Το καράβι της Εκκλησίας στα βράχια (μέρος Α)

Του Κυριάκου Κυριαζόπουλου
καθηγητή (επ.) του Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Α.Π.Θ., δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω, θεολόγου 

1 – Το απόσπασμα από το άρθρο του Αιμίλιου Πολυγένη, με τίτλο «Άνοιγμα των Ιερών Ναών ζητά από τον Πρωθυπουργό ο Αρχιεπίσκοπος;», που δημοσιεύθηκε στη Ρομφαία στις 26-4-2020 και το οποίο αφορά την επιστολή του Αρχιεπισκόπου προς τον Πρωθυπουργό 

Το άρθρο του Αιμίλιου Πολυγένη, με τίτλο «Άνοιγμα των Ιερών Ναών ζητά από τον Πρωθυπουργό ο Αρχιεπίσκοπος;», που δημοσιεύθηκε στη Ρομφαία στις 26-4-2020, προσφέρεται για εμβάθυνση, που επιχειρείται κατωτέρω. 

Όπως έγραψε ο Αιμίλιος Πολυγένης στη Ρομφαία, μεταξύ άλλων, «(…) Σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες της Romfea.gr στο γραφείο του Πρωθυπουργού, φέρεται να έφτασε επιστολή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. 

Το περιεχόμενο της επιστολής, αν και αποτελεί επτασφράγιστο μυστικό, πληροφορίες λένε ότι ο Αρχιεπίσκοπος ζητά από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να προβεί στο άνοιγμα των Ιερών Ναών. 

Παρόλο που προ ημερών ο Πρωθυπουργός μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχε με τον Αρχιεπίσκοπο, ευχαρίστησε την Εκκλησία [εννοείται: τη θεσμική, και συγκεκριμένα τον Αρχιεπίσκοπο και τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο] για τη σημαντική βοήθειά της στη συλλογική προσπάθεια της πανδημίας, όλη αυτή την περίοδο δεν φάνηκε να την υπολογίζει [εννοείται: όχι μόνο τον Αρχιεπίσκοπο και τους Μητροπολίτες Μέλη της Διαρκούς Συνόδου, αλλά και τους λοιπούς Μητροπολίτες, τους λοιπούς κληρικούς, τους μοναχούς και τους λαϊκούς, οι οποίοι όλοι μαζί αποτελούν την Εκκλησία, κατά την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία].

Κυβερνητικές πηγές λένε ότι μάλλον δεν θα γίνει άμεσα το «χατήρι» στον Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος θα περιμένει λίγο καιρό ακόμη για να δει και πάλι ανοιχτές τις πύλες των Ιερών Ναών. 

Ίσως είναι νωπές στην μνήμη του Πρωθυπουργού, οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου τον Νοέμβριο του 2018 εντός της Ιεράς Συνόδου που έλεγε: «Εμπιστεύομαι τον Αλέξη Τσίπρα απολύτως, γιατί εμπιστεύομαι την ποιμαντική μου. Ο Τσίπρας μέσα από τη σχέση μαζί μου γίνεται ένας σύγχρονος Σαούλ (…)». 

2 - Ένα σχόλιο στο άρθρο του Αιμίλιου Πολυγένη που αφορά την επιστολή του Αρχιεπισκόπου στον Πρωθυπουργό με ενδεχόμενο θέμα να επιτρέψει το άνοιγμα των Ναών

Ακόμη και αν ο Αρχιεπίσκοπος έστειλε επιστολή στον Πρωθυπουργό να επιτραπεί η ελευθερία της λατρείας, διαφαίνεται ότι το έκανε ως κίνηση τακτικής του μετά την αμφισβήτηση της καταλληλότητάς του, θεολογικής - εκκλησιαστικής και πολιτικής, για τη θέση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Προέδρου της Διαρκούς Συνόδου και της Συνόδου της Ιεραρχίας και τις καταλυτικές συνέπειες της αμφισβήτησης αυτής στους κόλπους της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία αμφισβήτησή του, όπως πληροφορούμαι, διευρύνεται. Υπενθυμίζω το σχετικό άρθρο μου το οποίο δημοσιεύθηκε στη Ρομφαία την παρελθούσα Μεγάλη Παρασκευή με τίτλο «Χρειάζεται Αρχιεπίσκοπος με ατζέντα προσαρμογής και όχι μεταρρύθμισης» (https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/36578-xreiazetai-arxiepiskopos-me-atzenta-prosarmogis-kai-oxi-metarruthmisis). 

Ως γνωστόν, η de facto ατζέντα του Αρχιεπισκόπου περιλαμβάνει: 

1) την υποταγή της θεσμικής Εκκλησίας (δηλαδή των Μητροπολιτών) και δι’ αυτών όλης της Εκκλησίας, στην κρατική εξουσία ακόμη και σε θέματα της αποκλειστικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας, όπως διαφάνηκε από την εξωτερικώς επιβληθείσα ιατρική και οικονομική κρίση του κορωναϊού (βλ. το άρθρο μου, που δημοσιεύθηκε στη Ρομφαία, με τίτλο «Οι διαφαινόμενοι σκοποί της λεγόμενης «πανδημίας» του κορωναϊού, https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/36455-oi-diafainomenoi-skopoi-tis-legomenis-pandimias-tou-koronaiou, το οποίο άρθρο μου ανέφερε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας κ. Νεκτάριος στην επιστολή του προς την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων κα Κεραμέως, https://www.romfea.gr/ieres-mitropoleis/36705-epistoli-mitropoliti-kerkuras-pros-tin-up-paideias-n-kerameos). 

2) τη μεταρρύθμιση της Ορθόδοξης πίστης, όπως διαφάνηκε με την υποστήριξή του προς το νέο μάθημα των θρησκευτικών το οποίο αμφισβητεί τη θεία φύση του Θεανθρώπου (τόσο υπό το διαθρησκειακό πρίσμα των Φίλη και Γαβρόγλου όσο και υπό το ορθολογιστικό πρίσμα της Κεραμέως), προς την κατεύθυνση του διαθρησκειακού οικουμενισμού (ή διεθνισμού) της θρησκευτικής ενότητας της παγκόσμιας ειρήνης (δηλαδή του παγκόσμιου κράτους, με παγκόσμια θρησκεία, παγκόσμια κυβέρνηση και παγκόσμια οικονομία) (βλ. το άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στη Ρομφαία με τίτλο «Η απογύμνωση της θείας φύσης του Θεανθρώπου από την «Παγκόσμια Γραφή» και την UNESCO», https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/36702-i-apogumnosi-tis-theias-fusis-tou-theanthropou-apo-tin-pagkosmia-grafi-kai-tin-unesco). 

Από πολιτικής απόψεως ο Αρχιεπίσκοπος – στην πολιτική του να πείσει τον Πρωθυπουργό ότι υπακούει άνευ όρων και στην Κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως στην Κυβέρνηση Τσίπρα - έπεσε στην παγίδα του Πρωθυπουργού να κλείσει τους Ναούς. 

Διότι ο Πρωθυπουργός – όπως αναφέρει στο ανωτέρω άρθρο του ο Αιμίλιος Πολυγένης στη Ρομφαία - εξακολουθεί να θεωρεί τον Αρχιεπίσκοπο ως πολιτικό σύμμαχο του Αλέξη Τσίπρα και ενδιαφέρεται μόνον για την χρησιμοποίηση της Ιεραρχίας, δια του Αρχιεπισκόπου, στη στήριξη της πολιτικής του εκείνης του πολιτικού οικουμενισμού, και των συνακόλουθων θρησκευτικού οικουμενισμού, οικονομικού οικουμενισμού και επιστημονικού οικουμενισμού (ή διεθνισμού ή παγκοσμιοποίησης) της διεθνούς (διατλαντικής) οικονομικής ελίτ. 

Ο Αρχιεπίσκοπος - αφού υποστήριξε την κυβερνητική πολιτική της αυθαίρετης, αντισυνταγματικής και αντίθετης προς το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαγόρευσης της ελευθερίας της λατρείας υπό το de facto καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), για λόγους προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας, και μέσω της από 1-4-2020 απόφασης της Διαρκούς Συνόδου και μέσω της γνωστής συνέντευξής του στον Antenna – φέρεται να επαιτεί μέσω της επιστολής του αυτής – κατά τις ειδησεογραφικές πληροφορίες - από τον Πρωθυπουργό να επιτρέψει την ελευθερία της λατρείας (δηλαδή το άνοιγμα των Ναών). 

Όμως, η συνταγματική και διεθνής ελευθερία της λατρείας δεν είναι αντικείμενο πολιτικής επαιτείας, αλλά συνταγματικό και διεθνές δικαίωμα της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Σημειωτέον ότι ένα συνταγματικό και διεθνές δικαίωμα δεν περιέχει επαιτεία προς την κρατική εξουσία για την άσκησή του, αλλά παρέχει εξουσία στο υποκείμενό του, εν προκειμένω στην Εκκλησία της Ελλάδος, στρεφόμενη κατά της κρατικής εξουσίας, η οποία είναι υποχρεωμένη να το σεβαστεί. 

Σε αντίθετη περίπτωση, η κρατική εξουσία παραβιάζει το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων (δηλαδή διαπράττει συνταγματικό πραξικόπημα), και έτσι ενεργοποιούνται εν προκειμένω: 

Α) το άρθρο 120 παρ. 4 του Συντάγματος, το οποίο αναγνωρίζει το συνταγματικό δικαίωμα και υποχρέωση της πολιτικής ανυπακοής στις διοικητικές αποφάσεις της Κυβέρνησης ή στους νόμους της Βουλής που παραβιάζουν το Σύνταγμα, ορίζοντας: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία», 

Β), η εντολή του Χριστού «απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ (Ματθ. 22, 21) και την αποστολική εντολή «Πειθαρχείν δη Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πράξεις, 5, 29), οι οποίες εντολές δεν προβλέπονται μόνο για ενδεχόμενα συμφεροντολογικά κηρύγματα ποιμεναρχών και ποιμένων, αλλά αναγνωρίζουν δικαίωμα και υποχρέωση θεολογικής – εκκλησιαστικής ανυπακοής των Μητροπολιτών και των λοιπών μελών της Εκκλησίας στα αντίχριστα κελεύσματα του εκκοσμικευμένου Καίσαρα, που παραβιάζουν το Νόμο της Αγάπης ακόμη και με το πρόσχημα της προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας. 

Από θεολογικής απόψεως ο Αρχιεπίσκοπος προφανώς δεν τήρησε, στην κρίση του κορωναϊού, την εντολή του Χριστού «απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ (Ματθ. 22, 21) και την αποστολική εντολή «Πειθαρχείν δη Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πράξεις, 5, 29). 

Διότι ο Αρχιεπίσκοπος δεν ξεχώρισε το θέμα της θείας λατρείας από το θέμα της προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας λόγω του κορωναϊού, αλλά προκάλεσε σύγχυσή τους, και έτσι υπέταξε την Εκκλησία στο Κράτος ακόμη και στα θέματα της αποκλειστικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας. 

Όπως απέδειξα επανειλημμένα σε προηγούμενα άρθρα μου που δημοσιεύθηκαν στη Ρομφαία, υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), απαγορεύεται από το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η απαγόρευση από την κρατική εξουσία της ελευθερίας της λατρείας (ad hoc άρθρο 4, παρ. 2, του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα και κατ’ αναλογίαν του άρθρου 48 Συντάγματος, που αφορά μια ειδική περίπτωσης της δημόσιας έκτακτης ανάγκης, δηλ. την κατάσταση πολιορκίας), ενώ επιτρέπονται μόνον οι κατά το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων νόμιμοι περιορισμοί στην ελευθερία της λατρείας και για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.

Η εν λόγω αυθαίρετη, αντισυνταγματική και αντίθετη προς τις διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαγόρευση από την Κυβέρνηση της ελευθερίας της λατρείας, υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), με πρόσχημα τη δημόσια ανάγκη της προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κορωναϊό, καθώς και η αυταρχική αστυνομοκρατική και εισαγγελική επιβολή της, ισοδυναμεί με διωγμό της Ορθόδοξης Εκκλησίας από την κρατική εξουσία με τη συμμετοχή εκκλησιαστικών παραγόντων. 

Τα παραπάνω άρθρα μου τα ανέφερε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος στην επιστολή του στην Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, την οποία δημοσίευσε η Ρομφαία (https://www.romfea.gr/ieres-mitropoleis/36705-epistoli-mitropoliti-kerkuras-pros-tin-up-paideias-n-kerameos).

Οικονομία κατά το Κανονικό και Εκκλησιαστικό Δίκαιο συνιστά μόνον η πρόταση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκταρίου κατά την οποία η Θεία Κοινωνία πρέπει να μεταδίδεται, σε κάθε Θεία Λειτουργία, στους πιστούς στην αυλή κάθε Ναού, τηρουμένων των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων των αρμόδιων αρχών, ενόσω διαρκεί η ιατρική κρίση του κορωναϊού. 

Ορθότατα από άποψη αποκλειστικής αρμοδιότητάς του - με βάση το Σύνταγμα, τις Διεθνείς Συμβάσεις και Διακηρύξεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την Ορθόδοξη Δογματική και Παράδοση (η οποία επιβάλλει την υποχρεωτική συμμετοχή των λαϊκών στη Θεία Λειτουργία και τη Θεία Κοινωνία ακόμη και σε περιόδους επιδημίας), τους Ιερούς Κανόνες, και τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος (Νόμος 590/1977 όπως ισχύει) – ο Μητροπολίτης Κερκύρας κάλεσε, στις 25-3-2020, τους λαϊκούς της Μητροπολιτικής του Περιφέρειας να προσέρχονται τους Ναούς της για να μετέχουν της Θείας Μεταλήψεως στις αυλές των Ιερών Ναών (https://www.romfea.gr/diafora/36134-kerkuras-nektarios-elate-stis-ekklisies-na-koinonisete). 

Αυτήν την άσκηση της αποκλειστικής αρμοδιότητας του Αγίου Κερκύρας έσπευσε να πολεμήσει ποινικά και βλάσφημα κατά του Αγίου Πνεύματος (επειδή κατ’ ουσίαν αμφισβητεί τη θεία φύση του Θεανθρώπου Χριστού), τόσο η Κυβέρνηση όσο και υποστηρικτικά προς την Κυβέρνηση ο Αρχιεπίσκοπος, αφού δεν κάλυψε τον Σεβασμιώτατο Κερκύρας δια του εκπροσώπου της Διαρκούς Συνόδου. 

Έτσι ο Υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης προέτρεψε αναρμόδια, τηλεοπτικά και ασεβέστατα τον αρμόδιο Εισαγγελέα να ασκήσει ασεβέστατη, αυθαίρετη, αντισυνταγματική, αντίθετη προς τις διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις ποινική δίωξη εναντίον του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκταρίου. 

Ο Αρχιεπίσκοπος υποστήριξε, με τους παραπάνω αναφερόμενους τρόπους, την κυβερνητική πολιτική της αυθαίρετης, αντισυνταγματικής και αντίθετης προς τις διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις απαγόρευσης της ελευθερίας της λατρείας υπό καθεστώς δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), η οποία κυβερνητική πολιτική περιλάμβανε και πολιτικό εκφυλισμό και κοινωνική ανομία που διέγειρε, εν μέσω αυταρχικής αστυνομοκρατίας της Κυβέρνησης, τον κοινωνικό χαφιεδισμό κληρικών, δημοσιογράφων, πολιτών μόνον κατ’ όνομα Ορθοδόξων, οι οποίοι κατήγγειλαν στην αστυνομία κληρικούς οι οποίοι: 

Α) υπάκουαν στο Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που απαγορεύουν στην Κυβέρνηση την απαγόρευση της ελευθερίας της λατρείας υπό καθεστώς δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), αλλά επιτρέπουν μόνο νόμιμους (κατά το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων) υγειονομικούς περιορισμούς για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, και 

Β) δεν υπάκουαν στις κοινές υπουργικές αποφάσεις των Υπουργών κ.κ. Κεραμέως και Κικίλια, στο μέτρο που απαγορεύουν την ελευθερία της λατρείας, αλλά υπάκουαν στις υγειονομικές αποφάσεις των αρμόδιων αρχών [Υπουργείο Υγείας, Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), καθηγητής Ιατρικής κ. Τσιόρδας (ο οποίος είναι και ψάλτης σε ναό της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσογαίας και Λαυρεωτικής] στο μέτρο που επιβάλλουν νόμιμους (κατά το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων) υγειονομικούς περιορισμούς στην άσκηση της συνταγματικής και διεθνούς ελευθερίας της λατρείας και υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency) για λόγους προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κορωναϊό, 

Γ) ασκούσαν το συνταγματικό τους δικαίωμα και υποχρέωση στην πολιτική ανυπακοή, εξαιτίας της απαγόρευσης από την Κυβέρνηση της συνταγματικής και διεθνούς ελευθερίας της λατρείας και υπό καθεστώς δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), για λόγους προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κορωναϊό, δυνάμει του άρθρου 120 παρ. 4 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία», και 

Δ) ασκούσαν το εκκλησιαστικό τους δικαίωμα και υποχρέωση στην θεολογική ανυπακοή, εξαιτίας της απαγόρευσης από την Κυβέρνηση της συνταγματικής και διεθνούς ελευθερίας της λατρείας και υπό καθεστώς δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), για λόγους προληπτικής προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κορωναϊό, δυνάμει της εντολής του Χριστού «απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ (Ματθ. 22, 21) και της αποστολικής εντολής «Πειθαρχείν δη Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πράξεις, 5, 29). 

Και μάλιστα τόσο η Κυβέρνηση όσο και ο Αρχιεπίσκοπος, και όσα μέλη της Διαρκούς Συνόδου συμφώνησαν μαζί του, που υπέταξαν την Εκκλησία στο Κράτος ακόμη και στα θέματα της αποκλειστικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας [τη θεία λατρεία με την υποχρεωτική συμμετοχή των λαϊκών, έστω, κατ’ οικονομίαν, στη Θεία Κοινωνία έξω από τους Ναούς (κατά τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκτάριο), και την συνακόλουθη ρητή και κατηγορηματική υπεράσπιση της θείας φύσης του Θεανθρώπου], δεν τήρησαν: 

1) τόσο τους συνταγματικά κατοχυρωμένους Ιερούς Κανόνες που αφορούν το δόγμα και τη λατρεία (άρθρο 3 Συντάγματος), 

2) το συνταγματικώς κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο της Εκκλησίας (άρθρο 3 Συντάγματος), 

3) τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της (άρθρο 29 Νόμου 590/1977 όπως ισχύει), 

Οι παραπάνω συνταγματικές και νομοθετικές διατάξεις αναγνωρίζουν ότι δεν είναι αρμοδιότητες ούτε της Κυβέρνησης ούτε της Διαρκούς Συνόδου, αλλά του οικείου Μητροπολίτη: 

Α) η εφαρμογή των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας στην ελευθερία της λατρείας της Ορθόδοξης Εκκλησίας στους Ναούς που υπάγονται στην οικεία Μητροπολιτική Περιφέρεια, όπως και η εν γένει ρύθμιση από πλευράς Εκκλησίας της άσκησης της θείας λατρείας στην ίδια Μητροπολιτική Περιφέρεια, και 

Β) η άσκηση οικονομίας μόνον ως προς τον χώρο μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας (μέσα ή έξω από το Ναό), ενώ η άσκηση οικονομίας απαγορεύεται να περιλαμβάνει την απαγόρευση της συμμετοχής των λαϊκών στη Θεία Κοινωνία, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Δογματική και τους σχετικούς Ιερούς Κανόνες. 

Σημειωτέον ότι ο οικείος Μητροπολίτης δεν είναι υπάλληλος του Δημοσίου ούτε έχει προϊσταμένη την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων ούτε προϊστάμενο τον Πρωθυπουργό. 

Επίσης, ο οικείος Μητροπολίτης δεν είναι υπάλληλος του Ν.Π.Δ.Δ. της Εκκλησίας της 
Ελλάδος ούτε έχει προϊστάμενο τον Αρχιεπίσκοπο ούτε τη Διαρκή Σύνοδο σε θέματα δόγματος, λατρείας και διοικητικών θεμάτων της οικείας Μητροπόλεως, στα οποία είναι Κυρίαρχος. 

Ο οικείος Μητροπολίτης υποχρεούται όχι σε άκριτη υπακοή, αλλά μόνο σε εν Χριστώ υπακοή στις αποφάσεις της Διαρκούς Συνόδου και της Συνόδου της Ιεραρχίας, αναλόγως των αρμοδιοτήτων τους, που αφορούν τα διοικητικά θέματα που υπερβαίνουν την οικεία Μητροπολιτική Δικαιοδοσία και ανάγονται σε θέματα της οικείας Αυτοκέφαλης Εκκλησίας, οπότε έχει αρμοδιότητα η Σύνοδος της οικείας Αυτοκέφαλης Εκκλησίας, αλλά δεν ανάγονται σε θέματα της Καθόλου Ορθόδοξης Εκκλησίας, οπότε έχει αρμοδιότητα η Οικουμενική Σύνοδος (βλ. τον Θεμελιώδη για το Συνοδικό Πολίτευμα 34ο Κανόνα των Αγίων Αποστόλων). 

3 – Οι ορθότατες θέσεις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκταρίου για την αυθαίρετη, αντισυνταγματική και αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων απαγόρευση από την Κυβέρνηση της θείας λατρείας, υπό καθεστώς δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), και ειδικότερα αρχικά της Θείας Λειτουργίας γενικά και εν συνεχεία της Θείας Λειτουργίας με τη συμμετοχή των λαϊκών και της Θείας Μετάληψης προς τους λαϊκούς 

1η θέση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας – Κατάλυση του συνοδικού πολιτεύματος, υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency), από τον Αρχιεπίσκοπο και από όσους Μητροπολίτες - Μέλη της Διαρκούς Συνόδου υποστήριξαν τον Αρχιεπίσκοπο.

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας, στην από 22-4-2020 επιστολή του προς την Υπουργό κα Κεραμέως, διαπιστώνει και καταγγέλλει την κατάλυση του συνοδικού πολιτεύματος υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency). Και αιτιολογεί τη διαπίστωση - καταγγελία του αυτή ως εξής: 

«Στην απόφαση η οποία ελήφθη την 1η Απριλίου στην συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και στην εγκύκλιο που μας απεστάλη μας ενημέρωναν ότι οι ναοί θα είναι ανοιχτοί καθημερινά από τις 11 το πρωί έως την 1 το μεσημέρι και την Μεγάλη Παρασκευή από την 1 το μεσημέρι έως τις 5 το απόγευμα. 

Ο εκπρόσωπος τύπου της Ιεράς Συνόδου, με τη σύμφωνη γνώμη του Μακαριωτάτου, όπως ο ίδιος εδήλωσε, χωρίς να έχει τέτοιο δικαίωμα, καθώς θα έπρεπε να υπάρξει νέα συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, ακύρωσε αυτήν την συνοδική απόφαση και έδωσε την δυνατότητα να ονειδισθεί κλήρος και λαός για την πίστη του. 

Αυτό μπορεί να σας διευκόλυνε, διότι ολοφάνερα είχατε χαράξει την γραμμή σας. Η Εκκλησία της Ελλάδος όμως ετρώθη και αυτό δεν νομίζω ότι πρέπει να μείνει χωρίς θεραπεία». 

2η θέση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας – Η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κα Κεραμέως, δηλαδή η Κυβέρνηση, παραβίασε την ελευθερία της λατρείας του Κερκυραϊκού Λαού, απαγορεύοντας τη λιτανεία, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, του ιερού σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος και του Ιερού Επιταφίου, ενώ η Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας ήταν πλήρως διαθέσιμη στην ταυτόχρονη εφαρμογή των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων των αρμόδιων αρχών.

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας, στην από 22-4-2020 επιστολή του προς την Υπουργό κα Κεραμέως, διαπιστώνει και καταγγέλλει την παραβίαση από την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων κα Κεραμέως της ελευθερίας της λατρείας του Κερκυραϊκού Λαού, με την από 16-4-2020 απόφασή της – η οποία είναι αυθαίρετη, αντισυνταγματική και αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπό το καθεστώς της δημόσιας έκτακτης ανάγκης (public emergency) - για απαγόρευση τη λιτανείας, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, του ιερού σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος και του Ιερού Επιταφίου, ενώ η Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας δήλωσε ότι ήταν πλήρως διαθέσιμη στην ταυτόχρονη εφαρμογή των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων των αρμόδιων αρχών. Και αιτιολογεί τη διαπίστωση - καταγγελία του αυτή ως εξής: 

«… το θέμα της λιτανεύσεως στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος του Επιταφίου του Χριστού και του ιερού σκηνώματος το Μέγα Σάββατο με τον ελάχιστο αριθμό που θα καθιστούσε τη λιτανεία αξιοπρεπή. 

Δεν ικανοποιήσατε το αίτημά μας, με αποτέλεσμα η λιτανεία να γίνει περικεκομμένη και εκ περιτροπής, μία φορά το σκήνωμα και δύο φορές ο Επιτάφιος, και αυτό μόνο και μόνο για να μην διακοπεί, έστω και τυπικά, η παράδοση [εννοείται: 500 ετών]. 

Την ευθύνη όμως γι’ αυτήν την κατάσταση την φέρει ακέραια η ελληνική κυβέρνηση. 

Σας ενημερώνω για μία ακόμη φορά ότι η από κοινού λιτάνευση του Επιταφίου και του σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος ήταν απόφαση της Ενετικής κατοχικής διακυβερνήσεως της Κέρκυρας, η οποία μετέθεσε την λιτανεία του επιταφίου του προσκυνήματος το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, για να την συνδέσει με την λιτάνευση του ιερού σκηνώματος, ώστε να μην συγκεντρώνεται ο λαός δύο φορές, Μεγάλη Παρασκευή και Μέγα Σάββατο. 

Ο Άγιος Σπυρίδων, εξάλλου, δεν είναι ένας άγιος τοπικός, αλλά οικουμενικός, παγκόσμιας εμβέλειας. 

Τον σεβάστηκαν οι αιώνες. Τον σεβάστηκαν ετερόδοξοι χριστιανοί, όπως οι Ενετοί, οι Γάλλοι, οι Άγγλοι, οι Ιταλοί. 

Έδωσε δύναμη και στους ομοδόξους μας Ρώσους, όταν κατείχαν τα Επτάνησα από το 1800 έως το 1807. Τον σεβάστηκαν ακόμη και οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. 

Όλοι επέτρεψαν την λιτάνευση του ιερού σκηνώματος και δεν επικαλέστηκαν κάποιον λόγο για να μη γίνει, πόσο μάλλον όταν γνώριζαν πως σε περιόδους πανδημίας, οι Κερκυραίοι στον Άγιο Σπυρίδωνα απευθύνονταν, είτε κατασταλτικώς για την αντιμετώπιση της αρρώστειας, είτε ευχαριστιακώς, μετά την λύση δίς της πανδημίας της πανώλους, λοιμώδους ασθενείας αναλόγου με τον κορωνοϊό. 

Γι’ αυτό και διεξάγονται οι λιτανείες της Κυριακής των Βαϊων και του Πρωτοκύριακου του Νοεμβρίου». 

Στη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Δημοκρατία» του Σαββάτου 25-4-2020, και ειδικότερα στην ερώτηση της εφημερίδας: «Σεβασμιότατε, σας έμεινε πικρία μετά τα γεγονότα της Μεγάλης Εβδομάδας; Ως προς την κινητοποίηση των αρμόδιων Αρχών, τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών και την κάλυψη των γεγονότων από τα μέσα ενημέρωσης;», ο Σεβασμιώτατος Κερκύρας δήλωσε τα εξής: 

«(…) Κατά άνθρωπον, ναι, υπάρχει πικρία. Κατανοήσαμε και κατανοούμε ως Εκκλησία την ανάγκη για απουσία του λαού μας από τις ιερές ακολουθίες. Σεβαστήκαμε από την αρχή τα μέτρα της Πολιτείας και συμβάλαμε στο μερίδιο που μας αναλογεί στη στήριξή τους.

Δεν διαπιστώσαμε όμως από την πλευρά της Πολιτείας καμία κατανόηση στην ανάγκη των ανθρώπων να αισθανθούν ότι η Εκκλησία είναι ο ναός, είναι ακόμη και αυτό που αρχικά ονομάστηκε ατομική προσευχή. 

Να γίνει σεβαστή από την πλευρά της κυβερνήσεως η ανάγκη των πιστών να κοινωνήσουν, έστω και κατ’ οικονομίαν, εκτός της θείας λειτουργίας.
 
Να προσκυνήσουν τον Εσταυρωμένο και τον Επιτάφιο. Ακόμη και να λάβουν τόσο το Άγιο Φως εκ του Παναγίου Τάφου όσο και το αναστάσιμο φως εκ της κανδήλας της Αγίας Τραπέζης των ναών μας. 

Να επισημάνω και τη στάση της κυβερνήσεως έναντι του τόπου όπου διακονώ, της Κέρκυρας. 
Κανένας σεβασμός στα ιδιαίτερα έθιμα του λαού μας, στον σύνδεσμό του με τον άγιο Σπυρίδωνα. 

Προσπαθήσαμε να τελέσουμε τη λιτανεία της Κυριακής των Βαϊων, η οποία είναι ανεξάρτητη της θείας λειτουργίας και του προγράμματος ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδος. 

Και οδηγηθήκαμε στον εισαγγελέα ωσάν να τελέσαμε έγκλημα. Διασυρθήκαμε από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ, γιατί θελήσαμε να κρατήσουμε ζωντανή την παράδοση του νησιού μας, την ευλάβεια του λαού μας στον άγιο Σπυρίδωνα και μάλιστα με την τέλεση εντός του ναού, κεκλεισμένων των θυρών, μιας λιτανείας εις ανάμνηση διασώσεως του νησιού μας από την πανώλη, λοιμώδη ασθένεια, αντίστοιχη με το σημερινό κορονοϊό. 

Και, βέβαια, ενορχηστρωτής όλων αυτών των γεγονότων, άμεσα ή έμμεσα, υπήρξε ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, ο οποίος έδωσε το σύνθημα και έκανε και μετρήσεις πίστεως με τις δηλώσεις του. 

Ας είναι καλά όμως όλοι. Μας έδωσαν τη δυνατότητα να ζήσουμε, κατ’ ελάχιστον βεβαίως, στην καρδιά και στη σκέψη τη σύλληψη του Χριστού και την προσαγωγή του στο συνέδριο, να περάσουμε μια πιο αυθεντική Μεγάλη Εβδομάδα». 

3η θέση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας: Οι πιστοί έμειναν ανυπεράσπιστοι από την Κυβέρνηση στο bullying το οποίο υπέστησαν από μεγάλη μερίδα των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τηλεοπτικών και διαδικτυακών, διότι ήθελαν να κοινωνούν. 

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας, στην από 22-4-2020 επιστολή του προς την Υπουργό κα Κεραμέως, διαπιστώνει και καταγγέλλει ότι οι πιστοί έμειναν ανυπεράσπιστοι από την Κυβέρνηση και ειδικότερα από την αρμόδια Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων κα Κεραμέως στο bullying το οποίο υπέστησαν από μεγάλη μερίδα των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τηλεοπτικών και διαδικτυακών, διότι ήθελαν να κοινωνούν. Και αιτιολογεί τη διαπίστωση - καταγγελία του αυτή ως εξής: 

«Μπορεί για την εποχή μας να προηγείται η ιατρική και η γνώμη των ειδικών, όμως για ένα μεγάλο τμήμα του λαού μας η πίστη στον Θεό είναι εξίσου σημαντικός παράγοντας για την ζωή του και αυτό ήθελε και θέλει έναν διακριτικό σεβασμό. 

Αναφέρετε στην επιστολή σας ότι ζούμε πρωτόγνωρα γεγονότα στην πατρίδα μας και στον κόσμο.
Δεν το αμφισβήτησε κανείς αυτό, όπως επίσης και τις πολλές προσπάθειες που η κυβέρνηση της χώρας μας έκανε για να μην πληγεί ο λαός μας και χαθούν ανθρώπινες ζωές.

Λυπούμαστε που έχουν πεθάνει άνθρωποι, παρά τα μέτρα, κάτι που δείχνει ότι η ιατρική επιστήμη, την οποία για μας δημιούργησε ο Θεός Λόγος, η όντως Σοφία και Επιστήμη, δεν είναι παντοδύναμη. 

Με σεβασμό σταθήκαμε έναντι των μέτρων της πολιτείας. 

Συστήσαμε άμεσα δι’ εγκυκλίου μας, την οποία επισυνάπτουμε, την τήρηση όλων των μέτρων και προτρέψαμε τον λαό μας να μείνει κατ’ οίκον, ιδιαίτατα τις ευπαθείς ομάδες, ηλικιωμένους και με υποκείμενα νοσήματα και όσους παρουσίαζαν συμπτώματα ύποπτα.

Δεν μπορούμε όμως να μην επισημάνουμε την έλλειψη, και συχνά και την απουσία σεβασμού έναντι αυτής της συμμετοχής της Εκκλησίας γενικά, όπως και του πιστού λαού μας, στην προσπάθεια της κυβερνήσεως, από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ, τηλεοπτικών και διαδικτυακών. 

Ασκήθηκε τεράστια πίεση στο ζήτημα της θείας κοινωνίας, το οποίο για την δογματική μας παράδοση είναι σωστικό και υποχρεωτικό για όσους θέλουν να είναι πιστοί, και αυτή η πίεση δεν έτυχε, τουλάχιστον όσο έχω παρακολουθήσει, ουδέποτε της αποδοκιμασίας της ελληνικής Κυβερνήσεως και πάντως όχι από εσάς, ως καθ’ ύλην αρμόδια για τα θέματα των θρησκευμάτων. 
Δεν αντιληφθήκατε, δεν υπολογίσατε τον διχασμό ανάμεσα στον λαό μας; 

Δεν αισθανθήκατε ότι αφήνοντας τους πιστούς χριστιανούς ανυπεράσπιστους στο bullying ουσιαστικά το οποίο υπέστησαν διότι ήθελαν να κοινωνούν, τους οδηγήσατε σε μία μορφή κοινωνικής περιθωριοποίησης; 

Σημειωτέον ότι και οι πιστοί χριστιανοί είναι πολίτες της χώρας, έχουν όλα τα δικαιώματα που έχουν και όσοι δεν πιστεύουν, και θα έλεγα ότι από παράδοση έχουν μία μεγάλη ευαισθησία πατριωτική και θρησκευτική». 

Στη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Δημοκρατία» του Σαββάτου 25-4-2020, ο Σεβασμιώτατος Κερκύρας δήλωσε ότι: 

- Θα περίμενε, αλλά δεν έγινε, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος να επιστήσει την προσοχή τόσο στην κυβέρνηση όσο και στα ΜΜΕ, με κάθε δυνατό τρόπο και όχι μόνο λεκτικά και τυπικά, του ζητήματος της θείας κοινωνίας, αλλά και της υπεράσπισης του πιστού λαού μας, ο οποίος υφίσταται ένα άνευ προηγουμένου bullying γιατί θέλει να κοινωνά, γιατί θέλει να ανάβει το κερί του στην εκκλησία, γιατί θέλει να προσκυνήσει τον Εσταυρωμένο και τον Επιτάφιο, γιατί θέλει να προσκυνήσει τον άγιό του. 

- Θα περίμενε, αλλά δεν έγινε, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και ο εκπρόσωπός της να καταδικάσουν την αστυνομοκρατία έξω από τους ναούς. 

Συγκεκριμένα ο Άγιος Κερκύρας δήλωσε τα εξής: 
«Ερώτηση εφημερίδας: Περιμένατε κάποια δήλωση υποστήριξης από την Ιεραρχία; 
Απάντηση Σεβασμιωτάτου Κερκύρας: Στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος είμαστε ελεύθεροι ο καθένας μητροπολίτης να διαχειρίζεται τα της μητροπόλεώς του. 
Αυτό είναι το συνοδικό μας σύστημα και η Θεολογία της Εκκλησίας μας. 
Επομένως, δεν θα περίμενα η Ιεραρχία ως Σώμα να υποστηρίξει ή να διαφωνήσει με κάτι που έκανα αναφορικά με τον λαό μου. 

Αρκετοί Μητροπολίτες βεβαίως και μου τηλεφώνησαν και με στήριξαν στη μικρή αυτή περιπέτεια και τους ευχαριστώ. 
Έδειξαν το φιλάδελφο, καθώς και τη δική τους αγωνία για την κατάσταση. 

Ωστόσο, για να είμαι ειλικρινής θα περίμενα η Ιεραρχία να επιστήσει την προσοχή τόσο στην κυβέρνηση όσο και στα ΜΜΕ, με κάθε δυνατό τρόπο και όχι μόνο λεκτικά και τυπικά, του ζητήματος της θείας κοινωνίας, αλλά και της υπεράσπισης του πιστού λαού μας, ο οποίος υφίσταται ένα άνευ προηγουμένου bullying γιατί θέλει να κοινωνά, γιατί θέλει να ανάβει το κερί του στην εκκλησία, γιατί θέλει να προσκυνήσει τον Εσταυρωμένο και τον Επιτάφιο, γιατί θέλει να προσκυνήσει τον άγιό του. 

Θα περίμενα η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και ο εκπρόσωπός της να καταδικάσουν την αστυνομοκρατία έξω από τους ναούς. 
Δεν έγινε. Θα περίμενα να πουν μια κουβέντα συμπάθειας προς το λαό μας, στήριξης, αγάπης, ίσως και κατανόησης σε όσους, ακόμη και αν ο νόμος δεν το επέτρεπε, θέλησαν να εφαρμόσουν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ. 
Να πουν σε όσους θέλησαν να παραμείνουν στα σπίτια τους ότι αυτό γίνεται από ανάγκη, αλλά δεν είναι αυτή η κανονική μας κατάσταση. 

Ότι Εκκλησία χωρίς θεία κοινωνία δεν έχει νόημα. Χωρίς μετοχή μας στο σώμα και το αίμα του Χριστού γινόμαστε μια λέσχη ιδεών. 
Χρησιμοποιήθηκαν πολλά παραδείγματα, κατά τη γνώμη μου εσφαλμένα, όπως αυτό της Αγίας Μαρίας της Αιγυπτίας. 
Η Αγία Μαρία, με τη σύμφωνη γνώμη του πνευματικού της, έβαλε κανόνα στον εαυτό της να μείνει στην έρημο μετανοούσα και αθλούμενη πνευματικά για τη ζωή που έκανε προς τη μετάνοιά της. 
Τώρα μας επεβλήθη ένα επιτίμιο ακοινωνησίας από το κράτος και η Εκκλησία το αποδέχθηκε και το ωραιοποίησε. 

Θα περίμενα μια άλλη στάση και, αν θέλετε, μια άλλη διεκδίκηση, με την αξιοποίηση του νομικού πλαισίου, με τη θεία κοινωνία εκτός της λειτουργίας, με την τήρηση φυσικά όλων των αναγκαίων μέτρων, όπως έγινε στα σούπερ μάρκετ και στις άλλες υπηρεσίες. 

Κι ας μη μας λένε ορισμένοι ότι εξισώνουμε την εκκλησιαστική ζωή με τη ζωή της επιβίωσης. Είναι ατυχέστατο το επιχείρημα. 

Η αγάπη των πιστών προς το σύνολο θα φαινόταν από το ότι αποδέχτηκαν να μη συμμετέχουν στη θεία λειτουργία με τη φυσική τους παρουσία. 
Αποδέχτηκαν να μην είναι στους ναούς την ώρα των ιερών ακολουθιών. 
Το να μπορούν όμως οι πιστοί να λαμβάνουν αυτό που είναι ζωή γι’ αυτούς δεν ήταν τόσο δύσκολο και θα μπορούσε να γίνει με σεβασμό στα μέτρα και με τρόπο που δεν θα προκαλούσε συνωστισμό». 

Στην ερώτηση της εφημερίδας: «Σε ορισμένους που ζήτησαν τη… σταύρωσή σας τί απαντάτε;», ο Σεβασμιώτατος Κερκύρας δήλωσε τα εξής: ««Πάτερ, άφες αυτοίς…». Αλλά και «ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τί με δέρεις;»». 

Στην ερώτηση της εφημερίδας: «Η διαφοροποίησή σας και η γενναία σας στάση έδωσαν θάρρος σε πολλούς πιστούς. Σε εσάς έφτασαν τέτοιες αναφορές;», ο Σεβασμιώτατος Κερκύρας δήλωσε τα εξής: «Είναι τιμή για την ταπεινότητά μου η αγάπη και η επιδοκιμασία των ανθρώπων, ιδιαιτέρως των πιστών. Είναι πλήθος τα μηνύματα συμπαράστασης και επιδοκιμασίας. Ευχαριστώ τους ανθρώπους, διότι έδειξαν ότι το αισθητήριό τους αντιλαμβάνεται την ανάγκη η Εκκλησία να στηρίξει τη δοκιμασία τους, που είναι και δική μας δοκιμασία».

συνεχίζεται στο Β μέρος 

πηγή