Ο Γεώργιος Καστριώτης, που απεβίωσε στις 17 Ιανουαρίου του 1468, ήταν πρότυπο για τον Γέρο του Μοριά. Ο θρυλικός τουρκομάχος, ο γνωστός στην Ευρώπη ως «Πρίγκιψ των Ηπειρωτών», ήταν ηρωική μορφή της μεσαιωνικής Ηπείρου, ένας πολέμαρχος του 15ου αιώνα που είχε την ικανότητα και το σθένος να αντισταθεί στον πανίσχυρο σουλτάνο και να αναχαιτίσει την ορμητική πορεία των Οθωμανών προς την Ιταλία. Το μικρό πριγκιπάτο του αποδείχτηκε προμαχώνας απέναντι στον οθωμανικό καλπασμό προς την Ευρώπη, που εκείνη την εποχή βρισκόταν στην κρίσιμη περίοδο της Αναγέννησης και ο εξισλαμισμός της θα άλλαζε εντελώς την πολιτισμική της ταυτότητα.
Γιος του Βυζαντινού άρχοντα της Κρούγια Ιωάννη Καστοριώτη και της Σέρβας πριγκίπισσας Βοϊσάβας, ο Γεώργιος Καστ(ο)ριώτης είχε στρατολογηθεί από τον σουλτάνο Μουράτ Β’ που του έδωσε και το γνωστό προσωνύμιο «Ισκεντέρ μπέη» (Αλέξανδρος ηγεμών) επειδή τον θεώρησε ισάξιο στην ανδρεία και στις στρατηγικές ικανότητες με τον Μεγαλέξανδρο. Όταν λοιπόν ο Ισκεντέρ μπέη κατάφερε να λιποτακτήσει από τον τουρκικό στρατό, παντρεύτηκε τη βυζαντινή Ντονίκα (Ανδρονίκη) Κομνηνή και το 1443 κήρυξε την επανάσταση εναντίον των Οθωμανών. Ελευθέρωσε την Κρούγια και ύψωσε στο κάστρο της την πολεμική σημαία της Ρωμανίας με τον Δικέφαλο Αετό.
Ο έφιππος ανδριάντας του Σκεντέρμπεη εμπρός από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην κεντρική Πλατεία των Τιράνων
Έτσι ο Καστριώτης ξεκίνησε την επανάσταση εναντίον των Οθωμανών. Στις 28 Νοεμβρίου 1443, κήρυξε στην Κρούγια την ίδρυση του «Ελεύθερου Πριγκιπάτου της Ηπείρου» και ύψωσε στην ακρόπολή της το λάβαρο των Καστριώτηδων, την εικόνα ενός δικέφαλου αετού της άμμου. (Σήμερα, ο δικέφαλος αετός του Καστριώτη αποτελεί εθνικό έμβλημα της Αλβανίας και, ειδικά μετά την εμφάνιση του UCK, έχει ταυτιστεί με τον αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό και γι' αυτό ο σχηματισμός του από κάποιους/κάποιες (π.χ. Παϊτίμ Κασάμι, ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, Ελένη Φουρέιρα), προκαλεί μεγάλες αντιδράσεις στη χώρα μας).
Στη φωτογραφία ο Παϊτίμ Κασάμι στην πρώτη θητεία του στον Ολυμπιακό (εδώ μαζί με τον Μήτρογλου) πανηγυρίζει νίκη της ομάδας με το σχηματισμό του δικέφαλου)
Οι Οθωμανοί έκαναν δεκαπέντε και πλέον εκστρατείες εναντίον του Καστριώτη, συχνά με επικεφαλής τους ίδιους τους σουλτάνους (όπως ο Μωάμεθ (Μεχμέτ) ο Πορθητής) και χιλιάδες στρατιώτες αλλά δεν κατάφεραν ποτέ να τον νικήσουν. Η αντίστασή του επιβράδυνε την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης!
Στόχος του Καστριώτη ήταν να υπερασπιστεί τη γη της Ηπείρου από τις οθωμανικές εκστρατείες, τις συνεχείς επιδρομές και τις λεηλασίες των Τουρκαλβανών και τις επεκτατικές βλέψεις των παπικών. Είναι ενδιαφέρον ότι σκόπευε σε συνεργασία με τα κάστρα του Μοριά, στα οποία η ελληνική συνείδηση είχε αφυπνισθεί και λειτουργούσε παράλληλα με την καλά εδραιωμένη συνείδηση του Βυζαντινού. Την ίδια σημαία με τον Καστριώτη χρησιμοποιούσε και ο Κροκόδειλος Κλαδάς, αξιωματικός των Παλαιολόγων, που μετά την αντίσταση στη Μάνη, μετέφερε τη δράση του στην Ήπειρο και απελευθέρωσε τη Χιμάρα με τη στήριξη του Γκιον (Γιάννη) Καστριώτη, γιου του Σκεντέρμπεη.
Αλλά και μια σφραγίδα, η οποία φυλάσσεται στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας και την οποία οι Αλβανοί κατηγορούν ως πλαστή, απεικονίζει τον βυζαντινό δικέφαλο αετό και φέρει κυκλική επιγραφή στα ελληνικά, δηλωτική των προθέσεων και της φιλοδοξίας του Σκεντέρμπεη: «ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΡΩΜΑΙΩΝ, Ο ΜΕΓΑΣ ΑΥΘΕΝΤΗΣ ΤΟΥΡΚΩΝ, ΑΛΒΑΝΩΝ ΣΕΡΒΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ».
.jpg)
Ο ιστορικός Marin Barleti, σύγχρονος του Γεωργίου Καστριώτη, είχε εκδώσει στα λατινικά τη βιογραφία του το 1510 με τίτλο «HISTORIA DE VITA ET GESTIS SCANDERBEGI EPIROTARUM PRINCIPIS». Δηλαδή, τον αποκαλούσε «Πρίγκιπα της Ηπείρου».
Ο Γ. Καστριώτης τιτλοφορήθηκε «Βασιλιάς της Αλβανίας» όταν τον διεκδίκησαν ως εθνικό τους ήρωα οι Αλβανοί, οικειοποιούμενοι την ιστορία της αρχαίας και μεσαιωνικής Ηπείρου και ονομάζοντάς τον Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κρούγια (20 χλμ. βόρεια των Τιράνων), το ορμητήριο του Καστριώτη, ήταν πρωτεύουσα του «Αρβάνου», του παλαιότερου πριγκιπάτου που ανήκε στο βυζαντινό Δεσποτάτο της Ηπείρου, στο καταφύγιο δηλαδή του μεσαιωνικού ελληνισμού μετά τον βίαιο διαμελισμό της Ρωμανίας από τους Σταυροφόρους.
Το φρούριο της Κρούγια
Η ονομασία «Krujë» (Κρούγια) προέρχεται από τη λέξη «Krua» που στη ντόπια διάλεκτο σημαίνει πηγή και είναι πανάρχαια, πελασγική, σχετιζόμενη και με τη δωρική «κρᾱνα» (ιων. κρήνη, κρουνός). Το krāna έδωσε το kroia-krua>Krujë. Στη βυζαντινή περίοδο η ονομασία αυτή γραφόταν «Κροαί» στα ελληνικά και Croia-Croya στα λατινικά.
Πάντως, η αναζήτηση της εθνικότητας του Σκεντέρμπεη δεν έχει νόημα καθώς έδρασε σε μια περιοχή όπου η εθνική ταυτότητα δεν ήταν ξεκάθαρη και σε μια εποχή που προβάδισμα στη συνείδηση είχε το θρήσκευμα. Ο Σκεντέρμπεη ήταν ένας Ηπειρώτης ηγεμόνας, χριστιανός, που συμμαχούσε με τους Βενετούς και Ναπολιτάνους άρχοντες προκειμένου να εξασφαλίσει το πριγκιπάτο του και να κρατήσει τους Οθωμανούς μακριά από την Ήπειρο. Ας πούμε ότι ήταν ένας εξαιρετικά ικανός Αρβανίτης πολέμαρχος.
Κρούγια. Το Μουσείο Σκεντέρμπεη
Ο Κολοκοτρώνης διάβαζε μάλλον το βιβλίο «Επιτομή της Ιστορίας Γεωργίου του Καστριώτου» που εκδόθηκε το 1812 ως συνοπτική απόδοση ενός έργου του Ρ. Duponcet. Ανάμεσα σε όλα τ΄ άλλα που εκμυστηρεύτηκε στον Τερτσέτη ήταν και ο θαυμασμός του για τον Καστριώτη.
Υπάρχει πάντως ανώνυμο χειρόγραφο με την ιστορία στα ελληνικά. Βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του Παν/μίου Ιωαννίνων και προέρχεται από τη βιβλιοθήκη του Φαναριώτη λόγιου Νικολάου Καρατζά, μετά από δωρεά του Μητροπολίτη Κορυτσάς Ευλόγιου Κουρίλα.
Πολύ κατατοπιστικό σχετικά με όλα αυτά είναι το βιβλίο της Μάχης Παΐζη Αποστολοπούλου «Γεωργίου Καστριώτη του επιλεγομένου Σκεντέρμπεη βίος και πολιτεία» (εκδ: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2018). Δείτε το εδώ: https://history-bookstore.eie.gr/.../modern.../n011490/
Στην εικόνα βλέπετε το πορτρέτο του Γεωργίου Καστριώτη και ομοίωμα της περικεφαλαίας του. Εκτίθενται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο των Τιράνων.
Το μαυσωλείο του βρίσκεται στο Lezhë (Λέζα), που δεν είναι άλλο από το βυζαντινό Αλέσιον στη θέση της αρχαίας Λισσού, της αποικίας των Συρακουσίων...
Πολλοί κακοπροαίρετοι συγγραφείς, σκόπιμα μέχρι σήμερα διαστρεβλώνουν την Ελληνική Ιστορία και ως προς την τιμημένη Επανάσταση των Πανελλήνων και αναφέρουν ότι πολλοί Έλληνες καπεταναίοι ήταν Αρβανίτες με ύποπτη επίπλαστη έννοια, ότι ουσιαστικά ήταν «Αλβανοί», μια καινοφανής άποψη με αλλότριους σκοπούς. Άλλο Αρβανίτες και άλλο Αλβανοί, μία εκ διαμέτρου αντίθεση. Όταν ο Έλληνας Αρβανιτόφωνος Μάρκος Μπότσαρης πρωτοπάτησε στα Επτάνησα αναφώνησε: Ο Έλλην δε μπορεί να αισθάνεται ελεύθερος εκεί όπου κυματίζει ξένη σημαία… Εξ άλλου το μόρφωμα της Αλβανίας εμφανίζεται το 1878, ένα κατασκεύασμα των ξένων, με την Συνθήκη Λίγκας της Πριζρένης – Κοσσυφοπεδίου…. Όλοι οι ορθόδοξοι Έλληνες Αρβανίτες ήταν ενταγμένοι στο ίδιο γένος το Ελληνικό. Ομαιμοι…
ΑπάντησηΔιαγραφήΑντίθετα η ομάδα των Αλβανών ένοιωθαν Τούρκοι, όπως και ο ορισμός τους αναφέρει Τουρκαλβανοί… και ήταν αυτοί που κατέσφαξαν ορθόδοξους Έλληνες και Έλληνες Αρβανίτες… Ήταν πιστοί σύμμαχοι των Οθωμανών Τούρκων και περηφανεύονταν ότι ήταν Τούρκοι Μωαμεθανοί… Κανένας και ποτέ Έλληνας Αρβανίτης ηρωικός καπεταναίος, ούτε ανέφερε, ούτε έγραψε ότι είναι περήφανος διότι είναι Αλβανικής καταγωγής, αντίθετα ήταν περήφανος, που ήταν Έλληνας και στο μόνο που διέφερε ήταν η πλούσια αρβανίτικη προφορά του. Κανείς δεν λέει ότι στα Αρβανιτοχώρια και Β. Ήπειρο ζούν Αλβανοί, αντίθετα λέει, ότι ζούν Έλληνες Ορθόδοξοι Αρβανίτες Ελληνικής καταγωγής….
Δηλαδή σήμερα πρέπει να υποστηρίξουμε ότι οι Έλληνες Κύπριοι, οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες, οι Ιωνες, οι Δωριείς, οι Δωδεκανήσιοι κ.ά.π. με την εμπλουτισμένη γλώσσα και προφορά, από Αρχαιοελληνικές λέξεις και ελληνικούς ιδιωματισμούς δεν είναι ….Έλληνες;;;; Ε! Τότε εξαφανίζουμε ότι Ελληνικό….
Όταν υπήρχαν πολεμικές συρράξεις, οι Αλβανοί ύψωναν την Οθωμανική σημαία…
Η λέξη Άρβανον είναι τοπωνύμιο της Β. Ηπείρου, η οποία ήταν πάντα Ελληνική. Η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες Αρβανίτες ήταν μικτή με Αρχαία Ελληνικά σύγχρονα και άλλα ντόπια ελληνικά γλωσσικά στοιχεία με ιδιωματισμούς. Οι Αρβανιτόφωνοι Έλληνες, ποτέ δεν είχαν διαφορετική εθνική συνείδηση, από τους υπόλοιπους αδελφούς Έλληνες… Η άγνοια αυτή αλλά και παραποίηση παρουσιάζεται μόνο στην ελληνική γλώσσα, διότι μόνο ηχητικά έχουν ομοιότητα… Αρβανίτες # Αλβανοί.
Α.Α.