ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση θεωρούσαν ανέκαθεν την Ινδία ως παράγοντα στρατηγικής εξισορρόπησης της Κίνας. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η εμφάνιση ανεξάρτητων κρατών της Κεντρικής Ασίας παρουσίασε ένα νέο σύνολο δυνατοτήτων για τις ΗΠΑ και την Κίνα και ένα νέο σύνολο προκλήσεων για τη Μόσχα. Ο τεράστιος μουσουλμανικός πληθυσμός της περιοχής αποτελεί δεδομένη απειλή για τις ρωσσικές φιλοδοξίες, κι αυτό επιβάλει στο Κρεμλίνο να διατηρεί μια ισχυρή σχέση με την Ινδία. Σε αυτό το πλαίσιο, και περιστασιακά, ΗΠΑ και Ρωσσία έχουν κοινά συμφέροντα, δεδομένου του ότι η Ινδία λειτουργεί ως ανασχετικός παράγοντας, τόσο ενάντια στις ισλαμικές επιρροές, όσο και στην κινεζική επέκταση.
2. Η γεωστρατηγική σημασία της Ινδίας και του Πακιστάν
Η Ινδία, (4η χώρα παγκοσμίως από απόψεως στρατιωτικής ισχύος), διαθέτει ιστορικές και υπολογίσιμες δυνατότητες γεωπολιτικής αυτοδυναμίας, και η γεωγραφική της θέση την ευνοεί ως προς τον έλεγχο των χερσαίων και, κυρίως, των θαλάσσιων εμπορικών οδών που είναι ζωτικές για το κινεζικό εμπόριο προς τα δυτικά. Το Πακιστάν (12ο παγκοσμίως ως στρατιωτική δύναμη), αποτελεί μία σοβαρή εναλλακτική εμπορική διέξοδο της Κίνας προς τα δυτικά, εξ ού και οι τεράστιες Κινεζικές επενδύσεις στους σιδηροδρόμους και στα λιμάνια του, όπως υλοποιούνται στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν (CPEC). Λογικά, θεωρείται «αναλώσιμο» από πλευράς ΗΠΑ, κυρίως λόγω της γεωπολιτικής του εγγύτητας με την Κίνα. Η «αναλωσιμότητά» του, διευκολύνεται και από την προβληματική του πολιτική κατάσταση (ενδεικτικά: 135η πιό διεφθαρμένη χώρα παγκοσμίως από τις 180).
3. Ο Παράγοντας Μόντι
Πρωθυπουργός της Ινδίας από το 2014, ο Ναρέντρα Μόντι, έχει υιοθετήσει μια περισσότερο δυναμική στάση απέναντι στο Πακιστάν, κάτι που θεωρείται ως μέρος μίας αυξημένης γεωστρατηγικής προσέγγισης προς τη Ρωσσία. Παρά τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται διεθνώς ως προς την επιθυμία των ΗΠΑ να «τα βρούνε» με την Ρωσσία και την δήθεν αμερικανική διάθεση να αντικατασταθεί η Κίνα από την Ινδία ως «παγκόσμιο εργοστάσιο» υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τράμπ, η χρονική στιγμή της πρόσφατης επίθεσης εναντίον Ινδών τουριστών στο Κασμίρ (22 Απριλίου), συμπίπτει με την επίσκεψη του Αμερικανού Αντιπροέδρου Τζέιμς Ντέιβιντ Βάνς στην Ινδία (21 – 24 Απριλίου). Αυτό το γεγονός, εύκολα θα μπορούσε να υποδηλώνει/συμβολίζει την εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ στη διένεξη και να στέλνει ένα μήνυμα προς όλους, και κυρίως προς τον Μόντι (εν γνώσει ή όχι –μάλλον όχι– του Βάνς ή του Τράμπ).
4. Τουρκία, Ιράν, Ισραήλ και Σαουδική Αραβία
Στην τωρινή διένεξη, Τουρκία και Ιράν υποστηρίξαν δημόσια το Πακιστάν, ενώ Ισραήλ και Σαουδική Αραβία (πιό διακριτικά αλλά σαφώς) υποστηρίξαν την Ινδία. Η αντανάκλαση των ανταγωνισμών στην Μέση Ανατολή, άρα στην επέκταση των εμπορικών δρόμων της Κίνας προς τα δυτικά είναι σαφής. Σημειώστε πως η Αίγυπτος κρατά περισσότερο ουδέτερη στάση, τουλάχιστον στο διπλωματικό επίπεδο.
5. Πιθανή εξέλιξη μιας κλιμάκωσης
Εάν η τρέχουσα σύγκρουση Ινδίας – Πακιστάν οξυνθεί περαιτέρω (χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα τη χρήση πυρηνικών όπλων) θα μπορούσε να διευρυνθεί και να συμπεριλάβει κι άλλες χώρες της περιοχής και της ευρύτερης περιοχής, ακόμη και την Κίνα. Ήδη η Κίνα πληρώνει τεράστιο κόστος, αναγκασμένη να παρακολουθεί και να υποστηρίζει το Πακιστάν, καθώς αυτό εμβαθύνει σε ένα ιστορικό κύκλο βίας χωρίς ορατή λύση στον γεωπολιτικό ορίζοντα.
Παρά την νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα (που συμπίπτει με εκείνη της Κίνας), η γεωστρατηγική είναι «παίγνιο μηδενικού αθροίσματος», δλδ. το κέρδος ενός «παίκτη» ισούται με την ζημιά του άλλου ή των άλλων «παικτών». Υπό αυτή την οπτική, είναι δεδομένο πως η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσσία, ως «παίκτες» παγκόσμιας εμβέλειας, εξετάζουν ως πολύ σοβαρό το ενδεχόμενο της εμπλοκής των ΗΠΑ στις πρόσφατες εξελίξεις και προετοιμάζουν τις αντιδράσεις τους.
Πετροβούβαλος/Αβέρωφ
Εικόνα: το ρωσσικής κατασκευής πυρηνοκίνητο υποβρύχιο INS Chakra του Ινδικού Ναυτικού, από το Wikimedia Commons
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.