Το Καθολικό Βασικό Εισόδημα (UBI), το οποίο κάποτε ήταν αδιανόητο, αναπτύσσεται σε όλο τον Κόσμο. Τι συμβαίνει;

8 Απριλίου 2022, Stuart Watkins, MoneyWeek, Διάβαστε το εδώ 

 

Μετάφραση: Απολλόδωρος

 

Το Kαθολικό Bασικό Eισόδημα, η ιδέα ότι το κράτος θα πρέπει να καταβάλλει σε όλους ένα βιώσιμο εισόδημα, χωρίς δεσμεύσεις, αντιπροσώπευε κάποτε την επιτομή της ανοησίας. Τώρα φαίνεται ότι βρίσκεται στα πρόθυρα της εφαρμογής του, λέει ο Stuart Watkins. 

 

Ο νόμος για κάθε μεγάλο κοινωνικό μεταρρυθμιστή είναι: "Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά κερδίζεις", μια ρήση που συχνά αποδίδεται στον Μαχάτμα Γκάντι (λανθασμένα, αν και είχε εκφράσει παρόμοιες ιδέες). 

 

Η μάχη για το καθολικό βασικό εισόδημα (UBI) - η ιδέα ότι ο καθένας θα πρέπει να λαμβάνει ένα τακτικό χρηματικό ποσό για να ζει από το κράτος χωρίς δεσμεύσεις - φαίνεται ότι μπορεί να εισέλθει στο τελικό στάδιο. 

 

Η αντίδραση των κυβερνήσεων του πλούσιου κόσμου στην ψευτο-πανδημία Covid-19 έκανε την ιδέα να φανεί αληθοφανής - καθώς οι επιχειρήσεις έκλεισαν, τα κράτη ανέλαβαν το μισθολογικό κόστος των εργαζομένων, τους έστειλαν επιταγές με το ταχυδρομείο και αύξησαν τα επιδόματα για τους άνεργους και τους ασθενείς. Και οι δοκιμές ενός πραγματικού βασικού εισοδήματος - ή κάτι που μοιάζει με αυτό - έχουν διεξαχθεί ή πρόκειται να ξεκινήσουν σε χώρες σε όλο τον κόσμο. 

 

Ο υποψήφιος πρόεδρος της Νότιας Κορέας Lee Jae-Myung, για παράδειγμα, τάχθηκε υπέρ της καθιέρωσης ενός τέτοιου συστήματος σε εθνικό επίπεδο μετά από μια εξάμηνη δοκιμή που εισήγαγε όταν ήταν κυβερνήτης της επαρχίας Kyonggi. (Δυστυχώς για τους λάτρεις του UBI, ο Λι έχασε οριακά από τον συντηρητικό υποψήφιο τον Μάρτιο). 

 

Στις ΗΠΑ, υπάρχουν περισσότερα από 20 δοκιμαστικά προγράμματα που μοιράζουν άμεσες πληρωμές σε μετρητά σε φτωχές οικογένειες - το Bloomberg υπολογίζει ότι θα έχουν μοιράσει τουλάχιστον 35 εκατ. δολάρια μέχρι τη λήξη τους, αν τρέξουν όπως προβλέπεται. 

 

Παρόμοια πειράματα έχουν διεξαχθεί στον Καναδά, τη Βραζιλία, την Κένυα, το Ιράν, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ισπανία, τις Κάτω Χώρες, τη Ναμίμπια, την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Κίνα και την Ιαπωνία. Και η ιδέα ξεβράζεται και σε αυτές τις ακτές: η κυβέρνηση της Ουαλίας έχει δεσμευτεί να διεξάγει μια δοκιμή, και η κυβέρνηση της Σκωτίας και αρκετές αγγλικές πόλεις είναι επίσης πρόθυμες. 

 

Και γιατί όχι; Πολλά κράτη πρόνοιας εγγυώνται ήδη στους πολίτες τους πρόσβαση στην υγεία και την εκπαίδευση. Γιατί όχι και στο εισόδημα; 

 

Τι μας διδάσκει η εμπειρία της Αλάσκας
 

Ίσως το καλύτερο μέρος για να ξεκινήσουμε να εξετάζουμε τα πλεονεκτήματα της ιδέας είναι η Αλάσκα, όπως επισημαίνει ο Martin Sandbu στους Financial Times. 

 

Όταν τα έσοδα από τους φόρους πετρελαίου άρχισαν να εισρέουν πριν από 40 χρόνια, η πολιτεία δημιούργησε ένα μόνιμο ταμείο με την ιδέα να εμποδίσει τους πολιτικούς να σπαταλήσουν τα χρήματα και να πληρώσει μέρισμα σε κάθε πολίτη. 

 

Σε μια καλή χρονιά, όπως το 2015, όταν οι τιμές του πετρελαίου ήταν υψηλές, το μέρισμα έφτασε τα 2.072 δολάρια ανά άτομο - δηλαδή πάνω από 8.000 δολάρια για μια τετραμελή οικογένεια. 

 

Αυτό που έδειξε το μακροχρόνιο πείραμα της Αλάσκας - και είναι ένα αποτέλεσμα που επιβεβαιώνεται στις περισσότερες από τον μακρύ κατάλογο των μελετών που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα - είναι ότι οι πληρωμές αυτές δεν οδηγούν, όπως φοβούνται ορισμένοι επικριτές, σε απραξία, ή οι άνθρωποι αρνούνται τη δουλειά ή σπαταλούν τα χρήματα σε επιπολαιότητες, αλλά σε πιο ασφαλή και άρα πιο ευτυχισμένα άτομα, οικογένειες και κοινωνίες. 

 

Για εκείνους που μόλις τα καταφέρνουν, τα χρήματα αποτελούν μια ευπρόσδεκτη βοήθεια για την πληρωμή του στεγαστικού δανείου ή για να βάλουν φαγητό στο τραπέζι. Οι πιο εύποροι επενδύουν τα χρήματα στις σπουδές των παιδιών τους, στα ακίνητά τους ή στις επιχειρήσεις τους. 

 

Οι μικρές επιχειρήσεις και οι κοινοτικές οργανώσεις λαμβάνουν ώθηση καθώς οι άνθρωποι ξοδεύουν τις επιταγές μερισμάτων τους. 

 

Με άλλα λόγια, το πείραμα της Αλάσκας και οι μελέτες που διεξάγονται σε όλο τον κόσμο ακολουθούν πιστά την παράδοση των κοινωνικών επιστημών, αποκαλύπτοντας αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε το προφανές - ότι τα περισσότερα χρήματα είναι καλύτερα από τα λιγότερα, ειδικά αν είσαι φτωχός, και ότι ένα απρόσμενο κέρδος λαμβάνεται συχνά ως μια ευκαιρία να βελτιωθεί η μοίρα μας, ένα μέσο που θα μας βοηθήσει να αποκτήσουμε όλα αυτά που μπορούν να αγοράσουν τα χρήματα ή να δημιουργήσουμε μια πιο σταθερή βάση για να απολαύσουμε όλα αυτά που δεν μπορούν να αγοράσουν. 

 

Ένα ωραίο χριστουγεννιάτικο δώρο
 

Ωστόσο, αυτό που καμία από αυτές τις μελέτες δεν ελέγχει πραγματικά, είναι η πραγματική πρόταση. Οι ιδέες πίσω από το UBI (επίσης γνωστό με διάφορους τρόπους ως εισόδημα του πολίτη, βασικό εισόδημα ή ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα) διατυπώθηκαν για πρώτη φορά σε αυτή τη χώρα την εποχή των περιφράξεων. Εάν οι άνθρωποι δεν θα δικαιούνταν στο εξής να έχουν αρκετή γη για να ζήσουν, τότε θα έπρεπε αντ' αυτού, καθώς συνέρρεαν στις πόλεις προς αναζήτηση εργασίας, να τους δοθεί ένα χρηματικό ποσό που θα πετύχαινε τον ίδιο σκοπό. 

 

Το επιχείρημα επαναλήφθηκε σε τακτά χρονικά διαστήματα έκτοτε, χρησιμοποιώντας μια παρόμοια λογική. Αν η νέα τεχνολογία και τα ρομπότ παίρνουν όλες τις θέσεις εργασίας, όπως λέει μια σύγχρονη εκδοχή του επιχειρήματος, τότε τα κέρδη από αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις θα πρέπει να μοιραστούν σε όλους με τη μορφή ενός βασικού εισοδήματος. Το πραγματικό UBI είναι, λοιπόν, η ιδέα ότι σε κάθε πολίτη θα πρέπει να καταβάλλεται ένα χρηματικό ποσό ικανό να ζήσει χωρίς προϋποθέσεις - δηλαδή, ανεξάρτητα από την προθυμία για εργασία ή οποιοδήποτε άλλο προσόν. Και αυτό δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ. 

 

Συγκριτικά, το σύστημα της Αλάσκας μοιάζει περισσότερο με ένα πολύ ωραίο χριστουγεννιάτικο δώρο. Άλλες δοκιμές σε όλο τον κόσμο έδωσαν γενικά ποσά πολύ μικρότερα από αυτά που απαιτούνται για την κάλυψη των δαπανών διαβίωσης, και μόνο σε μια μικρή ομάδα των φτωχότερων πολιτών μιας περιοχής. Ό,τι άλλο μπορεί να πει κανείς υπέρ αυτών των προσπαθειών, δεν μπορεί να πει κανείς ότι η πρόταση UBI έχει ποτέ δοκιμαστεί στην πραγματικότητα. Γιατί, λοιπόν, να μην τη δοκιμάσουμε πραγματικά;

 

Τι θα κόστιζε;
 

Τα δυσθεώρητα ποσά θα ήταν ένας λόγος. Είναι αλήθεια ότι, όπως επεσήμανε το MoneyWeek στην αρχή της πανδημίας, ο σωρός που απαιτείται - σκεφτείτε ετήσιο κόστος άνω των 260 δισ. λιρών, περίπου διπλάσιο του προϋπολογισμού του NHS, για ένα βασικό εισόδημα που θα πληρώνει μόνο 5.000 λίρες ετησίως, ή μόλις το ένα τρίτο του ορίου της φτώχειας - φαινόταν κάπως λιγότερο πανύψηλος σε σχέση με αυτά που ήδη ξεφορτώνονταν από την πόρτα για την πληρωμή της άδειας και άλλων οικονομικών ενισχύσεων που σχετίζονται με την ψευτο-πανδημία. 

 

Αλλά η πρόταση UBI θα ήταν να συνεχίσουμε να φτυαρίζουμε για πάντα, όταν φαινόταν πολύ πιο πιθανό ότι τα κράτη θα έπρεπε μια μέρα να πάρουν στα χέρια τους το κλιμακούμενο κόστος της κρίσης. 

 

Αυτή η μέρα έφτασε προφανώς πριν από λίγο καιρό - η άδεια και άλλα προγράμματα βοήθειας έχουν λήξει και οι φόροι αυξάνονται, για να μην μιλήσουμε για τις λιγότερο ορατές συνέπειες. 

 

Ένα βασικό εισόδημα, όποια και αν είναι τα πλεονεκτήματα της ιδέας αφηρημένα, απλά δεν είναι προσιτό σε επίπεδα που θα πλησίαζαν σε ένα βιώσιμο εισόδημα, όπως έχει επισημάνει ο οικονομολόγος John Kay. 

Και έτσι αυτό είναι ουσιαστικά το τέλος του θέματος. 

 

Είναι όμως; Ο Martin Sandbu των Financial Times διαφωνεί. Προτείνει "δύο απλά μέτρα" που θα μείωναν το κόστος ενός "ουσιαστικού βασικού εισοδήματος" σε κάτι προσιτό. 

 

Θα εφάρμοζε το UBI ως έναν "αρνητικό φόρο εισοδήματος", που θα καταβαλλόταν μέσω της μηνιαίας μισθοδοσίας ή με κάποιον άλλο τρόπο για όσους έχουν διαφορετικές φορολογικές ή εργασιακές συνθήκες. Ο αρνητικός φόρος εισοδήματος θα λειτουργούσε τότε ως μια κατ' αποκοπήν επιστρεπτέα έκπτωση φόρου - όλοι στην πραγματικότητα θα είχαν μείωση φόρου, και όσοι δεν έχουν μεγάλο ή καθόλου φορολογητέο εισόδημα θα λάμβαναν το βασικό εισόδημα που καταβάλλεται σε μετρητά ή τη διαφορά μεταξύ του βασικού εισοδήματος και του ποσού που οφείλουν σε φόρους. 

 

Ένα βασικό εισόδημα που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο του μέσου κατά κεφαλήν διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, ύψους 7.150 λιρών ετησίως, θα κόστιζε τότε περίπου 17% του ΑΕΠ - ένα ποσό, όπως λέει ο Sandbu, καμία κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει. 

 

Αλλά σε αυτόν τον σχεδιασμό, ένα μεγάλο μέρος του λογαριασμού δεν αποτελεί δαπάνη αλλά μείωση φόρου - είναι χρήματα που δεν λαμβάνει η κυβέρνηση, παρά κάτι που πληρώνει, για όλους όσοι χρωστούν περισσότερους φόρους από το ποσό του UBI. Αυτό καθιστά περιττά τα κατώτατα όρια του φόρου εισοδήματος και της εθνικής ασφάλισης - σύμφωνα με τα οποία οι εισοδηματίες απαλλάσσονται από τον φόρο μέχρι το ποσό του κατώτατου ορίου -. 

 

Το πρώτο μέτρο του Sandbu θα ήταν τότε να καταργήσει αυτά τα κατώτατα όρια - το βασικό εισόδημα θα αντικαθιστούσε τότε τις μηδενικές φορολογικές κλίμακες στο εισόδημα, έτσι ώστε όλοι να λαμβάνουν το βασικό εισόδημα, αλλά να επιβαρύνονται με φόρους από την πρώτη δεκάρα που κερδίζουν. Αυτό μειώνει το κόστος σε λιγότερο από το 10% του ΑΕΠ. 

 

Η δεύτερη πρόταση του Sandbu θα ήταν να καταργηθεί η βασική κρατική σύνταξη. Πολλοί είναι αντίθετοι στο UBI επειδή φοβούνται ότι θα αντικαταστήσει τις τρέχουσες παροχές (άλλοι το βλέπουν αυτό ως θετικό χαρακτηριστικό), και ως εκ τούτου κινδυνεύει να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό, αλλά αν γινόταν μόνο αυτή η μία αλλαγή, δεν θα είχε καμία διαφορά για όσους λαμβάνουν το επίδομα, καθώς το ποσό του βασικού εισοδήματος που θα έπαιρναν αντ' αυτού θα ήταν σχεδόν ακριβώς το ίδιο και οι περισσότεροι δικαιούχοι είναι πιθανό να έχουν ελάχιστα άλλα εισοδήματα που να επωφελούνται από τις μηδενικές φορολογικές ζώνες. 

 

Η αφαίρεση του κόστους της κρατικής σύνταξης θα μείωνε τότε το κόστος του UBI κοντά στο 5% του ΑΕΠ. Αυτό είναι ένα "μεγάλο, αλλά νοητό ποσό για να αυξηθεί", ίσως μέσω ενός συνδυασμού φόρων πλούτου και περικοπών άλλων παροχών. 

 

Στη μέγγενη της τεχνοκρατίας 

 

Ο Sandbu, λοιπόν, μας δίνει μια γεύση του πώς μοιάζει το "και μετά κερδίζεις" στην τεχνοκρατική εποχή. Όποια κι αν είναι η γνώμη σας για την αξία του UBI, κάποτε ήταν τουλάχιστον ένα τολμηρό ουτοπικό όραμα για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει η ανθρώπινη ζωή, απαλλαγμένη επιτέλους από το "οικονομικό πρόβλημα". 

 

Οι υποστηρικτές του έλεγαν με λυρισμό για ένα μέλλον απαλλαγμένο από την καθημερινότητα, όπου οι άνθρωποι θα κυνηγούσαν το πρωί, θα ψάρευαν το απόγευμα και θα έγραφαν ποίηση το βράδυ. 

 

Απελευθερωμένοι από την ανάγκη να κερδίζουν το ψωμί τους, θα φρόντιζαν καλύτερα τα παιδιά και τους γονείς τους, θα συμμετείχαν πληρέστερα σε ακμάζουσες κοινότητες, θα βοηθούσαν εθελοντικά όσους έχουν ανάγκη, θα διοργάνωναν φεστιβάλ και γιορτές, θα συμμετείχαν με χαρά σε κοινοτικά θέατρα ή αθλητικούς αγώνες, θα έκαναν μουσική, θα διασκέδαζαν, θα δημιουργούσαν μια κοινωνία όπου η προϋπόθεση για την πλήρη άνθηση όλων θα ήταν η καλλιέργεια του κάθε ατόμου. 

 

Ακόμα κι αν δεν πιστεύαμε ότι ένα τέτοιο μέλλον ήταν εφικτό, ήταν καλό να το σκεφτούμε. Γιατί δεν μπορούμε να ζήσουμε έτσι; Αν ένα βασικό εισόδημα δεν θα μας οδηγήσει εκεί, τι θα μπορούσε; 

 

Από τη στιγμή που το ψωμί είναι στο τραπέζι, τι είναι μια ανθρώπινη ζωή; Αν δεν χρειαζόταν να δουλεύουμε για τα χρήματα, ποια θα ήταν η στάση μας απέναντι στην εργασία και στον ελεύθερο χρόνο; Ποιους στόχους θα έπρεπε να επιδιώκουμε; 

 

Το τίμημα του UBI που πλησιάζει στη "νίκη" είναι ότι αυτά τα ζητήματα έχουν και πάλι απομακρυνθεί από το προσκήνιο και έχουν αντικατασταθεί από μια στενή τεχνοκρατική άσκηση που, σε αντάλλαγμα για ένα εισόδημα που παραμένει ένα μικρό κλάσμα του σημερινού μέσου όρου των νοικοκυριών, υπόσχεται να προσφέρει μια απλοποιημένη και ψηφιοποιημένη γραφειοκρατία πρόνοιας για την εξοικονόμηση δαπανών και την πιο ισότιμη κατανομή της δυστυχίας, ίσως επιλύοντας μερικά από τα πιο ειδεχθή προβλήματα της κοινωνίας, αρκεί να μπορέσουμε να βρούμε τις λεπτομέρειες, έστω και με τον κίνδυνο να μετατραπεί ο γενικός πληθυσμός σε προστατευόμενους του κράτους και να κλείσουμε αποφασιστικά τα μάτια στο νόμο των ακούσιων συνεπειών. 

 

Είναι πολύ ωραίο για τους τεχνοκράτες που χαϊδεύουν το σαγόνι τους να βγάζουν τα στυλό και τις αριθμομηχανές τους και να αποδεικνύουν ότι κάτι σαν το UBI είναι προσιτό κατ' αρχήν. 

 

Αλλά όσοι είναι ευαίσθητοι στο πώς είναι όταν οι κυβερνητικοί γραφειοκράτες αρχίζουν αποφασιστικά να σας βοηθούν και να λύνουν τα προβλήματά σας - η ψευτο-πανδημία είχε διδάγματα για όλους μας - μπορεί να διστάσουν. 

 

Μην εμπιστεύεστε τον Μεγάλο Αδελφό 

 

Όμως, είτε μιλάμε για το μεγάλο ουτοπικό όραμα είτε για τεχνοκρατικές λύσεις, ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρήματα κατά του UBI ήταν πάντα ότι θα κατέστρεφε το κίνητρο για εργασία - που είναι ένας άκομψος τρόπος για να πούμε ότι θα ήταν σαν να βάζαμε ένα κλειδί στο μηχανισμό στον οποίο όλοι βασιζόμαστε για να βάλουμε το φαγητό στο τραπέζι, για να μην μιλήσουμε για τις ευρύτερες κοινωνικές συνέπειες. 

 

Μπορεί να είναι καλή ιδέα να δίνεται στους νέους η δυνατότητα να μην εργάζονται και να τους δίνεται μεγαλύτερο κίνητρο από αυτό που ήδη έχουν για να εξαφανίζονται στα υπόγειά τους και να παίζουν βιντεοπαιχνίδια όλη μέρα; 

 

Οι μελέτες των πειραμάτων που μοιάζουν με το UBI ισχυρίζονται συχνά ότι δεν δείχνουν καμία, ή τουλάχιστον καμία πολύ ανησυχητική, μείωση στην προθυμία των ανθρώπων να εργαστούν - αλλά και πάλι, αυτό δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη όταν τα ποσά που μοιράζονται είναι τόσο μικρά και το σύστημα είναι χρονικά περιορισμένο. 

 

Είναι μεγάλο άλμα από εκεί και πέρα να θέλουμε να κάνουμε το ίδιο πείραμα με κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί στη χώρα, υποσχόμενοι ένα σταθερό εισόδημα εφ' όρου ζωής, στο διηνεκές, ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά τους. 

 

Κάθε γονιός θα σκεφτόταν σίγουρα διπλά για ένα τέτοιο πρόγραμμα για τα παιδιά του, όμως οι τεχνοκράτες φαίνονται χαλαροί με το να αρπάξει ο Μεγάλος Αδελφός την εξουσία διάκρισης και κρίσης από τους γονείς και να μοιράσει το χαρτζιλίκι σε όλους. 

 

Ένα UBI θα άλλαζε, φυσικά, και τα κίνητρα για τους εργοδότες, οι οποίοι θα απαλλάσσονταν από την ευθύνη της παροχής ενός μισθού διαβίωσης για τους εργαζομένους τους. 

 

Αυτό θεωρείται μερικές φορές ως θετικό χαρακτηριστικό - οι επιχειρήσεις που κάνουν κοινωνικά πολύτιμα πράγματα θα πρέπει να βρουν λιγότερα χρήματα για να παραμείνουν στην επιχείρηση. Αλλά ο κίνδυνος είναι σαφής - ότι, με την πάροδο του χρόνου, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα εξαρτώνται από το κράτος για τα προς το ζην, ακόμη και όταν οι εναλλακτικές πηγές εισοδήματός τους συρρικνώνονται. 

 

Ο Friedrich Hayek προειδοποιεί για τους κινδύνους αυτούς στο κλασικό βιβλίο του: "The Road to Serfdom" (Ο δρόμος προς τη δουλεία). Σε μια ανταγωνιστική κοινωνία, αν κάποιος αποτύχει να ικανοποιήσει τις επιθυμίες μας, μπορούμε να στραφούμε σε κάποιον άλλο, έγραψε. Αν όμως αντιμετωπίσουμε έναν μονοπωλητή, είμαστε στο έλεός του. Ο Hayek προειδοποιούσε για τις συνέπειες μιας εξουσίας που κατευθύνει ολόκληρο το οικονομικό σύστημα. 

 

Αλλά σίγουρα δεν θα ήμασταν λιγότερο στο έλεος ενός που θα ήταν υπεύθυνος για το εισόδημά μας. 

 

Πόσο καιρό θα περνούσε μέχρι αυτή η αρχή να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την εξουσία της για να ενθαρρύνει συμπεριφορές που ενέκρινε και να αποτρέψει εκείνες που δεν της άρεσαν; 

 

Η απήχηση του συστήματος κοινωνικής πίστωσης της Κίνας δεν περιορίζεται σε ανοιχτά αυταρχικά συστήματα, όπως έδειξε άλλωστε η ψευτο-πανδημία. Πόσο καιρό πριν το U στο UBI θα ήταν να αντικατασταθεί με χορδές; Και πόσος καιρός θα περάσει μέχρι αυτές οι χορδές να στραγγαλίσουν τις ελευθερίες μας; Όπως λέει ο Hayek , ακόμη και στον καλύτερο κόσμο, η ικανότητά μας να ασκούμε την ελευθερία επιλογής του πώς και για ποιον εργαζόμαστε θα είναι πολύ περιορισμένη. Αλλά θα πρέπει να το σκεφτούμε διπλά πριν εγκαταλείψουμε τις ελευθερίες και τις επιλογές που έχουμε σε μια λανθασμένη επιδίωξη κοινωνικής και οικονομικής τελειότητας. 

 

Ένας καλύτερος δρόμος προς τα εμπρός
 

Στο τέλος, η συζήτηση σχετικά με το UBI θα επικεντρωθεί, όπως παραδέχεται ο Sandbu, όχι μόνο στις δοκιμές και τα αποδεικτικά στοιχεία ή σε λόγους οικονομικής προσιτότητας, αλλά στο πώς βλέπουμε την ανθρώπινη φύση και το ρόλο της κυβέρνησης. 

 

Ακόμα και όσοι έχουν πιθανώς πολύ διαφορετικές ιδέες από τους αναγνώστες του Money Week μπορούν να καταλάβουν το νόημα: "Είναι απαραίτητο και δυνατό να συγκεντρωθούν κεφάλαια για να φέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια, ευκαιρίες και δύναμη σε όλους τους ανθρώπους, αλλά τα χρήματα που απαιτούνται για να πληρωθεί ένα επαρκές σύστημα UBI θα ήταν καλύτερα να δαπανηθούν σε ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις και στην οικοδόμηση των υποδομών και των αξιών που είναι απαραίτητες για μια δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία". 

 

Αυτό είναι από τον Stewart McGill του Κομμουνιστικού Κόμματος, που γράφει στο Morning Star - ένα δημοσίευμα που δεν αναφέρεται συχνά σε αυτές τις σελίδες. Διαφέρουμε βέβαια από τον McGill στο ακριβές νόημα που αποδίδει στα λόγια του. Αλλά δεν έχει άδικο. 

 

Υπάρχει ένας λόγος για τον οποίο ιστορικά τα συνδικάτα *** ήταν αντίθετα ή τουλάχιστον επιφυλακτικά απέναντι σε καινοτομίες όπως οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί και το καθολικό βασικό εισόδημα. Όταν οι οικονομικοί καιροί είναι καλοί και η παραγωγικότητα και τα κέρδη αυξάνονται, τα συνδικάτα υπάρχουν για να βοηθούν να διασφαλίζεται ότι το μερίδιο των εργαζομένων στην πίτα συμβαδίζει με την ανάπτυξη. 

 

***(Σημ.: Τα Συνδικάτα στις ΗΠΑ δεν έχουν καμμία σχέση με τον εγχώριο συνδικαλισμό που δεν είναι τίποτα περισσότερο απο προέκταση των υφισταμένων κομματικών μηχανισμών και συμφερόντων) 

 

Όταν οι καιροί είναι άσχημοι, προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι οι απώλειες δεν φορτώνονται άδικα σε εκείνους που είναι λιγότερο ικανοί να τις υποστούν. 

 

Θα ενδιαφερθούν επίσης για τον περιορισμό των απωλειών θέσεων εργασίας και των περικοπών μισθών, όταν υπάρχουν άλλες επιλογές. Μόνο οι πιο τρελοί ιδεολόγοι αδιαφορούν για την τοπική γνώση και τις οικονομικές συνθήκες και πιέζουν πάντα για το αδύνατο, πιστεύοντας ότι σε αυτόν τον αγώνα θα σφυρηλατηθεί μια νέα ουτοπία. Το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι, για να παραθέσω τα λόγια του Μαρξ, η κοινή καταστροφή των αντιμαχόμενων τάξεων. 

 

Οι καλοί συνδικαλιστές αντιλαμβάνονται ότι οι κατώτατοι μισθοί είναι ένα αμβλύ εργαλείο που μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό σε ορισμένες περιπτώσεις. 

 

Τείνουν επίσης να υποστηρίζουν τη χρήση συγκεκριμένων εργαλείων για συγκεκριμένες θέσεις εργασίας όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση ζητημάτων με το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας. 

 

Ενάντια στα ουτοπικά σχέδια των τεχνοκρατών, θα πρέπει να ελπίζουμε στην επανίδρυση των συνδικάτων και της κοινωνίας των πολιτών - έργο που ίσως τώρα μόλις αρχίζει.
------------------ 

 

Δικτυογραφία:
UBI which was once unthinkable is being rolled out around the world. What's going on? | MoneyWeek
https://moneyweek.com/economy/global-economy/604674/ubi-which-was-once-unthinkable-is-being-rolled-out-around-the-world