Η ήττα αλλάζει τις ισορροπίες

Ο Μητσοτάκης στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές έχασε τον κομματικό του μηχανισμό

 

Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης

 

Ο τρόπος που κινήθηκε στις περιφερειακές εκλογές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε ότι δεν «διάβασε» και δεν ανέλυσε σωστά το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών. Το θεώρησε θρίαμβο. Αλλά, αν μελετούσε καλύτερα τις εισροές και τις εκροές ψηφοφόρων στη βάση της κεντροδεξιάς παράταξης, θα συμφωνούσε με τη διαπίστωση που κάναμε από τον περασμένο Ιούνιο, ότι η νέα βάση της «νέας» Νέας Δημοκρατίας είναι κινούμενη άμμος – κέντρο διερχόμενων.

 

Οι μισοί είναι νεοδημοκράτες και οι άλλοι μισοί πασόκοι, ποταμίσιοι και τέως συριζαίοι κεντροαριστεροί που ψήφισαν Μητσοτάκη λόγω Κατρούγκαλου. Οι οποίοι όμως, με την πρώτη ευκαιρία, θα αναχωρήσουν για άλλες πολιτείες. Αν μελετούσε επίσης καλύτερα το αποτέλεσμα, θα διαπίστωνε ότι ο κυνισμός έχει όρια και ημερομηνία λήξεως. Και ότι αυτό που του είπε ο σύμβουλός του Γκρίνμπεργκ, πως οι νεκροί ξεχνιούνται σε έναν μήνα, δεν συμβαίνει πάντα. Συνέβη στα Τέμπη, αλλά δεν συνέβη στον Παλαμά.

 

Και, βεβαίως, αν μελετούσε λίγο καλύτερα την πολιτική ιστορία του τόπου, θα είχε αποφύγει τον πειρασμό να πασοκοποιήσει ασύστολα τη Νέα Δημοκρατία. Διότι η πασοκοποίηση της Νέας Δημοκρατίας οδήγησε στην ανάσταση του ΠΑΣΟΚ, στην κατάληψη των τριών μεγάλων δήμων από στελέχη του και τη νίκη του σε άλλους 100 δήμους. Το Κέντρο πάντα έτσι συμπεριφέρεται – όταν είναι σε αποδρομή ψάχνει απάγκιο ακόμα και στην κεντροδεξιά παράταξη. Αλλά, μόλις βρει την ευκαιρία, βγαίνει στο ξέφωτο και στέκεται απέναντί της. Το παράδειγμα του Γεωργίου Παπανδρέου, ο οποίος πολιτεύτηκε με τον Συναγερμό του Παπάγου τη δεκαετία του 1950 αλλά ηγήθηκε του ανένδοτου κατά του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1961, θα έπρεπε να τον διδάσκει. Αλλά πώς να τον διδάξει;

 

Ο Κυριάκος δεν είναι δεξιός. Αρα, κάθε παράδειγμα από την ιστορία αυτής της παράταξης του προκαλεί αποστροφή. Επειδή λοιπόν δεν τα έλαβε όλα αυτά υπόψη, έθεσε στόχο μαξιμαλιστικά να κερδίσει 13 Περιφέρειες στις 13, ενώ του ήταν αδιάφορο εάν θα χάσουν ο Κωνσταντίνος Ζέρβας και ο Κώστας Μπακογιάννης. Τον Ζέρβα απέφυγε να τον στηρίξει στον δεύτερο γύρο, αν και βουλευτής Θεσσαλονίκης, ενώ για τον Μπακογιάννη επέτρεψε την κάθοδο Κασιδιάρη στον πρώτο γύρο. Ο οποίος Κασιδιάρης δεν εμπόδισε την εκλογή του Νίκου Χαρδαλιά στην Περιφέρεια – αν μας εννοείτε. Το αποτέλεσμα, όμως, ήρθε ανάποδα. Με το ζόρι 7 στις 13 Περιφέρειες (παρακαλώ να μη συνυπολογίζεται ο κύριος Αρναουτάκης), ενώ σε λίγο θα γίνει έπαρση της σημαίας του ΠΑΣΟΚ με τον πράσινο ήλιο στα δημαρχεία Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης.

 

Ο κύριος Μητσοτάκης εισέπραξε και μερικά προσωπικά περιφερειακά χαστούκια. Χαστούκι νούμερο ένα, η νίκη του Κώστα Μουντζούρη στο Βόρειο Αιγαίο. Μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου, ο κύριος Μουντζούρης μού είπε ότι «εμείς δεν έχουμε απέναντι μας ένα κόμμα, αλλά το κράτος ολόκληρο». Κι όμως, κέρδισε. Κέρδισε ο ίδιος προσωπικά τον πρωθυπουργό, ο οποίος είχε βάλει στόχο ζωής να τον ανατρέψει επειδή αρνήθηκε να μετατρέψει τη Λέσβο σε ισλαμικό χαλιφάτο. 

 

Χαστούκι νούμερο δύο, η Θράκη.

Ο πρωθυπουργός κατηγορούσε σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις εθνικές εκλογές τον ΣΥΡΙΖΑ ότι παίζει με το προξενείο, αλλά, όταν εκλεκτός του περιφερειάρχης στηρίχθηκε με φανατισμό από τις δυνάμεις του τουρκικού εξτρεμισμού και τα μουσουλμανικά εκλογικά τμήματα που ψήφιζαν ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο έβγαζαν τώρα Νέα Δημοκρατία, δεν έβγαλε άχνα. Στη Θράκη, στον κύριο Μητσοτάκη απάντησε ο χριστιανικός πληθυσμός. Ολοι οι χριστιανοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, θυμωμένοι που τους κατηγορούσε ως εθνική εξαίρεση, ενώθηκαν με τους δεξιούς χριστιανούς και ψήφισαν μαζικά τον «αντάρτη» υποψήφιο της Νέας Δημοκρατίας. 

 

Χαστούκι νούμερο τρία, η Δυτική Μακεδονία.

Μεγάλο μήνυμα το αποτέλεσμα για την απολιγνιτοποίηση και την αποβιομηχάνιση. Οταν επισκέφτηκε τον περασμένο χειμώνα την περιοχή ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, το ιερατείο του Μαξίμου απαγόρευσε στον περιφερειάρχη Γιώργο Κασαπίδη να παραστεί στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στη Φλώρινα για την παρουσίαση του βιβλίου μου. Και ο Κασαπίδης τούς άκουσε. Ο τοπικός πληθυσμός και τα είδε και τα έμαθε όλα αυτά. Και έστειλε τον περιφερειάρχη στα αζήτητα της Ιστορίας.

 

Για τη Θεσσαλία δεν το συζητώ – η ύβρις τιμωρείται. Οταν υπουργοί περιφέρονταν στα κανάλια στον πρώτο γύρο και έλεγαν ότι η Νέα Δημοκρατία μηδένισε το κοντέρ και ας πνίγηκε ο κάμπος έπρεπε να βλέπουν τις γκριμάτσες που έκαναν οι κάτοικοι της Θεσσαλίας. Οταν οι υπουργοί εκβίαζαν, ως κοτζαμπάσηδες, τον πληθυσμό ότι δεν θα πάρει γρήγορα τις αποζημιώσεις αν αποδοκιμάσει τον εκλεκτό της Νέας Δημοκρατίας, στον κάμπο περίσσευε η οργή. Οσο για τον περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστό, δυστυχώς είχε την πολιτική τύχη που αξίζει σε κάθε αιρετό αξιωματούχο ο οποίος ταυτίζεται με τις κυβερνήσεις.

 

Το αποτέλεσμα των εκλογών δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στον πρωθυπουργό. Το πρώτο είναι ότι, όπως γράψαμε, διά της πασοκοποίησης της Νέας Δημοκρατίας ανέστησε το ΠΑΣΟΚ. Και, επειδή το ΠΑΣΟΚ είναι σοβαρό κόμμα, διά του ΠΑΣΟΚ θα ανασυσταθεί η Κεντροαριστερά. Με ποιους τρόπους, άγνωστο. Αυτό θα μας το πει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Αλλά το μέλλον, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ανεξάρτητα από το ποιος θα έχει το πάνω χέρι, θα βρει τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ ενωμένους.

 

Το δεύτερο πρόβλημα που απέκτησε ο κύριος Μητσοτάκης στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές είναι ότι έχασε τον κομματικό του μηχανισμό. Διότι, κακά τα ψέματα, για πολλά χρόνια οργανισμός κινητοποίησης των μελών της Νέας Δημοκρατίας ήταν πρωτευόντως οι δήμοι και οι Περιφέρειες όπου κυριαρχούσε – δευτερευόντως το κόμμα. Τώρα, σημαντικό μέρος αυτού του μηχανισμού περιέρχεται στα χέρια του κυρίου Ανδρουλάκη και του ευρύτερου συστήματος.

 

Το τρίτο μεγάλο πρόβλημα που απέκτησε ο πρωθυπουργός είναι ότι πλέον έχασε την αίγλη του ανίκητου και το σύστημα θα τον αντιμετωπίζει εφεξής διαφορετικά. Οχι με τον ίδιο φόβο και με την ίδια συστολή που τον αντιμετώπιζε στο παρελθόν. Ηδη τα μιντιακά στηρίγματά του στην τηλεόραση παρουσίασαν προβλήματα πριν από τις εκλογές. Τα προβλήματα αυτά θα ενταθούν ακόμα περισσότερο τώρα. Το ενιαίο μπλοκ σε λίγο θα είναι παρελθόν. Το 100-0 υπέρ του θα γίνει 60-40 στην καλύτερη.

 

Και το τέταρτο μεγάλο πρόβλημα που κληροδοτούν αυτές οι εκλογές στον πρωθυπουργό είναι ο οικογενειακός εμφύλιος. Πριν, είχε να αντιμετωπίσει μόνο τον δυσαρεστημένο Δημητριάδη, τον οποίο θυσίασε για να γλιτώσει ο ίδιος από τις υποκλοπές. Τώρα θα έχει απέναντι και την Ντόρα. Ο Κώστας Μπακογιάννης έχασε κι από δικά του λάθη στον δεύτερο γύρο, ωστόσο ο θείος του έκανε τα πάντα για να του τραβήξει το χαλί στον κρίσιμο πρώτο. Δεν είναι ώρα να ειπωθούν πράγματα ακόμη γι’ αυτό, ίσως στο μέλλον.

 

Το μεγάλο πρόβλημα σε αυτές περιπτώσεις είναι ότι οι ήττες δεν διορθώνονται με έναν ανασχηματισμό. Ούτε με αλλαγή πολιτικής, καθώς δεν υπάρχουν και πολλά περιθώρια γι’ αυτό, ούτως ή άλλως. Οι πρωθυπουργοί σε αυτές τις περιπτώσεις δηλώνουν το κλισέ «λάβαμε το μήνυμα», αλλά στην ουσία με τις πρακτικές τους δείχνουν ότι δεν το έχουν λάβει ποτέ. Αδυνατούν να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι χάνουν τη λαϊκή αποδοχή, δυσφορούν με την κριτική και στην πράξη σκληραίνουν τη στάση τους. Δεν μαλακώνουν. Δεν έχουμε λοιπόν καμία αμφιβολία ότι, μόλις αρχίσουν να ζορίζουν τα πράγματα στα κανάλια, στις μετρήσεις, στην καθημερινή αντιπαράθεση, στην κατανομή του κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η κυβέρνηση θα περάσει στην επόμενη φάση. Στην τελική φάση. Στη φάση της σκληρότητας. Αυτή θα γίνει το έσχατο καταφύγιό της.

 

πηγή