Το μαρτύριο του παπά Κωνσταντίνου Κούνουπα στη σφαγή της Χίου το 1822 και η γενιά των Παπάδων

Τον καιρό της Σφαγής, εφημέριος στο χωριό της Κυδιάντας ήταν ο παπά Κωνσταντίνος Κούνουπας. Όταν άρχισαν τα γιουρούσια των Τούρκων προς την ύπαιθρο ο ιερέας αιχμαλωτίστηκε, οι Τούρκοι του πέρασαν χαλινάρι σα να ήταν υποζύγιο και γονατιστό τον οδήγησαν προς τη Χώρα. Εκεί στην Βρύση του Πασά, ο παπά Κούνουπας κατέρρευσε από την βασανιστική πορεία και κάτω από τους πλατάνους της Δασκαλόπετρας του αφαίρεσαν τα χαλινάρια και τον αποκεφάλισαν.

 

Αυτά μας διασώζει, μαζί με πλήθος παρόμοιων μαρτυριών, ο ιστοριοδίφης της Σφαγής, παπα-Μάρκος Αγ. Βασιλάκης. Σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες η αποτομή του έλαβε χώρα στο Κάστρο και το σώμα του πετάχτηκε στα Ταμπάκικα απ όπου το περισυνέλεξαν χωριανοί και το έθαψαν πλάι στο ναό Αγ. Ιωάννου Κυδιάντας.
 

Το έτος 1960 κατά τη διάρκεια εργασιών στον αυλόγυρο του ναού, αποκαλύφθηκε ο τάφος του και όλοι εξεπλάγησαν με το μέγεθος των οστών του που δήλωνε άνθρωπο μεγαλόσωμο. Η ταυτότητα του πιστοποιήθηκε από ένα κεραμίδι που βρέθηκε μαζί με το λείψανο, πάνω στο οποίο ήταν χαραγμένα τα γράμματα Κ.Κ. (Κωνσταντίνος Κουνουπας).

Δυστυχώς, σήμερα είναι άγνωστο πού βρίσκονται. 

 

Ο μικρός γιος του ιερομάρτυρα ακολούθησε τα κοπάδια των αιχμαλώτων που οδηγούνταν για πούλημα στη Χώρα, αγοράστηκε από κάποιον Πασά ο οποίος τον ανέθρεψε σαν δικό του παιδί στην Κωνσταντινούπολη. Στην ηλικία των είκοσι ετών το παιδί βρέθηκε σαν φοροεισπράκτορας στην Χίο και μάλιστα στο χωριό του την Κυδιάντα.

 

Ποιος ξέρει τι είδε, τι οσμίστηκε, τι άγγιξε και στην ψυχή του ξύπνησαν θολές εικόνες και μνήμες. Τα γκρίζα, απόκρημνα βουνά, οι δύο εκκλησίες του χωριού ένθεν και ένθεν της βαθιάς ρεματιάς, τα σπίτια. Ένα όνομα πέρασε σαν σαΐτα από το μυαλό του, αυτό μόνο είχε γραφτεί κάπου βαθειά μέσα του και πότε πότε οι τρεις συλλαβές του ηχούσαν στο νου του. Ελένη.... Ελένη. Το όνομα της αδερφής του που ήταν σχεδόν συνομήλική του.

 

Ζαλισμένος, με τη γλώσσα δεμένη, δε γνώριζε ελληνικά, πρόφερε το όνομά της στους έντρομους συγχωριανούς και με νοήματα ζήτησε να τη φέρουν μπροστά του. Αναζήτησαν την κοπέλα και άσπρη σαν το πανί από τον τρόμο της την οδήγησαν στον φοροεισπράκτορα.

 

Φώναξαν και άνθρωπο που γνώριζε τούρκικα για να βοηθήσει στη συνεννόηση. Το μόνο που τον ρώτησε πως μεταφράζεται στα ελληνικά η λέξη kardes (αδελφός).

 

Πήρε την αδερφή του παράμερα και ψιθύρισε στ' αυτί της: αντερφός.

 

Για τα υπόλοιπα δούλεψαν τα μάτια, τα τρεμάμενα χείλη, οι θάλασσες των δακρύων, τα πισωπατήματα της αμφιβολίας, το ζόρισμα του νου να θυμηθεί πράγματα. Κι η Ελένη θυμήθηκε πως σαν ήταν μικρός, ο αδερφός της είχε πέσει απ το γαϊδουρακι τους και είχε κάμει ένα σημάδι στο καλάμι του ποδιού του.

Ζήτησε από τον αδερφό της να της το δείξει......

 

Κι άλλα δάκρυα, τώρα κι αγκαλιάσματα και σφιξίματα και χτυποκάρδια και φιλήματα..... ήταν ο μικρός της αδερφός, το σκλαβί που το πήραν στη Σφαή. 

 

Ορκισε την αδελφή του να μην μιλήσει σε κανένα κι έφυγε από το χωριό με σχέδιο. 

Επιστρέφοντας στην Πόλη βρήκε τον θετό του πατέρα νεκρό κι έκαμε υπομονή μέχρι να κλείσει και τα μάτια της θετής μητέρας του. 

Ύστερα, ελεύθερος πια, επέστρεψε στην Κυδιαντα την ημέρα που γιόρταζε η Παναγιά η Περασιά (δεκαπενταύγουστο).

 

Στο πανηγύρι είδε μια κοπέλα από το Βροντάδο που πολύ γρήγορα την παντρεύτηκε και απόκτησε μαζί της τρία αγόρια και επτά κορίτσια. Το όνομά του πλέον Σταμάτιος Κωνσταντίνου Παππάς (όχι Κούνουπας αλλά Παπάς για να θυμάται τον μάρτυρα πατέρα του). Άνθρωπος αψύς, απότομος αλλά καλόκαρδος, όσο περνούσαν τα χρόνια μια έγνοια του έτρωγε την καρδιά. Αν θα τον συγχωρέσει ο Θεός που έγινε Τούρκος και πρόδωσε την πίστη του. Μα υπάρχει τίποτα που να μην σχωράει ο Θεός σαν μετανοιώνεις αληθινά;

 

Σαν πέθανε, ύστερα από κάποια χρόνια, τα παιδιά του κάμανε την ανακομιδή του. Ένας βασιλικός είχε φυτρώσει στο μνήμα του και η ρίζα του έφθανε ως την καρδιά του. Στάθηκε ο γενάρχης της οικογένειας των Παπάδων. 

 

πηγή