Τα πιο σημαντικά γεγονότα Τεχνητής νοημοσύνης (AI) από τη δεκαετία του 1940 μέχρι σήμερα

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου

 

Ο όρος «Τεχνητή Νοημοσύνη» (αγγ. AI - Artificial Intelligence) επινοήθηκε για πρώτη φορά από τον πατέρα της τεχνητής νοημοσύνης, John McCarthy το 1956. Αλλά, η επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης ξεκίνησε λίγα χρόνια νωρίτερα, δηλαδή τη δεκαετία του 1940.

 

Σύμφωνα με έρευνα της New Vantage Partners, το 92% των επιχειρήσεων έχουν δώσει έγκριση στην τεχνητή νοημοσύνη, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη έχει βελτιώσει σημαντικά τις δραστηριότητές τους και έχει αποδειχθεί καλή απόδοση επένδυσης (ROI – Return On Investment). Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη έχει αυξήσει τη συμμετοχή στην καθημερινή ζωή ενός ατόμου. Μπορεί κανείς να δει τη συμπερίληψη της τεχνητής νοημοσύνης στα smart watches, στη μηχανή συστάσεων σε πλατφόρμες ροής όπως το Youtube και το Netflix, στα καινοτόμα οικιακά συστήματα, στους φωνητικούς βοηθούς, στις πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων, στην αυτοματοποιημένη υποστήριξη πελατών και σε πολλές καθημερινές επιχειρηματικές δραστηριότητες, μεταξύ διαφόρων άλλων πλατφορμών.

 

Στο σημείωμα αυτό σας παρουσιάζω την πορεία της τεχνητής νοημοσύνης τις τελευταίες δεκαετίες, καλύπτοντας τα ορόσημα της τεχνητής νοημοσύνης και πώς αυτά έχουν διαμορφώσει τον κόσμο από τη δεκαετία του 1940 έως τη δεκαετία του 2020.

 

1942. Η μηχανή Bombe και το «σπάσιμο» του Enigma με την AI

 

Είναι το πρώτο επίτευγμα στο χρονοδιάγραμμα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η μηχανή Bombe, που σχεδιάστηκε από τον Alan Turing κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν σίγουρα το σημείο καμπής στη διάσπαση των γερμανικών επικοινωνιών που κωδικοποιήθηκαν από τη μηχανή Enigma. Βοήθησε στην επιτάχυνση της αποκωδικοποίησης των μηνυμάτων. Αυτό, με την σειρά του, επέτρεψε στους συμμάχους να αντιδράσουν και να χαράξουν στρατηγική μέσα σε λίγες ώρες αντί να περιμένουν μέρες ή και εβδομάδες. Ολόκληρη η φόρμουλα της μηχανής για να σπάσει τον κώδικα στηρίχθηκε στην παρατήρηση ότι κάθε γερμανικό μήνυμα περιείχε ένα γνωστό κομμάτι γερμανικού απλού κειμένου σε ένα γνωστό σημείο του μηνύματος.

 

1950. Δοκιμή μηχανικής νοημοσύνης από τον Alan Turing

 

Ο Alan Turing, ο πιο διάσημος επιστήμονας υπολογιστών στον κόσμο και μαθηματικός, είχε θέσει ένα ακόμη πείραμα για να δοκιμάσει τη μηχανική νοημοσύνη. Η ιδέα ήταν να καταλάβουμε αν η μηχανή μπορεί να σκεφτεί ανάλογα και να πάρει αποφάσεις τόσο λογικά και έξυπνα όσο ένας άνθρωπος. Στο τεστ, ένας ανακριτής έπρεπε να καταλάβει ποια απάντηση ανήκει σε έναν άνθρωπο και ποια σε μια μηχανή. Έτσι, αν ο ανακριτής δεν ήταν σε θέση να διακρίνει μεταξύ των δύο, η μηχανή θα περνούσε το τεστ ότι δεν διακρίνεται από έναν άνθρωπο.

 

1965. John McArthy - Ο πατέρας της τεχνητής νοημοσύνης 

 

Ο John McCarthy είναι το αποκορύφωμα της ιστορίας μας στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Ήταν Αμερικανός επιστήμονας υπολογιστών και επινόησε τον όρο Τεχνητή Νοημοσύνη στην πρότασή του για το Dartmouth Conference, το πρώτο συνέδριο AI που πραγματοποιήθηκε το 1956. Ο στόχος ήταν να σχεδιαστεί μια μηχανή που θα ήταν ικανή να σκέφτεται και να εκλογικεύει όπως ένας άνθρωπος. Πίστευε ότι αυτή η επιστημονική ανακάλυψη θα συνέβαινε αναμφισβήτητα μέσα σε 5-5000 χρόνια. Επιπλέον, δημιούργησε τη γλώσσα υπολογιστών LISP το 1958, η οποία έγινε η τυπική γλώσσα προγραμματισμού AI.

 

1961. Το βιομηχανικό ρομπότ Unimate

 

Το Unimate έγινε το πρώτο βιομηχανικό ρομπότ που δημιουργήθηκε από τον George Devol. Χρησιμοποιήθηκε σε μια γραμμή συναρμολόγησης της General Motors για τη μεταφορά χυτών καλουπιών και τη συγκόλληση αυτών των εξαρτημάτων σε αμαξώματα αυτοκινήτων. Οι εργαζόμενοι έπρεπε να είναι εξαιρετικά προσεκτικοί κατά την εκτέλεση αυτής της δραστηριότητας. Διαφορετικά, θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε δηλητηρίαση από τα αέρια συγκόλλησης ή σε απώλεια κάποιου άκρου. Το Unimate γνωστό για τον βαρύ ρομποτικό βραχίονα του ζύγιζε περίπου 1.815 κιλά.

 

Αρκετά αντίγραφα έγιναν μετά την επιτυχία της Unimate και εισήχθησαν διάφορα βιομηχανικά ρομπότ.

 

1964. Eliza - Το πρώτο chatbot

 

Η επόμενη εφεύρεση σηματοδοτεί μια τεράστια ανακάλυψη Τεχνητής Νοημοσύνης, καθώς η αγορά της εξακολουθεί να είναι ακμάζουσα. Η Eliza, το πρώτο chatbot, εφευρέθηκε στη δεκαετία του 1960 από τον Joseph Wiezenbaum στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του MIT. Είναι ένα ψυχοθεραπευτικό ρομπότ που δίνει προ-τροφοδοτημένες απαντήσεις στους χρήστες. Έτσι, αισθάνονται ότι μιλούν σε κάποιον που καταλαβαίνει τα προβλήματά τους. Εδώ, η κύρια ιδέα ήταν ότι το άτομο θα συνομιλούσε περισσότερο και θα είχε την ιδέα ότι πράγματι μιλάει με έναν ψυχίατρο. Φυσικά, με συνεχή ανάπτυξη, είμαστε πλέον περιτριγυρισμένοι από πολλούς παρόχους chatbot όπως drift, conversica, ενδοεπικοινωνία κ.α.π.

 

1969. Το ρομπότ Shakey 

 

Ο επόμενος της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι ο Shakey. Ο Shakey αναφέρεται κυρίως ως το πρώτο κινητό ρομπότ γενικής χρήσης. Ήταν σε θέση να λογικευτεί με τις δικές του ενέργειες. Σύμφωνα με την περιγραφή χαρακτηριστικών που υπάρχει στο IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers), ο Shakey «θα μπορούσε να αντιληφθεί το περιβάλλον του, να συναγάγει άδηλα γεγονότα από ρητά, να δημιουργήσει σχέδια, να ανακάμψει από λάθη στην εκτέλεση του σχεδίου και να επικοινωνήσει χρησιμοποιώντας συνηθισμένα αγγλικά». Το ρομπότ είχε μια οθόνη τηλεόρασης και εύκαμπτες ακίδες για να ανιχνεύει πότε πλησίαζε σε οποιοδήποτε αντικείμενο. Είναι ενδιαφέρον ότι, το ίδιο το ρομπότ, θα σχεδίαζε τη διαδρομή που θα ακολουθούσε, ώστε να μπορεί να ελιχθεί προσεκτικά γύρω από εμπόδια. Ο Shakey «επικοινωνούσε» με την ομάδα του έργου με ένα τηλέτυπο και μια οθόνη CRT. Επίσης, η ομάδα θα έκρινε τις αντιδράσεις του Shakey στις φάρσες της ομάδας.

 

1995. Το chatbot A.L.I.C.E.

 

Το A.L.I.C.E (Artificial Linguistic Internet Computer Entity), σε σύνθεση του Richard Wallace, κυκλοφόρησε παγκοσμίως την 3η Νοεμβρίου 1995. Παρόλο που το ELIZA του Joseph Weizenbaum ενέπνευσε σε μεγάλο βαθμό το bot και υπήρξαν σημαντικές τροποποιήσεις στο bot που την έκαναν πραγματικά εξαιρετική. Ενισχύεται από το NLP (Natural Language Processing), ένα σημαντικό πρόγραμμα που συνομιλεί με ανθρώπους εφαρμόζοντας αλγοριθμικούς κανόνες αντιστοίχισης μοτίβων που επιτρέπουν στη συνομιλία να ρέει πιο φυσικά. 

 

Με τα χρόνια, η ALICE έχει κερδίσει πολλά βραβεία και διακρίσεις, όπως το βραβείο Loebner για τρεις συνεχόμενες χρονιές (2000, 2001 και 2004). Επιπλέον, η ALICE ενέπνευσε την ταινία Her του Spike Jonze το 2013. Η ταινία αντιπροσωπεύει μια σχέση μεταξύ ενός ανθρώπου και ενός τεχνητά ευφυούς bot που ονομάζεται Samantha. 

 

1977. Άνθρωπος εναντίον μηχανής - Το DeepBlue νικά τον θρύλο του σκακιού

 

Γκάρι Κασπάροφ εναντίον Deepblue. Αυτό ήταν πράγματι ένα παιχνίδι αλλαγής στον χώτο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το DeepBlue ήταν ένας υπολογιστής σκακιού που αναπτύχθηκε από την IBM.

 

Ήταν η απόλυτη μάχη του Ανθρώπου κόντρα στην Μηχανή για να καταλάβουμε ποιος ξεπερνά ποιον. Ο Kasparov, ο άρχων του σκακιού, κλήθηκε να νικήσει τη μηχανή DeepBlue. 

 

Όλοι όσοι ήταν κολλημένοι στο παιχνίδι έμειναν έκπληκτοι που ο DeepBlue, μετά από 9 μέρες αγώνα, νίκησε τον πρωταθλητή σκακιού Garry Kasparov. Αυτό άφησε τους ανθρώπους να αναρωτιούνται για το πώς οι μηχανές θα μπορούσαν εύκολα να ξεπεράσουν τους ανθρώπους σε μια ποικιλία εργασιών.

 

1998. Kismet - Το συναισθηματικά εξοπλισμένο ρομπότ

 

Το Kismet (που σημαίνει: μοίρα) ήταν ένα από τα πρώτα ρομπότ που μπόρεσαν να επιδείξουν εξίσου κοινωνικές και συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους. Είχε ένα καρτουνίστικο πρόσωπο και είχε πάντα την ικανότητα να αλληλεπιδρά με τους ανθρώπους και να τους κάνει να χαμογελούν.

 

Ολόκληρος ο κώδικας για να τρέξει και να αναπτύξει το kismet πήρε τους προγραμματιστές περίπου 2,5 χρόνια.

 

Η διάδραση του ρομπότ περιλάμβανε φωνητικές εκφράσεις, εκφράσεις του προσώπου και κινητικές δυνατότητες για την προσαρμογή της κατεύθυνσης του βλέμματος των ματιών και την προσαρμογή του κεφαλιού. Ως εκ τούτου, απεικόνιζε μια ποικιλία συναισθημάτων όπως αηδία, έκπληξη, θλίψη, έντονο ενδιαφέρον, ηρεμία και οργή.

 

2002. Roomba - Το ρομπότ σκουπίσματος 

 

Η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα απορρόφησε και την κλασική σκούπα. Με την εισαγωγή της Roomba, ο καθαρισμός στο σπίτι έγινε πολύ πιο αποτελεσματικός. Η απορρόφηση μπορεί να παγιδεύσει το 99% των αλλεργιογόνων με το φίλτρο υψηλής απόδοσης. Έτσι, μόλις τελειώσει ο καθαρισμός, αδειάζετε το καλαθάκι της από τα συλλεγέντα σκουπιδάκια και είστε έτοιμοι.

 

Η συσκευή διαθέτει μια σουίτα αισθητήρων για να αποφευχθεί η τριβή της με τα έπιπλα, η πτώση από τις σκάλες και ούτω καθεξής. Όχι μόνο αυτό, αλλά ενσωματώνεται με την Alexa της Amazon και τον βοηθό της Google, ώστε να μπορείτε να καθαρίζετε τα δάπεδα χρησιμοποιώντας μόνο τη φωνή σας και τον ψηφιακό βοηθό που προτιμάτε.

 

2008. iPhone και Siri - Λειτουργία αναγνώρισης φωνής

 

Αυτή η πρόοδος έδωσε στους χρήστες, κυριολεκτικά, τη δύναμη να εκφράσουν τα ερωτήματα και τις ανησυχίες τους.

 

Επιπλέον, η πρόοδος συντελέστηκε με μια μικρή ενημέρωση χαρακτηριστικών σε ένα iPhone της Apple, όπου οι χρήστες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη λειτουργία αναγνώρισης φωνής στην εφαρμογή Google για πρώτη φορά. Αυτό το βήμα φαινόταν μικρό αρχικά, αλλά προανήγγειλε μια σημαντική ανακάλυψη στα φωνητικά bots, τις φωνητικές αναζητήσεις και τους βοηθούς φωνής όπως το Siri, η Alexa και το Google Home. Αν και εξαιρετικά ανακριβείς αρχικά, σημαντικές ενημερώσεις, αναβαθμίσεις και βελτιώσεις έχουν καταστήσει την αναγνώριση φωνής βασικό χαρακτηριστικό της Τεχνητής Νοημοσύνης.

 

Το Siri, που τελικά κυκλοφόρησε από την Apple στο iPhone μόλις λίγα χρόνια αργότερα, είναι μια απόδειξη της επιτυχίας αυτού του μικρού χαρακτηριστικού. Το 2011, το Siri εισήχθη ως εικονικός βοηθός και έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί φωνητικά ερωτήματα και μια διεπαφή χρήστη φυσικής γλώσσας για να απαντά σε ερωτήσεις, να κάνει συστάσεις και να εκτελεί εικονικές ενέργειες όπως ζητείται από τον χρήστη. 

 

Τέλος, το Siri περιλαμβάνει μια διεπαφή συνομιλίας, προσωπική επίγνωση περιβάλλοντος και ανάθεση υπηρεσιών. Η απάντηση των χρηστών στο Siri ήταν σταθερά τόσο θετική που έχει γίνει βασικό χαρακτηριστικό σε όλες τις συσκευές Apple. Ένας χρήστης μπορεί να ζητήσει από το Siri να καλέσει έναν αριθμό, να στείλει ένα μήνυμα ή να εκτελέσει άλλες ενέργειες με τις εφαρμογές iPhone, Macbook και Smart Watch.

 

2011. IBM Watson - Το υπολογιστικό σύστημα Ερωταπαντήσεων

 

Η διάσημη εκπομπή κουίζ Jeopardy είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη του Watson Το Watson είναι ένας υπολογιστής ικανός να απαντά σε ερωτήσεις που τίθενται σε φυσική γλώσσα. Το Watson βοηθά να προβλεφθούν και να διαμορφωθούν μελλοντικά αποτελέσματα, να αυτοματοποιηθούν πολύπλοκες διαδικασίες και να βελτιστοποιηθεί ο χρόνος εργασίας των υπαλλήλων.

 

Τα τελευταία χρόνια, το Watson έχει εξελιχθεί από ένα απλό σύστημα υπολογιστή που απαντά σε ερωτήσεις, σε ένα ισχυρό πλεονέκτημα μηχανικής μάθησης για την εταιρεία του που μπορεί επίσης να «δει», «ακούσει», «διαβάσει», «μιλήσει», «δοκιμάσει», «ερμηνεύσει», «μάθει» και «προτείνει».

 

Το Watson διαγωνίστηκε εναντίον των πρωταθλητών Brad Rutter και Ken Jennings το 2011 και κέρδισε το βραβείο πρώτης θέσης ύψους 1 εκατομμυρίου δολαρίων στην εκπομπή.

 

2014. Ο εικονικός βοηθός Alexa

 

Στην ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης συνέχεια έχει το Alexa, ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης εικονικού βοηθού, που αναπτύχθηκε από την Amazon.

 

Η εφαρμογή Alexa είναι διαθέσιμη σε smartwatches, οθόνες αυτοκινήτων, ηχεία, τηλεόραση και διάφορες άλλες πλατφόρμες. Κάθε φορά που ένα άτομο λέει "Alexa", η συσκευή ενεργοποιεί και εκτελεί την εντολή. Μετά από αυτό, φιλτράρει την ανθρώπινη φωνή από ένα δωμάτιο γεμάτο φασαρία. 

 

Η Alexa μπορεί να παίξει μουσική, να παρέχει πληροφορίες, να παραδίδει ειδήσεις και αθλητικά αποτελέσματα, να ενημερώνει για τις καιρικές συνθήκες και να ελέγχει το έξυπνο σπίτι σας. Επιτρέπει ακόμη και στα μέλη Prime να δημιουργούν λίστες και να παραγγέλνουν προϊόντα από την Amazon.

 

2016. Sophia - Ο πρώτος ρομποτικός πολίτης 

 

Η Hansen Robotics δημιούργησε το Sophia (), ένα ανθρωποειδές ρομπότ με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μπορεί να μιμηθεί τις εκφράσεις του προσώπου, τη γλώσσα, τις δεξιότητες ομιλίας και τις απόψεις των ανθρώπων σε προκαθορισμένα θέματα και προφανώς έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μπορεί να γίνει πιο έξυπνο με την πάροδο του χρόνου. 

 

Το Σοφία, ενεργοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2016 και παρουσιάστηκε στον κόσμο αργότερα την ίδια χρονιά. Στη συνέχεια, έγινε πολίτης της Σαουδικής Αραβίας, το πρώτο ρομπότ που απέκτησε την υπηκοότητα μιας χώρας. Επιπλέον, ονομάστηκε η πρώτη καινοτόμος πρωταθλήτρια από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

 

2017. Amper - Ο πρώτος μουσικοσυνθέτης τεχνητής νοημοσύνης

 

Το Amper έγινε ο πρώτος τεχνητά ευφυής μουσικός, παραγωγός και συνθέτης που δημιούργησε και κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ. Επιπλέον, το Amper φέρνει λύσεις στους μουσικούς, βοηθώντας τους να εκφραστούν μέσω της πρωτότυπης μουσικής.

 

Η τεχνολογία του Amper είναι χτισμένη χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό μουσικής θεωρίας και καινοτομίας AI και σηματοδοτεί τις πολλές μοναδικές συνεργασίες μεταξύ ανθρώπων και τεχνολογίας.

 

Για παράδειγμα, το Amper δημιουργήθηκε ιδιαίτερα λόγω μιας συνεργασίας μεταξύ μουσικών και μηχανικών.

 

Ομοίως, το τραγούδι Break-Free σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία μεταξύ ενός πραγματικού ανθρώπου μουσικού και της τεχνητής νοημοσύνης.

 

Μαζί, το Amper και η τραγουδίστρια Taryn Southern ήταν επίσης συμπαραγωγοί του μουσικού άλμπουμ με τίτλο I AM AI.

 

2020. GPT 3 - Ένα επαναστατικό εργαλείο για αυτοματοποιημένες συνομιλίες

 

Το GPT 3, συντομογραφία του Generative Pre-trained Transformer, παρουσιάστηκε στον κόσμο τον Μάιο του 2020 και μεταμορφώνει πραγματικά τον αυτοματισμό. 

 

Είναι αναμφίβολα ένα επαναστατικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για αυτοματοποιημένες συνομιλίες, όπως η απάντηση σε οποιοδήποτε κείμενο που πληκτρολογεί ένα άτομο στον υπολογιστή με ένα νέο κομμάτι κειμένου που είναι κατάλληλο για τα συμφραζόμενα. Απαιτεί μερικά κείμενα εισόδου για την ανάπτυξη του εξελιγμένου και ακριβούς κειμένου που δημιουργείται από την μηχανή.

 

Οι λεπτές τροποποιήσεις και αποχρώσεις των γλωσσών είναι πολύ περίπλοκες για να τις κατανοήσουν οι μηχανές. Ως εκ τούτου, αναδύεται η ανάγκη να δημιουργούν κείμενα που είναι εύκολα αναγνώσιμα από τον άνθρωπο.

 

Ωστόσο, το GPT 3 βασίζεται στη φυσική γλώσσα (NLP), στη βαθιά μάθηση και στο Open AI, μπορεί να δημιουργεί όχι μόνο κείμενο ανθρώπινης γλώσσας αλλά και μοτίβα προτάσεων,. Μπορεί επίσης να παράγει περιλήψεις κειμένου και ίσως ακόμη και κώδικα προγράμματος αυτόματα.

 

Πού εμφανίζεται πιο εμφατικά η τεχνητή νοημοσύνη σήμερα; 

 

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αναμφισβήτητα γίνει ένα αξιόπιστο εργαλείο στο εργατικό δυναμικό. Ενσωματώνεται σε αλγόριθμους μηχανών αναζήτησης, chatbots υποστήριξης πελατών, ανάλυση και επεξεργασία μεγάλων δεδομένων και απλοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών. 

 

Επιπλέον, η AI έχει επίσης συγχωνεύσει μια συμμαχία με την Cyber Security. Καθώς μαθαίνει περισσότερα σχετικά με τις επιθέσεις και τα τρωτά σημεία που συμβαίνουν με την πάροδο του χρόνου, γίνεται πιο ισχυρή στην ανάληψη προληπτικών μέτρων κατά μιας επίθεσης στον κυβερνοχώρο.

 

Ποιο είναι το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης;

 

Ένα πράγμα που έχουν μάλλον κοινό οι άνθρωποι και η τεχνολογία, είναι ότι συνεχίζουν να εξελίσσονται.

 

Έτσι και η Τεχνητή Νοημοσύνη θα συνεχίσει να φέρνει πολύ περισσότερη δημιουργικότητα σε αυτόν τον κόσμο. Έχουμε δει αυτοματοποιημένα αυτοκίνητα, τσιπ AI, την ηλεκτρονική υποδομή AI Azure της Microsoft και διάφορες άλλες εφευρέσεις.

 

Ελπίζω ότι οι εφευρέσεις AI θα ξεπεράσουν τις ανθρώπινες προσδοκίες και θα φέρουν περισσότερες λύσεις και λιγότερα προβλήματα σε κάθε πόρτα.

 

22 Νοε. 2022

Κων-νος Παπανικολάου