ΕΠΕΤΕΙΟΛΟΓΙΟ ΕΟΚΑ 55-59 ΜΗΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ.

Επιμέλεια από Ομάδα Εργασίας και Έρευνας του συγγραφέα Αντώνη Αντωνά.

 

Αναμετάδοση: Ίδρυμα Διγενή και απομνημονεύματα του ίδιου ένδοξου Στρατηγού Αρχηγού της ΕΟΚΑ με πρόσθετα σχόλια και πληροφορίες αρχείου μας.

 

1/7/1958

Στη περιοχή Μηλικουρίου διεξάγοντται μεγάλης εκτάσεως στρατιωτικές επιχειρήσεις προκειμένου να συλληφθεί ο Διγενής

 

2/7/1956

Εφονεύθη στη Κώμα Γιαλού, σε ενέδρα κατά Άγγλων, ο Ανδρέας Παρασκευά 16 ετών από την Κώμα Γιαλού

Εφονεύθη από έκρηξη βόμβας που ετοποθετήθηκε κατα Άγγλων, στη Κώμα Γιαλού, ο Σωτήριος Στρούθου 10 ετών από τη Κώμα Γιαλού.

Τεραστίων διαστάσεων πυρκαγιά ετέθη στο δάσος Πάφου από Άγγλους στρατιώτες για να εξαναγκάσουν αντάρτες να παραδοθούν.

 

4/7/1957

Εφονεύθη από Αγγλους εις Αραπακά, κατα διάρκειαν κατ οίκον περιορισμού, ο Χριστοφής Γεωργίου 63 ετών από τον Αραπακά

 

5/7/1958

Εφονεύθη από τ/κ στη Λεμεσό ο Χριστόδουλος Γιαλλουρή 33 ετών από τη Λεμεσό.

Εφονεύθησαν από Αγγλους στο Αυγόρου κατά τη διάρκεια διαδήλωσης και απόπειρας απελευθέρωσης συλληφθέντος ομοχωρίου τους ο Παναγιώτης Ζαχαρία 45 ετών και η έγκυος Λουκία Παπαγεωργίου 32 ετών από το Αυγόρου.

 

8/7/1958

Ανετινάχθη το οίκημα της ΑΝΟΡΘΩΣΗΣ από Άγγλους λόγω ανευρέσεως βόμβας κατά τους ισχυρισμούς τους.

Εσφαγιάσθη στη Τύμπου από τ/κ ο Μιχαήλ Καρατσιόλης 60 ετών από τη Τύμπου

 

10/7/1958

Εσφαγιάσθη υπο τ/κ/, παρα τη Μονή Μεταμορφώσεως, η ηγουμένη Αγαθονίκη. Την ίδια μέρα εσφαγιάσθη απο τ/κ, παρα τη Μονή Μεταμορφώσεως ο Νεκτάριος Αδάμου 29 ετών από τους Τρούλλους

Εφονεύθη από τ/κ/ έξω από τη Κοντέα ο Θεόδωρος Αχιλλέως 24 ετών από το Λευκόνοικο.

 

12/7/1958

Eσφαγιάσθη από τους τ/κ στη Λεμεσό, ο Γεώργιος Δρουσιώτης, 34 ετών από τη Λάρνακα

 

13/7/1958

Εσφαγιάσθη από τ/κ , εντός της οικίας του στον Τράχωνα ο Χρήστος Αμαξάρης 53 ετών.

Εφονεύθη στη Ταύρου από τ/κ ο Λοίζος Παπαχριστοδούλου 52 ετών από την Ταύρου

 

14/7/1958

Εφονεύθη από τ/κ στη Λευκωσία ο Μελής Δημητρίου 40 ετών από τη Λεμεσό

 

19/7/1958

Εσφαγιάσθη υπό τ/κ μεταξύ Αραδίπου και Κελλιών, ο Ιωάννης Καρυπής 22 ετών από την Αραδίππου.

Εσφαγιάσθησαν υπό τ/κ στο Πέργαμος, οι Παύλος και Πέτρος Νικολεττή 72 ετών από τη Λύση.

Εφονεύθησαν στη Λευκωσία από τ/κ ο Γεώργιος Μιχαήλ 65 ετών και Νικόλαος Ρούσσος 62 ετών από τη Λευκωσία

 

22/7/1958

Εφονεύθη στη Λευκωσία από ρίψη βόμβας από τ/κ, ο Χαράλαμπος Κυριάκου 31 ετών από το Σαράντι

Εφονεύθη στη Σίντα ενώ έβοσκε τα πρόβατα του, ο Θεοχάρης Χατζηγιάννης 60 ετών από τη Βατυλή.

Εσφαγιάσθη από τ/κ κοντά στην Αθηαίνου, ο Μιχαήλ Ταπής 40 ετών από την Αθηαίνου.

 

23/7/1958

Εσφαγιάσθη από τ/κ παρα το Τζιάος ο Γεώργιος ΛοΊζου 72 ετών ενω έβοσκε τα πρόβατα του.

Εκηρύχθη παράνομη απο τους Αγγλους η τ/κ οργάνωση ΤΜΤ. Αλλά συνέχισαν να της παραχωρούν οπλισμό και να ανέχονται βάρβαρες δολοφονίες των Ε/Κ.

 

27/7/1958

Εφονεύθη από τ/κ στο Κτήμα ο Χατζηφίλιππος Χατζηοικονόμου 86 ετών από τη Χλώρακα.

 

28/7/1958

Εφονεύθη με αξίνα από τ/κ, στη περιοχή Τσαγκαρόβουνο , μεταξύ Μαραθοβούνου – Βιτσάδας ο Αναστάσης Αβραάμ 60 ετών εκ Μαραθοβούνου

Εσφαγιάσθη υπό τ/κ μεταξύ Σιντας και Στρογγυλού ο Γιάννης Αντωνίου 45 ετών εκ Στρογγυλού

 

30/7/1958

Εφονεύθη στη Χολέτρα από έκρηξη βόμβας που μετέφερε ο θεόδωρος Ζήνωνος, 21 ετών από τη Χολέτρα

Εφονεύθησαν από “δυνάμεις ασφαλείας” ενώ επιχειρούσαν να απελευθερώσουν συλληφθέντα ομοχώριον τους, ο Γαβριήλ Μαρίνου ετών 23 και Γεώργιος Τουμάζου από την Αχερίτου

 

31/7/1958

Εσφαγιάσθη υπό τ/κ στη Λάρνακα η Ολγα Ιωάννου 44 ετών από τη Κοντέα,

Εσφαγιάσθη από *τ/κ στη Τύμπου ενώ έβοσκε πρόβατα ο Χαράλαμπος Ιωάννου 10 ετών.

 

*Όπου ΤΚ, η φασιστική τρομοκρατική οργάνωση τουρκική ΤΜΤ, ΜΙΤ, Γκρίζοι Λύκοι που δολοφόνησαν εκατοντάδες Έλληνες Κυπρίους.

 

*Η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ - ΕΠΕΣΕ ΗΡΩΪΚΑ, ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΑΓΕΝΝΗΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΗΣ (5 ΙΟΥΛΙΟΥ 1958). Λουκία Παπαγεωργίου

 

ΑΘΑΝΑΤΗ!!!

 

Τον Ιούλιο του 1958, ο αρχηγός της ΕΟΚΑ, Γεώργιος Γρίβας έδωσε εντολή να ξεσηκωθεί όλος ο άμαχος πληθυσμός της Κύπρου.

 

Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν, γέροι, γυναίκες και παιδιά, που συμμετείχαν στον αγώνα ο καθένας με τις δυνάμεις του.

 

Η τοπική οργάνωση ΕΟΚΑ στο χωριό Αυγόρου, τοποθέτησε στις 4 Ιουλίου πανό με συνθήματα σε όλο το χωριό. Οι Βρετανοί στρατιώτες, την ίδια μέρα τα κατέβασαν.

 

Ο ξεσηκωμός 

 

Όμως οι κάτοικοι του χωριού, την επόμενη μέρα, γέμισαν ξανά το χωριό.

Τότε οι Άγγλοι για να τους εκφοβίσουν, διέταξαν ένα 15χρονο αγόρι να ανέβει στις σκάλες και να ξηλώσει ό,τι είχαν αναρτήσει οι συγχωριανοί του.

Ο νεαρός αρνήθηκε πεισματικά.

Για παραδειγματισμό, τον έσυραν μέχρι το στρατιωτικό τζιπ τους και άρχισαν να τον ξυλοκοπούν με ρόπαλα.

 

Οι γυναίκες του χωριού, δεν άργησαν να αντιδράσουν και τρέχοντας κοντά τους, τους τραβούσαν με δύναμη για να απομακρύνουν το 15χρονο παιδί.Οι καμπάνες άρχισαν να χτυπάνε για να καλέσουν τους Αυγορίτες στην πλατεία του χωριού.

 

Ο σύζυγός της, Γεώργιος με τα έξι τους παιδιά

 

Εκείνη την ώρα, η Λουκία Λαουτάρη ήταν στο σπίτι της και έκανε μπάνιο τη μικρή κόρη της, Θεοδώρα.

 

Η Λουκία με τον σύζυγό της Γεώργιο, διατηρούσαν κρησφύγετο στο περιβόλι τους, όπου έκρυβαν καταζητούμενους αντάρτες της ΕΟΚΑ.

 

Ακούγοντας τις καμπάνες, άφησε τη μικρή της κόρη στην αδελφή του συζύγου της και έτρεξε στην πλατεία.

 

Έφτασε τη στιγμή, που ο λιθοβολισμός των στρατιωτών είχε ξεκινήσει.

Οι Βρετανοί κάλεσαν ενισχύσεις και απάντησαν στους κατοίκους ανοίγοντας πυρ. Οι σφαίρες βρήκαν τη Λουκία Παπαγεωργίου Λαουτάρη στο κεφάλι και τον συγχωριανό της Παναγιώτη Ζαχαρία στο στήθος. Ο θάνατός τους ήταν ακαριαίος.

Η Λουκία, ήταν έγκυος 5 μηνών στο 7ο παιδί της.

 

Η θυσία της Λουκίας Λαουτάρη, ενέπνευσε την Κλαίρη Αγγελίδου η οποία έγραψε το ποίημα «Μάνα».

 

Σε μουσική του Γιώργου Θεοφάνους, το ερμήνευσε η Μαρινέλλα και συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο «Χοές». «Μάνα» https://youtu.be/Asx6n1hOWr0

 

Κλαίρη Αγγελίδου η αγωνίστρια της ΕΟΚΑ και ποιήτρια του ένδοξου απελευθερωτικού αγώνα.

 

Κροτάλισαν τα όπλα του εχθρού

μες στου καλοκαιριού την πύρη,

η Λευτεριά ξεπρόβαλε

να μελετήσει τη σπορά.

 

Κόκκινο χώμα στ’ Αυγόρου

σμίχτηκε με της Μάνας το αίμα,

έξι παιδιά καβάλησαν

το φλάμπουρο της Λευτεριάς

κι ανέβηκαν την Μάνα να φιλήσουν…

 

Τρεις στρατιώτες του Βορρά

μες στην οδυνηρή σιωπή

για τα ορφανά δακρύζουν. 

 

Και πορευτήκαμε μέσα στα έθνη

γυμνοί, σκυφτοί, χωρίς νερό, φαγί, κρασί.

Τα χέρια μας από τις αλυσίδες,

τις αλυσίδες της σκλαβιάς σχιστήκαν.

 

Τρεις Άγγλοι στρατιώτες

φρουρούν στα καλντερίμια του Αυγόρου

με την σκανδάλη στο χέρι

έτοιμοι για τον Θάνατο,

τα μάτια τους γέμισαν Φως

κι ανέβηκαν την Μάνα να φιλήσουν…

 

Τα στάχυα του Αυγόρου μεγαλώσαν.

Πήγε καλά και φέτος η σοδειά… για την Λευτεριά.

 

*Ζαχαρίας Παναγιώτου. 

 

Γεννήθηκε στο χωριό Αυγόρου, της επαρχίας Αμμοχώστου.

Ως πιθανή χρονολογία αναφέρεται το 1913.

Σύζυγος: Χριστίνα Παναγιώτη Ζαχαρία

Παιδιά: Προκοπού, Μαρία, Αναστάσης, Αντρούλα, Γεώργιος

Γονείς: Ζαχαρκάς Σταυλού και Μαριτσού Ζαχαρκά

Αδέλφια: Γιαννής, Γεώργιος, Ελένη, Γιωρκού, Λουκία

 

Ο Παναγιώτης Ζαχαρία φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Αυγόρου και ήταν γεωργοκτηνοτρόφος.

Εντάχθηκε στην ΕΟΚΑ με την έναρξη του Αγώνα και πρόσφερε τις υπηρεσίες του μαζί με τα παιδιά και τη σύζυγό του. 

 

Ο γιος του Αναστάσης ήταν μέλος των ομάδων κρούσεως της περιοχής και τα μικρότερα παιδιά του, Ανδρούλα και Γεώργιος, ανήκαν στην Άλκιμη Νεολαία της ΕΟΚΑ, ΑΝΕ.

Στο περιβόλι του φιλοξενούσε καταζητούμενους, ενώ στο σπίτι του διατηρούσε κρύπτη, όπου φύλαγαν πολυγράφο για την εκτύπωση φυλλαδίων της Οργάνωσης, που διανέμονταν στα γύρω χωριά.

 

Για την υλοποίηση εντολής του Διγενή για γενικό ξεσηκωμό του άμαχου πληθυσμού, η τοπική οργάνωση της ΕΟΚΑ Αυγόρου τοποθέτησε την Παρασκευή, 4 Ιουλίου 1958, συνθήματα στο κέντρο του χωριού.

Άγγλοι στρατιώτες ήλθαν και τα κατέβασαν.

 

Την επομένη αναρτήθηκαν νέα συνθήματα και οι γυναίκες ετοιμάστηκαν για λιθοβολισμό εναντίον των στρατιωτών.

Οι στρατιώτες επανήλθαν την επομένη, 5 Ιουλίου 1958, συνέλαβαν τον Κυριάκο Μακρή, ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι και τον έσπρωχναν να ανεβεί σε σκάλα, για να κατεβάσει τα συνθήματα.

 

Στην άρνησή του όρμησαν οι γυναίκες, τον άρπαξαν από τα χέρια των Άγγλων και τον φυγάδευσαν.

Στη συνέχεια κτύπησαν για σύνθημα τις καμπάνες, μαζεύτηκαν οι χωριανοί και άρχισαν να λιθοβολούν τους στρατιώτες.

Η συμπλοκή εξελίχθηκε σε πραγματική μάχη.

 

Οι Άγγλοι στρατιώτες ταμπουρώθηκαν στα τεθωρακισμένα οχήματά τους και άνοιξαν πυρ εναντίον του άοπλου πλήθους, με αποτέλεσμα να σκοτώσουν, τον Παναγιώτη Ζαχαρία και τη Λουκία Παπαγεωργίου και να πληγώσουν άλλα δεκαοκτώ άτομα.

 

Ο θάνατός τους συγκλόνισε ολόκληρο τον κυπριακό λαό, ενώ συγχρόνως φούντωσε την αγωνιστικότητα και τη θέλησή του για ελευθερία.

 

*Η ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΟΣ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΤΗΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ.

 

Ο εκκωφαντικός θόρυβος της έκρηξης, πέντε λεπτά μετά τις τρεις το απόγευμα, συντάρασσε ολόκληρη την Αμμόχωστο. Δεν επρόκειτο για κάποια βόμβα που τοποθέτησε η ΕΟΚΑ. Ήταν τα αντίποινα του Άγγλου κατακτητή, στην πρωινή ενέδρα της Οργάνωσης. Ήταν η ανατίναξη του οικήματος της Ανόρθωσης, στην στοά Χ”Μιχαήλ της οδού Ερμού.

 

Ο ισχυρισμός του ανακριτή Λόνιγκαν, πως στο πάτωμα βρίσκονταν πακτωμένα εκρηκτικά και τυχόν μετακίνησή τους ήταν επικίνδυνη, ήταν τουλάχιστον γελοίος. Αρκετή πρόφαση όμως, για ν’ ανατινάξουν ολόκληρο το κτήριο, προκειμένου να καταστρέψουν – δήθεν – τα εκρηκτικά!

 

Στην πραγματικότητα, το πρωί της ίδια μέρας, στο απέναντι κατάστημα, «Δ.Ε. Παραλιμνίτης & ΣΙΑ», μέλη της ΕΟΚΑ είχαν φονεύσει ένα Άγγλο αξιωματικό και τον υπασπιστή του. Έτσι, οι Βρετανοί θέλοντας να πάρουν εκδίκηση για το πρωινό συμβάν αλλά και να απαλλαγούν από την ενοχλητική παρουσία της Ανόρθωσης και τη δράση των μελών της – κάποια εκ των οποίων ενδεχομένως να συνδέονταν με την ενέδρα – άρπαξαν την ευκαιρία. Θα απαλλάσσονταν μια για πάντα από την ενοχλητική παρουσία του Σωματείου. Ή τουλάχιστον, έτσι νόμιζαν…

 

Πρόσθετο. 

 

Η Εποποιία της Κύπρου (1955-1959) Η Κύπρος του Σεφέρη. Χιλιάδες ψυχές από την πιο ατόφια Ρωμιοσύνη ….

 

1η Απριλίου 1955. Ο ένοπλος Αγώνας των Ελλήνων της Κύπρου ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία είναι γεγονός. Οι Άγγλοι αιφνιδιάστηκαν. Διαβάζοντας τις προκηρύξεις της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών), νόμιζαν ότι ήταν ένα πρωταπριλιάτικο αστείο. Σύντομα διαψεύστηκαν. Η τετραετής εποποιία της Κύπρου μόλις ξεκινούσε. Ο Απελευθερωτικός πόθος του Κυπριακού Ελληνισμού θα οδηγήσει μετά από πέντε χρόνια στην απελευθέρωση της Κύπρου από τον αγγλικό ζυγό.

 

Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού λαού που γινόταν οργανωμένη επανάσταση κατά του κατακτητή. Βέβαια, σ' όλο το διάστημα της Αγγλοκρατίας (από το 1878), οι Κύπριοι εξέφραζαν τα εθνικά τους αισθήματα και διαδήλωναν τον πόθο τους για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα με υπομνήματα, τηλεγραφήματα, συλλαλητήρια και αποστολή πρεσβειών στο Λονδίνο. Συνέπεια όλων, συλλήψεις, φυλακίσεις, εκτοπισμοί, απελάσεις και χρηματικά πρόστιμα σε Έλληνες Κυπρίους. 

 

Οι ελπίδες τους για Ένωση, αναπτερώθηκαν με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Άγγλων και τις υποσχέσεις τους για την Κύπρο. Οι αρνητικές απαντήσεις των Άγγλων δεν έκαμψαν το φρόνημα των Κυπρίων, οι οποίοι όλο και πιο ενεργά απαιτούσαν την Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα. Η ενεργή συμμετοχή όλου του λαού κορυφώθηκε, με τη διεξαγωγή από την εκκλησία της Κύπρου του δημοψηφίσματος της 15ης Ιανουαρίου 1950, κατά το οποίο το 95,7% των Κυπρίων ψήφισαν ενυπόγραφα την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν το δέχτηκαν οι Άγγλοι ενώ τόνισαν ότι το ζήτημα της Ένωσης ήταν κλειστό. Οι διπλωματικοί ελιγμοί του Μακαρίου συνεχίστηκαν και τα επόμενα χρόνια, με τη μεταφορά του Κυπριακού θέματος στα Ηνωμένα Έθνη προς συζήτηση και με τη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος από μέρους της κυβέρνησης.

 

Οι αρνητικές απαντήσεις διαδέχονταν η μια την άλλη. Στις 28 Ιουλίου 1954, στη συζήτηση για το Κυπριακό στη Βουλή των Κοινοτήτων, ο Υφυπουργός Αποικιών της Βρετανίας Χένρυ Χόπκινσον υποστήριξε ότι η Κύπρος είναι περιοχή με στρατηγική αξία και γι’ αυτό ουδέποτε θα εφαρμοστεί η αρχή της αυτοδιάθεσης. Η Ελλάδα δεν έμεινε απαθής. Με αίτηση της στον ΟΗΕ, ζήτησε την «Εφαρμογή υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, της αρχής των ίσων δικαιωμάτων και της αυτοδιαθέσεως των λαών εις την περίπτωση του λαού της Κύπρου». Όμως στις 17 Δεκεμβρίου 1954 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ απέρριψε την αίτηση της Ελλάδας.

 

Διπλωματική λύση στο Κυπριακό φαινόταν ανέφικτη. Η καταπίεση και η τρομοκρατία εντάθηκαν δραματικά. Οι Κύπριοι, συνειδητοποιώντας ότι οι Βρετανοί δεν πρόκειται να επιτρέψουν την Ένωση με την Ελλάδα, άρχισαν να προετοιμάζονται για ένοπλο αγώνα. Κατενόησαν, ότι μόνο η ένοπλη σύγκρουση ήταν αυτή που θα μπορούσε να οδηγήσει στο πολυπόθητο αποτέλεσμα. 

 

Στην Αθήνα σχηματίστηκε μια δωδεκαμελής Επιτροπή Ελλαδιτών και Κυπρίων, η οποία αποφάσισε την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Πρόεδρος της Επιτροπής ορίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’, ο οποίος ενεργούσε ως πολιτικός αρχηγός του Αγώνα, τον οποίο και χρηματοδοτούσε. 

 

Η Επιτροπή διόρισε ένα από τα μέλη της, τον Γεώργιο Γρίβα «Διγενή», στρατιωτικό αρχηγό του Αγώνα, ο οποίος ήταν συνταγματάρχης εν αποστρατεία και διέθετε πλούσια στρατιωτική πείρα, κυρίως σε θέματα τακτικής ανταρτοπολέμου (πολέμησε στη Μικρασιατική Εκστρατεία, στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και στην κατοχή ίδρυσε την οργάνωση»Χ»). Ο Γρίβας ήξερε ότι αναλάμβανε πολύ δύσκολο έργο, αλλά είχε ισχυρή θέληση και απόλυτη πίστη στον σκοπό του Αγώνα. Κατάρτισε στην Αθήνα γενικό σχέδιο δράσης, το οποίο έθεσε σε εφαρμογή αμέσως μετά τη μυστική άφιξή του στις ακτές της Πάφου το βράδυ της 10ης Νοεμβρίου 1954. Ξεκίνησε λοιπόν την προπαρασκευή του Αγώνα, με μυήσεις μελών από οργανώσεις νεολαίας και την εκπαίδευση των αντάρτικων ομάδων που τις αποτελούσαν νέα παιδιά τα οποία ουδέποτε ασχολήθηκαν με όπλα και βόμβες. 

 

Ταυτόχρονα ο Αρχιεπίσκοπος, ενέπνεε τον κόσμο με πύρινες ομιλίες και παρότρυνε τη νεολαία σε κινητοποιήσεις. Χαρακτηριστική είναι η ορκομωσία της Φανερωμένης στις 28 Αυγούστου 1954, όταν ο Μακάριος όρκισε το λαό για αγώνα «άνευ υποχωρήσεων, άνευ παραχωρήσεων, άνευ συμβιβασμού». Ο Γρίβας φρόντισε για τα πρώτα όπλα και πυρομαχικά. Φορτία έφταναν μυστικά με πλοία από την Ελλάδα, με πλοία της γραμμής Πειραιά-Λεμεσού, με το ταχυδρομείο της Πάφου και άλλους τρόπους. Οι μαχητές της ΕΟΚΑ εφοδιάζονταν με τα κυνηγετικά των Ελληνοκυπρίων, ενώ αργότερα με όπλα από τις επιθέσεις σε αστυνομικούς σταθμούς και από τους νεκρούς Άγγλους στρατιώτες. Επίσης κατασκευάζονταν αυτοσχέδιες ωρολογιακές βόμβες, νάρκες και άλλο πολεμικό υλικό.

 

Ο όρκος των αγωνιστών της Ε.Ο.Κ.Α.

 

«Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας Τριάδος ότι:

1.- Θα αγωνισθώ με όλας μου τας δυνάμεις διά την απελευθέρωσιν της Κύπρου από τον Αγγλικόν ζυγόν, θυσιάζων και αυτήν την ζωήν μου.

2.- Δεν θα εγκαταλείψω τον αγώνα υπό οιονδήποτε πρόσχημα παρά μόνον όταν διαταχθώ υπό του Αρχηγού της Οργανώσεως και αφού εκπληρωθή ο σκοπός του αγώνος.

3.- Θα πειθαρχήσω απολύτως εις τας διαταγάς του Αρχηγού της Οργανώσεως και μόνον τούτου.

4.- Συλλαμβανόμενος θα τηρήσω απόλυτον εχεμύθειαν τόσον επί των μυστικών της Οργανώσεως όσον και επί των ονομάτων των συμμαχητών μου, έστω και εάν βασανισθώ δια να ομολογήσω.

5.- Δεν θα ανακοινώ εις ουδένα διαταγήν της Οργανώσεως ή μυστικόν το οποίον περιήλθεν εις γνώσιν μου παρά μόνον εις εκείνους δι΄ούς έχω εξουσιοδότησιν υπό του Αρχηγού της Οργανώσεως.

6.- Τας πράξεις μου θα κατευθύνη μόνον το συμφέρον του αγώνος και θα είναι απηλλαγμέναι πάσης ιδιοτελείας ή κομματικού συμφέροντος.

7.- Εάν παραβώ τον όρκον μου θα είμαι ΑΤΙΜΟΣ και άξιος πάσης τιμωρίας»

 

Υπογραφή μυουμένου …. Άπαντες οι αγωνιστές ΕΟΚΑ.

 

Ας μιμηθούμε την αυτοθυσία των ηρώων μας υπέρ Πίστεως και Πατρίδος και θα … Καρτερούμεν μέραν νύχταν

να φυσήσει ένας αέρας

στουν τον τόπον πο `ν καμένος

τζι’ εν θωρεί ποτέ δροσιάν

 

Για να φέξει καρτερούμεν

το φως τζιήνης της μέρας

πο `ν να φέρει στον καθ’ έναν

τζιαι ΕΝΩΣΗ τζαι ΛΕΥΤΕΡΙΑ. 

 

Του ελληνολάτρη Κύπριου *Δ. Λιπέρτη.

 

*Σημαντικός σύγχρονος ποιητής, ένας από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους της κυπριακής διαλεκτικής ποίησης. Γεννήθηκε στη Λάρνακα στις 22 Σεπτεμβρίου 1866 και πέθανε στη Λευκωσία στις 18 Ιουλίου 1937. Ο πατέρας του Θεοφάνης Λιπέρτης, καταγόμενος από την Κερύνεια, ασχολείτο στη Λάρνακα με το εμπόριο και είχε εγκατασταθεί στην πόλη αυτή με τη βοήθεια και του φλογερού επισκόπου Κιτίου Μελετίου που ήταν συγγενής του. Η μητέρα του Κοκονού, της οικογένειας Μοδινού, ήταν γνωστή για την ομορφιά της.

 

Ο Δημήτρης Λιπέρτης διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη *Λάρνακα- Κίτιον, αρχικά κοντά στον θείο του Χαρίτωνα, που ήταν εφημέριος στον μητροπολιτικό ναό του Σωτήρος, και στη συνέχεια φοιτώντας στο Σχολαρχείο της ίδιας πόλης. Ευτύχησε να έχει ικανούς δασκάλους, όπως ο Ιερώνυμος Βαρλαάμ, σημαντικός λόγιος της εποχής, οι επίσης λόγιοι Θεμιστοκλής Θεοχαρίδης και Θεόδουλος Κωνσταντινίδης, ο Χρύσανθος Ιωαννίδης, μετέπειτα επίσκοπος Κερύνειας και Κιτίου και ο Διόφαντος Θεμιστοκλέους. Ο Λιπέρτης φοίτησε επίσης για πολύ σύντομο διάστημα και κοντά στον μεγάλο δάσκαλο Ανδρέα Θεμιστοκλέους, στη Λεμεσό. 

 

*Λάρνακα-Κίτιον. Η πόλη του ένδοξου Στρατηγού Κίμωνα, που το το 450 π.Χ. έπλευσε στην Κύπρο, με 200 τουλάχιστον συμμαχικές τριήρεις, για να εκδιώξει τους βαρβάρους και να αποκαταστήσει την Αθηναϊκή κυριαρχία στην Ελληνική Κύπρο. Τότε η Κύπρος για τον Κίμωνα δεν βρισκόταν μακράν, όπως το 1974. 

 

Γη λοιπόν Αγίων, ηρώων και επιφανών Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών, που τίμησαν Ορθοδοξία και Ελληνισμό.

 

Τιμητική επιμέλεια από Ομάδα Εργασίας και Έρευνας του συγγραφέα Α. Αντωνά από ημικατεχόμενη Ελληνική Κύπρο.