Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την παρένθετη μητρότητα ως αποδεκτή μορφή γονεϊκότητας αδιαφορεί για το συμφέρον των παιδιών και αποτυγχάνει να τηρήσει την αρχή της επικουρικότητας.
Γράφει η Martina Divković* – 19 Ιουνίου 2023
Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποίησε ένα ανοιχτό διάλογο (debate) για την παρένθετη μητρότητα, συζητώντας τους κινδύνους εκμετάλλευσης και εμπορευματοποίησης. Αυτό έρχεται αφότου πολλά κράτη μέλη απέρριψαν μια πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα απαιτούσε από τα κράτη μέλη να αναγνωρίζουν κάθε είδους φερόμενη γονεϊκότητα που έχει δημιουργηθεί σε οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος – πράγμα που σημαίνει ότι μια χώρα όπως η Ισπανία, η οποία απαγορεύει την παρένθετη μητρότητα, θα έπρεπε να αναγνωρίσει τη γονεϊκότητα που δημιουργήθηκε μέσω παρένθετης μητρότητας στην Ολλανδία, όπου μορφές της πρακτικής είναι νόμιμες. Αν και η πρόταση ισχυρίζεται ότι δεν παραβιάζει την κυρίαρχη εθνική νομοθεσία των κρατών μελών, η εφαρμογή της στην πραγματικότητα θα καθιστούσε την παρένθετη μητρότητα κοινή πρακτική σε όλη την Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι ευρωβουλευτές αρχίζουν να ξυπνούν.
Η παρένθετη μητρότητα απαγορεύεται επί του παρόντος στο μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ, αλλά ορισμένες μορφές της είναι νόμιμες, για παράδειγμα, στη Δανία και την Ολλανδία, ενώ η Τσεχική Δημοκρατία δεν έχει σε ισχύ κάποιον κανονισμό που να επιτρέπει την πρακτική αυτή. Η εν λόγω πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα παραγκώνιζε τους εθνικούς κανονισμούς για την παρένθετη μητρότητα, αυξάνοντας δήθεν την «ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων». Η γονεϊκότητα που δημιουργήθηκε μέσω παρένθετης μητρότητας σε μια χώρα όπως η Δανία θα έπρεπε να αναγνωριστεί σε ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και άλλων κρατών μελών όπου η πρακτική της παρένθετης μητρότητας είναι παράνομη. Αν και χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό, φαίνεται ότι κανείς δεν ξέρει πώς θα πάει αυτός ο χορός. Πώς θα συνυπάρξουν διακριτοί εθνικοί νόμοι με τον προτεινόμενο κανονισμό και ποιο δίκαιο πρέπει να ισχύσει για μια οικογένεια που μετακομίζει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο — το δίκαιο της χώρας προέλευσης ή εκείνο της χώρας προορισμού;
Δεν είναι περίεργο που η Γαλλία, η Ιταλία και πολλές άλλες χώρες έχουν απορρίψει την πρόταση. Ενώ υπόσχεται ασφάλεια δικαίου και προστασία των συμφερόντων των παιδιών, τίποτα από τα δύο δεν θα ισχύει στην περίπτωση της παρένθετης μητρότητας, όπου έως και έξι άτομα μπορούν να διεκδικήσουν την γονεϊκότητα – οι γενετικοί γονείς που παρέχουν το ωάριο και το σπέρμα, η βιολογική μητέρα (εγκυμονούσα) που φέρει το παιδί και ο σύζυγός της, και τέλος το ζευγάρι που παρήγγειλε τη διαδικασία με σκοπό να γίνουν νομικά αναγνωρισμένοι γονείς. Η ίδια η φύση της πρακτικής στερείται ασφάλειας δικαίου και θέτει τις επιθυμίες των ενηλίκων πάνω από τις ανάγκες του παιδιού.
Η παρένθετη μητρότητα μετατρέπει τόσο το παιδί όσο και την παρένθετη μητέρα σε προϊόντα αγοραπωλησίας. Τόσο στην «αλτρουιστική» όσο και στην εμπορική εκδοχή της παρένθετης μητρότητας, η γυναίκα και το παιδί αντικειμενοποιούνται. Η γυναίκα είναι το αντικείμενο μιας νομικής συμφωνίας (συμβολαίου) και το παιδί αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα που αγοράζεται και πωλείται στην αγορά παρένθετης μητρότητας. Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε εφιαλτικές καταστάσεις, όπως αυτή που αφορά έναν Ιάπωνα εκατομμυριούχο, ο οποίος έγινε πατέρας 17 παιδιών μέσω παρένθετης μητρότητας στην Ταϊλάνδη πριν τον σταματήσουν.
Η παρένθετη μητρότητα υπονομεύει επίσης την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του παιδιού, όπως αυτή προστατεύεται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, καθώς συνιστά προσβολή του δικαιώματος προστασίας από την πώληση και του δικαιώματος διατήρησης σχέσης με τους βιολογικούς γονείς του. Το διεθνές δίκαιο επιπλέον απαγορεύει τη λήψη οποιουδήποτε οικονομικού κέρδους από το ανθρώπινο σώμα, καθώς και την εγκατάλειψη ενός παιδιού με σκοπό την πληρωμή ή την αποζημίωση οποιουδήποτε είδους. Εξαναγκάζοντας τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τη γονεϊκότητα από παρένθετη μητρότητα, ο προτεινόμενος κανονισμός δεν θα παραβίαζε μόνο τη νομοθετική αρμοδιότητα των κυρίαρχων εθνών αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αυτή η πρακτική της «γονεϊκότητας κατά παραγγελία» έχει καταστήσει την εμπορική αγορά παρένθετης μητρότητας σε μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία πέρυσι εκτιμήθηκε ότι αξίζει 14 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ και αναμένεται να φτάσει στα 129 δισεκατομμύρια μέχρι το έτος 2032. Τα δικαιώματα ενός παιδιού και το συμφέρον του πρέπει πάντα να υπερισχύουν οποιουδήποτε οικονομικού κινήτρου. Ωστόσο, ξανά και ξανά, διαβάζουμε ιστορίες τρόμου στα μέσα ενημέρωσης, όπως αυτή της Ισπανίδας ηθοποιού που κατάφερε να πάει στις ΗΠΑ, όπου η εμπορική παρένθετη μητρότητα είναι νόμιμη, και να χρησιμοποιήσει τα δείγματα σπέρματος του νεκρού γιου της για να αποκτήσει ένα εγγόνι μέσω παρένθετης μητρότητας.
Η πρόταση της Επιτροπής αδιαφορεί για το συμφέρον του παιδιού και αποτυγχάνει να τηρήσει την αρχή της επικουρικότητας. Σύμφωνα με την πρόταση, οι ψηφοφόροι των πιο φιλελεύθερων κρατών μελών θα ήταν ουσιαστικά αυτοί που αποφασίζουν τι είδους νόμους για την οικογένεια, το γάμο και τη γονεϊκότητα πρέπει να αναγνωρίσουν όλα τα άλλα κράτη μέλη. Αντί να διχάζει τα κράτη πιέζοντας για την υιοθέτηση του προτεινόμενου κανονισμού για τη διασυνοριακή αναγνώριση της γονεϊκότητας, η ΕΕ θα πρέπει να ενωθεί για την καθολική απαγόρευση της παρένθετης μητρότητας, μιας πρακτικής που παραβιάζει τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια όλων.
* Η Martina Divković υπηρετεί ως υπεύθυνη υπεράσπισης στο ADF International (Alliance Defending Freedom – Συνασπισμό Υπεράσπισης της Ελευθερίας) στις Βρυξέλλες του Βελγίου, υποστηρίζοντας τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο Στρασβούργο της Γαλλίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).
Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.
Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.