12 Ioυνίου 2018 | Αναθεωρήθηκε από το προσωπικό του Psychology Today | Διαβάστε το εδώ
Το εικονικό φάρμακο (placebo) είναι μια ουσία ή μια ιατρική διαδικασία που μοιάζει με μια πραγματική θεραπεία, αλλά στην πραγματικότητα δεν δρα σε μια ασθένεια ή ιατρική κατάσταση- στην πραγματικότητα είναι μια ψεύτικη θεραπεία, που προσφέρεται για πειραματικούς ή άλλους λόγους. Για ορισμένους ανθρώπους, ωστόσο, τα εικονικά φάρμακα μπορεί να έχουν ακόμη θετική ή αρνητική επίδραση στα συμπτώματα, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα.
Τι είναι το Εικονικό Φάρμακο;
Ένα εικονικό φάρμακο μπορεί να είναι οποιαδήποτε θεραπεία ή ουσία που φαίνεται να είναι γνήσια αλλά δεν είναι. Τα εικονικά φάρμακα δεν έχουν γενικά μακροχρόνια αποτελέσματα και δεν θεραπεύουν ασθένειες. Μεγάλο μέρος του φαινομένου placebo εξαρτάται από τις προσδοκίες ενός ατόμου. Εάν ένα άτομο περιμένει να νιώσει ανακούφιση, μπορεί και να νιώσει. Εάν ένα άτομο φοβάται τις παρενέργειες, αυτές μπορεί να εμφανιστούν. Όταν το φαινόμενο placebo είναι αρνητικό, μερικές φορές αναφέρεται ως «φαινόμενο nocebo».
Ποιος είναι ο σκοπός του εικονικού φαρμάκου;
Όταν τα τυχαιοποιημένα, διπλά τυφλά πειράματα έγιναν συνήθης πρακτική τον 20ό αιώνα, τα εικονικά φάρμακα χρησιμοποιήθηκαν σε ομάδες ελέγχου για να δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητα και οι πιθανές παρενέργειες νέων φαρμάκων. Ωστόσο, τα άτομα στις ομάδες ελέγχου άρχισαν να αναφέρουν αποτελέσματα παρά τη λήψη εικονικού φαρμάκου. Έκτοτε, η δύναμη των εικονικών φαρμάκων έχει αξιοποιηθεί για τη θεραπεία πολλών παθήσεων, όπως ρευματισμοί, σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσος του Crohn, επιληψία, κολίτιδα, ακμή, στυτική δυσλειτουργία και πολλά άλλα.
Τι είναι το «φαινόμενο placebo» στην ψυχολογία;
Το θετικό φαινόμενο placebo θεωρείται ότι εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της πεποίθησης ότι μια θεραπεία είναι πραγματική, σε συνδυασμό με τη φυσική ικανότητα του σώματος να παρέχει ανακούφιση από τον πόνο. Στην πραγματικότητα, ένα εικονικό φάρμακο μπορεί να είναι μια ψυχολογική θεραπεία για μια σωματική πάθηση. Ωστόσο, το φαινόμενο placebo μπορεί να είναι και αρνητικό, όπως για παράδειγμα η εμφάνιση παρενεργειών από ένα φάρμακο που δεν λαμβάνετε πραγματικά.
Ποιο είναι ένα παράδειγμα εικονικού φαρμάκου;
Τα ακίνδυνα υποκατάστατα χρησιμοποιούνται συνήθως για να κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι παίρνουν φάρμακα, όταν η βλάβη θα υπερέβαινε το πιθανό καλό που θα γινόταν. Για παράδειγμα, πολλά διαφορετικά είδη αντικαταθλιπτικών έχουν αντικατασταθεί από εικονικά χάπια ζάχαρης. Ορισμένοι γιατροί εκτελούν ακόμη και εικονικές χειρουργικές επεμβάσεις, κάνοντας τις κινήσεις μιας πραγματικής διαδικασίας χωρίς να κάνουν τίποτα στην πραγματικότητα.
Είναι το φαινόμενο placebo επιστημονικά αποδεδειγμένο;
Ναι, το φαινόμενο του εικονικού φαρμάκου έχει εμφανιστεί επανειλημμένα σε μελέτες για ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων υγείας. Υπολογίζεται ότι περίπου το 30 έως 40 τοις εκατό των ασθενών μπορεί να βιώσουν μεγάλη ανακούφιση μόνο από τα εικονικά φάρμακα, γεγονός που υποδηλώνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, οι προσδοκίες ενός ατόμου για ανάρρωση μπορεί να είναι το καλύτερο φάρμακο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα εικονικά φάρμακα ανακουφίζουν τα συμπτώματα- δεν θεραπεύουν τις ασθένειες.
Μπορούν οι γιατροί να σας δώσουν εικονικό φάρμακο;
Σε ερευνητικές δημοσκοπήσεις, οι γιατροί έχουν παραδεχτεί ότι δίνουν σε ασθενείς εικονικά φάρμακα, αλλά η εξαπάτηση ενός ασθενούς σχετικά με τη θεραπεία του εγείρει ορισμένα σοβαρά νομικά και ηθικά ζητήματα.
Τι είναι ο ύπνος placebo;
Η σχέση μεταξύ ύπνου και γνωστικής απόδοσης είναι ευρέως αποδεκτή. Ως αποτέλεσμα, η έρευνα έχει διαπιστώσει ότι οι πεποιθήσεις κάποιου για την ποιότητα του ύπνου του μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική του απόδοση. Αν πιστεύει ότι κοιμήθηκε άσχημα, η απόδοσή του θα υποφέρει, ενώ αν πιστεύει ότι κοιμήθηκε καλά, τείνει να αποδίδει καλύτερα.
Τι είναι τα χάπια placebo;
Οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν τα εικονικά χάπια με τα χάπια ζάχαρης, αλλά η ζάχαρη έχει διακριτές φυσιολογικές επιδράσεις. Τα σημερινά placebo είναι χάπια που μοιάζουν με φάρμακα, αλλά περιέχουν συστατικά που υποτίθεται ότι δεν επηρεάζουν καθόλου τον ανθρώπινο οργανισμό.
Τα Οφέλη και οι Περιορισμοί των Εικονικών Φαρμάκων
Παρόλο που τα αποτελέσματα είναι γενικά προσωρινά, οι θεραπείες με placebo παίζουν ρόλο στην κατανόηση της σύνδεσης εγκεφάλου-ψυχής-σώματος τόσο στην ιατρική πρακτική όσο και στη βιοϊατρική έρευνα. Τα εικονικά φάρμακα χρησιμοποιούνται συχνά στην ιατρική έρευνα για να βοηθήσουν να διαπιστωθεί εάν τα αποτελέσματα μιας νέας θεραπείας οφείλονται πράγματι στην ίδια τη θεραπεία και όχι σε κάποιον άλλο παράγοντα.
Σε μια διπλά τυφλή μελέτη, για παράδειγμα, οι εθελοντές δεν γνωρίζουν αν λαμβάνουν την πραγματική θεραπεία ή ένα εικονικό φάρμακο, οπότε τα αποτελέσματα μπορούν να θεωρηθούν αμερόληπτα. Έχουν θεσπιστεί δεοντολογικές κατευθυντήριες γραμμές για την αποτροπή της κατάχρησης των θεραπειών με εικονικό φάρμακο.
Πώς επηρεάζει το φαινόμενο του εικονικού φαρμάκου τον εγκέφαλο;
Διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν το πόσο καλά λειτουργεί ένα εικονικό φάρμακο, συμπεριλαμβανομένων των προσδοκιών του ατόμου, των κινήτρων του να βελτιώσει την υγεία του, των εξωτερικών συνθηκών (π.χ. διαφήμιση) και της ικανότητας του εγκεφάλου να παράγει χημικές ουσίες που ανακουφίζουν από τον πόνο και ονομάζονται ενδογενή οπιούχα.
Είναι ένα εικονικό φάρμακο «ψεύτικο» αν λειτουργεί;
Ένα εικονικό φάρμακο μπορεί να περιλαμβάνει μια «ψεύτικη» θεραπεία (π.χ. χάπια εικονικού φαρμάκου, ενέσεις φυσιολογικού ορού, εικονικές χειρουργικές επεμβάσεις κ.λπ.), αλλά αν λειτουργήσει, πραγματοποιούνται πραγματικές φυσιολογικές αλλαγές στο σώμα.
Τα εικονικά φάρμακα έχουν παρενέργειες;
Συνήθως όχι. Ωστόσο, οι αρνητικές σκέψεις μπορούν να βλάψουν την υγεία σας. Για παράδειγμα, ορισμένοι ασθενείς στους οποίους συνταγογραφείται εικονικό φάρμακο μπορεί να βιώσουν τις βλαβερές παρενέργειες που σχετίζονται με τη θεραπεία που πιστεύουν ότι λαμβάνουν.
Είναι η χορήγηση εικονικού φαρμάκου δεοντολογική;
Αν και οι γιατροί έχουν παραδεχτεί ότι χρησιμοποιούν εικονικά φάρμακα, συχνά θεωρείται ανήθικο όταν γίνεται εν αγνοία του ασθενούς. Τα καλά νέα είναι ότι οι άνθρωποι μπορούν να βιώσουν ανακούφιση από τον πόνο και άλλα οφέλη ακόμη και όταν γνωρίζουν ότι λαμβάνουν εικονικό φάρμακο. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση έχει περιορισμούς και μπορεί να περιλαμβάνει ακόμη και μια μικρή ασυνείδητη εξαπάτηση, καθώς οι ασθενείς σε μελέτες φαίνεται να έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν ο γιατρός έδινε έμφαση στη θεραπευτική δύναμη των εικονικών φαρμάκων, δημιουργώντας έτσι ορισμένες προσδοκίες.
Τι είναι το «φαινόμενο nocebo» στην ψυχολογία;
Στο φαινόμενο nocebo, οι αρνητικές πεποιθήσεις ενός ατόμου σχετικά με μια θεραπεία placebo επαληθεύονται, αποτελώντας μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Γενικά, αυτό συμβαίνει όταν το άτομο αναπτύσσει συγκεκριμένες προσδοκίες με βάση τις επιπλοκές και τις παρενέργειες της θεραπείας που νομίζει ότι θα λάβει.
Δικτυογραφία:
Placebo | Psychology Today
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.