακούσει πως κάνει ή λέγει κάτι αισχρό. Γιατί εκεί που αναισχυντούν οι γέροντες αναγκαστικά οι νέοι χάνουν απολύτως τη ντροπή. Η πιο αποτελεσματική διαπαιδαγώγηση των νέων αλλά και των ίδιων των γεροντοτέρων είναι όχι να νουθετεί κανείς, αλλά εκείνα που λέγει νουθετώντας τον άλλον να τα τηρεί αυτός ο ίδιος σε όλη του τη ζωή στην πράξη.
Παρατηρήσεις:
1/ Πως οι νέοι μας σήμερα να παραδειγματιστούν από τους κλέφτες, ψεύτες, απατεώνες, άρπαγες, αναιδείς και άφρονες πολιτικούς;
2/ Τα λόγια είναι έπεα πτερόεντα, η πράξη είναι εκείνη που έχει διάρκεια, αξία και μένει. Και δυστυχώς σήμερα με το διαδίκτυο όλοι εξαντλούνται σε ανούσια και χάνουν τον πολύτιμο χρόνο τους.
3/ Ο άνθρωπος του διαδικτύου και του 'κινητού' έπαψε να είναι χειρώναξ . Περιόρισε την χειρωνακτική εργασία μόνο στο χειρισμό του πληκτρολογίου, με εξαίρεση όσων εργάζονται χειρωνακτικά ή αθλούνται. Κατά τον Πλάτωνα το άριστο είναι η «χρυσή μεσότητα» δηλαδή η ισόρροπη ανάπτυξη σώματος, πνεύματος και ψυχής και όχι η μονομέρεια. Αυτός είναι γενικός κανόνας και αφορά όλες τις εκφάνσεις του βίου, το οποίον οι πρόγονοι μας το εξέφραζαν με δύο λέξεις «Μηδέν Αγαν» και το «Μέτρον Αριστον»
4/ Στο κείμενο διακρίνουμε την ελεύθερη σκέψη των προγόνων μας σε σχέση με την δογματική σκέψη των νεωτέρων ιδεαλιστών. Το άτομο είναι εκείνο που θα κρίνει πόσο πλούτο ή πόση φτώχεια πρέπει να είναι η κατάλληλη για τον ίδιο, τα παιδιά και για την πολιτεία και όχι το καθεστώς.
5/ Η αντίληψη του Πλάτωνος βασίζεται στους φυσικούς νόμους και έρχεται σε αντίθεση με τη ρήση του Χριστιανισμού: «Ἐάν τις ἔχῃ δύο χιτῶνας, δότω τῷ μὴ ἔχοντι»» και «Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.»
6/ Οι άνθρωποι δεν έχουν τις ίδιες ικανότητες ούτε τις ίδιες ανάγκες για να επιβληθεί «ισότητα».
Το λιοντάρι δεν έχει την ίδια ανάγκη σε τροφή όπως ο λαγός ή το πρόβατο. Ψέγει όμως τον άκρατον πλούτο, την πλεονεξία, φιλαργυρία, την υπερεξασφάλιση σε υλικά αγαθά στα παιδιά, ενώ πάντα είναι υπέρ της Αρετής δια του παραδείγματος στους νέους. Και όχι το «δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράττεις» αλλά και οι νέοι οφείλουν σεβασμό στους γέρους.
7/ Η Ελληνική σκέψη είναι υπέρ της δημιουργίας πλούτου και κατά της φτώχειας η οποία οδηγεί το άτομο και την πολιτεία σε δουλεία και ανελευθερία.
(12/12/25)
*Αμφικτύων ο Υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης
Συγγραφέας, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών
http://www.amphiktyon.blogspot.com (Το κύριο ιστολόγιο μου)
AMPHIKTYON ARTICLES & BOOKS-POEMS (παλαιό)
AMPHIKTYON.BLOGSPOT.COM (Στην Αγγλική γλώσσα)
ANCIENT OLYMPICS-ATHLETICS (Οι Ολυμπιακοί Αγώνες)
amphiktyon-poetry.blogspot.com (Η ποιητική συλλογή μου)
AMPHIKTYONBOOKS (Βιβλία, Μελέτες και διαχρονικά κείμενα)
https://amphiktyon.org (Η ατομική μου ιστοσελίδα)

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.