Η Εκκλησια του Αγιου Δημητριου βρισκεται σε εναν λοφο στο χωριο Ξιφιανη Αριδαιας.
Η ονομασια του χωριου συμφωνα με τους θρυλους, ειναι Βυζαντινη και οφειλεται στον Νικηφορο Ξιφια. Συμφωνα με αυτους τους θρυλους η υπαρξη του χωριου ξεκινα απο τον 9ο αιωνα, και αυτό αποδεικνύεται με τις ανασκαφες που εχουν γινει στην δυτικη πλευρα του λοφου.
Εκει λοιπον βρεθηκαν ενας μαρμαρινος κιονας με μια σπασμενη βαση, ενα λιθινο κατωφλι σε συνδυασμο με διασπαρτο οικοδομικο υλικο, με στοιχεια παλαιοχριστιανικης κεραμικης, σε μεγαλη εκταση περιπου ενος στρεμματος. Τα ευρηματα με λιγα λογια, μαρτυρουν την υπαρξη μεγαλης Χριστιανικης Εκκλησιας των πρωτων χρονων.
Χτιστηκε το ετος 1857 με αδεια απο τις τουρκικες αρχες, χαρη στο "Χατι χουμαγιουν" μετα την ληξη του Κριμαικου πολεμου και την περιφημη πληρη θρησκευτικη ελευθερια που δοθηκε στους λαους της οθωμανικης αυτοκρατορια. Τότε οικοδομηθηκαν σχεδον παντου οπου υπηρχαν Ελληνες Ορθοδοξοι, μεγαλοι Ναοι και Εκκλησιες. Μια απο αυτες ειναι και αυτη του Αγιου Δημητριου στον τυπο της τρικλιτης Βασιλικης, με ενα υπεροχο ξυλογλυπτο τεμπλο και χειροποιητο εσωτερικο διακοσμο.
Στα ετη 1916-17 ο λοφος αυτος της Εκκλησιας χρησιμοποιηθηκε απο τους Σερβους σαν παρατηρητηριο του πυροβολικο τους, σωζεται ακομα στις μερες μας μια πετρα με την επιγραφη ΤΟΠ που στα Σερβικα σημαινει κανονι πυροβολικου.
Επισης στα αιματηρα χρονια του δικου μας εμφυλιου, χρησιμοποιηθηκε η δυτικη πλευρα με τα χαρακωματα να ειναι εμφανη σε οποιον κοιταξει προσεκτικα στο σημειο εκεινο, καθως προσφερε εξαιρετικη θεα στον καμπο της Αριδαιας.
Η Εκκλησια λειτουργει τεσσερις φορες τον χρονο επισημα στα Ψυχοσάββατα, την ημερα Γιορτης του Αγιου, την Κυριακη της Αναστασης, καθως και σε βαφτίσια και γαμους των πιστων της ευρυτερης περιοχης.
Η κτητορικη επιγραφη βρισκεται πανω απο την πορτα της Εκκλησιας και μας πληροφορει οτι η Εκκλησια αυτη θεμελιωθηκε την 15η Σεπτεμβριου του 1857 και ανακαινιστηκε το 1858 υπο των Αρχιεπισκοπων Νεοφυτου και Μελετιου με την συνδρομη των κατοικων της Κουστουργιανης, που ηταν το ονομα της Ξιφιανης στα νεοτερα χρονια και των λοιπων κατοικων της ευρυτερης περιοχης της Καρατζοβας, οπως ηταν το τουρκικο ονομα της Αριδαιας.
Ενα απο τα εντυπωσιακα σημεια της Εκκλησιας αυτης, ειναι η δίρριχτη σκεπη της που ευτυχως τα τελευταια χρονια επισκευαστηκε απο κατοικους της περιοχης και δεν ειχε κακη καταληξη. Επισης και ο γυναικωνίτης, που βρισκεται στην δυτικη πλευρα της Εκκλησιας, οπως αυτο συνηθίζεται στην περιοχη της Πελλας.
Οι τοιχογραφιες απεικονιζουν τον Χριστο (κογχη προθεσεως) και την Πλατυτερα (κογχη Ιερου) με μια σειρα απο Αγιους.
Το κωδωνοστασιο της Εκκλησιας ειναι πολυ νεωτερη κατασκευη και χρονολογειται στο 1919, μετα δηλαδη την Απελευθερωση της Μακεδονιας μας και την ενσωματωση της στον Εθνικο κορμο. Κατα την διαρκεια της κατασκευης σκοτωθηκαν δυο εργατες και γι αυτο εχουν τοποθετησει δυο μικρα προσωπεια.
Μια λεπτομέρεια που θα ξαφνιασει πολλους, ειναι ο Επιταφιος που ειναι ισως ειναι ο παλαιοτερος που εχω δει στην ζωη μου, σε οσες Εκκλησιες και Μοναστηρια εχω επισκεφτει. Πισω απο το Ιερο επισης της Εκκλησιας σωζεται ενα μικρο νεκροταφειο του χωριου, αλλα και της ευρυτερης περιοχης, με πολλες επιταφιες πλακες απο την εποχη της τουρκοκρατιας.
ΠΕΡΙΕΡΓΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ
ΑπάντησηΔιαγραφήΟΜΟΡΦΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ.
ΕΓΩ ΘΑ ΤΟ ΟΝΟΜΑΖΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ, ΜΕ ΤΟΣΑ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΗΣΑΝ ΓΥΡΩ ΤΟΥ.
ΜΠΡΑΒΟ ΓΙΑΝΝΗ Κ ΚΑΛΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΣΑΣ Κ ΣΕ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.
Να εισαι καλα αδερφε μου Γιωρικα εσυ και το Κατερινακι σου, καλα και ετυτχισμενα Χριστουγεννα και σε εσας αδερφε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχωρα με για τις απουσιες μου σε ολα αυτα που μου στελνεις, τα βλεπω αλλα παντα βιαστικα καθως φετος ο χρονος μου ηταν ελαχιστος ακομα και για την οικογενεια μου με τοσα τρεξιματα που ειχα...