Σελίδες

11 Μαΐου 2023

Το αρχαίο γνωμικό του Αγάθωνος και η σημερινή σαπίλα του πολιτικού συστήματος εξουσίας

Γράφει ο Δημήτριος Νικ. Δασκαλάκης, Δικηγόρος Αθηνών
 
ΠΡΟΪΔΕΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΒΙΑΣΤΙΚΟΥΣ:
 
Ο τραγικός ποιητής Αγάθων επιχειρεί να σκιαγραφήσει το πρότυπο του πολιτικού άρχοντα, χαράσσοντας ένα πλαίσιο πολιτικών και ηθικών αρχών, η τήρηση του οποίου διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία του πολιτεύματος και ενισχύει τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ αρχόντων και αρχομένων.
 
Όμως, οι σημερινοί πολιτικοί έχοντας μεθύσει από το «νέκταρ της εξουσίας» που διαρκώς ανανεώνεται μέσω της προβολής τους από τα αργυρώνητα και διαπλεκόμενα ΜΜΕΕ (Μέσα Μαζικής Επιρροής και Εξαπάτησης) χλευάζουν την πρώτη συμβουλή του Αγάθωνος, επιδιώκοντας την εξαναγκαστική συμμόρφωση των πολιτών στις πολιτικές τους επιλογές και αποφάσεις.
 
Η υγειονομική κρίση άλλαξε την φυσιογνωμία του κόσμου, καθώς αποτέλεσε την αφορμή για να εκδηλωθεί η πραγματική βούληση της πολιτικής εξουσίας και να επιβεβαιωθεί πλήρως αυτό που όλοι μέχρι πρότινος υποψιαζόμασταν: Ότι δηλ. κάτω από το προσωπείο του χαμογελαστού πολιτικού κρύβεται το τυραννικό, υπεροπτικό και αλαζονικό πρόσωπο της σκληρής, αδυσώπητης και διεφθαρμένης εξουσίας που διψά για δύναμη, πλούτο, προνόμια και χλιδή, απολαμβάνοντας να ασκεί ασφυκτικό έλεγχο, επιτηρώντας την ζωή των πολιτών.
 
Σήμερα όμως παρατηρούμε ότι η συμμετοχή ενός νέου ανθρώπου στην πολιτική ζωή είναι εξ ορισμού συνδεδεμένη με το life style, τον άκοπο πλουτισμό, την διαπλοκή και την συμμόρφωσή του στους κανόνες της φασίζουσας πολιτικής ορθότητας που υπαγορεύονται από ετερόκλητες κοινωνικές μειοψηφίες.
 
Ακολουθώντας την τρίτη αρχή του αρχαίου Έλληνα τραγικού ποιητή, οι πολιτικοί άρχοντες οφείλουν να παραμένουν πιστοί στις συνταγματικές επιταγές και να μην εκτρέπονται σε απροκάλυπτες ή συγκεκαλυμμένες τυραννικές μεθόδους διακυβέρνησης των πολιτών που εξάπτουν τα πολιτικά μίση και προκαλούν διχαστικές έριδες μεταξύ του λαού.
 
Στην διασωθείσα επιστολή του Αμερικανού διπλωμάτη Τζωρτζ Χόρτον, που υπηρέτησε ως Γενικός Πρέσβης των Η.Π.Α. στην Σμύρνη (1919-1922) κατά την τραγική περίοδο της μικρασιατικής καταστροφής, την οποία απευθύνει προς τον Υπουργό Εξωτερικών της χώρας του, περιλαμβάνονται ορισμένες πάρα πολύ ενδιαφέρουσες και κρίσιμες επισημάνσεις, σαν να έχουν γραφτεί μόλις εχθές.
 
Ο έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης και συγγραφέας σημειώνει με εξαιρετική διεισδυτικότητα και αναλυτική δεινότητα τα εξής άκρως ενδιαφέροντα: «…. Ένα ακόμη πράγμα που έχει πολύ δυσκολέψει τους Έλληνες είναι η ολέθρια και διεφθαρμένη πολιτική τους. Το πόσο [πολύ] παίχθηκαν τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα και η έκταση στην οποία θέλει να προχωρήσει ο Έλληνας πολιτικός, ακόμη και στην θυσία της χώρας του και πολλών ζωών, προκειμένου να κρατήσει το κόμμα του στην εξουσία για μερικές εβδομάδες, μπορεί δύσκολα να γίνει πιστευτό. Οι Έλληνες πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και φαύλοι, αλλά ο Έλληνας είναι ικανός για πολιτισμό σύγχρονων γραμμών».
 
Οι πιο πάνω παρατηρήσεις του Αμερικανού Πρεσβευτή (που παραμένουν πάντοτε επίκαιρες και διαχρονικές) συνιστούν κόλαφο για το πολιτικό σύστημα εξουσίας και ένα δωρεάν μάθημα πολιτικής αφύπνισης προς τον ελληνικό λαό, ο οποίος εξακολουθεί να μην διδάσκεται από τα παθήματα του παρελθόντος, παραμένοντας έρμαιο των ορέξεων και επιλογών της εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας.
 
Στις επικείμενες εθνικές εκλογές ο Ελληνικός λαός οφείλει να καταδικάσει απερίφραστα το πολιτικό σύστημα εξουσίας, το οποίο φέρει ακέραιη την ευθύνη για την πνευματική, οικονομική και ηθική χρεωκοπία της Ελλάδας, δηλώνοντας διά της συνειδητής αποχής του από την εκλογική διαδικασία ότι δεν επιθυμεί να εκπροσωπείται από διεφθαρμένες και ανίκανες κυβερνήσεις που συστηματικά λεηλατούν τον δημόσιο πλούτο, προδίδουν τα εθνικά συμφέροντα και τις ελπίδες του, επιβάλλοντας την μαζική φτωχοποίηση, την ισοπεδωτική μετριοκρατία και τον άκρατο νεποτισμό.
 
«τὸν ἄρχοντα τριῶν δεῖ μεμνῆσθαι· πρῶτον μὲν ὅτι ἀνθρώπων ἄρχει, δεύτερον ὅτι κατὰ νόμους ἄρχει, τρίτον ὅτι οὐκ ἀεὶ ἄρχει». 
 
Το αρχαίο αυτό γνωμικό, που αποδίδεται στον τραγικό ποιητή Αγάθωνα1, περιέχει τρεις θεμελιώδεις κατευθυντήριες πολιτικές αρχές για όσους φιλοδοξούν να κατέλθουν στην παλαίστρα της πολιτικής ζωής, αναλαμβάνοντας το δύσκολο έργο της άσκησης κυβερνητικής εξουσίας.
 
Ο τραγικός ποιητής επιχειρεί να σκιαγραφήσει το πρότυπο του πολιτικού άρχοντα, χαράσσοντας ένα πλαίσιο πολιτικών και ηθικών αρχών, η τήρηση του οποίου διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία του πολιτεύματος και ενισχύει τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ αρχόντων και αρχομένων.
 
Επειδή ο πολιτικός άρχων καλείται να είναι αποτελεσματικός στην διαχείριση πολυσύνθετων πολιτικών προβλημάτων, ακολουθώντας το πλαίσιο αρχών που προτείνει ο Αγάθων, προφυλάσσεται ο ίδιος από την πολιτική φαυλότητα και υπεροψία, ενώ παράλληλα θέτει τις υγιείς βάσεις για μία περίοδο επιτυχημένης διακυβέρνησης.
 
Σύμφωνα με την πρώτη αρχή, ο πολιτικός οφείλει διαρκώς να ενθυμείται ότι απευθύνεται σε πολίτες ισότιμους και ισάξιους με εκείνον που διαθέτουν γνώση, κριτική ικανότητα και πολιτική σκέψη. Επομένως η κυβερνητική εξουσία οφείλει να σέβεται την διαφορετική άποψη των πολιτών, να ενθαρρύνει την συμμετοχική τους δράση στις κοινές υποθέσεις, χωρίς να υποτιμά την κρίση και νοημοσύνη τους, επιχειρώντας να τους χειραγωγήσει.
 
Ο σύγχρονος πολιτικός, ακολουθώντας την συμβουλή του Αγάθωνος, απομακρύνει από την ψυχή του τον πειρασμό της μεγαλομανίας και της αλαζονείας της εξουσίας, καθώς αισθάνεται περισσότερο ως υπηρέτης και διάκονος του λαού, και λιγότερο ως χαμογελαστός τύραννός του.
 
Οι πολιτικοί άρχοντες οφείλουν να επιδιώκουν την ευρύτατη συναίνεση των πολιτών στην αντιμετώπιση δυσχερών ζητημάτων του πολιτικού και κοινωνικού βίου, καταφεύγοντας στην σταθερή αξία του καλόπιστου και ισότιμου δημόσιου διαλόγου που αμβλύνει την ένταση των κοινωνικών αντιθέσεων και οδηγεί σε κοινά αποδεκτές λύσεις.
 
Όμως οι σημερινοί πολιτικοί, έχοντας μεθύσει από το «νέκταρ της εξουσίας» που διαρκώς ανανεώνεται μέσω της προβολής τους από τα αργυρώνητα και διαπλεκόμενα ΜΜΕΕ (Μέσα Μαζικής Επιρροής και Εξαπάτησης), χλευάζουν την πρώτη συμβουλή του Αγάθωνος, επιδιώκοντας την εξαναγκαστική συμμόρφωση των πολιτών στις πολιτικές τους επιλογές και αποφάσεις.
 
Την ίδια στιγμή οι άνθρωποι της εξουσίας επιδίδονται με απίστευτο ταλέντο στην απαξίωση και εκμηδένιση της προσωπικότητας των διαφωνούντων που εξωθούνται στο περιθώριο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, ενώ εκμεταλλεύονται στο έπακρο την πολιτική τους ισχύ με σκοπό την απόκτηση πλούτου, προνομίων και διασυνδέσεων με την ολιγαρχία του χρήματος.
 
Ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι πολιτικοί σκέπασαν την γύμνια της πολιτικής τους αδιαφορίας φορώντας με υποκριτική ευγένεια την μάσκα «της στοργικής εξουσίας» και επέδειξαν πρωτόγνωρο (και ύποπτο) ενδιαφέρον για την υγεία των πολιτών, καθώς άρχισαν να τους μεταχειρίζονται ως βρέφη που υπόκεινται διαρκώς στην πατερναλιστική φροντίδα και επιτήρηση του υγειονομικού κράτους.
 
Οι πολιτικές ηγεσίες των χωρών καθώς συντονίστηκαν παρασκηνιακά από τον αόρατο μαριονετίστα, εν συνεχεία απήγγειλαν ρυθμικά το «ποιηματάκι» της ύπουλης επίθεσης του «αόρατου εχθρού», κατορθώνοντας να τρομοκρατήσουν τους πολίτες που μεταλλάχθηκαν «εν μια νυκτί» σε υπάκουους και πειθαρχημένους υπηκόους.
 
Η πολιτική διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από τις περισσότερες κυβερνήσεις του δυτικού κόσμου έγινε με όρους τρομοκράτησης, παραπλάνησης και χειραγώγησης των κοινωνιών που οδήγησε σε μια πρωτοφανή (σε καιρό ειρήνης) αποδυνάμωση των συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών.
 
Η υγειονομική κρίση άλλαξε την φυσιογνωμία του κόσμου, καθώς αποτέλεσε την αφορμή για να εκδηλωθεί η πραγματική βούληση της πολιτικής εξουσίας και να επιβεβαιωθεί πλήρως αυτό που όλοι μέχρι πρότινος υποψιαζόμασταν:
Ότι δηλ. κάτω από το προσωπείο του χαμογελαστού πολιτικού κρύβεται το τυραννικό, υπεροπτικό και αλαζονικό πρόσωπο της σκληρής, αδυσώπητης και διεφθαρμένης εξουσίας που διψά για δύναμη, πλούτο, προνόμια και χλιδή, απολαμβάνοντας να ασκεί ασφυκτικό έλεγχο επιτηρώντας την ζωή των πολιτών.
 
Επομένως, οι σύγχρονοι πολιτικοί, αν θέλουν να παραμείνουν συνεπείς στην πρώτη αρχή που διατύπωσε ο Αγάθων, οφείλουν να αποφεύγουν κάθε εκδήλωση ή συμπεριφορά πολιτικού αυταρχισμού και αλαζονείας που προσβάλλει το ήθος και την αξιοπρέπεια των πολιτών, καθώς η δύναμη της εξουσίας τους στηρίζεται αποκλειστικά στην ψήφο του κυρίαρχου λαού.
 
Σύμφωνα με την δεύτερη αρχή, οι πολιτικοί υποχρεούνται να κυβερνούν σύμφωνα με τους νόμους της πολιτείας δίνοντας πρώτοι αυτοί το καλό παράδειγμα του σεβασμού στην τήρηση των νόμων, ώστε η ηθική τους ακεραιότητα, προσωπική δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια να αντανακλώνται στην λήψη των πολιτικών τους αποφάσεων.
 
Το μυστικό της επιτυχημένης διακυβέρνησης συνοψίζεται στο αποφθεγματικό ρητό του Θουκυδίδη σύμφωνα με το οποίο: 
«Αι πόλεις άριστα οικούνται, εάν οι πολίται τοις άρχουσι πείθονται, οι δε άρχοντες τοις νόμοις». 
 
Το ρητό αυτό συνιστά την πολύτιμη και αναλλοίωτη παρακαταθήκη του μεγάλου ιστορικού της αρχαιότητας, αφού η διαφύλαξή της εξασφαλίζει την ομαλότητα του πολιτικού και κοινωνικού βίου.
 
Σήμερα όμως παρατηρούμε ότι η συμμετοχή ενός νέου ανθρώπου στην πολιτική ζωή είναι εξ ορισμού συνδεδεμένη με το life style, τον άκοπο πλουτισμό, την διαπλοκή και την συμμόρφωσή του στους κανόνες της φασίζουσας πολιτικής ορθότητας που υπαγορεύονται από ετερόκλητες κοινωνικές μειοψηφίες.
 
Ο μαρτυρικός πρώτος Κυβερνήτης της Ελεύθερης Ελλάδας και κατά πολλούς Άγιος της Πολιτικής, Ιωάννης Καποδίστριας, έτρεφε βαθύ σεβασμό για τον δημόσιο πλούτο της χώρας μας, αφού είχε δηλώσει χαρακτηριστικά τα εξής, αφήνοντας στους πολιτικούς των επομένων γενεών διαχρονικό παράδειγμα υψηλού ήθους και εντιμότητας: 
 
«Αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα, ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν».
 
Η στάση αυτή του Καποδίστρια φαντάζει ειλικρινά εξωπραγματική και απίστευτη στο πλαίσιο των σύγχρονων πολιτικών ηθών, όπου οι βουλευτές διάγουν βίο πολυτελή και άνετο, ενώ την ίδια στιγμή μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας βρίσκονται σε κατάσταση οικονομικής εξαθλίωσης, διαβιώνοντας κυριολεκτικά στα όρια της φτώχειας και της απόγνωσης, καρτερώντας υπομονετικά τα ελάχιστα ευρώ-ψίχουλα της κρατικής ελεημοσύνης που πιστώνονται στις άυλες ψηφιακές χρεωστικές κάρτες.
 
Η τρίτη αρχή που διατυπώνει ο Αγάθων στο γνωμικό του, συνιστά μια σοβαρή υπενθύμιση για τον πεπερασμένο άνθρωπο-πολιτικό, ότι δεν θα νέμεται (και ευτυχώς) την εξουσία αιώνια, αλλά η σταδιοδρομία του υπόκειται στην συνήθη βιολογική και πολιτική φθορά.
 
Με την αρχή αυτή επιδιώκεται να καλλιεργηθεί στους επίδοξους πολιτικούς το αίσθημα της ταπείνωσης και της απλότητας, ώστε οι πολιτικοί άρχοντες, έχοντας επίγνωση της ματαιότητας και της αβεβαιότητας της εφήμερης άσκησης εξουσίας, να μην παρασύρονται σε πολυτελή και έξαλλο βίο, σε κακοδιαχείριση και κατασπατάληση των δημοσίων πόρων και σε «προσωπικό μεγαλοϊδεατισμό».
 
Ακολουθώντας την τρίτη αρχή του αρχαίου Έλληνα τραγικού ποιητή, οι πολιτικοί άρχοντες οφείλουν να παραμένουν πιστοί στις συνταγματικές επιταγές και να μην εκτρέπονται σε απροκάλυπτες ή συγκεκαλυμμένες τυραννικές μεθόδους διακυβέρνησης των πολιτών που εξάπτουν τα πολιτικά μίση και προκαλούν διχαστικές έριδες μεταξύ του λαού.
 
Μια σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινωνίας καθώς συνέρχεται από το εμβολιαστικό σοκ και την τηλεοπτική της νάρκωση, αρχίζει να συνειδητοποιεί το μέγεθος της προδοσίας και της εξαπάτησής της από το σύνολο σχεδόν της πολιτικής, υγειονομικής, εκκλησιαστικής, και δικαστικής ηγεσίας.
 
Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι εγκλωβίστηκαν σε ένα προαποφασισμένο και προμελετημένο υγειονομικό αφήγημα, όντας τραγικά θύματα μιας ακραίας τηλεοπτικής χειραγώγησης, με αποτέλεσμα να σπεύσουν να εμβολιαστούν με πειραματικά, άχρηστα και επικίνδυνα εμβόλια, η μαζική παραγωγή των οποίων εκτόξευσε σε δυσθεώρητα ύψη τα κέρδη των φαρμακευτικών εταιρειών.
 
Στο πλαίσιο της κοινωνικής τους εγρήγορσης οι πολίτες παρακολουθούν άναυδοι την καταρράκωση του κύρους των δημοκρατικών θεσμών, νιώθοντας αηδιασμένοι από την δυσωδία των πολιτικών, οικονομικών και ηθικών σκανδάλων, με αποτέλεσμα να απαξιώνουν τόσο την πολιτική όσο και τους πολιτικούς.
 
Στην διασωθείσα επιστολή του Αμερικανού διπλωμάτη Τζωρτζ Χόρτον, που υπηρέτησε ως Γενικός Πρέσβης των Η.Π.Α. στην Σμύρνη (1919-1922), κατά την τραγική περίοδο της μικρασιατικής καταστροφής, την οποία απευθύνει προς τον Υπουργό Εξωτερικών της χώρας του, περιλαμβάνονται ορισμένες πάρα πολύ ενδιαφέρουσες και κρίσιμες επισημάνσεις, σαν να έχουν γραφτεί μόλις εχθές.
 
Ο έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης και συγγραφέας2 σημειώνει με εξαιρετική διεισδυτικότητα και αναλυτική δεινότητα τα εξής άκρως ενδιαφέροντα: 
«…. Ένα ακόμη πράγμα που έχει πολύ δυσκολέψει τους Έλληνες είναι η ολέθρια και διεφθαρμένη πολιτική τους. Το πόσο [πολύ] παίχθηκαν τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα και η έκταση στην οποία θέλει να προχωρήσει ο Έλληνας πολιτικός, ακόμη και στην θυσία της χώρας του και πολλών ζωών, προκειμένου να κρατήσει το κόμμα του στην εξουσία για μερικές εβδομάδες, μπορεί δύσκολα να γίνει πιστευτό. Οι Έλληνες πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και φαύλοι, αλλά ο Έλληνας είναι ικανός για πολιτισμό σύγχρονων γραμμών».
 
Οι πιο πάνω παρατηρήσεις του Αμερικανού Πρεσβευτή (που παραμένουν πάντοτε επίκαιρες και διαχρονικές) συνιστούν κόλαφο για το πολιτικό σύστημα εξουσίας και ένα δωρεάν μάθημα πολιτικής αφύπνισης προς τον ελληνικό λαό, ο οποίος εξακολουθεί να μην διδάσκεται από τα παθήματα του παρελθόντος, παραμένοντας έρμαιο των ορέξεων και επιλογών της εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας.
 
Συνεπώς οι Έλληνες πολίτες καλούνται να απεξαρτηθούν άμεσα από την άκρως τοξική και επιβλαβή «τηλεοπτική ψυχαγωγία και ενημέρωση» που εξωραϊζει την πολιτική πραγματικότητα στρέφοντας την προσοχή τους σε ευτελή θεάματα, ενώ μόλις που προλαβαίνουν να καθαρίσουν τις τσίμπλες από τα μάτια της ψυχής τους, ώστε να αντικρίσουν καθαρά την διδακτική αλήθεια του φιλέλληνα Τζώρτζ Χόρτον.
 
Ο Ελληνικός λαός οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι το φαύλο, διεφθαρμένο και ξενόδουλο πολιτικό σύστημα εξουσίας ευθύνεται για την όζουσα κοινωνική σήψη και για την κατάρρευση κάθε πνευματικής και ηθικής αξίας.
 
Αν οι Έλληνες πολίτες ενστερνιστούν τις εύστοχες παρατηρήσεις του Αμερικανού διπλωμάτη, υπάρχει ελπίδα να μην επαναληφθούν στο μέλλον παρόμοιες εθνικές τραγωδίες και συμφορές.
 
Στις επικείμενες εθνικές εκλογές ο Ελληνικός λαός οφείλει να καταδικάσει απερίφραστα το πολιτικό σύστημα εξουσίας, το οποίο φέρει ακέραιη την ευθύνη για την πνευματική, οικονομική και ηθική χρεωκοπία της Ελλάδας, δηλώνοντας διά της συνειδητής αποχής του από την εκλογική διαδικασία ότι: 
δεν επιθυμεί να εκπροσωπείται από διεφθαρμένες και ανίκανες κυβερνήσεις που συστηματικά λεηλατούν τον δημόσιο πλούτο, προδίδουν τα εθνικά συμφέροντα και τις ελπίδες του, επιβάλλοντας την μαζική φτωχοποίηση, την ισοπεδωτική μετριοκρατία και τον άκρατο νεποτισμό.
 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε σε συνεπτυγμένη μορφή στην εφημερίδα «ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ», φύλλο της 7/5/2023, σελ. 07β/23.
 
Σημειώσεις
 
1 Ο Αγάθων (περ. 448 π.Χ. - περ. 400 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας τραγικός ποιητής, φίλος του Ευριπίδη και του Πλάτωνα, και μαθητής του Σωκράτη. Οι τραγωδίες του δεν σώζονται πια σήμερα.
2 Ο Χόρτον, εκτός από διπλωμάτης καριέρας, υπήρξε και άνθρωπος των γραμμάτων. Ήταν εμβριθής μελετητής τόσο της ελληνικής όσο και της λατινικής γλώσσας. Στο κλασικό βιβλίο του «Η μάστιγα της Ασίας» περιγράφεται η αποτρόπαιη και βάρβαρη συμπεριφορά των Τούρκων και, κατ’ επέκταση, ολόκληρου του Ισλάμ.
Στο ως άνω αναφερόμενο βιβλίο του Χόρτον περιγράφονται τα δραματικά γεγονότα που οδήγησαν στην πυρκαγιά και στην καταστροφή της κοσμοπολίτικης Σμύρνης, η πυρπόληση της οποίας σημάδεψε ανεξίτηλα την μνήμη του μικρασιατικού Ελληνισμού.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.