Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων

 

Την καλύτερη εισαγωγή στο θέμα των γηρατειών αποτελούν δύο σελίδες από την «Πολιτεία» του Πλάτωνος. Αφηγητής στο κείμενο είναι ο ίδιος, ο πλατωνικός Σωκράτης. Εκείνος διηγείται πως με μια καλή συντροφιά κατέβηκε στον Πειραιά την ημέρα της εορτής των Βενδιδείων (πρόκειται για τη λατρεία μιας θρακικής θεότητας που την είχαν εισαγάγει στον Πειραιά Θράκες πάροικοι) Αφού είδαν την πομπή ξεκίνησαν να ανηφορίζουν προς τας Αθήνας . Με τι μέσον;. Μα πεζοί με το τράμ το δύο όπως λέγαμε επι κατοχής που η πεζοπορία ήταν σχεδόν καθολική ελλείψει των σπάνιων τότε “γκαζοζέν» λεωφορείων (λόγω ελλείψεως βενζίνης κινούντο με αέριο από την καύση λιγνίτη στο καζάνι που είχαν τοποθετημένο όπισθεν του οχήματος). Στο δρόμο έστειλε και τους φώναξε με το δούλο του ο Πολέμαρχος, ο αδελφός του ρήτορα Λυσία. Και οι δύο ήταν παιδιά του ρήτορα Κέφαλου που είχε εγκατασταθεί στον Πειραιά κατά προτροπή του φίλου του Περικλή και είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία.

 

«Σωκράτη» του είπε ο Πολέμαρχος όταν τους πλησίασε «μείνετε σας παρακαλώ απόψε μαζί μας. Η εορτή δεν τελείωσε. Θα γίνει και λαμπαδηδρομία. Έτσι θα έχομε την ευκαιρία να πάμε στο σπίτι και να κουβεντιάσομε. Σε βλέπω τόσο σπάνια τώρα τελευταία …». Ο Σωκράτης δέχεται και πηγαίνουν όλοι μαζί στο σπίτι του Πολέμαρχου. Μπήκαν, λέει στην αυλή και είδαν τον πατέρα του τον Κέφαλο, πρεσβύτη προχωρημένης ηλικίας να κάθεται στεφανωμένος επί «δίφρου» (δηλαδή σε σκαμνί χωρίς στηρίγματα, ούτε για τη ράχη, ούτε για τα χέρια) επάνω σε προσκέφαλο. Ο γέροντας είχε κάνει εκείνη την ώρα θυσίες στους Εφέσιους θεούς. Μόλις είδε το Σωκράτη, χάρηκε ο Κέφαλος και ύστερα από τις τυπικές φιλοφρονήσεις, αρχίζει μια χαριτωμένη συζήτηση μαζί του. Είναι το προοίμιο του πρώτου βιβλίου της «Πολιτείας». Σ’ αυτήν ακριβώς τη συζήτηση έρχεται το θέμα των γηρατειών με μια μισοαστεία-μισοσοβαρή ερώτηση του Σωκράτη (που τότε δεν ήταν ηλικιωμένος) 

 

Σωκράτης: Και τώρα θα μου έκανες μεγάλη ευχαρίστηση (Κέφαλε) να μου μάθεις αφού δα βρίσκεσαι σ’ αυτό το σημείο της ηλικίας που κατώφλι του γήρατος το ονομάζουν οι ποιηταί (Όμηρος) αν είναι δύσκολη αυτή η περίοδος της ζωής- ή πως εσύ την κηρύττεις;» 

 

Κέφαλος: «Εγώ θα σου πω την πάσαν αλήθεια, Σωκράτη, πως μου φαίνεται αυτό που με ρωτάς. Γιατί πολλές φορές τυχαίνει να μαζευόμαστε πολλοί που έχομε την ίδια ηλικία, καθώς που το λέει και η παλιά παροιμία, όμοιος τον όμοιο. Οι περισσότεροι λοιπόν από μας δεν κάνουν άλλο παρά να θρηνολογούν, γιατί θυμούνται και λαχταρούν τις ηδονές της νεότητας, για τον έρωτα, τα συμπόσια και τις διασκεδάσεις και τα άλλα τα ανάλογα, και αγανακτούν, σα να έχουν στερηθεί μεγάλα και σπουδαία πράγματα και σα να ήταν τότε τόσο αληθινά ευτυχισμένη η ζωή τους, ενώ τώρα ούτε ζωή αξίζει να την ονομάζει κανείς. Μερικοί μάλιστα οδύρονται και για τους εξευτελισμούς και τις προσβολές που δοκιμάζουν τα γηρατειά από μέρος των δικών τους και πάνω σ’ όλ’ αυτά ψάλλουν τον εξάψαλμο των γηρατειών για όσα κακά τους είναι η αιτία. 

 

Εμένα όμως, Σωκράτη, μου φαίνεται πως δεν είναι αυτή η αληθινή αιτία που κατηγορούν, γιατί αν πραγματικώς ήταν αυτό το αίτιο, θα είχε και για μένα βέβαια τα ίδια κακά αποτελέσματα και για όλους τους άλλους που έφτασαν σ’ αυτή την ηλικία. Κι’ όμως έχω συναντήσει εως τώρα ανθρώπους που σκέπτονται διαφορετικά και άλλους και μάλιστα τον ποιητή το Σοφοκλή. Ήμουν παρών κάποτε που τον ρωτούσε κάποιος, αν ήταν ακόμα ικανός απολαμβάνει τις ερωτικές ηδονές: ¨Δάγκασε τη γλώσσα σου, άνθρωπε του αποκρίθηκε. Με τη μεγαλύτερη μου ευχαρίστηση γλύτωσα απ’ αυτό το πράγμα σα να λευτερώθηκα από τύραννο λυσσασμένο και άγριο». 

 

Και τότε λοιπόν έκρινα πως είχε δίκιο να μιλήσει κατ’ αυτό τον τρόπο και τώρα με την ηλικία δεν άλλαξα γνώμη. Γιατί πραγματικώς με τα γηρατειά έρχεται μια τέλεια ειρήνη και απολύτρωση από τα τέτοια τουλάχιστον, αφού οι επιθυμίες χάσουν την ένταση τους και χαλαρωθούν, είναι πραγματικώς καθώς το είπε κι’ ο Σοφοκλής, σα να γλυτώσαμε από ένα πλήθος τυράννους λυσσασμένους. Αλλά για όλα αυτά και για τους εξευτελισμούς ακόμη, παραπονιούνται οι γέροντες, αφορμή Σωκράτη δεν είναι τα γηρατειά, αλλά ο χαρακτήρας των ανθρώπων. Αν έχουν χαρακτήρα μετρημένο και εύκολο, δεν τους είναι και τα γηρατειά παρα πολύ ανυπόφορα, ειδεμή, για τους άλλους και τα γηρατειά και τα νιάτα είναι στον ίδιο το βαθμό δυσκολοβάσταχτα»… 

 

Σωκράτης: Εγώ, Κέφαλε, στοχάζομαι πως οι περισσότεροι, όταν σ’ ακούσουν να ομιλείς κατ’ αυτό τον τρόπο, δεν παραδέχονται τα επιχειρήματά σου κι’ έχουν την ιδέα πως αν υποφέρεις με τόση ευκολία τα γηρατειά, αυτό το χρωστάς όχι τόσο στο χαρακτήρα, αλλά και στη μεγάλη περιουσία που έχεις γιατί ο πλούτος, ισχυρίζονται, δίνει πολλές ανακουφίσεις».

 

Κέφαλος: «Πραγματικώς, δεν το παραδέχονται. Και έχουν, δε σου λέγω, κάποιο δίκιο στις αντιρρήσεις τους, όχι όμως και όσο φαντάζονται. Και εδώ εφαρμόζεται ο λόγος που είπε ο Θεμιστοκλής σ’ εκείνον το Σερίφιο, που τον πείραζε και του έλεγε πως τη δόξα του τη χρωστά όχι στην αξία του, αλλά στην πατρίδα που είχε. «Και βέβαια, του απάντησε ο Θεμιστοκλής, ούτε εγώ θα γενόμουν ονομαστός, αν ήμουν Σερίφιος, μα ούτε συ αν ήσουν Αθηναίος» Τον ίδιο λοιπόν λόγο θα μπορούσε να πει κανείς και στους ανθρώπους που δεν είναι πλούσιοι και με δυσκολία υποφέρουν τα γηρατειά: Ότι δηλαδή, αν η φτώχεια δεν μπορεί να κάμει βέβαια πολύ υποφερτά τα γηρατειά σ’ έναν άνθρωπο μετρημένο και φρόνιμο, ούτε πάλι ένας άνθρωπος, που δεν είναι τέτοιος, θα μπορούσε με όλα τα πλούτη που θα ήθελε αποκτήσει, να παρασκευάσει για τον εαυτό του υποφερτά γηρατειά»…. 

 

Σωκράτης: «Τόσο μόνο πες μου ακόμα. Ποιο είναι κατά τη γνώμη σου, το πιο μεγάλο αγαθό που έχεις απολαύσει από τη μεγάλη σου περιουσία;» 

 

Κέφαλος: «Εκείνο που ίσως και να μη το πιστέψουν, οι περισσότεροι, αν το ακούσουν. Γνώριζε όμως Σωκράτη, πως όταν κανείς βρίσκεται κοντά στο τέλος της ζωής του, τον πιάνει ένας φόβος και μια συλλογή για τα πράγματα, που ούτε τάβαζε πριν στο νου του. Γιατί όλα εκείνα που διηγούνται για τον Αδη και για τις τιμωρίες που περιμένουν εκεί κάτω όσους έκαμαν αδικίες σ’ αυτό τον κόσμο, ενώ ωστώρα τα περίπαιζε, τότε δα αρχίζουν και ανησυχούν την ψυχή του, μήπως τάχα είναι αληθινά, και είτε ένεκα από την αδυναμία της γεροντικής ηλικίας, είτε γιατί βρίσκεται ίσως κοντύτερα σ’ εκείνα, τα βλέπει κάπως τώρα καθαρότερα. Ανησυχία λοιπόν και τρόμος γεμίζουν την ψυχή του και αρχίζει να εξετάζει και ν’ αναθεωρεί τις πράξεις του μήπως έκαμε καμιά αδικία, κι’ εκείνος που βρίσκει στη ζωή του πολλά αδικήματα, ο φόβος τον κάνει στον ύπνο του να πηδά επάνω, σαν τα παιδιά, και να ζει πάντα σε απελπισία. Ενώ όσοι δεν έχουν στη συνείδηση τους το βάρος καμιάς αδικίας, τους παραστέκει πάντα μια ελπίδα γλυκειά και «αγαθή τροφός του γήρατος» καθώς λέγει και ο Πίνδαρος. Γιατί πραγματικώς με πολλή χάρη το είπ’ εκείνος, Σωκράτη, πως όποιος περάσει τη ζωή του μ’ ευσέβεια και δικαιοσύνη, 

 

Γλυκειά η ελπίδα τον ακολουθά
συντρόφισσα στα γηρατειά του
που θεραπεύει την καρδιά
και κυβερνά τα λογικά
του ανθρώπου του αστάτου 

 

όπως πολύ θαυμάσια το λέει. Ως προς αυτό λοιπόν θεωρώ εγώ πως έχουν τα πλούτη μεγάλη αξία , όχι για κάθε άνθρωπο βέβαια, αλλά για τον μετρημένο και φρόνιμο. Συντείνουν δηλαδή κατά μέγα μέρος να μην εξαναγκαστεί κανείς , έστω και χωρίς να το θέλει, να εξαπατήσει και να γελάσει τον άλλο και να μην αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο φοβισμένος , αν τύχει και χρωστά ή θυσίες σε κανένα θεό, ή χρήματα σε άνθρωπο. Είναι βέβαια για πολλά άλλα ωφέλιμα τα χρήματα.. Αλλά εγώ αν τα ζυγίσω ένα προς ένα, θα έκρινα πως αυτή είναι όχι η μικρότερη ωφέλεια του πλούτου για έναν άνθρωπο που έχει νου» (Ε. Παπανούτσου «ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ» μετάφρ, Ι. Γρυπάρη 328e-331a} 

 

ΣΧΟΛΙΑΣΗ Ας μου επιτραπεί να κάνω τα εξής σχόλια της ζωής τότε σε σύγκριση με τη σημερινή μας μηχανιστική και πληροφοριακή εποχή. 

 

1/ Τότε οι άνθρωποι ήταν περισσότεροι ενάρετοι και ευσυνείδητοι. Ο διάλογος του Σωκράτους μαρτυρεί τούτο.
 

2/ Έχουμε οι άνθρωποι την τάση να ωραιοποιούμε τη νεότητα μας. Τουλάχιστον η δική μου γενιά των παιδιών 1940 και της Κατοχής ήταν τραγική εξαίρεση σε κάθε κανόνα. Και το γεγονός ότι επιζήσαμε το οφείλουμε στην αλληλοβοήθεια των συγγενών, φίλων και φιλάνθρωπων, στον ισχυρό βιολογικό μας χαρακτήρα και εν μέρει στην τύχη. 

 

Αλλά και η σημερινή γενιά είναι τραγική γιατί πέρασε την κρίση των Μνημονίων, της Πανδημίας και τώρα του πολέμου στην Ουκρανία ο οποίος έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στα κράτη της Ε.Ε (συνεχείς ανατιμήσεις, ελλείψεις, πτώση ΑΕΠ, ανεργία, χαμηλή αμοιβή, αβεβαιότητα, κινδύνους κ.α) 

 

3/ Ο ηλικιωμένος ελευθερωμένος από τα πάθη το υλικό συμφέρον- καθότι βαδίζει προς το τέλος της ζωής του- δεν έχει λόγο να ψεύδεται και αρχίζει με τα γραπτά ή τα λεγόμενα του να εξομολογείται για τις αμαρτίες του. Η εξομολόγηση του αυτή έχει και παιδευτικό χαρακτήρα. Στο τέλος της ζωής του θέλει να τα πει όλα και να μην κρατήσει μυστικό να βαραίνει την ψυχή του. Είναι μια μορφή εξαγνισμού. Και αν δεν τα λέει ευθέως τα γράφει στα γραπτά του ακόμη και με διαφορετικά ονόματα κατά τον ίδιο τρόπο που ο ζωγράφος αφήνει το πορτραίτο του μέσα σε κάποιους πίνακες που φτιάχνει και ο αγιογράφος εν μέσω αγίων αφήνει την όψη του.

 

4/ Η Ελληνική κοινωνία από τα χρόνια της αρχαίας Ελλάδος ήταν μια ανοιχτή κοινωνία με έντονη δική της «ιδιοπροσωπεία» και φιλοξενούσε Ελληνικά φύλα που ζούσαν στην περιφέρεια όπως τους Θράκες, Μακεδόνες, Ιλλυριούς κ.α. Ήσαν δε ανεξίθρησκοι και δέχονταν και χαίρονταν από τις γιορτές των φυλών που φιλοξενούσαν. 

 

5/ Κάθε ηλικία επιζητά τις ηδονές της και ιδιαίτερα τα νιάτα τις ερωτικές ηδονές. Όμως να είσαι ηλικιωμένος και με διάφορα ενισχυτικά και τονωτικά να προσπαθείς να παραστήσεις το νέο σε κάνει αν μη τι άλλο γελοίο και σε οδηγεί σε φοβερά αδιέξοδα ακόμη και στον σύντομο θάνατο. Γι’ αυτό οι μεσήλικες πρέπει να προετοιμάζονται ψυχολογικά για το πέρασμα στην τρίτη και τετάρτη ηλικία και τους συμβουλεύω να έχουν από τούδε βρει κάποια θετική και ωφέλιμη απασχόληση ώστε να μη νοιώθουν ανία μετά την συνταξιοδότηση τους και άχρηστοι στην κοινωνία. 

 

6/ Τα χρήματα σε όσους έχουν συγκεντρώσει σημαντικό πλούτο και έχουν αποκαταστήσει τα παιδιά τους το πιο αγαθοποιό είναι να γίνουν «εθνικοί ευεργέτες» ή και φιλάνθρωποι στο μέτρο που τους επιτρέπει η οικονομική τους κατάσταση. Η καλύτερη ευεργεσία είναι να φτιάχνουν σχολεία και η χειρότερη εκκλησίες. Ο πλούτος είναι πάντα χρήσιμος και όταν είσαι νέος και πιο πολύ στα γερατειά για να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα υγείας και άλλα που είναι συνοδά της ηλικίας. Όμως η απόκτηση πλούτου από τη νεαρή ηλικία δίχως ιδρώτα από κάποια κληρονομία είναι λίαν επικίνδυνος για το νέο, τις σπουδές του και την εξέλιξη του διότι ο πλούτος στα χέρια του νέου γίνεται ψυχοφθόρος και τον παρασύρει δε κατηφορικές ατραπούς. 

 

. Η αρχαία μας θεότητα Ήρα ήταν η προστάτης και τροφός του πλούτου στους Έλληνες. Γι’ αυτό η φυλή μας με την αποταμίευση ο καθένας δημιουργεί κάποιο κεφάλαιο ώστε να νιώθει ανεξάρτητος και ελεύθερος και να μην είναι σκλάβος των αναγκών του ή τρίτων για να τον συντηρούν 

 

7/ Οι πνευματικοί άνθρωποι που δεν διαθέτουν υλικό πλούτο αλλά διαθέτουν «πνευματικό κεφάλαιο» καλό είναι να το χαρίσουν ένεκα μαθήσεως στους συνανθρώπους τους και στην φυλή τους. 

 

8/ Από αρχαιότατης εποχής το έθνος μας και η φυλή μας ήταν θεοσεβής. Τότε βέβαια σέβονταν τους πατρώους θεούς, τώρα λατρεύουμε τους θεούς που μας επέβαλαν παλιά οι κατακτητές, τους οποίους όμως συν τω χρόνω ελληνοποιήσαμε σύμφωνα με τους παλιά μας συνήθεια να αφομοιώνουμε και τα καλά και τα κακά. Και τότε και τώρα η ευσέβεια του λαού μας είναι ίδιον της φυλής μας όχι σαν τυφλή υποταγή στους εκπροσώπους της θρησκείας ούτε με δογματικό φανατισμό όπως οι λαοί της Ανατολής, αλλά σαν λυτρωτική λατρεία μιας υπέρτατης δύναμης την οποία έχουμε με την τέχνη εξανθρωπίσει.

 

9/ Ο ηλικιωμένος στο τέλος της ζωής του κάνει απολογισμό και μετρά σαν τον παλιό παντοπώλη τα συν και τα πλην, το ενεργητικό και το παθητικό στο ταμείο του που δεν είναι άλλο από τα καλά και τα κακά που έκανε στη ζωή του. Είναι η προετοιμασία για την απολογία του στον μεγάλο κριτή τη συνείδηση του την οποία ο καθένας την ονομάζει θεό, κόλαση ή παράδεισο. Αυτό είναι μια αυτό-εξομολόγηση και ένα ξαλάφρωμα που κάνει το γέρο να κοιμάται ήσυχος το βράδυ και του φέρνει τη γαλήνη, την ηρεμία και την ειρήνη. Ο πλούσιος τότε φροντίζει να χτίσει εκκλησίες για να καλοπιάσει το μέγα κριτή, διότι αν φτιάξει σχολεία ο θεός δεν πρόκειται να συγκινηθεί από τη γαλαντομία του αυτή, τουλάχιστον έτσι αυτός φαντάζεται.

 

10/ Πράγματι στα γξρατειά μας αποθεώνουμε τον έρωτα που μας έδωσε τόση ηδονή αλλά παραγνωρίζουμε πόσες πίκρες, πόσες απογοητεύσεις, πόσες προδοσίες δεν νοιώσαμε, πόση πεζοπορία δεν κάναμε και πόσο χρόνο δε σπαταλήσαμε για μια γυναίκα και στο τέλος μας εγκατέλειψε όταν βρήκε κάποιον καλύτερο και μας άδειασε όλα τα όνειρα που είχαμε για αυτή κάνει. Και γιατί να κρύψουμε τον αυνανισμό σε στιγμές παροξυσμού και τα παλιά πορνεία που συχνάζαμε και ζούσαμε μια σεξουαλική εκσπερμάτωση με κάποιο αντίτιμο και με την ντροπή για το κατάντημα της γυναίκας και ημών που σαν κτήνη χωρίς ερωτικό πάθος απολαμβάναμε τον αγοραίο έρωτα. Πάντα με στενοχωρούσε το γεγονός να φθάσει ανθρώπινη ύπαρξη να πουλάει το γενετήσιο έργο για λίγα ψίχουλα χωρίς να νοιώθει πάθος, χωρίς να αισθάνεται τύψεις, χωρίς αιδώ και χωρίς ντροπή με κίνδυνο να πάρει κάποιο αφροδίσιο νόσημα ή άλλο πιο μολυσματικό στη διάθεση του κάθε κακοποιού και νταβατζή και του κάθε διεστραμένου στυγερού «μίστερ Τζέκιλ» εγκληματία. Διότι την εποχή για την οποία σας μιλώ δεν υπήρχαν τα σημερινά αντιβιοτικά αλλά οι γιατροί προσπαθούσαν με την πενικιλίνη και άλλα φάρμακα της εποχής να σε απαλλάξουν από κάποια βλεννόρροια, ή λευκόρροια κ.α, ενώ από τη σύφιλη ήταν αδύνατο να σε απαλλάξουν διότι τότε ήταν νόσος ανίατη, ο φόβος και ο τρόμος των νέων. 

 

11/ Τέλος ας δούμε την αξία του χρήματος. Και τότε και τώρα κυρίαρχη θέση έχει η αξία του χρήματος για την διαβίωση και καλοπέραση του ατόμου. Και τούτο διότι ο άνθρωπος είναι πλασμένος από ύλη και πνεύμα και ενώ μπορεί να ζήσει χωρίς πνεύμα (έστω μια κτηνώδη ζωή) είναι αδύνατον να ζήσει χωρίς την ύλη. Όμως με το πνεύμα ο άνθρωπος μπόρεσε να επιβιώσει και να αντιμετωπίσει τις μεγάλες κρίσεις που παρ’ ολίγον να τον εξαφανίσουν από προσώπου γης όπως εξαφανίστηκαν πάμπολλα είδη στη γη που δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν στις αλλαγές του περιβάλλοντος. Αυτό ήταν έργο του πολιτισμού τον οποίον δημιούργησε, μοναδικό προνόμιο μεταξύ όλων των ειδών της γης . Είχε και την ικανότητα να προσαρμόζεται στις διάφορες κατάστάσεις για να επιβιώσει και ιδιαίτερα στις ακραίες που συνέβηκαν μεταβολές. 

 

12/ Όμως ό,τι και να πούμε για τον Ερώτα όση κριτική και αν του κάνουμε αυτός είναι ο κυρίαρχος της ζωής διότι αυτός ενεργεί την αναπαραγωγή και ανανέωση των πάντων . Οι Ορφικοί στον Ύμνο περί ΕΡΩΤΟΣ Θυμίαμα, αρώματα(58) LVIII γράφουν: 

 

«Επικαλούμαι τον μεγάλον, τον αγνόν, τον περιπόθητον,
τον γλυκύν Έρωτα
τον ισχυρόν τοξότην, τον πτερωτόν, που φλογίζει με δύναμιν τους ανθρώπους, τον ταχύν και ορμητικόν που παίζει μαζί με τους θεούς και με τους θνητούς ανθρώπους
τον έξυπνον, τον εφευρετικόν, με τας δύο φύσεις (άρρεν-θήλυ), που κρατεί τα κλειδιά των πάντων
τα κλειδιά του επουράνιου αιθέρος, της θάλασσας και της γης και όσα πνεύμα , που γεννούν τα πάντα εις τους ανθρώπους τρέφει η θεά, παράγουσα χλωρούς καρπούς
και όσα έχει ο ευρύς Τάρταρος και η θορυβώδης θάλασσα
διότι μόνο εσύ κρατείς το πηδάλιον(είσαι ο κυρίαρχος) όλων αυτών
Αλλά ώ μακάριε, με καθαρές διαθέσεις έλα μαζί με τους μύστας
και απομάκρυνε από αυτούς τις φαύλες και παράδοξες ορμές»
 

Προφανώς ομιλεί για τον συμπαντικό έρωτα αυτόν που ενώνει τα πάντα στη Γη, στη Θάλασσα και στο Σύμπαν γι’ αυτό τον θεωρεί κυρίαρχο των πάντων. Όμως θα σχολιάσω την τελευταία στοφή που ζητάει από τον Ερώτα «να απομακρύνει από αυτούς τις φαύλες και παράδοξες ορμές» αυτές που πάντοτε υπήρχαν στους ανθρώπους αλλά ότι τις καυτηρίαζαν και τις θεωρούσαν αισχρές, φαύλες και παράδοξες τις ομοφυλικές σχέσεις, ενώ σήμερα οι δήθεν πολιτισμένοι δυτικοί τις έχουν βγάλει στο προσκήνιο με τους ΛΟΑΤΚΙ (Ομοφυλόφιλους, λεσβίες, τρανσέξουαλ κ.ο.κ) και τις προβάλλουν σαν φυσιολογικές ιδιαιτερότητες των ανθρώπων και το χειρότερο ότι γίνετιται λυσσώδης προσπάθεια να επιβάλλουν τις χυδαιότητες αφύσικες και αισχρές πράξεις στο κοινωνικό σύνολο. 

 

Οι Ορφικοί Υμνοι ομιλούν για τις δύο φύσεις (άρρεν-Θήλυ) και όχι για τον Μιχάλη που έγινε.. Κατίνα και την Κατίνα που νυμφεύεται την … Ντίνα και τον Λεωνίδα που παντρεύεται τον …Πελοπίδα και μαλλιά κουβάρια εν κρανίω τρικυμία 

 

Δυστυχώς με την «πλύση εγκεφάλου» με την υποταγή της είδησης στην προπαγάνδα, στον ψυχολογικό εκβιασμό της διαφήμισης, της ιδεολογίας το μονοδιάστατο πείσμα, τη χυδαιότητα που μετέτρεψαν σε ψυχαγωγία τα έχουν επιβάλλει στη νεολαία με τη βελούδινη βία. Σήμερα ο ολοκληρωτισμός είναι το ναρκωτικό που μας «φτιάχνει», είμαστε ευφραντικά εξαρτημένοι, αποδιοργάνωση νοιώθουμε οδυνηρή αν στερηθούμε την ψευτιά της μικρής οθόνης. που μας κολακεύει και την ανελευθερία που μας «προστατεύει» και μας γεμίζει τη ζωή ενώ αδειάζει τον εγκέφαλο μας από την φαιά ουσία. 

 

Αν τολμήσουμε να ζητήσουμε το φυσιολογικό, το ενάρετο και το ωραίο τότε χαθήκαμε και βγαίνουμε εκτός πλαισίου, στην αναρχική πολιτεία, δηλαδή γινόμαστε κοινωνικά «ανεμβολίαστοι» ζόμπι και παρίας. 

 

Συμπέρασμα. Τα γηρατειά είναι μέστωμα της ζωής, αποθησαυρισμένη πείρα και καταλάγιασμα και ειρήνευση της ψυχής. Μπορεί σήμερα με την ραγδαία πρόοδο της τεχνολογίας τα γηρατειά να μην μπορούν να την παρακολουθήσουν αλλά είναι χρήσιμοι σαν πνευματικοί ογκόλιθοι στην κοινωνία για να την συγκρατήσουν ώστε να μην ξεφύγει από το μέτρο και φθάσει στην Ύβρη και στην Ατη (3/4/22) 

 

Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης Αμφικτύων
Υποστράτηγος ε.α- Συγγραφεύς