Σελίδες

8 Απριλίου 2025

ΤΑ ΚΑΒΕΙΡΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥΣ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων 
 
Τα Καβείρια μυστήρια ήταν θρησκευτικές τελετές που γίνονταν προς τιμήν της θεάς Δήμητρας από τους Καβείρους, δηλαδή από τους μυημένους στα μυστήρια.
 
Πιθανολογείται πως ήταν πελασγικής, φρυγικής ή φοινικικής προέλευσης και τελούνταν στα ιερά των Καβείρων. Να σημειωθεί ότι την πανάρχαια εκείνη εποχή της Θεάς Δήμητρας η Φοινίκη κατοικείται από Πελασγούς όπως ο Ελληνικός κόσμος, συν τω χρόνω όμως αφομοιώθηκαν από τους Σημίτες.
 
Μικρά και Μεγάλα Μυστήρια 
 
Αποτελούνταν από διάφορους βαθμούς μύησης και διαιρούνταν σε Μικρά και Μεγάλα Μυστήρια. Στα Καβείρια Μυστήρια η μύηση αφορούσε κυρίως στα περί γενέσεως και λιγότερο στα περί θανάτου, αντίθετα από ο, τι γινόταν στα Ελευσίνια Μυστήρια. 
 
Η θρησκεία των Καβείρων 
 
Οι μυστηριώδεις ιεροτελεστίες τους ενέπνεαν παντού τον φόβο και τον τρόμο, επειδή θεωρούσαν πως οι Κάβειροι ήταν πολύ γενναίοι.
 
Ο Αθηνίων λέγει ότι ήταν δύο οι Κάβειροι γιοί τους Διός και της Ηλέκτρας, θυγατρός του Άτλαντος: 1/ ο Δάρδανος και 2/ ο Ιασίων(Κατά Διόδωρο ήταν γιός του Διός). Πήραν την ονομασία Κάβειροι από το Κάβειρον όρος της Φρυγίας. Επειτα οι Κάβειροι ήρθαν στην Σαμοθράκη όπου έφτιαξαν κέντρο λατρείας. Ο Παυσανίας λέγει ότι ήταν και στη Βοιωτία Κάβειροι και ένας εξ αυτών ονομαζόταν Προμηθεύς, είχε δε γιό ονομαζόμενο Ατναίον. Σε αυτούς ήρθε η Δήμητρα και παρέδωσε τα μυστήρια της (τη λατρεία της). Φαίνεται όμως ότι αυτή τα παρέδωσε τα μυστήρια στους ιερείς και τους δίδαξε τα όργια. Στην Ελευσίνα επίσης υπήρξε κέντρο των Καβειρίων μυστηρίων και ναός της Δήμητρας. Κάβειροι ονομάζονταν οι μυημένοι στην Καβειριακή λατρεία. Ορισμένοι εκ λάθους ονόμασαν θεούς των Καβείρων τον Ιασωνα, Κάστορα και Πολυδεύκη επειδή και αυτοί ήταν μυημένοι. Κατ’ άλλους πήραν το όνομα από το όρος. Ο Βάσιος λέγει ότι Καβείρους ονόμαζαν τους ιερείς, όπως λέγει και ο Παυσανίας. Η αρχή η ονομασία και ο αριθμός των Καβείρων είναι το αγνωστότατο και σκοτεινότερο κεφάλαιο της αρχαιολογίας .
 
Κάβειροι ήταν και οι Διόσκουροι και ο Ασκληπιός από την εποχή της βασιλείας του Κρόνου και του Ερμή Τρισμέγιστου της Αιγύπτου. Αυτοί πρώτοι έκτισαν ναό στο Κάσιον όρος και έγραψαν την ιστορία κατά παραγγελία του Ερμή του Τρισμέγιστου. Οι απόγονοι αυτών ονομάστηκαν Κορύβαντες και Σαμοθράκες. Οκτώ (8) οι Κάβειροι κατά τον Στράβωνα, τρεις Κάβειροι και τρεις Νύμφες Καβειρίδες, κατ’ ‘άλλους δε ο Ουρανός και η Γη. Ο Μνασέας δέχεται τρεις: Αξίερον (Δήμητρα), Αξιόκερσαν (Περσεφόνη και Αφιόκερσον (Πλούτωνα). Πλούτων είναι ο θεός του Αδη όπου έρχονταν οι νεκροί με την συνοδεία του Ερμή. Με ιδιαίτερη ιερότητα γιόρταζαν στη Σαμοθράκη και εκεί έρχονταν πολλοί να μυηθούν στα απόρρητα και φρικτά μυστήρια. Συνήθως εμοιούντο όσοι θα πήγαιναν στον πόλεμο, και οι επίσημοι έστελναν τους γιούς τους να μυηθούν. Οι Αθηναίοι έλαβαν πρώτοι τα Μυστήρια.
 
Τρόπος Μυήσεως: Κάθιζαν τον μυούμενο στο θρόνο, του φορούσαν στεφάνι ελιάς στην κεφαλή, του έδεναν την κοιλιά με ταινία πορφυρή. Υστερα χόρευαν γύρω από αυτόν. Ο δε μυούμενος απέφευγε κάθε κίνδυνον αν προσευχόταν όπως λέγει ο Αριστοφάνης. Με την κόκκινη ταινία μπορούσαν να αποφύγουν κάθε κίνδυνο, όπως ο Αγαμέμνων απέφυγε τις στάσεις των Ελλήνων στην Τροία και ο Οδυσσέας ναυαγήσας σώθηκε από τον πνιγμό με την χρήση του σωσιβίου (κρήδεμνον) στην κοιλιά αντί της ταινίας. Όλοι οι ηγέτες του Τρωικού πολέμου ήταν μυημένοι στα Μυστήρια. Στη Σαμοθράκη σταμάτησαν οι Αργοναύτες πριν πλεύσουν τον Ελλήσποντο προκειμένου να μυηθούν όπως λέγει ο Απολλώνιος για να πλεύσουν ακινδύνως. Μυημένοι ήταν όλοι οι ηγέτες και οι Ηρωες (Φίλιππος, Αλέξανδρος κ.α). Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Λούκουλος μυήθηκε πριν εκστρατεύσει κατά του Μιθριδάτη. 
 
Ο Παυσανίας ξέρει για τα μυστήρια αλλά λόγω του απορρήτου σιωπά. Ο Ηρόδοτος λέγει ότι τα Μυστήρια έφεραν οι Πελασγοί στην Αθήνα και από αυτούς έμαθαν οι Αθηναίοι να ζωγραφίζουν τον Ερμή των Καβείρων με τα αιδοία (τα πέη) ανορθωμένα. Ο Πλούταρχος λέγει ότι με την εκμάθηση και προφορά των ονομάτων των Καβείρων, αντιμετώπιζαν τους κινδύνους. Ο Φερεκύδης λέγει ότι τα ονόματα και η μύηση ήταν μυστικά. Από τη Σαμοθράκη εξαπλώθηκε στην Ιμβρο, Τένεδο και Πέργαμο, η χώρα δε των Περγαμηνών ήταν ιερή. Ο Προμηθέας ήταν επίσημος Κάβειρος. Λέγεται ότι όσοι στρατιώτες του Μαρδονίου μπήκαν στο ιερό μετά εμάνησαν και έπεσαν από τους βράχους στη θάλασσα και πνίγηκαν. Ομοίως και οι στρατιώτες του Αλέξανδρου που μπήκαν στο ιερό των Καβείρων στη Θήβα θανατώθηκαν από κεραυνούς.
 
Η λατρεία των Καβείρων πέρασε και στην Τυρρηνία και Ρώμη όπου είχαν τρεις βωμούς , αλλά και στην Αρμενία. Ο Ησύχιος γράφει ότι ήταν στο ιερό των Καβείρων κάποιος Κοίης ή Κόης (εκ του καίω εξού και το Εβραϊκό κόχν =ιερεύς και γερμανικό cochen =μαγειρεύω) ο οποίος Κόης καθάριζε όλους τους φονείς που έρχονταν στο ιερό των Καβείρων στη Λήμνο για να καθαριστούν.
 
ΑΝΑΛΥΣΗ 
 
1/ Η Ελληνική λατρεία από τα πανάρχαια ακόμη χρόνια δείχνει τον ανθρωπισμό της, την αγάπη στη γυναίκα και την δημοκρατικότητα της. Ισοι άνδρες ίσες γυναίκες Ιέρειες 
 
2/ Η αρχή της λατρείας των Καβειρίων Μυστηρίων χάνεται στην εποχή της γέννηση των θεών του Ολύμπου 40-50. 000 χρόνια π.Χ. 
 
3/Ο Διόδωρος Σικελιώτης γράφει ότι μετά το μεγάλο κατακλυσμό και το λιώσιμο των πάγων, τα νερά του Ευξείνου Πόντου σκέπασαν με λάσπη τα νησιά του Αιγαίου, οι κάτοικοι της Σαμοθράκης σώθηκαν επειδή ανέβηκαν στη μεγάλη βουνοκορφή του νησιού. Μετά από αυτό θεώρησαν σωτήρες τους Καβείρους και αφιέρωσαν την λατρεία τους σε αυτούς 
 
4/ Αργότερα ήρθαν στη Σαμοθράκη η Αρμονία με τον Δάρδανο (παιδιά της Ατλαντίδος Ηλέκτρας και του Δία) Από το νησί πέρασαν και προσευχήθηκαν οι Αργοναύτες με τον Ιάσονα και Ορφέα καθ’ οδόν προς την Κολχίδα για να πάρουν το χρυσόμαλλον δέρας. 
 
5/ Εκτισαν και τεράστιους πέτρινους βωμούς αφιερωμένους στην Μεγάλη Μητέρα των Σάων-Πελασγών, όπως ονομάζονταν οι αρχαίοι κάτοικοι της Σαμοθράκης που μιλούσαν την αρχαϊκή γλώσσα των Μυστηρίων. Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως οι Σόοι ή Σάοι ήταν Πελασγοί.
 
6/ Οι Πελασγοί ήταν ναυτικός λαός από τα πανάρχαια χρόνια. Αυτοί ανακάλυψαν το σωσίβιο (κρήδεμνο) που το φορούσαν στη μέση και την κατασκευή των πλοίων. Αυτοί καθιέρωσαν και τος πορφυρές ταινίες των ιερέων, βασιλέων, προέδρων και ηγεμόνων για να τους προσδίδει κύρος. 
 
7/ Ο Πελασγός ήταν γιος του Διός αυτόχθων και παππούς του Θεσσαλού (και όχι Ινδοευρωπαίος από το πουθενά ή από την Ασία, Αφρική κλπ ) 
 
8/ Οι πρώτοι Ευρωπαίοι μετά το λιώσιμο των πάγων ήταν Αιγαίοι Πελασγοί Πρωτο-Έλληνες και αυτό δεν το ανέχεται ο εγωισμός τους. Αλλά όπου και να ψάξουν (DNA , γλώσσα, ήθη-έθιμα, τρόπος ζωής, αρχαιολογικά ευρήματα, κ.α) θα βρουν Πρώτο Έλληνες Πελασγούς.
 
9/ Οι πρώτοι Κάβειροι ήταν οι θεοί της Σαμοθράκης και είχαν καταγωγή από τον Ήφαιστο. Οι νεώτεροι Κάβειροι ήταν ο Ιάσονας , Ευρυμέδων η Αλκωνα, ο Δίας , η Αθηνά και ο Ερμής. Μετά το 14.000 π.Χ επικράτησε η Ορφική λατρεία στον Ελληνικό Κόσμο. Τον μήνα Εκατομβαιώνα (30 Ιουνίου- 23 Ιουλίου) γιορτάζονταν τα Μυστήρια σε όλο τον Ελληνικό χώρο (Ελλάδα Μικρά Ασία, Νότια Ιταλία, Μεσόγειο κλπ) και στην Αθήνα τα Παναθήναια.
 
10/ Το τέλος των Μυστηρίων. Τα Καβείρια Μυστήρια λειτουργούσαν ως τον 4ον μ.Χ αιώνα. Το 391 μ.Χ ο Βυζαντινός Θεοδόσιος ο Α’ έκλεισε όλους τους ναούς των Ολυμπίων θεών, κατήργησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, το Μαντείο των Δελφών και όλα τα Μαντεία, το Πανεπιστήμιο της Αθήνας, έκαψε τις Βιβλιοθήκες σε ολόκληρη την αυτοκρατορία για να επικρατήσει ο Χριστιανισμός. Τα ερείπια των ναών των Καβειρίων της Σαμοθράκης είναι σήμερα από τους πιο αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδος.

(7/4/25)

* Αμφικτύων ο Υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης

Συγγραφέας, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

amphiktyon@gmail.com
http://amphiktyon.blogspot.com/
http://amphiktyon.org

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.