Αρθρα του Ν. Λυγερού για την Λιβύη, την Τουρκία, την ΑΟΖ, τον EAST MED, τα Σκόπια και την Αλβανία.

Γράφει ο Νίκος Λυγερός 

Λιβύη σε ανοιχτό μέτωπο με την Τουρκία 

Λόγω της προσπάθειας της Τουρκίας να εκμεταλλευτεί την πιο αδύναμη παράταξη της Λιβύης, η άλλη που κάνει την επίθεση στην Τρίπολη, αντιμετωπίζει πια ανοιχτά την Τουρκία και χτυπά κάθε ενίσχυσή της που μπορεί να βρει στον δρόμο της. Έρχεται λοιπόν σε αντιπαράθεση με την παραστρατιωτική ομάδα Σαντάτ, με πλοία ή ακόμα με τεθωρακισμένα που έχουν έρθει από την Τουρκία. Με άλλα λόγια η παράταξη του Αρχιστράτηγου δεν έχει τώρα κανένα ενδοιασμό να αντιμετωπίσει ανοιχτά τις στρατιωτικές δυνάμεις που υπάγονται στην Τουρκία και βοηθούν άμεσα την κυβέρνηση της Τρίπολης να μην πέσει. 

Και από την άλλη, έχουν την έμμεση υποστήριξη της Ρωσίας που δεν κρύβεται καθόλου από τη στιγμή που η Τουρκία προσπάθησε να πλασάρει το μνημόνιο της, για να προωθήσει τις παράλογες θέσεις της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ δεν μπορεί να παίξει πάνω σε αυτόν τον ενεργειακό χάρτη. Ξέχασε βέβαια το ενδιαφέρον της Ρωσίας για το κοίτασμα Ζορ στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, ξέχασε ότι η Αίγυπτος συνεργάζεται με τον Αρχιστράτηγο και ξέχασε ότι είναι η Eni που ανακάλυψε το κοίτασμα ενώ την είχε παρενοχλήσει στην ΑΟΖ της Κύπρου για να μην υπογράψει κανένα συμβόλαιο με την Κύπρο. Έτσι βλέπουμε μια αλλαγή φάσης και στην αντιμετώπιση της Τουρκίας. 

πηγή

Η αντιμετώπιση της Τουρκίας 

Η αντιμετώπιση της Τουρκίας δεν μπορεί να γίνει από άτομα που προσπαθούν να τρομάξουν τον λαό μας, προβάλλοντας φοβίες που έχουν οι ίδιοι. Η ηττοπάθεια δεν ήταν ποτέ εργαλείο αντιμετώπισης των τουρκικών θέσεων. Και όσοι λένε ότι η Τουρκία έχει υψηλή στρατηγική, απλώς δεν έχουν ιδέα από στρατηγική. Διότι είναι πολλά τα παραδείγματα που δείχνουν ότι όχι μόνο δεν κατέχει το αντικείμενο, αλλά επίσης ότι θεωρεί ότι μιλά γι’ αυτό όταν εκφράζεται επεκτατικά. Μπορεί η Τουρκία να ξέρει από διπλωματία επειδή αναγκάστηκε να διαχειριστεί πολλές ήττες και να διορθώσει συνεχώς τα αποτελέσματα της έλλειψης στρατιωτικής σκέψης, αλλά δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει στο επίπεδο της υψηλής στρατηγικής. 

Έτσι ακόμα και σε στρατηγικά θέματα πάντα έπρεπε κάποιος να την συμβουλέψει, αλλιώς η αποτυχία της ήταν δεδομένη. Η Τουρκία πάσχει από το οθωμανικό σύνδρομο και θεωρεί ότι όλα γίνονται με την απολυταρχική δύναμη και δεν αξιοποιεί ποτέ έξυπνες λύσεις για να κινηθεί. Αλλά βασίζεται στις αδυναμίες της ηττοπάθειας και του ραγιαδισμού για να δώσει την εντύπωση ότι έχει ισχύ. Αυτό φαίνεται και με το ενεργειακό δήθεν πρόγραμμα που θέλει να εφαρμόσει στην Ανατολική Μεσόγειο. 

πηγή

Το EastMed Act είναι νόμος των ΗΠΑ

Μετά τις πρωτοβουλίες του Κογκρέσου και της Γερουσίας ήρθε η σειρά του Προέδρου των ΗΠΑ να υπογράψει το EastMed Αct και αυτό να γίνει νόμος των ΗΠΑ. Με την υπογραφή του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης τελείωσε ο κύκλος της όλης διαδικασίας. Και αυτό το αποτέλεσμα είναι πρωτοφανές. Διότι ακόμα κι αν υπήρξαν ενστάσεις από την πλευρά του Προέδρου ήταν μόνο και μόνο για το θέμα της αρμοδιότητας του Κογκρέσου όσον αφορά της εξωτερικής πολιτικής και ειδικά της στρατιωτικής βοήθειας και συμμετοχής σε διεθνή φόρα, τίποτα δεν έχει αλλάξει επί της ουσίας. 

Έτσι το περιεχόμενο του νομοσχεδίου δεν έχει επηρεαστεί, αφού είναι μέρος του προϋπολογισμού. Είναι η απόδειξη ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ έχει αλλάξει στην Ανατολική Μεσόγειο και φαίνεται πια επίσημα ότι δεν ποντάρει πια στην αναξιόπιστη Τουρκία. Επίσης το γεγονός ότι η αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία Exxon Mobil που βρίσκεται τόσο στην Κυπριακή ΑΟΖ, στο θαλάσσιο οικόπεδο 10 με την Qatar Petroleum όσο και στις θαλάσσιες περιοχές Δυτικά Κρήτης και Νοτιοδυτικά Κρήτης με την Total και τα Ελληνικά Πετρέλαια, έχει ενισχύσει το όλο πλαίσιο μέσω του ενεργειακού τομέα που συνδυάζεται με την υψηλή στρατηγική των ΗΠΑ. 

πηγή

Οι οριοθετήσεις της Ελληνικής ΑΟΖ 

Αντί να σπαταλούμε χρόνο με το τι κάνει και δεν κάνει η Τουρκία αφού δεν υπάρχουν στρατηγικά κοιτάσματα στην προβλεπόμενη γραμμή οριοθέτησης, θα ήταν καλό να ενεργοποιήσουμε τις διαδικασίες με όλες τις άλλες χώρες που έρχονται σε επαφή με την ελληνική ΑΟΖ. Δεν πρέπει να περιοριστούμε μόνο στην Αίγυπτο και την Κύπρο με το τριπλό σημείο επαφής και την τριπλή συμφωνία. Πρέπει να μετατρέψουμε τη συμφωνία οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία σε συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ και να συνεχίσουμε αυτό που είχαμε αρχίσει το 2013. Πρέπει να ξεπεράσουμε το εμπόδιο που είχαμε με την Αλβανία το 2009 και να ασχοληθούμε αποκλειστικά με την οριοθέτηση των ΑΟΖ μας, δίχως να κάνουμε ένα μη αποτελεσματικό μείγμα με άλλα θέματα όπως είναι το μειονοτικό. 

Και βέβαια πρέπει να κάνουμε νέες επαφές ακόμα και με τη Λιβύη έτσι ώστε να μετατρέψουμε την γραμμή οριοθέτησης de facto που έχουμε από το 2011 μέσω του Νόμου 4001/2011 σε συμφωνία οριοθέτησης de jure των ΑΟΖ μας. Και όλες αυτές τις οριοθετήσεις να τις κάνουμε με τη μέση γραμμή για ν’ ακολουθήσουμε αυτές που έκανε η Κύπρος το 2003, το 2007 και το 2010 με την Αίγυπτο, μετά με τον Λίβανο και στη συνέχεια με το Ισραήλ. Με αυτόν τον τρόπο θα θωρακίσουμε την ΑΟΖ μας. 

πηγή

Η αντίσταση της Δαμάστας 

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποστούν οι κάτοικοι της Δαμάστας τα τεχνάσματα των υπηρεσιών και να υποδεχτούν στον χώρο τους ένα σταθμό που επιλέχτηκε να βρίσκεται στην περιοχή της Κορακιάς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεν μπορεί ένα έργο κοινού ενδιαφέροντος να αντικατασταθεί από ένα έργο που δεν έχει την ίδια εμβέλεια τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και διεθνές. Έτσι η προσπάθεια να καταπατηθούν τα δικαιώματα των κατοίκων της Δαμάστας από ένα άλλο πρόγραμμα είναι απλώς απαράδεκτη. Διότι ξέρουμε από παλιά ότι αυτή η περιοχή είχε ήδη ανατρέψει σχέδια χρήσης της. 

Και βλέπουμε τώρα ότι και πάλι οι θεσμοί προσπαθούν να την εκμεταλλευτούν δίχως τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων. Γι’ αυτόν τον λόγο χαιρόμαστε που η Περιφέρεια της Κρήτης αποφάσισε να ενισχύσει την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μαλεβιζίου που εξέφρασε ανοιχτά τις ανησυχίες των κατοίκων. Διότι όταν γίνονται τέτοια προγράμματα το πρώτο πράγμα που πρέπει να εξασφαλιστεί είναι βέβαια η μη καταπάτηση των κατοίκων. Και αυτό δεν έγινε, κατά συνέπεια έχει νόημα η αντίσταση της Δαμάστας. 

πηγή

Επιτέλους η πρώτη επαφή με τη Λιβύη 

Επιτέλους ο Υπουργός Εξωτερικών έκανε την απαραίτητη επαφή με τη Λιβύη που δεν είναι η κυβέρνηση της Τρίπολης. Και αυτό το διπλωματικό βήμα είναι σημαντικό, αφού η Kυρηναϊκή εκφράστηκε ανοιχτά ενάντια στο τουρκικό μνημόνιο χαρακτηρίζοντάς το όχι μόνο ως άκυρο, αλλά και επικίνδυνο για τη Λιβύη. Έτσι η Ελλάδα ήρθε να συμπληρώσει ένα κενό που είχε αφήσει και τώρα μπορεί να αξιοποιήσει μια σχέση που φέρνει την αλλαγή στη χώρα που δεν έχει ακόμα κυβερνητική σταθερότητα. Ο Έλληνας ΥπEξ έκανε αυτή τη στρατηγική επαφή που πρέπει να μετατραπεί σε στρατηγική σχέση στο μέλλον. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Αίγυπτος υποστηρίζει την ίδια παράταξη,πράγμα που είναι θετικό και εποικοδομητικό αφού ετοιμαζόμαστε να υλοποιήσουμε την τριπλή συμφωνία με την Αίγυπτο και την Κύπρο. 

Επίσης δεν υπάρχει λόγος να αφήνουμε την Τουρκία να παίρνει πρωτοβουλίες με την άλλη πλευρά και να εκμεταλλεύεται την αδυναμία της. Με αυτήν τη διπλωματική αντεπίθεση στο πιο υψηλό επίπεδο, η Ελλάδα αποδεικνύει ότι δεν περιμένει παθητικά την επιβολή των τουρκικών θέσεων, αλλά δημιουργεί διπλωματικές και στρατηγικές σχέσεις με άλλες χώρες έτσι ώστε να θωρακίσει την ελληνική ΑΟΖ.

πηγή  

Η αναγκαιότητα ελληνικών πρωτοβουλιών για την ΑΟΖ

Αν θέλει η Τουρκία να αυτοαπομονωθεί είναι δικό της πρόβλημα και όχι της Ελλάδας. Δηλαδή δεν πρέπει να ασχολούμαστε αποκλειστικά με τις παράλογες κινήσεις αλλά πρέπει να απαντάμε με εποικοδομητικές πράξεις. Έτσι πρέπει να κάνουμε πιο εντατικές επαφές με όλες τις χώρες που βρίσκονται γύρω από την ελληνική ΑΟΖ: την Αλβανία, την Ιταλία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο και βέβαια την Κύπρο. Κανένα πλαίσιο συμμαχίας δεν πρέπει να αφεθεί αναξιοποιήσιμο. Η Αλβανία υπέγραψε με την Eni που είναι φιλική προς εμάς λόγω Κύπρου και Αιγύπτου. Η Ιταλία θέλει να συνεκμεταλλευτούμε το κοίτασμα Πυρρός. Η Λιβύη θέλει σταθεροποίηση. Η Αίγυπτος θέλει να εξάγει το φυσικό της αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ειδικά μετά την αρχή της αξιοποίησης του κοιτάσματος Ζορ. Η Κύπρος θέλει να ενισχυθεί.

Πιο μακριά από τις άμεσες επαφές υπάρχει το Ισραήλ λόγω συμμαχίας σε στρατηγικό, στρατιωτικό και ενεργειακό επίπεδο αλλά και οι ΗΠΑ που παίζουν διαφορετικά πια στην Ανατολική Μεσόγειο. Έτσι αντί να σπαταλάμε χρόνο με το τι θα πει και τι θα κάνει η Τουρκία ας αφοσιωθούμε στη στρατηγική που θα ενεργοποιήσει τους συμμάχους μας. Έτσι ώστε να παράγουμε κοινό έργο και να ενισχύσουμε το στρατηγικό μας μείγμα τόσο με τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, όσο με το ηλεκτρικό καλώδιο EuroAsia Interconnector. 

πηγή  

Η προεκλογική περίοδος στα Σκόπια και οι επιπτώσεις

Έχει ήδη ενδιαφέρον τι λέγεται στα Σκόπια στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου όσον αφορά στο Προσύμφωνο των Πρεσπών. Διότι στην Ελλάδα δίνεται με έντεχνο τρόπο η εντύπωση, ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει και ειδικά το θέμα της ακύρωσης. Ενώ στα Σκόπια η ακύρωση του Προσυμφώνου είναι θέμα συζήτησης και μάλιστα στόχος του πολιτικού προγράμματος της αντιπολίτευσης, σε περίπτωση νίκης στις ερχόμενες εκλογές. Θα ήταν πράγματι αστείο να δούμε την ακύρωση στα Σκόπια, ενώ οι ειδικοί μάς εξηγούν ότι είναι αδύνατο. 

Αν τα Σκόπια ακυρώσουν το Προσύμφωνο τι θα πουν οι ειδικοί στην Ελλάδα; Να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο; Και γιατί τα Σκόπια βλέπουν με ξεκάθαρο τρόπο ότι πρόκειται στην καλύτερη περίπτωση για μια διμερή σχέση, ενώ στην Ελλάδα πολλοί θέλουν να μάς παρουσιάσουν το όλο θέμα σε διεθνές επίπεδο; Γιατί στα Σκόπια φαίνεται ότι ήταν ιδεολογική η υπογραφή, ενώ στην Ελλάδα μάς εξηγούν ότι δέχτηκαν πιέσεις; Και πού είναι τώρα οι πιέσεις για να πιέσουν τους Σκοπιανούς που θέλουν να την ακυρώσουν; Όλο και περισσότερο πια φαίνεται η σαβούρα του ιδεολογικού υποβάθρου που θεώρησε ότι θα μπορέσει να σβήσει την ιστορία χωρίς να υπάρχουν εμπόδια και αντίσταση. Όμως υπάρχουν. 

πηγή 

Η αλβανική προπαγάνδα στα Σκόπια

Η επανεκλογή του ηγέτη του αλβανικού κόμματος της Δημοκρατικής Ένωσης για ενσωμάτωση, επιβεβαίωσε την προσέγγιση που έχουν οι Σκοπιανοί αλβανικής καταγωγής που θέλουν να ονομάζονται Αλβανοί και όχι βέβαια Μακεδόνες, ενώ επίσημα είναι υπέρ του Προσυμφώνου των Πρεσπών. Η αλβανική προπαγάνδα συνεχίζει με τον ίδιο τρόπο να προωθεί το σχέδιό της και θέλει τα Σκόπια και η Αλβανία να έχουν όλο και περισσότερα κοινά στοιχεία όπως τα νατοϊκά και τα ευρωπαϊκά για να επιτραπεί στη συνέχεια η αλλαγή φάσης, έτσι ώστε το Τέτοβο π.χ. να προσαρτήσει την Αλβανία χωρίς δυσκολίες τεχνικές μετά την πολιτική απόφαση. 

Η αλβανική προσέγγιση ακολουθεί μια πάγια τακτική που ενισχύει εντατικά την αλβανική μειονότητα. Είναι αναγνωρισμένη, έχει αποκτήσει επίσημα τη γλώσσα της μέσω του Συντάγματος των Σκοπίων, πέτυχε να λέγεται αλβανική και όχι βέβαια μακεδονική. Η αλβανική προπαγάνδα εκμεταλλεύεται τα Σκόπια και την κυβέρνηση επειδή είναι ευάλωτη, αλλά δεν είναι ποτέ προς όφελος των Σκοπίων αλλά πάντα αποκλειστικά των Αλβανών, έτσι ώστε αυτοί να έρθουν όλο και πιο κοντά στην ίδια την Αλβανία. Δεν πρόκειται λοιπόν για μια συμμαχία με το σκοπιανό σύστημα, αλλά για μια συστηματική φθορά. 

πηγή 

Το Ισραήλ καταδικάζει το τουρκικό μνημόνιο

Το Ισραήλ ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί το τουρκικό μνημόνιο με την Λιβύη διότι πολύ απλά το θεωρεί παράνομο. Επίσης επειδή για το Ισραήλ είναι στρατηγικής σημασίας η πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά για την πώληση του φυσικού αερίου και αυτή μπορεί να γίνει μόνο μέσω της Κύπρου και στη συνέχεια της Ελλάδας για να υπάρξει ένωση με την Ιταλία που διαθέτει ένα τεράστιο δίκτυο διανομής του φυσικού αερίου, δεν πρόκειται να κάνει πίσω και να δεχθεί πιέσεις από την Τουρκία. Το Ισραήλ έχει υπογράψει το 2010 συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Κύπρο χρησιμοποιώντας την έννοια της μέσης γραμμής, θεωρώντας βέβαια ότι ως νησί έχει ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. 

Βλέπει ταυτόχρονα ότι η Τουρκία προσπαθεί να εμποδίσει την τριπλή συμφωνία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, μέσω πιέσεων πάνω στο θέμα του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, μόνο που αυτό αντικρούει άμεσα τα ισραηλινά συμφέροντα. Κατά συνέπεια γίνεται κατανοητό σε όλους πόσο σημαντικό είναι αυτό το έργο κοινού ενδιαφέροντος που θωρακίζει μέσω της ύπαρξής του και των κοινών συμφερόντων που δημιουργεί, ενώ παλαιότερα πολλοί δεν έβλεπαν το γεωπολιτικό του ενδιαφέρον. 

πηγή

Ο Νίκος Λυγερός είναι καθηγητής Γεωστρατηγικής