Δεν ξεχνώ, ή μήπως.... ξεχνώ;

Γράφει ο Γιάννης Αντωνίου 

 

Έγγραφε made in Turkey το παντελόνι που έβλεπα τις προάλλες σε ένα κατάστημα στη Λευκωσία, αλλά πλέον δεν είναι είδηση για να γίνει πρωτοσέλιδο, όπως συνέβαινε πριν από αρκετά χρόνια.

 

Oλόκληρος όροφος είναι γεμάτος από επώνυμα ρούχα τουρκικής προέλευσης όμως ούτε για ένα ταπεινό μονόστηλο είναι άξιο τέτοιο θέμα. Βλέπετε, ο πανδαμάτωρ χρόνος και η πανδαμάτειρα οικονομία έχουν τον τρόπο να κατισχύουν των μεγάλων λόγων και να τους κάνουν να ακούγονται τόσο κενοί. Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια λίγο έλειψε να προκληθεί διπλωματικό επεισόδιο στο εξωτερικό, όταν ο σερβιτόρος διανοήθηκε να βάλει στο τραπέζι μιας παρέας φοιτητών από την Κύπρο, αναψυκτικό με την ένδειξη made in Turkey.

 

Όλα αυτά βεβαίως θα πρέπει να τα κρίνουμε στο πλαίσιο των συνθηκών της εποχής, αλλά είναι γεγονός ότι στη χώρα μας ποτέ δεν υπήρξε αρμονικό ισοζύγιο ανάμεσα στο συναίσθημα και τη λογική, ειδικά στα εθνικά θέματα. Συνήθως είμαστε του ύψους και του βάθους. Από τη μια το «δεν ξεχνώ» και από την άλλη διακοπές σε ξενοδοχείο στα κατεχόμενα. Κι αν οι πολίτες έχουν το ελεύθερο να πράττουν κατά συνείδηση, τι να πούμε για το κράτος, αλλά και τους επαγγελματίες της βιομηχανίας του τουρισμού, που από τη μια καταγγέλλουν κάθε παρουσία του ψευδοκράτους σε τουριστικές εκθέσεις στο εξωτερικό αλλά την ίδια ώρα ανέχονται (ή προωθούν) διαφημίσεις σε Πρωταρά και Αγία Νάπα για ολοήμερη εκδρομή στη Famagusta. Οι ρομαντικοί λένε ότι το κάνουμε για να προβάλουμε την κατοχή της βουβής πόλης και να κάνουμε διαφώτιση για το Κυπριακό. Οι πραγματιστές έχουν την ειλικρίνεια να ομολογούν ότι προτιμότερο οι τουρίστες να πηγαίνουν στα κατεχόμενα μέσω των ελεύθερων περιοχών παρά απευθείας. 

 

Σαράντα εννιά χρόνια μετά την εισβολή ο χρόνος αφήνει τα σημάδια του παντού. Στο έδαφος που αλλάζει, και στους ανθρώπους, οι οποίοι επίσης αλλάζουμε. Κι αν σήμερα η πρόθεση λειτουργίας ελληνοκυπριακής ιδιοκτησίας ξενοδοχείου στα κατεχόμενα προκαλεί πολιτικό συναγερμό και γίνεται πρωτοσέλιδο, δεν είμαι βέβαιος ότι σε μερικά χρόνια κάτι τέτοιο θα έχει μια θέση έστω και στα σύντομα νέα των εφημερίδων. Δυστυχώς.

 

Μισό αιώνα μετά η μνήμη παραμένει ζωντανή μεν αλλά με διαβαθμίσεις: Βασανιστική για τους παλαιότερους και κάπως απόμακρη για τους νεότερους. Η χρονική απόσταση από το ’74 εκτός από τη μνήμη δοκιμάζει και τη συνείδηση, τις αξίες αλλά κυρίως τις προτεραιότητες. 

 

Το Κυπριακό ποτέ δεν πρόκειται να λυθεί ενόσω δεν δημιουργούνται συνθήκες εμπιστοσύνης τόσο σε επίπεδο κοινωνίας αλλά κυρίως σε επίπεδο ηγεσίας. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να προηγηθούν κινήσεις που να αλλάζουν δραστικά την υφιστάμενη κατάσταση πραγμάτων και να επιδρούν καταλυτικά στη διαμόρφωση κοινών στοχεύσεων και αμοιβαίου οφέλους για όλες τις πλευρές. Κάτι τέτοιο θα ήταν ουτοπία να αναμένεται υπό τις παρούσες συνθήκες. Μακάρι να διαψευστούμε όμως η Ιστορία του Κυπριακού μας διδάσκει να είμαστε διπλά επιφυλακτικοί, γιατί έχουμε να κάνουμε με ένα πρόβλημα το οποίο σε μεγάλο βαθμό είναι δημιούργημα του ελλείμματος εμπιστοσύνης της μιας πλευράς έναντι της άλλης. Ακόμη και το δράμα των αγνοουμένων, το οποίο υποτίθεται ότι αντιμετωπίζεται από όλους ως ανθρωπιστικό, παραμένει παγιδευμένο σε πολιτικές σκοπιμότητες, που δεν επιτρέπουν να δοθεί ένα τέλος στο βάσανο που βιώνουν οι οικογένειες εκατοντάδων ανθρώπων.

 

Ενόσω η γη της Κύπρου είναι γεμάτη οστά ανθρώπων που υπήρξαν απώλειες κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών, ή ακόμη χειρότερα, έπεσαν θύματα της μισαλλοδοξίας, η λύση του Κυπριακού χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια, κόπο και υπέρβαση. Εάν, μισό αιώνα μετά, υπάρχουν άνθρωποι και στις δύο πλευρές, που αιτιολογούν τα φρικιαστικά εγκλήματα σε βάρος ανυπεράσπιστων πολιτών, ακόμη και παιδιών, τότε δεν πρέπει να προσβλέπουμε σε λύση ούτε στον επόμενο αιώνα.

 

Στη γη που είναι ποτισμένη με αίμα, η ειλικρίνεια είναι ίσως το μοναδικό συστατικό στοιχείο που μπορεί να λειτουργήσει σαν λίπασμα και να δώσει καρπούς ειρήνης. Σε διαφορετική περίπτωση μόνον δηλητηριώδεις καρπούς μπορεί να γεννήσει. Όσο κι αν ο πανδαμάτωρ χρόνος και η πανδαμάτειρα οικονομία έχουν τον τρόπο να κατισχύουν των μεγάλων λόγων. Αν το made in Turkey έγινε μια απλή ετικέτα όπως όλες οι άλλες, προφανώς και το «δεν ξεχνώ» θα αφεθεί στη μοίρα της λήθης. 

 

πηγή