Σελίδες

6 Μαρτίου 2024

Ορόσημο για τη μελλοντική εξέλιξη του Πολεμικού Ναυτικού η αποστολή στην Ερυθρά Θάλασσα κόντρα στον ασύμμετρο πόλεμο των Χούθι

Η συμμετοχή της φρεγάτας «Υδρα» F-452 στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Ασπίδες» στην Ερυθρά Θάλασσα θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο για τη μελλοντική εξέλιξη του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), που θα βιώσει άμεσα την αποκλειστικά οφειλόμενη στις τεχνολογικές εξελίξεις και στην ευρεία διασπορά τους, ραγδαίως, μεταβαλλόμενη φύση των ναυτικών επιχειρήσεων.
 
Από τον Περικλή Ζορζοβίλη
 
Εξάλλου το χρονικό διάστημα των περίπου εννέα εβδομάδων που μεσολάβησε από τις 21 Δεκεμβρίου 2023, όταν για πρώτη φορά με δήλωσή του ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νικόλαος Δένδιας ανακοίνωσε την πρόθεση συμμετοχής ελληνικής φρεγάτας στην υπό αμερικανική ηγεσία πολυεθνική επιχείρηση «Prosperity Guardian», μέχρι τον νυκτερινό απόπλου της φρεγάτας «ΥΔΡΑ» F-452 το βράδυ της Δευτέρας 26 Φεβρουαρίου, εκτός από περίοδος προετοιμασίας θα μπορούσε να θεωρηθεί και περίοδος αφύπνισης. Εξαρχής, πάντως, ο Δένδιας με ασυνήθιστα ευθύ τρόπο ανέδειξε την επικινδυνότητα της «Ασπίδες». «Κατανοούμε όλοι ότι η συμμετοχή στην επιχείρηση εμπεριέχει κινδύνους, σημαντικούς κινδύνους» δήλωσε κατά την επίσκεψή του στη φρεγάτα, λίγες ώρες πριν από την αναχώρησή της.
 
Ολες οι πληροφορίες συμφωνούν ότι το ΠΝ κατέβαλε αγωνιώδη προσπάθεια για να στελεχώσει τη φρεγάτα στο απαιτούμενο ποσοστό (άνω του 100% του τυπικού πληρώματος), να μεγιστοποιήσει τη λειτουργικότητα των αισθητήρων, όπλων και του συνόλου των συστημάτων του πλοίου και να συμπληρώσει με πρόσθετα συστήματα τον εξοπλισμό της.
 
Σύμφωνα με αυτές, στη φρεγάτα εγκαταστάθηκε σύστημα αντιμετώπισης (παρεμβολής) σμηνών μη επανδρωμένων αεροχημάτων (ΜΕΑ) και σύστημα ηλεκτρονικών μέσων υποστήριξης (ESM: Electronic Support Measures), πρόσθετο των δύο προγενέστερης τεχνολογικής γενεάς (Argo AR 700 και Telegon 10), που κατά ανοιχτές πηγές περιλαμβανόταν στον εξοπλισμό της. Ας σημειωθεί ότι τα ηλεκτρονικά μέσα υποστήριξης επιτρέπουν την ανίχνευση, την αναγνώριση, τον εντοπισμό, την ανάλυση και την καταγραφή της λαμβανόμενης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και για αυτόν ακριβώς τον λόγο αποτελούν προαπαιτούμενο για την εφαρμογή αντιμέτρων ή ηλεκτρονικών μέσων προστασίας.
 
Χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες θα αναφέρουμε ότι κατά τη φάση της προετοιμασίας αναδείχθηκαν σημαντικά ζητήματα σχετικά με τις παροχές στο προσωπικό, στα μέτρα μέριμνας των υπηρετούντων και των εξαρτώμενων μελών, στις συνθήκες υπηρέτησης, στο ηθικό, στη σταδιοδρομική εξέλιξη, που επιβάλλουν την εκ του μηδενός αναθεώρηση του μοντέλου που υφίσταται σήμερα και το οποίο έχει φτάσει στα όριά του.
 
Επίσης, αναδείχθηκαν σοβαρά ζητήματα σε σχέση με την επιχειρησιακή διαθεσιμότητα και τη λειτουργική κατάσταση των μέσων. Γιατί, όταν περίπου πέντε χρόνια μετά την εθνική διακλαδική άσκηση «Παρμενίων 2019», στη διάρκεια της οποίας ελληνικές ναυτικές δυνάμεις που επιχειρούσαν μεταξύ Κυκλάδων και μικρασιατικών ακτών κατέγραψαν περί τις 35 θεάσεις μικρών ΜΕΑ, δεν έχει υιοθετηθεί έστω πρόσθετη (add-on) λύση για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης απειλής ή δεν έχει ανανεωθεί κρίσιμος ηλεκτρονικός εξοπλισμός (όπως π.χ. τα συστήματα ESM), αλλά και τα δύο γίνονται με συνοπτικές διαδικασίες λόγω ανάγκης συμμετοχής σε πρακτικά πολεμική αποστολή, τι συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν; Οτι η τουρκική απειλή είναι υποδεέστερη αυτής των Χούθι ή ότι θεωρείται δεδομένο ότι η Τουρκία θα απειλεί μόνο με χρήση όπλων χωρίς να βάλλει όπως οι Χούθι;
 
Το τύπου Arleigh Burke αμερικανικό αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων βλημάτων USS Carney DDG-64 την περίοδο μέσα Οκτωβρίου – μέσα Δεκεμβρίου 2023 κατέρριψε περισσότερα 36 βλήματα πλεύσης και ΜΕΑ αυτοκτονίας που οι Χούθι εκτόξευσαν κατά στρατιωτικών και εμπορικών πλοίων. Ειδικότερα, στις 19 Οκτωβρίου το USS Carney κατέρριψε τέσσερα βλήματα πλεύσης και 15 ΜΕΑ σε διάστημα εννέα ωρών. Στις 3 Δεκεμβρίου 2023 κατέρριψε τρία ΜΕΑ σε διάστημα αρκετών ωρών, ενώ στις 16 Δεκεμβρίου κατέρριψε 14 ΜΕΑ επίσης εντός διαστήματος αρκετών ωρών.
 
Πρόκειται για απολογισμό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εντυπωσιακός για επιχειρησιακή ανάπτυξη διάρκειας τριών μηνών. Αλλά κατεγράφη κατά απειλών που εκδηλωνόταν διαδοχικά και κατά μόνας, και όχι ταυτόχρονα ή ως σμήνος. Ομως, πλέον στην Ουκρανία αποτελεί συχνό φαινόμενο η εκτόξευση δεκάδων ή και εκατοντάδων μικρών ΜΕΑ κατά στόχου και τα οποία μπορούν να φέρουν τη φίλια άμυνα σε σημείο κορεσμού. Μπορεί μεν κάθε μικρό ΜΕΑ να φέρει μικρή ποσότητα εκρηκτικής ύλης, αλλά προσβολή από μεγάλο αριθμό θα μπορούσε να προκαλέσει ζημίες ακόμη και σε στόχο του μεγέθους και της ικανότητας αυτοάμυνας ενός αντιτορπιλικού όπως το USS Carney DDG-64.
 
«Αντιγράφοντας» τους Σιίτες αντάρτες στο ελληνικό θέατρο επιχειρήσεων
 
Οι σιίτες αντάρτες Χούθι δεν διαθέτουν ναυτικές δυνάμεις (με τη συμβατική έννοια του όρου) και τα οπλικά συστήματα (ιρανικής προέλευσης ή έκδοχα αυτών) που χρησιμοποιούν δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως τεχνολογίας αιχμής. Ομως, επί πέντε μήνες και παρά τις δυτικές προσβολές κατά των στρατιωτικών υποδομών τους έχουν επιτύχει με τις επιθέσεις τους εντυπωσιακό υπόδειγμα άρνησης θαλάσσιας περιοχής. Για την προσβολή των στόχων επιφανείας οι Χούθι χρησιμοποιούν κατευθυνόμενα βλήματα πλεύσης και βαλλιστικά βλήματα, ΜΕΑ αυτοκτονίας – περιφερόμενα πυρομαχικά και τηλεχειριζόμενα σκάφη επιφανείας με φορτίο εκρηκτικών και νάρκες.
 
Σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ που δόθηκε στη δημοσιότητα πρόσφατα, οι Χούθι με τη χρήση περιφερόμενων πυρομαχικών τύπου Waid 2 (έκδοχο του ιρανικού Shahed 136 που έχει κόστος λίγων δεκάδων χιλιάδων δολαρίων) μπορεί να προσβάλουν στόχους σε βεληνεκή της τάξης των 2.500 χλμ. ενώ με τη χρήση βλημάτων πλεύσης Quds-4 (έκδοχο της ιρανικής οικογένειας Σχέδιο 351) μπορούν να προσβάλουν στόχους ξηράς σε βεληνεκή της τάξης των 2.000 χλμ.
 
Μέχρις στιγμής οι Χούθι προς το παρόν δεν έχουν επιδείξει δυνατότητα εκτέλεσης επιθέσεων σμηνών μεγάλου αριθμού ΜΕΑ αυτοκτονίας, ανεξάρτητα ή συνδυαστικά με βαλλιστικά βλήματα και βλήματα πλεύσης. Ομως, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η μέχρι σήμερα υψηλή αποτελεσματικότητα των ναυτικών μονάδων της Δύσης που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή δεν έχει διαφύγει την προσοχή του Ιράν, του συμμάχου των Χούθι και παρόχου υποστήριξης και εξοπλισμού. Εξίσου, βέβαιο, θα πρέπει να θεωρείται ότι και οι Ιρανοί έχουν ήδη καταλήξει στη διαπίστωση ότι η αποτελεσματικότητα των επιθέσεων του Χούθι θα αυξηθεί κατακόρυφα με τη χρήση σμηνών ανεξάρτητα ή συνδυαστικά με βλήματα. Οπότε το ζήτημα είναι εάν διαθέτουν ή σε πόσο χρόνο μπορούν να αποκτήσουν τις τεχνολογικές δυνατότητες για να μπορούν να εκτελούν αυτά τα είδη επιθέσεων.
 
Αυτή ακριβώς η πιο εξελιγμένη μορφή των τακτικών των Χούθι μπορεί να αποτελεί για τη χώρα μας ελκυστική και οικονομικά εφικτή επιλογή για τη μετατροπή του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου σε χώρο καταστροφής των εχθρικών ναυτικών δυνάμεων. Με υποπολλαπλάσιο κόστος αφενός ακυρώνει την επένδυση της Τουρκίας στην ανάπτυξη συμβατικής ναυτικής δύναμης και αφετέρου αποδεσμεύει πόρους για την ανάπτυξη μιας ναυτικής δύναμης όσο το δυνατόν περισσότερο προσαρμοσμένης στις επιχειρησιακές συνθήκες που διαμορφώνουν οι νέες τεχνολογίες που ωριμάζουν ή αναδύονται.
 
Φυσικά, δεν καταργεί την ανάγκη διατήρησης ναυτικών μονάδων για επιχειρήσεις κατά την ειρηνική περίοδο, όμως επηρεάζει τόσο τον αριθμό τους όσο και τα κύρια τεχνικά χαρακτηριστικά και τις επιχειρησιακές δυνατότητές τους, δηλαδή το κόστος προμήθειας και λειτουργίας τους (κόστος κύκλου ζωής).
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.