Ζωοῖς φίλον σου, τοῦτο θείας Ἰσχύος.
Αυτό το Σάββατο τιμάμε την υπό του Χριστού Ανάσταση του φίλου Του Λαζάρου.
Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ.ι΄, 38-40, Ιωαν.ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα. Λίγες μέρες πρό του πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού που τότε ήταν στη Γαλιλαία να τον επισκεφθεί. Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του πάμε τώρα να τον ξυπνήσω. Όταν έφθασε στη Βηθανία παρηγόρησε τις αδελφές του Λάζαρου που ήταν πεθαμένος τέσσερις μέρες και ζήτησε να δει το τάφο του.
Όταν έφθασε στο μνημείο, δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: Λάζαρε, βγές έξω. Αμέσως βγήκε έξω τυλιγμένος με τα σάβανα ο τετραήμερος νεκρός μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε και ο Ιησούς ζήτησε να του λύσουν τα σάβανα και να πάει σπίτι του. (Ιωαν. ια΄,44)
Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε το επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».
Το έτος 890μ.Χ. μετακομίσθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα ιδιόμελα στον εσπερινό του Λαζάρου: Κύριε, Λαζάρου θέλων τάφον ιδείν, κλπ.
Χαρακτηριστικό της μετέπειτας ζωής του Λαζάρου λέγει η παράδοση, ήταν ότι δεν γέλασε ποτέ παρά μια φορά μόνο όταν είδε κάποιο να κλέβει μια γλάστρα και είπε την εξής φράση: Το ένα χώμα κλέβει το άλλο.
Η Ανάσταση του Λαζάρου επέτεινε το μίσος των Εβραίων που μόλις την έμαθαν ζήτησαν να σκοτώσουν τον Λάζαρο και το Χριστό.
Αυτή τη μέρα δεν γίνονται μνημόσυνα με κόλλυβα, σε ανάγκη μόνο απλό Τρισάγιο.
Ἀπολυτίκιον
Θέλοντας Χριστέ και Θεέ μας να δείξεις, προ της σταυρικής Σου Θυσίας, ότι είναι βέβαιο πράγμα η ανάσταση όλων των νεκρών, ανέστησες εκ νεκρών τον Λάζαρον. Για τούτο και εμείς, μιμούμενοι τα παιδιά που σε υποδέχθηκαν κατά την είσοδό Σου στην Ιερουσαλήμ, κρατούμε στα χέρια μας τα σύμβολα της νίκης, τα βάϊα και βοώμε προς Εσένα, τον νικητή του θανάτου: Βοήθησέ μας και σώσε μας, Συ που ως Θεός κατοικείς...
Ο γνωστός από τα ευαγγελικά κείμενα τετραήμερος φίλος του Χριστού, ο άγιος Λάζαρος, μετά την εκ νεκρών ανάστασή του ήλθε στην Κύπρο όπου κι έζησε όλα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, πέθανε ξανά κι ετάφη στο Κίτιον.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ εξελληνισμένος Λάζαρος, ήταν κάτοικος της κώμης Βιθυνίας, αδελφός της Μάρθας και της Μαρίας, φίλος του Χριστού τον οποίο και είχε φιλοξενήσει κάποτε στο σπίτι του. Η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά θαύματα που περιγράφονται στην Καινή Διαθήκη. Σε ηλικία 30 περίπου χρόνων, ο Λάζαρος είχε πεθάνει και ταφεί. Όταν ο Ιησούς έμαθε το συμβάν, πήγε στη Βιθυνία κι ανέστησε τον Λάζαρο, ύστερα από τέσσερις μέρες από τον θάνατό του.
Όπως αναφέρεται στο Τριῲδιον, μετά την ανάστασή του ο Λάζαρος βρέθηκε σε μεγάλο κίνδυνο γιατί οι αρχιερείς των Ιουδαίων ήθελαν να τον σκοτώσουν προκειμένου να εξαφανίσουν τη ζωντανή απόδειξη του θαύματος που έκανε πολλούς να πιστεύσουν στο Χριστό. Έτσι, ο Λάζαρος διέφυγε για να σώσει τη ζωή του, κι ήλθε στην Κύπρο:
...Οἱ δέ ἀρχιερεῖς καί τόν Λάζαρον ἀποκτεῖναι διενοήθησαν˙ διότι πολλοί αὐτόν ὁρῶντες, Χριστῷ προσετίθεντο. Ἀλλ’ ἐκεῖνος τά σκεπτόμενα ἐγνωκώς, πρός τήν Κύπρον νῆσον διαδιδράσκει...
Η φυγή του Λαζάρου στην Κύπρο μπορεί να τοποθετηθεί χρονολογικά γύρω στο 33 μ.Χ. Δώδεκα χρόνια αργότερα ήλθαν στο νησί (άνοιξη του 45 μ.Χ.) οι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας, συνοδευόμενοι κι από τον ευαγγελιστή Μάρκο, στο πλαίσιο των αποστολικών περιοδειών για κήρυξη και διάδοση του Χριστιανισμού. Οι δυο απόστολοι κι ο ευαγγελιστής συνάντησαν τότε τον Λάζαρο στην πόλη του Κιτίου οπότε τον χειροτόνησαν αρχιερέα εκεί. Έτσι ο Λάζαρος έγινε ένας από τους πρώτους αρχιερείς του Χριστιανισμού στην Κύπρο και πρώτος επίσκοπος Κιτίου. Αναφέρεται στο Τριώδιον:
...[Ο Λάζαρος] κἀκεῖσε διατρίβων [=στην Κύπρο], ἐσύστερον παρά τῶν ἀποστόλων ἀρχιερεύς τῆς Κιτιαίων ἀναδεικνύεται πόλεως...
Για τη φυγή του Λαζάρου στην Κύπρο και την ανάληψη αρχιερατικού αξιώματος στο Κίτιον, ομιλεί και ο Δαμασκηνός Στουδίτης στον πέμπτο λόγο του:
... Ἔφυγε [ο Λάζαρος] καί ἐπῆγεν εἰς τήν Κύπρον τήν νῆσον. Μετά ταῦτα δέ οἱ ἀπόστολοι τόν ἐχειροτόνησαν ἀρχιερέα εἰς ἕνα κάστρον, ὁπού ὠνομάζετο Κιτιαία...
Ο Λάζαρος πέθανε κι ετάφη στο Κίτιον γύρω στο 63 μ.Χ., ύστερα από διαμονή στην πόλη αυτή της Κύπρου 30 χρόνων, εκ των οποίων τα τελευταία 18 είχε υπηρετήσει ως αρχιερέας. Η άφιξή του και η παραμονή του στο Κίτιον, όπου αρχικά είχε έλθει για να σώσει τη ζωή του, συνδέεται προς το γεγονός ότι στην πόλη αυτή, όπως και στη Σαλαμίνα όπου μαρτύρησε ο απόστολος Βαρνάβας, στην Πάφο και σε άλλα μέρη της Κύπρου, υπήρχαν αρκετά ισχυρές εβραϊκές παροικίες.
Στο Κίτιον, όπως αναφέρει πολύ παλαιά παράδοση, επεσκέφθη τον Λάζαρο η Παναγία, η μητέρα του Χριστού, που μάλιστα του έφερε και ένα ωμοφόριο ως δώρο. Ο Δαμασκηνός Στουδίτης, στον πέμπτο λόγο του, αναφέρει σχετικά:
...Ἐκεῖ λέγουσιν ὅτι ἡ Παναγία, ἀκόμη ὅταν ἦτον σωματικῶς εἰς τήν γῆν, τοῦ ὑπῆγεν ἕνα ὠμόφορον, τό ὁποῖον ὠμόφορον ἡ Παναγία μοναχή της τό ἔκαμε μέ τά χέρια της...
Μέρος των ιερών οστών βρίσκονται σήμερα στον μεγαλοπρεπή Ιερό ναό και αποτελούν προσκύνημα χιλιάδων ευλαβών Χριστιανών από όλο τον κόσμο.
ΜΡ Λάρνακα - Κίτιον.