Σελίδες

26 Σεπτεμβρίου 2024

Αν τα παλαιά τείχη του μπορούσαν να μιλήσουν

Γράφει ο Γιώργος Βενετσάνος
 
Αν τα παλαιά τείχη του μπορούσαν να μιλήσουν, το μοναστήρι Παναγία Σουμελά στον Πόντο θα είχε αρκετές ιστορίες να μας διηγηθεί. Από την ίδρυσή του το 386 μ.Χ όταν οι Αθηναίοι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος βρέθηκαν μετά από όραμα με την Παναγία στα βουνά του Πόντου. Σε ένα σπήλαιο σε υψόμετρο άνω των 1.000 μέτρων είδαν μια χρυσαφένια λάμψη, όταν πλησίασαν βρήκαν την εικόνα της Παναγίας. Οι δύο μοναχοί θεώρησαν την αποκάλυψη της Παναγίας, μέσω της εικόνας, ως σημάδι και αποφάσισαν να φτιάξουν ένα κελί, έτσι έγινε η αρχή για την δημιουργία της Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά.
 
Στα μέσα του 1800 η μονή απόκτα έναν μεγάλο ξενώνα με 72 δωμάτια και άλλους χώρους, όπως βιβλιοθήκη, γραφεία και άλλες εγκαταστάσεις και γίνεται σημαντικό σημείο αναφοράς του Πόντου. Το 1922 οι Τούρκοι αρπάξαν ότι πολύτιμα κειμήλια της μονής βρήκαν και έκαψαν μοναστήρι, ώστε να αφανίσουν εντελώς το ελληνικό στοιχείο από την περιοχή.
 
Η μονή υπήρξε μάρτυρας της εξέλιξης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, καθώς και της επέκτασης των Οθωμανών στα ιστορικά εδάφη του Πόντου και της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου με τις αναγκαστικές πορείες θανάτου προς την ενδοχώρα, που προκάλεσαν τον θάνατο πολλών από ασθένειες και εξάντληση, καθώς και από τις παραστρατιωτικές ομάδες που χτυπούσαν τα ελληνικά χωριά σκοτώνοντας τους κατοίκους τους, ακολούθησε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και μετά από αυτόν βίωσε δεκαετίες βανδαλισμών και παραμέλησης.
 
Μονή με εντυπωσιακές εξωτερικές τοιχογραφίες, αλλά με ακόμη εντυπωσιακότερες και παλαιότερες εικόνες στο εσωτερικό. Πίσω από την πρόσοψή της, η εκκλησία εξαφανίζεται μέσα σε μια μεγάλη σπηλιά γεμάτη με ζωντανές εικόνες που δημιουργήθηκαν τον 13ο αι. Μεγάλα πορτρέτα του Ιησού και της Παναγίας μας αντικρίζουν από την οροφή, ενώ οι τοίχοι είναι στολισμένοι με αγγέλους, αποστόλους και αγίους, καθώς και μιας απεικόνισης του Αγίου Ιγνατίου που σκίζεται από λιοντάρια σε μια ρωμαϊκή αρένα. Δυστυχώς η μανία των τούρκων αφαίρεσε τα ζωγραφισμένα μάτια των αγίων από τις χαμηλότερες τοιχογραφίες, εκείνες που είναι πιο εύκολα προσβάσιμες από τα ανθρώπινα χέρια.
 
Η μονή της Παναγίας Σουμελά αυτό το μνημείο πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς που από το 1986 λειτουργεί ως μουσείο, πρέπει να πάψει να είναι μουσειακό είδος, να επαναλειτουργήσει με ανοιχτές αγκάλες, όπως ανοιχτή είναι η αγκαλιά της Παναγίας σε όλους τους ανθρώπους, όλων των θρησκειών και η πολιτεία της Τουρκίας στα πλαίσια της καλής θέλησης να το επιστρέψει στους νόμιμους ιδιοκτήτες της, που είναι οι Πόντιοι της περιοχής και το ελληνορθόδοξο πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, έτσι ώστε το μοναστήρι να βγει από την λήθη και να γίνει ένα ζωντανό μνημείο που θα λάμπει στα πέρατα της οικουμένης, με ότι θα συνεπάγεται θετικό και για την ίδια τους την χώρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.