Είχα την ευχαρίστηση να επισκεφθώ την Próspera, μια ελεύθερη πόλη που βρίσκεται στο νησί Roatán στα ανοικτά των ακτών της Ονδούρας, μια βροχερή μέρα του Δεκεμβρίου. Ο Jorge Colindres, ο δήμαρχος της πόλης, μας ξενάγησε γενναιόδωρα και μοιράστηκε μαζί μας την ιστορία, τις επιτυχίες και τους πολιτικούς αγώνες της πόλης.
Η Próspera ιδρύθηκε ως πόλη καταστατικού χάρτη, όπως ορίζεται από τροποποίηση του συντάγματος της Ονδούρας. Είναι επίσημα μια Ζώνη για την Απασχόληση και την Οικονομική Ανάπτυξη (ZEDE), ή μια ζώνη οικονομικής ανάπτυξης που προορίζεται να δημιουργήσει οικονομική ανάπτυξη και έτσι να συμβάλει στην έξοδο της Ονδούρας από τη φτώχεια. Ως τέτοια, η Próspera απαλλάσσεται από πολλά βάρη της εθνικής κυβέρνησης και έχει τη δική της εξουσία να φορολογεί και να ρυθμίζει. Είναι, θα μπορούσε να πει κανείς, η δική της «πόλη-κράτος» ή ένα δεύτερο σύστημα εντός της χώρας. Και διοικείται με βάση την ελευθεριακή φιλοσοφία της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και των ελεύθερων αγορών.
Με έκταση πάνω από 1.000 στρέμματα, και με σχέδια για περισσότερα, η Próspera έχει μόνιμους κατοίκους, στεγάζει μια σειρά από επιχειρήσεις που παρέχουν απασχόληση σε ντόπιους εργαζόμενους, και λειτουργεί ένα παραλιακό θέρετρο με το μοναδικό γήπεδο γκολφ 18 οπών του νησιού: Pristine Bay. Η ZEDE ήταν πολύ επιτυχής στην προσέλκυση επιχειρήσεων, τόσο τοπικών όσο και διεθνών, τόσο για να μετακομίσουν εκεί όσο και για να ξεκινήσουν νέες δραστηριότητες. Μεταξύ άλλων, η Próspera φιλοξενεί φαρμακευτικές εταιρείες που διεξάγουν κλινικές μελέτες και ένα εργοστάσιο ξυλουργικών εργασιών. Η Próspera έχει επίσης προσελκύσει επενδύσεις κεφαλαίων από εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων και πλούσιους ιδιώτες, όπως ο Peter Thiel (PayPal, Facebook, Palantir) και ο Marc Andreessen (Netscape, a16z).
Οι κάτοικοι μπορούν να αγοράσουν ή να νοικιάσουν ένα σπίτι στον κόλπο Pristine Bay ή ένα διαμέρισμα στον πρόσφατα οριστικοποιημένο πολυώροφο Duna—τον πρώτο ολοκληρωμένο από τους τρεις προγραμματισμένους πύργους- με εξαιρετική θέα στον κόλπο και βεράντα στον τελευταίο όροφο με πισίνα υπερχείλισης. Στο κλίμα επικρατούν θερμές θερμοκρασίες όλο το χρόνο. Το οικονομικό κλίμα είναι επίσης εξαιρετικό: οι επιχειρήσεις στους 10 ρυθμιζόμενους κλάδους της ζώνης μπορούν να επιλέξουν μεταξύ μιας σειράς ρυθμιστικών κωδίκων ή να λειτουργήσουν βάσει του κοινού δικαίου (αλλά πρέπει να αποκτήσουν ένα αναγνωρισμένο ρυθμιστικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο). Οι φορολογικοί συντελεστές διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα: οι επιχειρήσεις πληρώνουν το 1 τοις εκατό των εσόδων και τα φυσικά πρόσωπα το 5 τοις εκατό των μισθών, ενώ υπάρχει επίσης φόρος επί των πωλήσεων 2,5 τοις εκατό. Και το Bitcoin είναι νόμιμο χρήμα.
Πρόσφατα, η ελεύθερη πόλη έχει προβληθεί στα μέσα ενημέρωσης. Φυσικά, πρόκειται κατά κύριο λόγο για αρνητικό Τύπο, όπως θα περίμενε κανείς. Η εθνική κυβέρνηση της Ονδούρας προσπάθησε να απαλλαγεί από τις ZEDEs και, τον Σεπτέμβριο του 2024, το ανώτατο δικαστήριο της χώρας τις κήρυξε αντισυνταγματικές και διέγραψε αναδρομικά τους νόμους από τα βιβλία. Αλλά δεν είναι βέβαιο ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτής της απόφασης, δεδομένου ότι οι ZEDEs είναι εγγυημένες τόσο από τη συνταγματική τροποποίηση όσο και από διεθνείς δεσμευτικές συνθήκες -και προστατεύονται από ρήτρες λήξης ισχύος 50 ετών.
Αλλά η κυβέρνηση, φυσικά, έχει και άλλα κόλπα στο μανίκι της. Μια εκστρατεία λάσπης στα μέσα ενημέρωσης της Ονδούρας και στα διεθνή μέσα ενημέρωσης -συμπεριλαμβανομένων, φυσικά, των New York Times— έχουν επανειλημμένα αναφερθεί σε μια σειρά από ανησυχίες και συγκρούσεις που σχετίζονται με την Próspera. Πολλές από τις ιστορίες βασίζονται σε μια υποτιθέμενη σύγκρουση με το φτωχό γειτονικό ψαροχώρι Crawfish Rock, αλλά ο Colindres λέει ότι πρόκειται για καθαρή φαντασία. Δεν υπάρχει καμία σύγκρουση, λέει, αλλά οι κάτοικοι του χωριού δεν τολμούν να το πουν όταν οι δημοσιογράφοι κάνουν ερωτήσεις -γιατί φοβούνται αντίποινα από τις τοπικές ρυθμιστικές οργανώσεις. Στην πραγματικότητα, πολλοί από τους χωρικούς εργάζονται στην Próspera, γεγονός που ανεβάζει το βιοτικό τους επίπεδο, και η Próspera έχει μοιραστεί με το χωριό πολύτιμες υποδομές όταν η εθνική κυβέρνηση έχει ενεργήσει όπως συνήθως κάνουν οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις.
Ο Colindres θεωρεί ότι η δουλειά του δεν είναι μόνο να προωθήσει και να αναπτύξει την Próspera ως επιχείρηση και πόλη, αλλά να τη χρησιμοποιήσει για να οικοδομήσει επίσης εποικοδομητικές σχέσεις με την περιβάλλουσα κοινωνία και να τη βοηθήσει να αναπτυχθεί παράλληλα με αυτήν. Ενώ μια ελευθεριακή όαση όπως η Próspera σίγουρα και αναμενόμενα δέχεται σφοδρά πυρά από κρατικιστές ιδεολόγους και ακτιβιστές που δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν πολιτικά μέσα για να ματαιώσουν τις οικονομικές ελευθερίες, είναι σαφές ότι η Próspera κάνει σπουδαίο έργο. Και είναι ένα πολύ εντυπωσιακό έργο, το οποίο οι Ονδουριανοί θα πρέπει να έχουν κάθε λόγο να γιορτάζουν.
Το κτίριο Duna
Θέα από το Pristine Bay Resort
Θέα από την «περιοχή Beta» και το γραφείο του δημάρχου
Το κέντρο Bitcoin στο Próspera
Δικτυογραφία:
Visiting the Free City of Próspera | Mises Institute
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.