Σελίδες

27 Σεπτεμβρίου 2022

Ο Εθνάρχης και αισυμνήτης Ιωάννης Καποδίστριας [1776 - 27 Σεπτεμβρίου 1831]

(Ιωάννης Καποδίστριας, Κυβερνήτης της Ελλάδας, Δωρεά Οικ. Αλέξανδρου Κόσκορου, Συλλογή του Μουσείου Καποδίστρια – Πηγή: https://www.capodistriasmuseum.gr/i-kapodistrias/)
 
Γράφει η Ευαγγελία Κ. Λάππα  
26 Σεπτεμβρίου 2022 
 
Ο Εθνάρχης, αισυμνήτης1 και «άγιος» της πολιτικής Ιωάννης Καποδίστριας αποτελεί το πρότυπο του πολιτικού της μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, Ελλάδας. 
 
Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε 31 Ιανουαρίου 1776 (π.ημ.) /10 Φεβρουαρίου 1777 στη Κέρκυρα και ήταν το έκτο από τα δέκα παιδιά του Αντωνίου – Μαρία Καποδίστρια και της Αδαμαντίας Γονέμη, από αριστοκρατική οικογένεια της Λεμεσού της Κύπρου. Στα 1795 – 1797 σπούδασε Ιατρική, Νομική και Φιλοσοφία στον Πανεπιστήμιο της Πάντοβας και το 1809, πήγε στην Ρωσία, όπου έγινε υπουργός Εξωτερικών.  
 
Στις αρχές του 1821, στο Συνέδριο του Λάιμπαχ2, έπεισε την Ιερή Συμμαχία να μην καταπνίξει την Ελληνική επανάσταση, η οποία μόλις άρχιζε, και πίεζε μυστικά το τσάρο της Ρωσίας να μεροληπτήσει υπέρ των Ελλήνων, με αποτέλεσμα να αρχίζει η σύγκρουση μεταξύ τους. Στο τέλος ο Καποδίστριας παραιτήθηκε από τη Ρωσική κυβέρνηση. 
 
Το 1827 η Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας εξέλεξε τον Ιωάννη Καποδίστρια ως πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας. Ο Καποδίστριας, μόλις έφθασε στην Ελλάδα και ανέλαβε τα καθήκοντά του, ανέστειλε προσωρινά την ισχύ του συντάγματος της Τροιζήνας λόγω της χαοτικής εμπόλεμης κατάστασης. 
 
Στη διάρκεια της διακυβέρνησής του, κατόρθωσε να απελευθερώσει όχι μόνον τη Πελοπόννησο αλλά και τη Στερεά Ελλάδα, ματαιώνοντας τα σχέδια των «μεγάλων δυνάμεων». Ο Καποδίστριας ολοκλήρωσε το απελευθερωτικό του έργο στις 14 Σεπτεμβρίου 1831, όταν οι «μεγάλες δυνάμεις» χάρη στους διπλωματικούς χειρισμούς του και τις στρατιωτικές ενέργειές του, εξαναγκάστηκαν να συμφωνήσουν να επεκτείνουν τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας στο Αμβρακικό – Παγασητικό κόλπο.  
 
Όμως, κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του, δεν έλειψε και η αντιπολίτευση με την ενθάρρυνση της Αγγλίας και της Γαλλίας. Οι Υδραίοι, οι οικογένειες Κουντουριώτη, Μαυρομιχάλη και Τρικούπη, ο Μαυροκορδάτος, ο Κωλέττης καθώς και ο ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης ήταν κάποιοι από αυτούς. Τους αντιπολιτευόμενους τους στήριζε από το Παρίσι ο Αδαμάντιος Κοραής, ο οποίος αγωνιζόταν κατά του Καποδίστρια, εν ονόματι της «ελευθερίας»3.  
 
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831, ημέρα Κυριακή, (δύο εβδομάδες μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος) ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε από τον Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη έξω από την Εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, όπου είχε μεταβεί για εκκλησιασμό.  
 
Σας παραθέτω ένα ποίημα που έγραψα για τον Ιωάννη Καποδίστρια: 
 
Στον «άγιο» της πολιτικής Ιωάννη Καποδίστρια
 
Χαίρε του γένους υψιπέτη
της Ελλάδας γνήσιε ηγέτη
μάχησες με θάρρος την Φραγκιά4
που ‘θέλε της μάνας5 τη σκλαβιά.
*** 
 
Χαίρε, εθνάρχη μας λαμπρέ
κυβερνήτη, μόνε αληθινέ
της Ελλάδος σφράγισες τη λευτεριά
πολέμησες της προδοσίας τα θεριά.
*** 
 
Χαίρε άγιε της πολιτικής
αγνής καρδιάς ελληνικής
πρόσφερες όσο κανείς
στις καρδιές μας πάντα ζεις.
*** 
 
Χαίρε, Φιλελλήνων η πηγή
αγνής ρωμιοσύνης εκφραστή
την Πατρίδα τόσο ύμνησες
για κάθε Έλληνα μερίμνησες.
*** 
 
Χαίρε Ελλάδος το θεμέλιο
της φιλοπατρίας ευαγγέλιο
σχολεία, τροφεία6 έχτισες πολλά
την αμαθεία έδιωξες μακριά.
*** 
 
Χαίρε άγιε της πολιτικής
αγνής καρδιάς ελληνικής
πρόσφερες όσο κανείς
στις καρδιές μας πάντα ζεις.
***
 
Χαίρε, φήμη αληθινή
τόλμη ψυχή, ηρωική
δεν λόγισες καμιά στιγμή
δόξα και πλούτη στη ζωή.
*** 
 
Χαίρε Μεγάλης Ιδέας ποιητή
Ελλάδος, ακτίνα φωτεινή
βόλι σε πήρε, «ελληνικό»
ενός Εφιάλτη, προδοτικό.
*** 
 
Χαίρε άγιε της πολιτικής
αγνής καρδιάς ελληνικής
πρόσφερες όσο κανείς
στις καρδιές μας πάντα ζεις
*** 
 
Χαίρε λαμπρό ηρώων άστρο
μέγα της ρωμιοσύνης κάστρο
σήκω από το μνήμα τώρα
διώξε τους ξένους7 απ’ τη χώρα.
*** 
 
Χαίρε άγιε κυβερνήτη
του ’21 αξίας μαργαρίτη
υπόσχεση δίνουμε ψυχής
αιώνια μη λησμονηθείς. 
 
(Τὸ μοιρολόι τοῦ Μοναστηρίου, Εὐαγγελία Κ. Λάππα, Εκδόσεις Πελασγός, 2021) 
 
Σχετικά με τη δολοφονία του, το ρόλο των ξένων δυνάμεων, μαρτύρησε και ο αδελφός του, Αυγουστίνος Καποδίστριας προς τον Φρειδερίκο Τιρς, Ιστορικό και μετέπειτα σύμβουλο του Όθωνα, στον οποίο είπε: «Ναι κύριε, η Γαλλία και η Αγγλία είναι που δολοφόνησαν τον αδελφό μου». Αυτό επιβεβαίωσε και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο οποίος το 1840 είπε στον αντίπαλο του Καποδίστρια Ιατροφιλόσοφο Πύρρο: «Δεν μετράς καλά φιλόσοφε… Ανάθεμα στους Αγγλογάλλους που ήσαν η αιτία κι εγώ έχασα τους δικούς μου, και το Έθνος έναν άνθρωπο που δε θα τόνε μετάβρει και το αίμα του με παιδεύει ως τώρα…». Από τους δολοφόνους, ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης όταν τον συνέλαβαν και λίγο πριν πεθάνει από τα τραύματά του, ζητώντας έλεος δήλωσε: «Δεν φταίω εγώ στρατιώται, άλλοι μ’ έβαλαν». Ο άλλος ο Γ. Μαυρομιχάλης, αμέσως μετά την δολοφονία κατέφυγε στο σπίτι του αντιπρεσβευτή της Γαλλίας Βαρόνου Ρουάν και δήλωσε: «Σκοτώσαμε τον τύραννο. Μπιστευόμαστε στην τιμή της Γαλλίας. Να τα άρματά μας. Ο Ρουάν υπεσχέθη προστασίαν». 
 
Πηγές 
 
1. https://www.kapodistrias.info/arthra/poioi-kai-giati-dolofonisan-ton-ioanni-kapodistria | Ποιοι και γιατί δολοφόνησαν τον Ιωάννη Καποδίστρια
2. Γιώργου Λεκάκη, Επίτομος βιογραφία του Ιωάννη Καποδίστρια, με δύο κείμενα – παραρτήματα: του Αντωνίου Α. Αντωνάκου και της Ιωάννας Γ. Καραγκιούλογλου, Εκδόσεις Τάλως Φ, Αθήνα 2021.
3. Χρήστου Π. Κοσσιώρη, Ο Αισυμνήτης Η ανάγκη του σήμερα, Εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήνα 2018
4. Ιωάννη Δ. Παππά, Καποδίστριας ο Μέγας, AcademiaEdu 
 
Σημειώσεις 
 
1. Η αισυμνητεία ήταν αρχαίος Ελληνικός θεσμός, στον οποίο δινόταν η απόλυτη εξουσία από το λαό σε ένα άτομο, κοινής εμπιστοσύνης, για ένα διάστημα, όταν το τρέχον πολιτικό σύστημα βρισκόταν σε αδιέξοδο.
2. Σημερινή Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας.
3. Αλήθεια, ποιας ελευθερίας; Της «ελευθερίας» της Ελλάδος, όπως την ονειρεύονταν οι «μεγάλες δυνάμεις»;
4. Ευρώπη
5. Μάνας Ελλάδος
6. Ορφανοτροφεία
7. Ελληνόφωνους με ξένο (ξενόφερτο και αντεθνικό) για την Ελλάδα φρόνημα

2 σχόλια:

  1. ΟΛΕΣ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΒΡΩΜΕΡΕΣ ΞΕΠΕΤΕΣ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑΝΤΗΔΕΣ ...ΟΛΟΙ ΜΑ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΔΕΝ ΑΞΙΖΟΥΝ ΣΑΝ ΒΑΡΟΣ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΜΙΑ ΤΡΙΧΑ ΑΠΟ ΤΑ ΦΡΥΔΙΑ ΤΟΥ.
    ΜΑΖΙ ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΔΟΛΟΦΟΝΗΘΗΚΕ Κ Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εύγε Ευαγγελία...
    Κάτι που ίσως δεν γνωρίζουν μερικοί...
    Η σχέση του Καποδίστρια με την Κύπρο, η συμμετοχή Κυπρίων στην κυβέρνηση Καποδίστρια, καθώς και οι προσπάθειές τους για ένταξη της νήσου στον εθνικό κορμό.
    Ο Ιωάννης Καποδίστριας έλκει εκ μητρογονίας την καταγωγή του από την Κύπρο. Η οικογένεια Γονέμη είχε έλθει στην Κύπρο με την ακολουθία του Guy de Lusignan από το Λατινικό Βασίλειο της Ιερουσαλήμ το 1192[55]. Οι Γονέμη μετείχαν στα συμβούλια των Lusignan, στα οποία και απέκτησαν προνόμια. Τα προνόμια τούτα διατήρησαν μέχρι και την άλωση της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570-1571.
    Μία άλλη περίπτωση Κύπριου, ο οποίος συμπεριλήφθηκε στον διοικητικό μηχανισμό της κυβέρνησης Καποδίστρια, είναι ο Δημήτριος Φραγκούδης. Γεννημένος στη Λεμεσό το 1785 ανέλαβε αρκετές διοικητικές θέσεις με τελευταία το διορισμό του το 1840 ως πρόξενος Ζακύνθου[64].

    Σημαντική ήταν και η προσφορά της οικογένειας Οικονομίδη. Με καταγωγή από οικογένεια προκρίτων της Λευκωσίας και της Λάρνακας, τα μέλη της ασπάσθηκαν ευθύς εξ αρχής τις αρχές της Φιλικής Εταιρείας και προσχώρησαν σε αυτήν. Μάλιστα δύο μέλη της οικογένειας, ο Πάφου Χρύσανθος και ο δημογέροντας Πέτρος Οικονομίδης, καρατομήθηκαν στα γεγονότα της 9ης και 10ης Ιουλίου 1821. Μετά από αυτό εγκατέλειψαν το νησί και εγκαταστάθηκαν στην Ευρώπη, απ’ όπου ενίσχυαν οικονομικά τον αγώνα. Ο Δημήτριος Οικονομίδης υπηρέτησε από το 1823 σε διάφορες διοικητικές θέσεις στην κυβέρνηση Καποδίστρια φθάνοντας μέχρι και τη θέση του αντιπροέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί βασιλείας Όθωνα.
    Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω τμήμα του υπομνήματος, που απευθύνεται στο θυμικό των Ευρωπαίων: «…Πόλεις, κώμαι, χωρία κατεστραμμένα, ερείπια, έρημα. Και μένει τούτο μόνον εις τον πολυπαθήν και θαυμάσιον τόπον, ο αρχαιότροπος των οικητόρων αυτού χαρακτήρ, και απόφασις αυτών ομόψυχός τε και άτρεπτος, μηδέποτε να υποστώσι τον τουρκικόν ζυγόν, ουδ’ άλλον ξένον ζυγόν οποιονδήποτε».

    Στο δε ερώτημα του Όρτον (Υφυπουργός Πολέμου και Αποικιών της Μ. Βρετανίας), «ποια είναι τα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας», ο Κυβερνήτης απαντά: «Τα όρια της Ελλάδας, από τεσσάρων μεν αιώνων διεγράφησαν από δικαιώματα, τα οποία ούτε ο χρόνος, ούτε οι μεγάλες συμφορές κατόρθωσαν να διαγράψουν, διεγράφησαν δε από το 1821 με το αίμα που χύθηκε στις σφαγές των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και στις πολυάριθμες ναυμαχίες και μάχες, στις οποίες δοξάστηκε το γενναίο τούτο έθνος».

    Ναι αυτός ήταν ΕΘΝΑΡΧΗΣ...

    Μαρία Ρ.



    ΑπάντησηΔιαγραφή

Παρακαλούμε τα σχολιά σας να ειναι σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή. Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια δεν δημοσιεύονται.
Επειδή δεν υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται. Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish).

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιό σας θα δημοσιευθεί, το αργότερο, μέσα σε λίγες ώρες, μετά από έγκριση του διαχειριστή του ιστολογίου, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει όλα τα σχόλια που δεν παραβαίνουν τους όρους που έχουμε θέσει στις παρούσες οδηγίες.
Υβριστικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή δεν θα δημοσιεύονται.