Γράφει η Μαρία Νεγρεπόντη Δελιβάνη
Τέλη του 2024 είδε το φως της δημοσιότητας ένα ιδιαίτερο και πολύτιμου περιεχομένου βιβλίο, που αναφέρεται στα επιτεύγματα των γυναικών, στον αγώνα του 1821.
Έχουν γραφεί πολυάριθμα δοκίμια για το θέμα αυτό, χωρίς ωστόσο να το έχουν εξαντλήσει. Επισημαίνω, ότι η συμβολή των γυναικών, στο 1821, εμφανίζεται αρκετά αναιμική μέχρι σήμερα, και ακριβώς το κενό αυτό έρχεται να καλύψει το ανά χείρας βιβλίο της Ευγενίας Κατούφα.
Η συγγραφέας του βιβλίου είναι η γνωστή και ταλαντούχος δημοσιογράφος, με σπουδές, εκτός της δημοσιογραφίας, και κοινωνικής πολιτικής, που χρημάτισε εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος για θέματα ηλικιωμένων, εθελοντισμού και ισότητας για τα έτη 2014-2019, καθώς και πρόεδρος της δημοτικής επιτροπής ισότητας Χαλανδρίου, για τα έτη 2019-2023. Για τη συμβολή της στο ανθρωπιστικό ρεπορτάζ, της απονεμήθηκαν τα βραβεία Μπότση. Η συμβολή της, εξάλλου, ως δημοσιογράφος, για 35 ολόκληρα χρόνια, υπήρξε καταλυτική και εμπλουτίστηκε με πολυάριθμες ομιλίες, συμμετοχή σε συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων και επιμέλεια κειμένων.
Αναμενόμενη είναι, μετά από τις πολύπλευρες αυτές γνώσεις, δεξιότητες και εμπειρίες της συγγραφέως του ανά χείρας έργου, μια πένα που κυριολεκτικά πετάει. Που ανασύρει τις σωστές λέξεις και εκφράσεις σε κάθε περίπτωση, και που εμπλουτίζει τα κείμενά της με επιλεγμένους συνδυασμούς σκέψης.
Ωστόσο, και πέρα από τις παραπάνω αρετές και δυνατότητες της Ευγενίας Κατούφα, οφείλει να τονιστεί ιδιαίτερα η πολύτιμη συμβολή αυτού του βιβλίου στην εξερεύνηση συμβάντων του 1821, που για διαφόρους λόγους, δεν έγιναν αρκετά γνωστά, μέχρι σήμερα. Ακριβώς, το ανά χείρας έργο αποτελεί πρωτοποριακή και πολύχρονη έρευνα, που φέρνει στο φως άγνωστες, μέχρι σήμερα, ηρωίδες του 1821, καθώς και τη σημαντική τους δράση. Ανασύρονται, έτσι, μέσα από τους αιώνες, γυναίκες, που πολέμησαν σαν άντρες, συχνά με ένα παιδί στην αγκαλιά, γυναίκες που δεν υπέκυψαν στους τυράννους, γυναίκες που πρόσφεραν την περιουσία τους και τη ζωή τους, και που χάρη και στους δικούς τους αγώνες κερδήθηκε το 1821. Η Ευγενία Κατούφα, στις σχετικά ολιγάριθμες, μέχρι σήμερα, γνωστές ηρωίδες του 21, προσθέτει και πολυάριθμες άλλες, των οποίων η συμβολή υπήρξε σημαντική, και οι οποίες ζητούν αναγνώριση και δικαίωση.
Με βάση τις παραπάνω διαπιστώσεις, το ανά χείρας βιβλίο, χάρη στην έρευνα της συγγραφέως, ρίχνει φως σε άγνωστες, μέχρι σήμερα, πτυχές του 1821. Στις ξεχασμένες, ως σήμερα, αυτές Ελληνίδες, που αγωνίστηκαν για μια ελεύθερη Ελλάδα, οφείλουμε να αποδίδουμε φόρο τιμής. Γιατί, χάρη στους αγώνες και τις θυσίες τους μας εξασφάλισαν πατρίδα, για να ζούμε με αξιοπρέπεια μέσα σ’αυτήν.
Τελειώνοντας, να προσθέσω ακόμη ότι τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης αυτής έρευνας αποκτούν ιδιαίτερη αξία στις μέρες μας, που ο πατριωτισμός, οι παραδόσεις και οι βασικές αρχές ζωής διώκονται από ολιγάριθμες, αλλά επιθετικές ομάδες ανιστόρητων ατόμων, με κατηγορίες όπως ο φασισμός, η οπισθοδρομικότητα, οι ακροδεξιές προτιμήσεις και άλλες παρόμοιες φαιδρότητες. Για όλους αυτούς τους λόγους, συνιστώ ενθέρμως να διαβαστεί το ανά χείρας βιβλίο (Η συμβολή των γυναικών στην ελληνική επανάσταση, της Ευγενίας Κατούφα, διαθέσιμο στο βιβλιοπωλείο Πολιτεία) και από τους νέους, με την υπογράμμιση ότι χωρίς παρελθόν δεν υπάρχει ούτε μέλλον.
ΠΡΟΣΘΕΤΩ ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΟ ΑΡΘΡΟ ΜΟΥ, ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΔΕΣ ΚΥΠΡΙΩΤΙΣΣΕΣ, ΠΟΥ ΘΥΣΙΑ ΕΓΙΝΑΝ ΚΑΙ ΕΠΕΣΑΝ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ. ΜΙΑ ΑΓΝΩΣΤΗ ΓΙΑ ΠΟΛΛΟΥΣ ΕΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Ενδεικτικά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜΑΡΙΑ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΗ Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΗΡΩΙΔΑ ΚΥΠΡΙΩΤΙΣΣΑ.
Γράφει, ο Εθνικός μας Ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης.
Η Αρνάλδα, η Βαλεσάνδρα επί του τουρκικού δουλεμπορικού πλοίου ….. ( Απόσπασμα.)
Η Αρνάλδα εκ του γένους των Συγκλητικών γενναία,
Ηρωίς πασών η πρώτη και ως άγγελος ωραία..
Είδε πλήρη τα ιστία έτοιμα προς πλούν τα πλοία,
Κι΄ εντελώς απελπισθείσα έλεγε μετά δακρύων,
Κάλλιον εις τον αέρα με το πύρ να τιναχθώμεν,
Κάλλιον εις τον πυθμένα της θάλασσας να πνιγώμεν,
Παρά μιαν στιγμήν ζώσαι κ έχουσαι του Μουσουλμάνου.
Πλούτη δόξαν κ ευτυχίαν εις ανάκτορο Σουλτάνου
…………………………………………………………….
Μαρία Συγκλητική. Του Αντώνη Αντωνά.
Η Κυπριώτισσα, ηρωίδα Μαρία Συγκλητική,
η Αρνάλδα Ρουχιά, Ρενάλδα Βαλεσάνδρα, κόρη,
ωραιοτάτη, του Κύπριου ευγενούς Ρουχιά κόμη,
που στα μάτια της μπροστά οι Τούρκοι,
εσφάγιασαν και το αχνίζων αίμα του έρρεε ακόμη…
Σκλάβα με άλλες σκλαβοπούλες και
Σκλαβόπουλα, οι Τούρκοι την επήραν, την βασάνισαν,
αλλά δεν λύγισε για να τους προσκυνήσει.
Χριστιανή, παρέμεινε, χωρίς ν΄ αλλαξοπιστήσει.
Στ΄ αμπάρια των τουρκικών πλοίων,
στην Αμμόχωστο, την ερίξαν,
που στης Τουρκιάς τα σκλαβοπάζαρα θ΄αρμενίζαν.
«Και εντελώς απελπισθείσα έλεγε μετά δακρύων,
κάλλιον εις τον αέρα με το πυρ να τιναχθώμεν,
κάλλιον εις τον πυθμένα της θάλασσας να πνιγώμεν.»
Το χέρι της, σαν να όπλισε το πνεύμα του Κανάρη,
π΄ αντάξια του φάνηκε τις κρίσιμες τις ώρες.
Και αφού οι σκλαβωμένοι Κύπριοι,
μετά χαράς ηρωικά και μ΄ αυτοθυσία ,
δεχτήκαν ολοκαύτωμα να γένουν και θυσία,
η Αρνάλδα έκλεψε, στο χέρι πήρε δάδα,
αερινά, πετούσε σαν νεράιδα και με μεγάλη χάρη.
Στην μπαρουταποθήκη τους έφτασε,
ξοπίσω της δεκάδες Τούρκοι την κυνηγούσαν,
μ΄ άγιο χέρι ασπίδα την προστάτευε,
όταν την Μαρία, Αρνάλδα πυροβολούσαν.
Την δάδα μέσα πέταξε, στάχτη όλα γίναν.
Την ναυαρχίδα του Πιαλέ Πασά
και τα τουρκικά πλοία ανατίναξε,
με τους χιλιάδες Τούρκους μέσα.
Οι στάχτες των νεκρών Κυπρίων μαζί με,
της πανώριας Μαρίας, στα ουράνια ανεβήκαν,
στο πάνθεο των εθνομαρτύρων εκεί αναγεννηθήκαν,
απ΄ τα δεσμά των Μωαμεθανών απελευθερωθήκαν.
Ήταν των μελλοθάνατων η τελευταία χάρη.
Σ΄ άσβεστες ιερές λαμπάδες, μετουσιώθηκαν ,
η ηρωική Αρνάλδα, μαζί με τις Κυπραιώτισσες,
πανώριες σκλαβοπούλες και τους λεβέντες,
Κυπραιώτες σκλάβους θεού ευλογία λάβανε και θεία χάρη.
Μια νύχτα σκοτεινή και οργισμένη,
που τ΄ ολόγιομο της Κύπρου,
πανσέληνο φεγγάρι, κρύφτηκε,
με λυγμούς οδύνης και ντροπής,
να μην το θωρεί κανένας.
Η λύτρωση με τον θάνατο και την θυσία,
στους σκλαβωμένους, αιώνια έδωσε,
Λευτεριά και Αθανασία
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΑΣ – ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ –