(εξώφυλλο του ομώνυμου βιβλίου για παιδιά, του Juval Harari)
Μετάφρασις στὰ Ἑλληνικά: Blümlifee
Το "Unstoppable Us: Πώς οι άνθρωποι κατέκτησαν τον κόσμο", του Yuval Noah Harari, κυκλοφόρησε στις 18 Οκτωβρίου 2022. Εκδόθηκε από την Bright Matter Books, ένα αποτύπωμα των Παιδικών Βιβλίων Random House, ένα τμήμα του Penguin Random House. Αυτό το βιβλίο διατίθεται στην αγορά σε παιδιά ηλικίας 10-14 ετών.
Το μπροστινό εξώφυλλο του βιβλίου ξεκινά με:
Η ΠΙΟ ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ ΠΟΤΕ. . . ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ!
Είναι, άραγε;
Ποιός είναι ο Yuval Noah Harari και γιατί έχει γίνει τόσο επιδραστικός; Ποιό είναι το μήνυμά του; Μήπως το πολυδιαφημισμένο νέο βιβλίο του για παιδιά απηχεί τα ίδια συναισθήματα με τα οποία τόσο πεισματικά τροφοδοτεί το ενήλικο κοινό του;
Ο καθηγητής Yuval Noah Harari είναι ιστορικός, φιλόσοφος και συγγραφέας μπεστ σέλερ του "Sapiens: Μια σύντομη ιστορία της ανθρωπότητας", "Homo Deus: Μια σύντομη ιστορία του αύριο", "21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα" και "Sapiens: Μια γραφική ιστορία". Τα βιβλία του έχουν πουλήσει πάνω από 40 εκατομμύρια αντίτυπα σε 65 γλώσσες και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς δημόσιους διανοούμενους στον κόσμο σήμερα. [Πατήστε εδώ : https://www.ynharari.com/about/ για να διαβάσετε το πλήρες βιογραφικό στην ιστοσελίδα του Harari.]
Ο Harari ήταν κεντρικός ομιλητής στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας τόσο το 2018 όσο και το 2020. Οι ομιλίες και οι συνεντεύξεις του σε διάφορες πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης παρακολουθούνται από εκατομμύρια.
Ο Yuval Noah Harari δεν ντρέπεται να δηλώσει τις πεποιθήσεις του. Εν συντομία, ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ HARARI ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ, ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ. Μόλις αυτοί οι πυλώνες γίνουν αποδεκτοί ως αλήθεια από τους οπαδούς του – πολλοί από τους οποίους βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας – το επόμενο βήμα θα είναι να αποφασιστεί η μοίρα δισεκατομμυρίων ανθρώπων που δεν είναι πλέον απαραίτητοι σε έναν μελλοντικό κόσμο που αποτελείται από Τεχνητή Νοημοσύνη, Βιοτεχνολογία και Μετανθρωπισμό.
Το βιβλίο του Harari, "Sapiens", εγκρίθηκε από τους Mark Zuckerberg, Bill Gates, και Barak Obama (https://www.businessinsider.com/bill-gates-mark-zuckerberg-and-barack-obama-recommend-this-book-2017-6).
Ο Christopher Carbone έγραψε το άρθρο «Οι άνθρωποι τελικά θα συγχωνευθούν με τις μηχανές», λέει ο καθηγητής» (https://www.foxnews.com/tech/humans-merge-with-machines) για το Fox News τον Ιούλιο του 2019.
«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να πεις πού τελειώνει και πού αρχίζει ο υπολογιστής», είπε ο Yuval Harari, καθηγητής Ιστορίας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, στο ακροατήριο στο Φεστιβάλ Ευρωπαϊκής Καινοτομίας Fast Company αυτή την εβδομάδα. «Στο μέλλον, είναι πιθανό ότι το smartphone δεν θα διαχωρίζεται καθόλου από εσάς. Μπορεί να είναι ενσωματωμένο στο σώμα ή τον εγκέφαλό σας, ΣΑΡΩΝΟΝΤΑΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΤΑ ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΑ ΣΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΑΣ.
....Ο Harari συνέχισε: «Αν λέγαμε στους προγόνους μας στη Λίθινη Εποχή για τη ζωή μας σήμερα, θα νόμιζαν ότι είμαστε ήδη Θεοί. Αλλά η αλήθεια είναι ότι παρόλο που έχουμε αναπτύξει πιο εξελιγμένα εργαλεία, ΕΙΜΑΣΤΕ ΤΑ ΙΔΙΑ ΖΩΑ. Έχουμε τα ίδια συναισθήματα, τα ίδια μυαλά. Η ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΤΟ ΑΛΛΑΞΕΙ ΑΥΤΟ. Θα αλλάξει όχι μόνο τα εργαλεία μας, ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ».
Στην ομιλία του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του 2020 στο Νταβός, ο Harari ενημέρωσε το ακροατήριό του ότι:
Ο αυτοματισμός σύντομα θα εξαλείψει εκατομμύρια επί εκατομμυρίων θέσεων εργασίας...
Οι ΠΑΛΙΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΟΥΝ, ΘΑ ΠΡΟΚΥΨΟΥΝ ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΟΙ ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΘΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΟΥΝ. Ενώ στο παρελθόν οι άνθρωποι έπρεπε να αγωνιστούν ενάντια στην εκμετάλλευση, στον 21ο αιώνα ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΓΩΝΑΣ θα είναι ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΧΕΤΟΣΥΝΗ. Και είναι ΠΟΛΥ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΑΣΧΕΤΟΣ ΠΑΡΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΟΣ.
ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΧΕΤΟΣΥΝΗΣ, ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΜΙΑ ΝΕΑ «ΑΧΡΗΣΤΗ ΤΑΞΗ» – ανθρώπους που είναι άχρηστοι όχι από την άποψη των φίλων και της οικογένειάς τους, αλλά ΑΧΡΗΣΤΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ.
....Και τι θα συμβεί με την πολιτική στη χώρα σας σε είκοσι χρόνια, όταν κάποιος στο Σαν Φρανσίσκο ή στο Πεκίνο γνωρίζει ολόκληρο το ιατρικό και προσωπικό ιστορικό κάθε πολιτικού, κάθε δικαστή και κάθε δημοσιογράφου στη χώρα σας, συμπεριλαμβανομένων όλων των σεξουαλικών περιπετειών τους, όλων των ψυχικών τους αδυναμιών και όλων των διεφθαρμένων συναλλαγών τους; Θα εξακολουθήσει να είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΧΩΡΑ Ή θα γίνει ΑΠΟΙΚΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ;
ΟΤΑΝ ΕΧΕΙΣ ΑΡΚΕΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΑΝ ΣΤΕΙΛΕΙΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΕΛΕΓΞΕΙΣ ΜΙΑ ΧΩΡΑ.
....Εάν γνωρίζετε αρκετή βιολογία και έχετε αρκετή υπολογιστική ισχύ και δεδομένα, μπορείτε να χαράξετε το σώμα μου και τον εγκέφαλό μου και τη ζωή μου και μπορείτε να με καταλάβετε καλύτερα από ό, τι καταλαβαίνω ο ίδιος τον εαυτό μου... Ξέρετε περισσότερα για μένα από όσα ξέρω για τον εαυτό μου. Και μπορείτε να το κάνετε αυτό όχι μόνο σε μένα, αλλά σε όλους.
Ένα ΣΥΣΤΗΜΑ που μας καταλαβαίνει καλύτερα από ό, τι καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας μπορεί να ΠΡΟΒΛΕΨΕΙ τα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ και τις ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ μας, μπορεί να ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΕΙ τα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ και τις ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ μας και μπορεί ΤΕΛΙΚΑ να ΛΑΒΕΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΜΑΣ.
....Αλλά ΣΥΝΤΟΜΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΧΑΚΑΡΟΥΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ. Εμείς οι άνθρωποι θα πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι δεν είμαστε πλέον μυστηριώδεις ψυχές – είμαστε πλέον ζώα που μπορούν να χακαριστούν. Αυτό είμαστε.
....Τις επόμενες δεκαετίες, η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ και η ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΘΑ ΜΑΣ ΔΩΣΟΥΝ ΘΕΪΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΖΩΗ ΚΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΕΝΤΕΛΩΣ ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΖΩΗΣ. Μετά από τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια οργανικής ζωής που διαμορφώθηκε από τη φυσική επιλογή, ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΕΙΣΕΛΘΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΥΦΥΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ.
Ο ευφυής σχεδιασμός μας θα είναι η νέα κινητήρια δύναμη της εξέλιξης της ζωής. . . [Πατήστε εδώ: https://www.weforum.org/agenda/2020/01/yuval-hararis-warning-davos-speech-future-predications/ για να διαβάσετε την ομιλία]
Ο Chris Anderson, επικεφαλής του ομίλου μέσων ενημέρωσης TED, πήρε συνέντευξη από τον Harari τον Αύγουστο του 2022. Ο Anderson σχολίασε ότι ο Harari συνιστά έντονα τον διαλογισμό. Ο Harari απάντησε ότι διαλογίζεται για δύο ώρες κάθε μέρα και ότι κάνει το διαλογισμό Vipassana που έμαθε από τον S.N. Goenka.
Και... οι ετήσιες διακοπές μου είναι να πάω σε ένα μακρινό ησυχαστήριο μεταξύ ας πούμε 30 ημερών και 60 ημερών μόλις επέστρεψα τον περασμένο μήνα από ένα καταφύγιο διαλογισμού 60 ημερών. [Πατήστε εδώ https://www.youtube.com/watch?v=w7DohVZS5Yo για να ακούσετε. Αυτό αρχίζει στις 45:20.]
Κατά τη διάρκεια αυτής της συνέντευξης, ο Harari λέει στον Chris Anderson ότι δεν είναι εναντίον της τεχνολογίας, καθώς «μπορεί να αποφέρει τεράστια οφέλη στην ανθρωπότητα στο σύνολό της». Συνεχίζει ότι «γνώρισε τον σύζυγό του στο διαδίκτυο σε έναν από τους πρώτους ιστότοπους γνωριμιών για ΛΟΑΤ άτομα στο Ισραήλ στις αρχές της δεκαετίας του 2000». [Πατήστε εδώ https://www.youtube.com/watch?v=w7DohVZS5Yo για να ακούσετε. Αυτό αρχίζει στις 40:29.]
Ο Yuval Noah Harari έχει μεγάλη επιρροή με πολλούς ανθρώπους σε θέσεις εξουσίας. Μέχρι πρόσφατα, αυτό το κοινό αποτελούνταν από ενήλικες. ΤΩΡΑ, Ο HARARI ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ.
Το φθινόπωρο του 2022 ο Harari θα μπει για πρώτη φορά στον κόσμο του παιδικού βιβλίου, με την προεφηβική σειρά "Unstoppable Us" (https://www.ynharari.com/about/). Εδώ, αφηγείται την απίστευτη αληθινή ιστορία των ανθρώπων - το παντοδύναμο και ακόρεστο είδος μας - με τρόπο που είναι προσιτός στα παιδιά. Η σειρά θα εκδοθεί σε 4 καθηλωτικούς τόμους, με έγχρωμη εικονογράφηση από τον Ricard Zaplana Ruiz, ξεκινώντας με το Unstoppable Us, Τόμος 1: Πώς οι άνθρωποι κατέκτησαν τον κόσμο
Ο Harari περιλαμβάνει ένα Χρονολόγιο της Ιστορίας στην αρχή του "Unstoppable Us".
Ξεκινά πριν από 6 εκατομμύρια χρόνια με μια εικόνα ενός όρθιου πλάσματος που είναι μια διασταύρωση μεταξύ ενός ανθρώπου και ενός πιθήκου. Η λεζάντα γράφει ότι αυτός ήταν ο «τελευταίος κοινός πρόγονος των ανθρώπων και των χιμπατζήδων». Ακολουθεί με ένα άλμα στο χρονικό σημείο πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια στο οποίο δηλώνει ότι «Οι άνθρωποι εξελίσσονται στην Αφρική». Το Ευαγγέλιο του Harari (εφεξής GoΗ) προχωράει άλλα μισό εκατομμύριο χρόνια με τον «όγκο των διαφορετικών ειδών ανθρώπων». Πριν από 400.000 χρόνια, «οι Νεάντερταλ εξελίσσονται στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή» και πριν από 300.000 χρόνια, «Οι Sapiens εξελίσσονται στην Αφρική». Πριν από 70.000 χρόνια, «οι Sapiens εγκαταλείπουν την Αφρική σε μεγάλους αριθμούς». Πριν από 35.000 χρόνια οι Νεάντερταλ έχουν εξαφανιστεί και «οι Sapiens είναι το τελευταίο επιζών είδος ανθρώπου».
«Ο πλανήτης Γη κάποτε κυβερνιόταν από πολλά διαφορετικά ζώα... Αλλά τώρα εμείς οι άνθρωποι κυβερνάμε τα πάντα: τη γη, τη θάλασσα και τον ουρανό... Ο μόνος λόγος που τα λιοντάρια, τα δελφίνια και οι αετοί εξακολουθούν να υπάρχουν είναι επειδή τους το επιτρέπουμε». Ολοκληρώνει αυτή την εισαγωγή με: «ΚΑΙ είναι μια αληθινή ιστορία». (χv)
Το ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΔΙΔΑΣΚΕΙ τα ΠΑΙΔΙΑ ΟΤΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΗΜΑΣΤΑΝ ΑΠΛΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΕΤΡΩΓΑΝ ΣΚΟΥΛΗΚΙΑ (!!!!!!!!!!!!!!!!!!) και σκαρφάλωναν σε δέντρα για να μαζέψουν καρπούς. Μέχρι που οι άνθρωποι έμαθαν να φτιάχνουν εργαλεία, τα άλλα ζώα δεν τα φοβόντουσαν.
Ο Harari εξηγεί ότι όταν τα παιδιά ξυπνούν τη νύχτα φοβισμένα ότι υπάρχουν τέρατα κάτω από τα κρεβάτια τους ότι αυτό είναι απλά «μια ανάμνηση από εκατομμύρια χρόνια πριν... [όταν] τέρατα.... γλιστρούσαν στα παιδιά μέσα στη νύχτα». Το παράδειγμά του είναι ενός λιονταριού που έρχεται να φάει το παιδί. (4) Η ιδέα αυτή επαναλαμβάνεται στο κλείσιμο του βιβλίου του.
Στη συνέχεια, οι άνθρωποι εφηύραν την φωτιά.
«Ένας μόνο αδύναμος άνθρωπος με ένα αναμμένο δαδί θα μπορούσε να κάψει ένα ολόκληρο δάσος μέσα σε λίγες ώρες, καταστρέφοντας χιλιάδες δέντρα και σκοτώνοντας χιλιάδες ζώα».(9)
Τώρα, οι άνθρωποι μπορούσαν να μαγειρέψουν το φαγητό τους. Ως αποτέλεσμα, «οι άνθρωποι άρχισαν να αλλάζουν: είχαν μικρότερα δόντια, μικρότερα στομάχια... και πολύ περισσότερο ελεύθερο χρόνο». (9)
Ο Harari επεκτείνεται σε αυτό δηλώνοντας ότι ορισμένοι επιστήμονες «προτείνουν ότι ήταν το μαγείρεμα που επέτρεψε στον ανθρώπινο εγκέφαλο να αρχίσει να αναπτύσσεται». (10)
Μόλις άρχισαν να μαγειρεύουν.... Οι άνθρωποι μπορούσαν να ξοδέψουν πολύ λιγότερη ενέργεια μασώντας και αφομοιώνοντας και είχαν περισσότερη ενέργεια για να ταΐσουν μεγάλους εγκεφάλους. Τα στομάχια τους συρρικνώθηκαν, ο εγκέφαλός τους μεγάλωσε και οι άνθρωποι έγιναν πιο έξυπνοι. (10)
Στο επόμενο κεφάλαιο, τα ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ότι «ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ μας ήταν στην πραγματικότητα το ΣΠΙΤΙ ΠΟΛΛΩΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!) ΑΝΘΡΩΠΩΝ». (13)
Ο Harari συστήνει τον Homo floresiensis και ακολουθεί τους «μεγαλόσωμους» Νεάντερταλ και τους Ντενίσοβαν. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, οι Sapiens τελικά σκότωσαν όλους αυτούς τους «προγόνους».
".... Όταν οι νέοι σούπερ-Sapiens έφτασαν στην Ευρώπη, μάζεψαν όλα τα αχλάδια, έφαγαν όλα τα μούρα και κυνηγούσαν όλα τα ελάφια. Αυτό σήμαινε ότι οι ντόπιοι Νεάντερταλ δεν είχαν τίποτα άλλο να φάνε, έτσι πέθαναν από την πείνα. Και αν κάποιοι Νεάντερταλ προσπάθησαν να σταματήσουν τους Sapiens από το να πάρουν όλα τα τρόφιμα, οι Sapiens πιθανότατα τους σκότωσαν». (27)
"Στη συνέχεια, οι πρόγονοί μας πήγαν στη Σιβηρία και πήραν όλα τα τρόφιμα από τους Ντενίσοβαν. Και μετά πήγαν στο Φλόρες, και ... σύντομα δεν υπήρχε ούτε ένας μικρός άνθρωπος ή μικρός ελέφαντας για δείγμα. Και όταν όλοι οι άλλοι άνθρωποι έφυγαν, οι πρόγονοί μας δεν ήταν ακόμα ικανοποιημένοι. Αν και ήταν πλέον απίστευτα ισχυροί, ήθελαν ακόμη περισσότερη δύναμη και περισσότερο φαγητό, οπότε μερικές φορές πολεμούσαν ο ένας τον άλλον». (27)
Το επόμενο κεφάλαιο ξεκινά με: «Βλέπετε, εμείς οι SAPIENS ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ ΖΩΑ». Συχνά, καταλήγει, αυτό ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ, ΓΛΩΣΣΕΣ Ή ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ. (29)
«Αλλά πριν από μερικά χρόνια, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τουλάχιστον μερικοί από τους προγόνους μας Sapiens δεν σκότωσαν ή λιμοκτονούσαν όλους τους άλλους ανθρώπους που γνώρισαν». (29) Ο Harari εξηγεί ότι λόγω των γνώσεών μας για το DNA, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένοι Νεάντερταλ είχαν παιδιά με τον Harari». Υποθέτω ότι ο Harari σκοπεύει για αυτούς τους ΜΑΘΗΤΕΣ της ΜΕΣΑΙΑΣ ΤΑΞΗΣ να ΣΥΜΠΕΡΑΝΕΙ ΟΤΙ ΜΕΡΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΗΜΕΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ 100% ΚΑΚΟΙ SAPIENS ΑΦΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟ DNA ΝΕΑΝΤΕΡΤΑΛ...
Στη συνέχεια, ο Harari κάνει εικασίες για το πώς θα ήταν ο κόσμος σήμερα αν «οι πρόγονοί μας ήταν καλύτεροι και είχαν επιτρέψει στους Νεάντερταλ και τον Homo florensis να συνεχίσουν να ζουν και να αναπτύσσονται». (32)
Το 2ο μέρος του βιβλίου είναι η εξήγηση του Harari για το γιατί και πώς ο Sapiens κατέληξε να κυβερνά τον κόσμο. Λέει ότι η συνεργασία είναι αυτό που μας κάνει τόσο ισχυρούς. (40)
Στη συνέχεια, ο Harari θέτει το ερώτημα:
«Πώς έμαθαν οι πρόγονοί μας να συνεργάζονται σε μεγάλους αριθμούς και πώς μπορούμε να αλλάζουμε συνεχώς τη συμπεριφορά μας;» (45)
«[Είναι] η ικανότητά μας να ονειρευόμαστε πράγματα που δεν υπάρχουν πραγματικά και να λέμε κάθε είδους φανταστικές ιστορίες». (46)
«ΕΑΝ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΙΣΤΕΨΟΥΝ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΤΟΤΕ ΟΛΟΙ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΝ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ, ΠΡΑΓΜΑ ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ». (48) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
«Ας πούμε ότι ένας Sapiens λέει σε όλους αυτή την ιστορία: «Υπάρχει ένα Μεγάλο Πνεύμα Λιονταριού που ζει πάνω από τα σύννεφα. Αν υπακούσετε στο Μεγάλο Πνεύμα του Λιονταριού, τότε όταν πεθάνετε, θα πάτε στη χώρα των πνευμάτων και θα έχετε όλες τις μπανάνες που μπορείτε να φάτε. Αλλά αν παρακούσετε το Μεγάλο Πνεύμα του Λιονταριού, ένα μεγάλο λιοντάρι θα έρθει και θα σας φάει!»
«Φυσικά, αυτή η ιστορία δεν είναι καθόλου αληθινή. Αλλά ΑΝ ΤΟ ΠΙΣΤΕΨΟΥΝ ΧΙΛΙΟΙ άνθρωποι, ΘΑ ΑΡΧΙΣΟΥΝ ΟΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ Ο,ΤΙ ΤΟΥΣ ΛΕΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ». (49) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
Επεκτείνεται σε αυτό - σε περίπτωση που δεν το εμπέδωσαν τα παιδιά. «Αν πείτε: "Το Μεγάλο Πνεύμα του Λιονταριού θέλει όλοι να δώσουν μια μπανάνα στον ιερέα στο ναό και σε αντάλλαγμα, όταν πεθάνουν, θα λάβουν πολλές και πολλές μπανάνες στη χώρα των πνευμάτων", τότε χίλιοι άνθρωποι θα φέρουν μπανάνες στον ιερέα».
«Δεν θα μπορούσες ποτέ να πείσεις έναν χιμπατζή να σου δώσει μια μπανάνα υποσχόμενος ότι όταν πεθάνει, θα πάει στον παράδεισο του χιμπατζή και θα έχει όλες τις μπανάνες που μπορεί να φάει... μόνο ο Sapiens πιστεύει τέτοιες ιστορίες. Και γι' αυτό κυβερνάμε τον κόσμο, ενώ οι φτωχοί χιμπατζήδες είναι κλεισμένοι σε ζωολογικούς κήπους». (50)
«Μερικοί πηγαίνουν να πολεμήσουν τους ανθρώπους στην (50) άλλη άκρη του κόσμου επειδή πιστεύουν ότι ένας θεός τους το είπε. Άλλοι δίνουν πολλά χρήματα για να κατασκευάσουν ένα μεγάλο κτίριο επειδή πιστεύουν ότι ένας θεός το θέλει». (51)
Ο Harari στη συνέχεια ενημερώνει τα παιδιά για «ένα από τα πιο ενδιαφέροντα παιχνίδια που παίζουν οι μεγάλοι... που ονομάζεται "εταιρεία"». (54) Χρησιμοποιεί την McDonald's Corporation ως παράδειγμα και ενημερώνει τα παιδιά ότι παρόλο που μπορείτε να πάτε στα εστιατόρια ή να μιλήσετε με τους υπαλλήλους, αυτό που βλέπουν δεν είναι McDonald's καθώς «υπάρχει μόνο στη φαντασία μας». (58)
".....Εάν θέλετε να ανοίξετε ένα εστιατόριο αλλά δεν θέλετε να διακινδυνεύσετε να χάσετε τα χρήματά σας ή να πάτε στη φυλακή, δημιουργείτε μια εταιρεία. Και τότε η εταιρεία κάνει τα πάντα και παίρνει όλα τα ρίσκα».
«Η εταιρεία δανείζεται χρήματα από την τράπεζα και αν δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρήματα, κανείς δεν μπορεί να σας κατηγορήσει για αυτό και κανείς δεν μπορεί να πάρει το σπίτι σας ή τα χρήματά σας. Έπειτα, η τράπεζα έδωσε τα χρήματα στην εταιρεία, όχι σε εσάς. Και ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ φάει ένα μπιφτέκι και ΠΑΘΕΙ έναν πραγματικά άσχημο στομαχόπονο, ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΑΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ. ΔΕΝ ΦΤΙΑΞΑΤΕ ΕΣΕΙΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΠΙΦΤΕΚΙ - Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟ ΕΚΑΝΕ». (60) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! όπως με τα m-volια)
«Λοιπόν, τα χρήματα είναι επίσης μια άλλη φανταστική ιστορία που πιστεύουν οι μεγάλοι. [Τραπεζίτες και πολιτικοί] λένε ιστορίες όπως "Αυτό το μικρό κομμάτι χαρτί αξίζει δέκα μπανάνες" και οι μεγάλοι τις πιστεύουν». (63)
"....οι άνθρωποι μπορούν γρήγορα να αλλάξουν τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε απλά αλλάζοντας τις ιστορίες που πιστεύουμε». (65)
Στη συνέχεια, ο Harari χρησιμοποιεί τη Γαλλία για να δείξει το επόμενο μήνυμα που θέλει να περάσει:
«Οι άνθρωποι πίστευαν ότι ένας μεγάλος θεός πάνω από τα σύννεφα είπε ότι η Γαλλία πρέπει να κυβερνάται από έναν βασιλιά και ότι όλοι οι Γάλλοι πρέπει να κάνουν ό, τι διέταξε ο βασιλιάς. . . Αλλά όσο οι Γάλλοι πίστευαν αυτή την ιστορία, υπάκουαν στον βασιλιά τους».(65)
Ακολουθεί με μια ιστορία για την κόρη ενός βασιλιά που ήθελε να κυβερνήσει τη Γαλλία. «Δεν μπορείς να κυβερνήσεις τη Γαλλία», είπαν, «γιατί ο μεγάλος θεός πάνω από τα σύννεφα δεν συμπαθεί πολύ τα κορίτσια. Ο μεγάλος θεός πάνω από τα σύννεφα είναι αγόρι, οπότε έκανε τα αγόρια πολύ πιο έξυπνα και πιο γενναία από τα κορίτσια. Έτσι, ένα κορίτσι δεν μπορεί να κυβερνήσει το βασίλειο της Γαλλίας. Μόνο τα αγόρια μπορούν». Και επειδή οι άνθρωποι πίστεψαν την ιστορία, δεν θα άφηναν τα κορίτσια να κυβερνήσουν. Στην πραγματικότητα, δεν θα τους άφηναν να κάνουν τίποτε: ... (68)
«Αλλά υπάρχουν δύο σημαντικά πράγματα που πρέπει να θυμάστε: οι άνθρωποι χρειάζονται ιστορίες για να συνεργαστούν και μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται αλλάζοντας τις ιστορίες που πιστεύουν». (71)
Στη σελίδα 72, ο Harari υπαινίσσεται ότ κάποιος «μπορεί να τους είπε ιστορίες» όπως:
«Το Μεγάλο Πνεύμα των Λιονταριών θέλει να απαλλαγούμε από τους Νεάντερταλ... [είναι] πολύ δυνατοί, αλλά μην ανησυχείτε. Ακόμα κι αν ένας Νεάντερταλ σας σκοτώσει, αυτό είναι πραγματικά καλό γιατί θα πάτε στη χώρα των πνευμάτων πάνω από τα σύννεφα, όπου το Μεγάλο Πνεύμα του Λιονταριού θα σας καλωσορίσει και θα σας δώσει πολλά βατόμουρα και μπριζόλες καμηλοπάρδαλης για φαγητό».
«Και οι άνθρωποι πίστεψαν την ιστορία, οπότε συνεργάστηκαν για να απαλλαγούν από τους Νεάντερταλ».
"....Αυτή η πίστη στις ιστορίες έδωσε στους προγόνους μας τόση δύναμη που εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο, κατακτώντας κάθε γη στον πλανήτη». (72)
Το GoH παίρνει επίσης θέση για την οικογένεια:
«Σήμερα, μερικοί άνθρωποι έχουν έναν σύντροφο για όλη τους τη ζωή, μερικοί έχουν πολλούς συντρόφους και μερικοί παραμένουν ανύπαντροι. Σε μερικές χώρες, ένας άνδρας μπορεί να παντρευτεί πολλές γυναίκες ταυτόχρονα. Σε άλλες χώρες, ΔΥΟ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΤΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ, ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΔΥΟ ΑΝΔΡΕΣ». (87) [Ο Harari είναι παντρεμένος με άνδρα.] (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
«Τα θηλυκά Bonobo (χιμπατζήδες) ΔΕΝ ΟΝΕΙΡΕΥΟΝΤΑΙ ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΤΟΥΝ ΕΝΑΝ ΟΜΟΡΦΟ ΠΡΙΓΚΗΠΑ - ΣΥΝΗΘΩΣ ΘΑ ΠΡΟΤΙΜΟΥΣΑΝ ΜΙΑ ΔΡΟΣΕΡΗ ΦΙΛΗ!» (89) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
Στη συνέχεια, ο Harari κάνει εικασίες για τους τύπους οικογενειών που μπορεί να υπήρχαν στην εποχή του λίθου:
"....Στην τέταρτη καλύβα, μια γυναίκα, τα τρία παιδιά της ΚΑΙ Η ΤΩΡΙΝΗ ΤΗΣ ΦΙΛΗ». (90) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
«Λοιπόν, ίσως ήταν έτσι... και ίσως όχι. Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς διαφορετικές δυνατότητες, αλλά οι επιστήμονες πρέπει να διακρίνουν τη φαντασία από την πραγματικότητα.... χρειάζεσαι αποδείξεις». (92)
"....Μια φυλή μπορεί να πίστευε ότι αφού πεθάνετε, επιστρέφετε ως νέο μωρό, ή ίσως ακόμη και ως ζώο. Ίσως μια δεύτερη φυλή πίστευε ότι όταν πεθάνεις, γίνεσαι φάντασμα. Μια τρίτη φυλή μπορεί να πίστευε ότι αυτές οι δύο θεωρίες ήταν ένα φορτίο ανοησιών – όταν πέθαινες, είχες φύγει, και αυτό ήταν». (103)
"....Υπάρχει ένα πράγμα, όμως, που είμαστε σίγουροι ότι έκαναν οι ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ και είναι κάτι για το οποίο γνωρίζουμε πολλά: ΕΚΑΝΑΝ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΖΩΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΝΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΟΥΝ». (141) (!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!)
"....οι αρχαίοι πρόγονοι των φαλαινών ήταν χερσαία ζώα που δεν ήταν μεγαλύτερα από ένα μεγάλο σκυλί. Πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια, μερικά από αυτά τα ζώα που έμοιαζαν με σκύλο άρχισαν να περνούν μέρος του χρόνου τους σε ποτάμια και λίμνες, κυνηγώντας ψάρια και άλλα μικρά πλάσματα... Περνούσαν όλο και περισσότερο από το χρόνο τους σε ποτάμια, σπάνια βγαίνοντας στη στεριά. Τα πόδια τους, τα οποία δεν χρειάζονταν πλέον για περπάτημα, εξελίχθηκαν σε πτερύγια. Οι ουρές τους άλλαξαν επίσης για να τους βοηθήσουν καλύτερα με το κολύμπι. Τελικά, αυτά τα ζώα κολύμπησαν στη θάλασσα: εγκαταλείποντας εντελώς τη γη, πέρασαν όλη τους τη ζωή βαθιά στον ωκεανό. Και τα σώματά τους προσαρμόστηκαν, έγιναν τεράστια, μέχρι που έγιναν φάλαινες».
«Αλλά αυτή η διαδικασία πήρε εκατομμύρια και εκατομμύρια χρόνια». (146)
«Λίγο αφότου ο Sapiens έφτασε στην Αυστραλία, όλα αυτά τα τεράστια ζώα εξαφανίστηκαν - και πολλά μικρά ζώα το έκαναν επίσης».
«Γιατί εξαφανίστηκαν ξαφνικά ακριβώς όταν έφτασαν οι πρώτοι άνθρωποι; Ας είμαστε ειλικρινείς και ας δεχτούμε την αλήθεια: η πιο εύλογη εξήγηση είναι ότι οι Sapiens προκάλεσαν την εξαφάνιση όλων αυτών των ζώων». (152)
"....Δεν είχαν όπλα και βόμβες... Είχαν όμως τρία μεγάλα πλεονεκτήματα: τη συνεργασία, το στοιχείο του αιφνιδιασμού και την ικανότητα ελέγχου της φωτιάς». (152)
«Το πρώτο τους πλεονέκτημα ήταν ότι μπορούσαν να πουν ιστορίες που έφερναν πολλούς ανθρώπους κοντά.... Αν οι άνθρωποι σε μια ομάδα ανέπτυσσαν ένα νέο τέχνασμα για να κυνηγήσουν διπρωτόδοντες, θα μπορούσαν γρήγορα να διδάξουν το κόλπο τους σε όλες τις άλλες ομάδες». (153)
"....Η αλήθεια είναι ότι οι ΑΝΘΡΩΠΟΙ ήταν ΗΔΗ ΤΑ ΠΙΟ ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ ΖΩΑ ΣΤΗΝ ΓΗ». (154)
«Το θέμα με τις κακές συνήθειες είναι ότι είναι τόσο δύσκολο να τις ξεφορτωθείς. Τείνουν να μένουν μαζί σας όπου κι αν πάτε.... Η εξαφάνιση τόσων πολλών ζώων της Αυστραλίας ήταν το πρώτο μεγάλο πράγμα που έκαναν. Το δεύτερο μεγάλο πράγμα ήταν να αφανίσουμε τα ζώα στην Αμερική». (156)
«Γιατί οι πρόγονοί μας ήταν τόσο σκληροί; Γιατί εξαφάνισαν εντελώς τα μαμούθ;».
«Το θέμα είναι ότι μάλλον δεν εννοούσαν να το κάνουν. Απλώς πεινούσαν και τα παιδιά τους πεινούσαν και κυνηγούσαν μερικά μαμούθ κάθε χρόνο επειδή χρειάζονταν κάτι να φάνε. Δεν ήξεραν το αποτέλεσμα (166) που θα είχε αυτό για πολλά, πολλά χρόνια. Συχνά κάνουμε πολύ επιδραστικά πράγματα χωρίς να συνειδητοποιούμε τι κάνουμε». (167)
".....Αλλά με την πάροδο του χρόνου, οι μικροσκοπικές αλλαγές συσσωρεύονται και γίνονται πολύ μεγάλες αλλαγές». (167)
«ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ HOMO SAPIENS δεν ήταν ότι ήταν κακοί. Το πρόβλημα ήταν ότι ΗΤΑΝ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΙ ΣΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΚΑΝΑΝ. Όταν άρχισαν να κυνηγούν μαμούθ, έγιναν τόσο καλοί σε αυτό που δεν επέζησαν τα μαμούθ. Έτσι συνέχισαν να κυνηγούν άλκες (τάρανδοι). Αλλά ήταν πολύ καλοί και σε αυτό και πολύ σύντομα άρχισαν να εξαφανίζονται και οι άλκες». (171)
«Βήμα 1 λοιπόν: πολλά ζώα, όχι Sapiens. Βήμα 2: Εμφανίζονται οι Sapiens. Βήμα 3: πολλά Sapiens, χωρίς ζώα. (172)
Στη συνέχεια, ο Harari ενημερώνει τα παιδιά ότι αν και οι πρόγονοί μας δεν συνειδητοποιούσαν τον αντίκτυπο αυτού που έκαναν, εμείς το κάνουμε. Δεν έχουμε καμία δικαιολογία και είμαστε υπεύθυνοι για το μέλλον όλων των ζώων. ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΑΥΤΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 10 - 14 ΕΤΩΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΚΤΙΒΙΣΤΕΣ και τους λέει ότι δεν έχει σημασία πόσο μικρά είναι. Μπορούν να το φροντίσουν.
"Θυμηθείτε, ακόμα και ως παιδί, είστε ήδη πιο ισχυροί από οποιοδήποτε λιοντάρι ή φάλαινα!" (174)
".....Μια φάλαινα ζυγίζει έως και 5.000 παιδιά. Και όμως οι φάλαινες δεν μπορούν να προστατευθούν από τους ανθρώπους επειδή οι άνθρωποι έχουν μάθει να λένε ιστορίες και να συνεργάζονται με πολύ εξελιγμένους τρόπους, τους οποίους οι φάλαινες δεν μπορούν να καταλάβουν». (175)
«Έτσι, οι εταιρείες κυνηγούσαν όλο και περισσότερες φάλαινες και έβγαζαν όλο και περισσότερα χρήματα. Πριν από πενήντα χρόνια, οι γαλάζιες φάλαινες σχεδόν εξαφανίστηκαν.... Ευτυχώς, μερικοί άνθρωποι παρατήρησαν τι συνέβαινε και (176) αποφάσισαν να σώσουν τις φάλαινες. Όντας οι ίδιοι άνθρωποι, καταλάβαιναν τι είναι τα χρήματα και πώς λειτουργούν οι εταιρείες, οπότε ήξεραν τι να κάνουν. Έγραφαν επιστολές σε εφημερίδες, υπέγραφαν ψηφίσματα σε πολιτικούς και οργάνωναν διαδηλώσεις. Είπαν στους ανθρώπους να μην αγοράζουν προϊόντα από εταιρείες που κυνηγούσαν φάλαινες και ζήτησαν από τις κυβερνήσεις να απαγορεύσουν τη φαλαινοθηρία. ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΕΚΑΝΑΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΗΤΑΝ ΠΑΙΔΙΑ». (177)
“....Έτσι γίναμε εμείς οι άνθρωποι οι κυβερνήτες του πλανήτη Γη και φτάσαμε να κρατάμε την μοίρα όλων των άλλων ζώων στα χέρια μας. Ακόμη και προτού οι άνθρωποι χτίσουν την πρώτη πόλη, εφεύρουν τον τροχό και μάθουν να γράφουν, είχαμε ήδη εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο και σκοτώσαμε περίπου τα μισά από όλα τα μεγάλα χερσαία ζώα». (179)
"...Και ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΕΑΝ ΕΦΕΥΡΕΤΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΨΟΥΝ ΑΡΚΕΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΤΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ». (180)
******
******
Έχει εφεύρει ο Yuval Noah Harari μια αρκετά καλή ιστορία;
Αυτό το βιβλίο διατίθεται σε μεγάλο βαθμό στην αγορά. Ο Harari δίνει πολλές συνεντεύξεις για το βιβλίο "Unstoppable Us". ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ "ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ" ΤΟΥ ΤΗΝ ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ; Σε ολόκληρο το βιβλίο του, ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΚΑΛΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΔΗΛΩΝΕΙ ΟΤΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ. ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ, ΘΕΛΕΙ ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ Ή ΟΙ ΑΚΡΟΑΤΕΣ ΤΟΥ ΝΑ ΠΙΣΤΕΨΟΥΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΕΡΓΗΣΟΥΝ ΑΝΑΛΟΓΑ.
Αυτό το βιβλίο είναι μόνο ο πρώτος από τους τέσσερεις τόμους. Ο επόμενος τόμος θα αφορά τη Γεωργική Επανάσταση. Γραμμή επάνω στη γραμμή. Δίδαγμα επάνω στο δίδαγμα. Κάθε βιβλίο θα χτίζει πάνω στα θεμέλια που τέθηκαν στον προηγούμενο τόμο. Το Ευαγγέλιο του Harari ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΠΕΙΣΕΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΜΕΡΙΚΟΥΣ από το ακροατήριό του ότι ο ΘΕΟΝ είναι ΑΠΛΩΣ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ για να κάνει τους ανθρώπους υπάκουους ή συνεργάσιμους. Τί πρόκειται να εισαχθεί στην συνέχεια, η ανυπαρξία της ψυχής και της ελεύθερης βούλησης;
Θα αποφασίσουν οι δυνάμεις να κρατήσουν τους άχρηστους τρώγοντες δίνοντάς τους ένα καθολικό εισόδημα και διασκεδάζοντάς τους στο MetaVerse ή ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΜΑΖΙΚΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ; ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΨΥΧΗ Ή ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ; Τί σημασία θα είχε;
Συχνά, ακούω τους γονείς να μου λένε ότι τα παιδιά τους ξέρουν καλύτερα. ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΙΟ. Ίσως παρευρίσκονται στην εκκλησία κάθε φορά που οι πόρτες είναι ανοιχτές, αλλά ΠΟΙΟΣ ΤΑ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΤΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ. ΞΕΡΕΤΕ; ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ Ή ΨΥΧΑΓΩΓΟΥΝΤΑΙ; Εάν βρίσκονται σε κυβερνητικό σχολείο, δυστυχώς, έχουν ήδη απορροφήσει μεγάλο μέρος του μηνύματος του Harari.
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ, ΑΡΑΓΕ ΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ, ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ;
******
******
Και Εσύ, Κύριε, στην αρχή έβαλες τα θεμέλια της γης. Εβραίους 1:10
Αν καταστραφούν τα θεμέλια, τι μπορεί να κάνει ο δίκαιος; Ψαλμός 11:3
Deborah DeGroff
Ανάμεσα στα εξώφυλλα: Τι υπάρχει μέσα σε ένα παιδικό βιβλίο;
Αν καταστραφούν τα θεμέλια, τι μπορεί να κάνει ο δίκαιος; Ψαλμός 11:3
Deborah DeGroff
Ανάμεσα στα εξώφυλλα: Τι υπάρχει μέσα σε ένα παιδικό βιβλίο;
whatsinsidechildrensbooks.com
το είδαμε ΕΔΩ
ΜΗΝ ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΘΕΟΥΣ. ΑΥΤΟ ΕΠΙΔΙΩΚΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΜΕΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΑΔΕΙΟΣ ΤΕΝΕΚΕΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΘΟΡΥΒΟ ΚΑΝΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΜΑΤΟ....
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΑΞΙΩΣΗ. ΚΑΙ ΑΥΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ελληνων ΑΝΘΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΕΩΝ...
ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΥΣΕΒΕΙΣ ΓΟΝΕΙΣ, ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ ΑΝΟΙΚΤΑ.