15 παράπονα από την Ιεραρχία μας

Γράφει ο Κώστας Νούσης 
Θεολόγος – φιλόλογος - Μ.Th. 

Και οι κρίνοντες κρίνονται. Δόγμα αληθέστατο και δικαιότατο. Θα ήθελα να καταγράψω μερικά δείγματα της πικρίας της πλειοψηφίας του Ορθοδόξου ποιμνίου στην Ελλάδα από τη στάση της εκκλησιαστικής ηγεσίας του στο φαινόμενο της πανδημίας. 

Όλοι μας, άλλωστε, θεωρούμε ότι σιγά σιγά πρέπει να καταλογίζονται οι σχετικές ευθύνες και να πραγματοποιηθεί μια τίμια και υπεύθυνη αυτοκριτική από όλες τις πλευρές, ιδία δε των ημετέρων εκκλησιαστικών ταγών. 

Και κάνω την αρχή από την πρώτη ακριβώς πρόταση του παρόντος:

• Ήταν ατυχέστατη η απαγόρευση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, σε πρόσφατη ανακοίνωσή της, να εκφράζονται ελεύθερα οι απόψεις των πιστών, ακόμη και των εργαζομένων και διακονούντων στους Ναούς. 

Συγγνώμη, σε ποια εποχή βρισκόμαστε; Αυτό ηχεί τουλάχιστον φασιστικό. Δεν σηκώνει η εποχή μας διαταγές και αναθέματα. 

Ειδικά η θρησκεία μας, της ελευθερίας και της αγάπης. Όλα τούτα αφήνουν μια γεύση, το λιγότερο, αντιαισθητική. 
Στην Εκκλησία μας η υπακοή δεν επιβάλλεται, εμπνέεται. Και ιδίως δια του παραδείγματος.

• Δεν πάτησε πόδι κανείς, ουσιαστικά, Ιεράρχης. Η άτονη και άτολμη αντίδραση στους πολιτικούς άρχοντες, μάς στενοχώρησε όλους. 
Προσδοκούσαμε κάτι, το μισό έστω, από το πνεύμα του μακαριστού Χριστόδουλου.
Φαίνεται, όμως, ότι πολλοί προτίμησαν να κρυφτούν πίσω από την ποδιά μιας κακώς εννοούμενης και βολικής υπακοής.

• Το θέμα ήταν και παραμένει σοβαρότατο. Και ως προς την ποινικοποίηση της Θείας Κοινωνίας και - όπου και ολοκληρώθηκε ο θρησκευτικός ρατσισμός κατά των Ορθοδόξων - στην πλήρη απαγόρευση των πιστών να συμμετάσχουν, έστω και επ’ ελάχιστον, στα λειτουργικά δρώμενα της Μ. Εβδομάδος και ιδιαίτερα της λαμπροφόρου ημέρας της Αναστάσεως. 

Ένα τεράστιο «γιατί» τού ποιμνίου πλανάται πάνω από την Ιεραρχία μας. Τόσο δύσκολο, άραγε, ήταν να βρεθούν ενδιάμεσες λύσεις; 
Τα ανοιχτά supermarkets με τον κραυγαλέο συνωστισμό τους, δυστυχώς, δεν αφήνουν περιθώρια ανοχής και παρερμηνείας ούτε για την κυβερνητική ούτε και για την εκκλησιαστική πολιτική. 

Να μην αναφερθώ στη στάση άλλων Κρατών, με κυβερνήσεις πολύ πιο «αριστερές», και σε άλλες Συνόδους, που έδωσαν το παράδειγμα της δυνατότητος έτερων, σαφέστερα πιο ικανοποιητικών, λύσεων. 

Δυστυχώς, το Διαδίκτυο εκθέτει όσους θα προσπαθούσαν να απολογηθούν περί του αντιθέτου.

• Πώς επέτρεψαν, τόσοι Επίσκοποι, και μάλιστα για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, να αποφασίσει μονάχα η μικρή στη σύνθεσή της Διαρκής Ιερά Σύνοδος και ουχί η ολομέλεια της Ιεραρχίας; 
Δεν φέρουν ευθύνη όσοι δεν εφάνησαν τολμηροί, με την καλώς εννοούμενη παρρησία, στην απαίτηση μιας σύγκλησης της ολομελείας;

• Ας πούμε ότι αιφνιδιάστηκε η Ιεραρχία. Για ποιον λόγο, ωστόσο, σε όλο το διάστημα που ακολούθησε, δεν ακούστηκαν στεντόρειες φωνές αντίθεσης, όπως συμβαίνει σε αντίστοιχες περιπτώσεις – βλ. Ουκρανικό ζήτημα, Οικουμενισμό κλπ.; 
Όπως ορθά υπογράμμιζε και ο όσιος Παΐσιος, όταν κάποιος εκφράζει τις αντιρρήσεις του και ζητά να καταγραφεί η αντίθεσή του, παρόλο που τελικά θα σεβαστεί την υπακοή, θα έχει αποσείσει από πάνω του όποια εφάμαρτη συνενοχή.

• Δεν προτεσταντίζουμε οι Έλληνες Ορθόδοξοι. Όλοι μας σεβόμαστε και προκρίνουμε την αγία υπακοή. Όμως δεν μπορούμε να μείνουμε άφωνοι στην καταπάτηση των θρησκευτικών δικαιωμάτων μας. 

Και δη στην τόσο βάναυση και απροκάλυπτη, ως απεδείχθη στην εξέλιξή της. Και αυτό δεν ακούσαμε να τονίζεται από επίσημα χείλη. Εξαιρέσεις φαεινές: η ταπεινή απολογία του Κισάμου Αμφιλοχίου και η τελευταία επιστολή τού Κερκύρας Νεκταρίου στην Υπουργό Παιδείας – εξ όσων γνωρίζω. 

• Η Εκκλησία διεσύρθη στο πρόσωπο εκδιωγμένων και συλληφθέντων λαϊκών πιστών, μικρόσχημων και μεγαλόσχημων κληρικών. Προσεβλήθη έμμεσα το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Και ποια η αντίδραση; 

Βρέθηκαν ακόμη και Επισκοπικές φωνές που συνηγόρησαν δημόσια με την εν λόγω αθέμιτη κρατική πολιτική. Υπήρχε λόγος να το ζήσουμε και αυτό, άγιοι συνηγορήσαντες πατέρες; Καμία ευαισθησία στο θιγμένο ποίμνιο;

• Ο γράφων είχε προτείνει εξαρχής την έντιμη και πιότερο ενδεδειγμένη πνευματικά συν-αποχή των Επισκόπων από τη Θεία Κοινωνία, ως ελάχιστη συμπόρευση και συσταύρωση με το ποίμνιό τους τις δύσκολες τούτες μέρες. Μόνο για τον Λαρίσης γνωρίζουμε ότι το έπραξε. Και χαρήκαμε γι’ αυτό. Αλλά μονάχα ένας; Κρίμα…

• Ποιος μπορεί μετά από όλα όσα συνέβησαν να μας εγγυηθεί για μια πιο σθεναρή και ομολογιακή στάση στο μέλλον εκ μέρους των πνευματικών πατέρων μας;

• Και το πιο βασικό ίσως: γιατί η Ιεραρχία δεν διαχώρισε ποτέ ως τώρα ρητά τη στάση της από την κρατική αυθαιρεσία; Δεν μιλάω για πλήρη και σαφή διάσταση και καταγγελία των κρατικών αντιεκκλησιαστικών επιλογών, ως θα όφειλε. 
Αναφέρομαι στην έμμεση και αδιάλειπτη – άχρι του νυν - συμπόρευση με το Κράτος και «την επιστήμη». Δεν μπορούσαν να απομακρύνουν από πάνω τους το άγος και το άχθος της συστράτευσης τούτης και να το επιρρίψουν ολόκληρο – άντε, σε κάποιο ικανοποιητικό ποσοστό για την ψυχολογία όλων μας - στους ώμους των πολιτικών αρχόντων; 

Τουναντίον, το «yes men» ήταν και είναι ηχηρότατο. Γιατί; Ποιον φοβόμαστε τελικά και ποιον έχουμε προτεραιότητα στις επιλογές της υπακοής και του σεβασμού μας: τον Θεό ή τους ανθρώπους;

• Είναι, τελικά, η Εκκλησία μας μονάχα ΝΠΔΔ; Αυτήν την εικόνα θέλουμε να περάσουμε; Ή μήπως κατά βάθος το αποδέχονται πολλοί εξ ημών εις βάρος της Ορθόδοξης Εκκλησιολογίας;

• Οι Επίσκοποι μπορούν να ίστανται νομίμως και θεαρέστως, εφόσον δεν εκπροσωπούν ουσιαστικά τη φωνή και τις ανάγκες του ποιμνίου τους;

• Ποια η μέριμνα για τους ετοιμοθάνατους και ασθενείς τούτες τις μέρες της απαγόρευσης της Θείας Κοινωνίας; Ποιος φέρει την ευθύνη για τις ψυχές αυτές; 

• Και δεν είναι μονάχα η Θεία Κοινωνία. Είναι και η μερική επανάκαμψη της Εικονομαχίας. 
Ποιος θα περάσει το μήνυμα για την πίστη μας περί της άκτιστης ενέργειας του Θεού, και πιο συγκεκριμένα μέσα στους Ναούς; Υπάρχει Χάρη στις άγιες Εικόνες και στα ιερά Λείψανα; 
Ή μήπως θα πρέπει να αποφεύγουμε στο εξής να τα προσκυνάμε δι’ ασπασμού ή να βρίσκεται μόνιμα ένας νεωκόρος με αντισηπτικό στο χέρι να τα «απολυμαίνει»; 

Σε αυτά ποια είναι η τοποθέτηση των Ορθοδόξων ποιμένων μας; Η επίσημη και συνοδική. Όχι οι μεμονωμένες επαινετές εξαιρέσεις, όπως π.χ. του Εδέσσης.

• Και τι δεν ακούσαμε τούτες τις μέρες… Όποιος υποστηρίζει τη θεολογία της Εκκλησίας και τα αυτονόητα δικαιώματα των πιστών ανακηρύσσεται αυτομάτως ακραίος και φονταμενταλιστής. 
Ποιος θα μας προστατέψει από όλη αυτή τη θεολογικόσχημη βαβυλωνία; Και γιατί να υφιστάμεθα τέτοιο μπούλινγκ ακόμη και από στόματα Ιεραρχών; 

Διευκρινίσεις περί επισταμένων για τα παράπονα μου από την Ιεραρχία: Δεν είχα ούτε έχω καμία πρόθεση να ξεσηκώσω τον πιστό λαό σε εξέγερση κατά των Ιεραρχών του, απλά θεώρησα ότι εκφράζω την πλειοψηφία των τακτικώς εκκλησιαζομένων. 
Διότι και αυτοί έχουν δικαιώματα, όπως όλες οι μειοψηφίες... Αυτό δεν είναι, άλλωστε, το σλόγκαν της εποχής; Δεν μπορεί, λοιπόν, να ισχύει με δυο μέτρα και δυο σταθμά, διαφορετικά για κάθε ομάδα.

Θα μου πείτε, είναι οι Ορθόδοξοι στην Ελλάδα μας μειονότητα; Ναι, κι ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δαχτυλάκι μας. 
 
Εκφράζοντας λοιπόν αυτούς τους ολίγους, είπα το αυτονόητο: ότι βρήκαν ευκαιρία κάποιοι να ασκήσουν μπούλινγκ σε βάρος τους, ειδικότερα με την απαγόρευση της Θ. Κοινωνίας.
 

Αλλά στέκεται Ορθοδοξία χωρίς το Μυστήριο αυτό; 
Όχι! Ειδάλλως καθιστάμεθα προτεστάντες ή ιδεολόγοι ενός αυθαίρετου, ολοδικού μας χριστιανισμού, όχι, όμως, του ίδιου του Χριστού.
 

Δεν τολμήσαμε, λοιπόν, να εκφράσουμε την αντίθετη γνώμη μας και άρχισαν οι λάσπες: αναχρονιστές, φονταμενταλιστές κ.τ.ό.
 
Και μάλιστα από αδελφούς χριστιανούς...
 Βλέπουμε, ωστόσο, τη λαϊκή κατακραυγή να ξεσηκώνει πλέον έναν έναν και τους μέχρι πρότινος σιωπώντας Ελλαδίτες Ιεράρχες.
 

Άρα, τι δηλοί ο μύθος; Είμαστε όλοι μας ζηλωτές και λαϊκιστές; Μη γένοιτο!
 Και αν καμιά φορά "ελέγχουμε" τους Ιεράρχες μας, είναι μέσα στα πλαίσια της σχέσης πνευματικών πατέρων και τέκνων. 
Για μας οι Ποιμένες είναι πρώτιστα πατέρες και έπειτα, στο τέλος τέλος, συνεργάτες των κυβερνώντων σε διοικητικές θέσεις ΝΠΔΔ... 

πηγή